Nauki pomocnicze historii. Heraldyka, falersytyka, ikonografia, archeologia prawna, kostiumologia, numizmatyka WS-NH-HI-NPH-H
Treści programowe zajęć:
Moduł I. Zajęcia organizacyjne. Prezentacja szczegółowa treści poszczególnych modułów oraz literatury niezbędnej w procesie kształcenia. Zasady pracy i współpracy na zajęciach. Warunki zaliczenia. Uwagi i propozycje studentów.
Moduł II. Heraldyka – podstawowe pojęcia, tradycje i perspektywy badań heraldycznych, metody badawcze, herb i heraldyka w badaniach historycznych.
Moduł III. Heraldyka. Geneza herbu. Herb w kulturze europejskiej i polskiej. Rody heraldyczne. Zagadnienia: adopcja, nobilitacji i indygenatu. Ochrona prawna herbu - heroldie. Herbarze polskie. Elementy składowe herbu: klejnot, korona, hełm, labry, tarcza, godło, tynktury, strony.
Moduł IV. Falerystyka – podstawowe pojęcia i definicje, tradycje i perspektywy badań falerystycznych, metody badawcze, próba systematyzacji, falerystyka i jej znaczenie w badaniach historycznych.
Moduł V. Falerystyka - Ordery w Europie i w Polsce. Odznaczenia. Odznaki. Znaki honorowe. Odznaczenia państwowe. Odznaczenia kościelne. Polski system orderowo-odznaczeniowy.
Moduł VI. Ikonografia – podstawowe pojęcia i definicje, rozwój badań ikonograficznych. Ikonografia a ikonologia. Ikonografia chrześcijańska. Symbol, emblemat, atrybut.
Moduł VII. Archeologia prawna – podstawowe pojęcia i definicje, przedmiot badań archeologii prawnej, archeologia prawna w polskich badaniach historycznych. Obiekty, atrybuty, znaki i symbole prawne. Obiekty kościelnej archeologii prawnej. Rytuał prawny. Ikonografia prawna.
Moduł VIII. Archeologia prawna – regalia polskie, symbole narodowe i państwowe.
Moduł IX. Kostiumologia – podstawowe pojęcia i definicje, znaczenie w badaniach historycznych. Ubiór – jego funkcje i przeznaczenie. Techniki wytwarzania ubiorów. Moda. Ubiór a tożsamość. Ubiory w Polsce. Stroje regionalne. Ubiór w malarstwie i rzeźbie. Interpretacje. Datowanie w oparciu o formę ubioru.
Moduł X. Numizmatyka – podstawowe pojęcia i definicje, przedmiot zakres badań numizmatycznych, miejsce i znaczenie badań numizmatycznych w badaniach historycznych. Numizmatyka europejska. Systemy monetarne w Europie. Numizmatyka polska. Systemy monetarne w Polsce. Egzonumia. Notafilia. Skrypofilia.
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Punkty ECTS
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
HI1_W03
Posiada podstawową wiedzę o naukach pomocniczych historii
HI1_W04
Posiada, na poziomie operacyjnym, wiedzę o warsztacie naukowym historyka. Posiada podstawową wiedzę z zakresu metodologii historii.
HI1_U02
Potrafi posługiwać się krytyką wewnętrzną i zewnętrzną źródeł historycznych. Potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury właściwych dla historii z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
HI1_K05
Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego i tradycji zarówno na poziomie lokalnym jak i globalnym.
Zdobycie podstawowej wiedzy z prezentowanych dziedzin. Zasady sporządzania i czytanie herbu, znajomość podstawowych źródeł heraldycznych, wiedza o kulturze posługiwania się znakami w Polsce. Zasady sporządzania i czytanie flag, znajomość systemów barwnych flag, protokół dyplomatyczny z zakresu weksylologii. Znajomość najważniejszych odznaczeń polskich i obcych. Wiedza o systemach monetarnych i podstawowych pojęciach z zakresu numizmatyki.
Liczba punktów ECTS - 3
Kryteria oceniania
Kryteria oceniania i zaliczenia:
- Regularna frekwencja na zajęciach (dopuszczalne 2 nieobecności),
- Znajomość literatury obligatoryjnej i wskazanej w czasie zajęć,
Opracowanie i przedłożenie w formie wykładu wyznaczonego zagadnienia (interwencja warsztatowa dowodząca umiejętności formułowania tezy i dokumentowania jej),
- Udział w dyskusji
- Zaliczenie kolokwium ustnego
Literatura
Literatura niezbędna w realizacji modułów:
1. SZYMAŃSKI Józef, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2012.
2. IHNATOWICZ Ireneusz, Nauki pomocnicze historii XIX i XX wieku, Warszawa 1990.
3. Wielka księga heraldyki, red. A. Znamierowski, P. Dudziński, Warszawa 2008.
4. DUDZIŃSKI Paweł, Współczesna heraldyka i zwyczaje heraldyczne w Kościołach chrześcijańskich, t. 1-2, Warszawa 2007.
5. A. Znamierowski, Heraldyka i weksylologia, Warszawa 2017.
6. Leksykon symboli, opr. M. Oesterreicher-Moliwo, Warszawa 1992.
7. J. Lileyko, Regalia polskie, Warszawa 1987.
8. MAISEL Witold, Archeologia prawna Polski, Warszawa 1982.
9. MAISEL Witold, Archeologia prawna Europy, Warszawa-Poznań 1989.
10. SZWAGRZYK Józef Andrzej, Pieniądz na ziemiach polskich X-XX w., Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1973.
11. KAŁKOWSKI Tadeusz, Tysiąc lat monety polskiej, Kraków 1981.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: