Historia sztuki świata. Sztuka żydowska WS-HS-SŻ
Wykłady dotyczą tematyki związanej ze sztuką żydowską religijną i świecką (powstającą od czasów tzw. Oświecenia Żydowskiego- Haskali) na podstawie przykładów z terenów Polski, Europy oraz Izraela. Ich zakres obejmuje między innymi genezę sztuki, podstawowe źródła ikonograficzne – jak Biblia, pisma religijne, literatura jidysz, syjonistyczna, wybrane zagadnienia dotyczące tradycji i związanych z nią artefaktów, architektury i sztuki synagogalne, sepulkralnej, świeckiej sztuki - twórczości polskich plastyków żydowskiego pochodzenia II połowy XIX wieku do 1939 roku w kontekście poszukiwania tożsamości artystycznej i narodowej, ich miejsca w kulturze polskiej i europejskiej, podróży artystycznych do Francji i Palestyny i związków z tamtejszymi środowiskami artystycznymi.
Wykład połączony z prezentacją materiału ilustracyjnego (w tym filmowego) prowadzony stacjonarnie i w wybranych muzeach, z wykorzystaniem e-learningu/mailingu w wymiarze 6 godzin lekcyjnych.
Tematy:
1. Sztuka żydowska - definicja, geneza, podstawowe zagadnienia, terminologia, bibliografia, instytucje badawcze, bazy danych.
2. Cykl życia i święta żydowskie - w powiązaniu z artefaktami towarzyszącymi ich celebracji.
3. Sztuka religijna podstawowe informacje i źródła. Świątynia Jerozolimska i jej odniesienia w architekturze i wyposażeniu synagogi.
3. Synagogi w Polsce i ich dekoracje.Ikonografia.
4. Geneza żydowskiej sztuki przedstawiającej, kształtowanie jej języka w czasach Oświecenia Żydowskiego – Haskali i na przełomie XIX i XX wieku - m.in.: twórczość Maurycego Gottlieba w kontekście sztuki polskiej i europejskiej.
5.Tradycja, Jako źródło tożsamości w malarstwie – wybrane przykłady.
6. Syjonizm w sztuce – geneza ikonografii syjonistycznej w twórczości artystów przełomu XIX i XX wieku, podróże do Palestyny i Szkoła Becalel w Jerozolimie - malarstwo i rzeźba (m.in. Adolf Behrman, Abraham Neumann, Samuel Hirszenberg, Boris Schatz, Henryk Glicenstein).
5. Artyści awangardy w Polsce i Europie – wybrane przykłady w tym grupa Jung Idysz, Chaliastre, Jung Vilne.
6. Między Francją a Polską - postimpresjoniści, przedstawiciele awangardy i neoklasycyzmu w Ecole de Paris (m.in.: Roman Kramsztyk, Eugeniusz Zak, Mela Muter, Leopold Gottlieb, Henryk Epstein, Mojżesz Kisling).
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Uczestnik wykładów ma poszerzoną wiedzę o miejscu historii sztuki żydowskiej wśród nauk humanistycznych oraz ma świadomość jej specyfiki przedmiotowej i metodologicznej. Zna właściwą dla tej sztuki terminologię.
Ma uporządkowaną wiedzę szczegółową w zakresie rodzajów znaczenia i religijnej i świeckiej sztuki żydowskiej w zakresie ikonografii w kontekście sztuki europejskiej. Ma uporządkowaną wiedzę na temat ikonografii sztuki żydowskiej - jej rodzajów, funkcji oraz jej przykładów.
Potrafi formułować, analizować i rozwiązywać problemy w zakresie historii sztuki żydowskiej poprzez właściwy dobór metod badawczych i materiałów; potrafi w stopniu zaawansowanym posługiwać się językiem specjalistycznym dotyczącym sztuki żydowskiej. Potrafi rozpoznać różne rodzaje i typy dzieł sztuki żydowskiej oraz wytwory oraz umieścić je we właściwym kontekście społecznym, historycznym. Posiada zaawansowaną umiejętność konstruowania logicznej wypowiedzi w mowie i w piśmie w języku polskim.
Rozumie znaczenie wiedzy w rozwiązywaniu problemów oraz wartość wiedzy ekspertów w przypadku napotkanych trudności. Jest gotowy do współpracy i działań inicjatywnych na rzecz środowiska społecznego, Jest świadom skutków własnych działań i związanej z nimi odpowiedzialności w kontekście zmieniających się potrzeb społecznych. Ma kompetencje pozwalające na podtrzymywanie i rozwijanie etosu zawodu.
Nakład pracy studenta:
30 godzin - udział w wykładzie monograficznym;30 godzin - zapoznanie się z literaturą podstawową, realizacja zadania w e-learningu/mailingu (zapoznanie się z tekstem, odpowiedź pisemna na pytania).
Weryfikacja efektów kształcenia odbywa się poprzez: aktywny udział w zajęciach, realizację 1 zadania w e-learningu/mailingu.
Kryteria oceniania
Weryfikacja efektów kształcenia odbywa się poprzez: aktywny udział w zajęciach, przygotowanie opracowania 2 artykułów wskazanych przez prowadzącą (6 godzin lekcyjnych w e-learningu/mailingu).
OCENA SEMESTRALNA MAX 100 PKT - SKŁADA SIĘ Z 2 ELEMENTÓW:
1. Udział w wykładach - max 60 pkt.
Dopuszczalna jest 1 nieobecność nieusprawiedliwiona; druga nieobecność nieusprawiedliwiona to - 5 pkt. od oceny semestralnej, 2 kolejne nieusprawiedliwiona nieobecności to - 9 pkt. każda.
2. przygotowanie opracowania 2 artykułów (e-learning/mailing) - każde to: przeczytanie i analiza artykułu, odpowiedź na pytania lub napisanie streszczenia – każde opracowanie = max. 20 pkt = 40 pkt za pracę pisemną. Zalicza 24 pkt. Niewykonanie zadania skutkuje brakiem zaliczenia.
ILOŚĆ PUNKTÓW ZALICZAJĄCA KURS = 60.
SKALA OCEN SEMESTRALNYCH:
60 - 79 PKT - 3,0 / 80 -84 - 3,5 / 85 -94 - 4,0 / 95- 97- 4,5 / 98 - 100 - 5,0
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
1. Biblia Tysiąclecia, Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Pallotinum, Księga Królewska I, Rozdziały 6 – 8 - http://biblia.deon.pl/rozdzial.php?id=1235
2. Perek Shirah - on-line.
Literatura podstawowa:
J. Malinowski, Malarstwo i rzeźba Żydów polskich w XIX i XX wieku, Warszawa 2000.
M. i K. Piechotkowie, Bramy nieba, t. 1 Bóżnice drewniane na terenach dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa 1996, t. 2 Bóżnice murowane na terenach dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa 1999.
3. N. Styrna, Artyści żydowscy w Krakowie 1873-1939, katalog wystawy / Jewish artists in Kraków 1873-1939, exhibition catalogue, Kraków 2008.
A. Trzciński:
Symbole i obrazy : treści symboliczne przedstawień na nagrobkach żydowskich w Polsce, Lublin 1997 - http://dlibra.umcs.lublin.pl/dlibra/docmetadata?id=571&from=&dirids=1&ver_id=64297&lp=4&QI=42A79DE9BC14CEF39608DB4CC0C2FE61-66
Ezrat naszim / babiniec – jako przestrzeń rzeczywista, [w:] Nieme dusze? Kobiety wkulturzejidysz, red. Joanna Lisek, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2010, s. 43-58.
Wystrój sztukatorski i malarski synagogi w Łańcucie, [w:] Od starożytności dowspółczesności. Język – literatura – kultura. Księga poświęcona pamięci profesora JerzegoWoronczaka, red. Irena Kamińska-Szamaj, wyd. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego,Wrocław 2004, s. 247–280.
Cmentarz żydowski w Lesku. Część I – wiek XVI i XVII, wyd. Wydawnictwo KsięgarniaAkademicka, Kraków [2002], [ss. 186 + 11 plansz], (współautor: Marcin Wodziński).
Literatura uzupełniająca:
N. Kameraz-Kos, Święta i obyczaje żydowskie, Warszawa 1997.
J. Malinowski, B. Brus-Malinowska, W kręgu Ecole de Paris. Malarze żydowscy z Polski, Warszawa 2007.
A. Żbikowski, Żydzi, Wrocław 1997.
Polski słownik judaistyczny : dzieje, kultura, religia, ludzie, oprac. Z. Borzymińska, R. Żebrowski, tom 1-2, Warszawa 2003.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: