Doktryny artystyczne - wykład WS-HS-DA

K_W01 - student posiada wiedzę dotyczącej metody badawczej w dziedzinie Historii doktryn artystycznych
K_W02 - student zna terminologię z dziedziny historii doktryn artystycznych
K_W03 - student posiada uporządkowaną i pogłębioną wiedzę z dziedziny metodologii badań Historii Doktryn Artystycznych
K_W04 - Student posiada szczegółową wiedzę dotyczącą doktryn artystycznych od starożytności do XXI wieku.
K_W05 - Student posiada uporządkowaną wiedzę z dziedziny doktryn artystycznych i estetyki polskiej i europejskiej
K-W06 - Student posiada wiedzę w zakresie oddziaływania teorii (sztuki, filozofii, literatury) na sztuki plastyczne na przestrzeni dziejów
K_W08 - Student potrafi stosować zaawansowane metody analizy, interpretacji, wartościowania wytworów sztuki w kontekście teorii sztuki
K_W09 - student posiada wiedzę dotyczącą współczesnych prądów w estetyce (estetyka konsumpcji)
K_W11 - Student ma świadomość przemian w dziedzinie teorii sztuki w kontekście przemian kulturowych
K_U01 - Student potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z różnych źródeł, w tym dokumentów archiwalnych, oraz formułować krytyczne sądy
K_U02 - Student posiada pogłębione umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników. Umie analizować prace innych autorów, przedstawiać syntezę różnych idei i poglądów z dziedziny teorii sztuk i historii doktryn artystycznych
K_U03 - Student posiada umiejętność merytorycznego argumentowania opierając się na własnych poglądach oraz na poglądach innych autorów z dziedziny teorii sztuk i historii doktryn artystycznych. Umie formułować wnioski i tworzyć syntetyczne podsumowania. Posiada także umiejętność formułowania opinii krytycznych
K_U04 - Student umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje umiejętności w zależności od aktualnych potrzeb badawczych
K_U05 - Student posiada umiejętność integrowania wiedzy dotyczącej literatury, filozofii i teorii sztuki oraz zastosować ją w typowych oraz nietypowych problemach historyka sztuki
K_U06 - Student potrafi korzystać z litery obcojęzycznej, dotyczącej zagadnień szczegółowych z historii sztuki
K_U07 - Student Potrafi porozumiewać się ze specjalistami w zakresie humanistyki oraz dziedzin pokrewnych
K_K04 - Student rozumie potrzebę konfrontowania zdobytej wiedzy teoretycznej w praktyce zawodowej. Potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób

1. ocena na podstawie egzaminu ustnego (I i II semestr).
Tezy do egzaminu I semestr:
1. Teoria estetyczna Platona
2. Teoria sztuki Arystotelesa
3. Pitagoras – matematyczna koncepcja piękna – i jej kontynuatorzy
4. Witruwiusz w starożytności i w dobie nowożytnej
5. Plotyn
6. Piękno w Piśmie świętym
7. Ojcowie Kościoła o Pięknie
8. Estetyka bizantyńska – ikonoklazm
9. Estetyka PS-Dionizego
10. Św. Augustyn
11. Estetyka Karolińska
12. Estetyka benedyktyńska (Teofil)
13. Estetyka cystersów
14. Estetyka dominikanów
15. Estetyka wiktorianów
16. Estetyka franciszkanów
17. Estetyka szkoły w Chartres
18. Witelon
19. Dante
20. Cennino Cenini
Tezy ogólne:
1. Piękno dzieje pojęcia (definicje)
2. Sztuka dzieje pojęcia – definicje sztuki starożytność średniowiecze
3. Artysta – postrzeganie artysty w starożytności i średniowieczu (Traktaty też)
4. Przeżycie estetyczne – dzieje pojęcia
Tezy do egzaminu II semestr:
1. Początki nowożytnej myśli o sztuce. Cennino Cennini, Petrarca, Boccaccio.
2. Dziedzictwo Witruwiusza w nowożytnej myśli estetycznej.
3. Teoria mimezy. Starożytność – Odrodzenie – Współczesność.
4. Wielka teoria estetyczna, jej kariera i kryzys.
5. Estetyka włoskich Humanistów i Marsilio Ficino – neoplatonizm Akademii florenckiej
6. Leone Battista Alberti – jego traktat i wpływ na sztukę jego czasu. Podać przykłady.
7. Leonardo da Vinci, Michał Anioł. Poglądy na sztukę w konfrontacji z dziełem sztuki.
8. Manierystyczna teoria sztuk. Jacopo Pontormo, Hieronim Cardano, Paolo Lomazzo, Raffaele Borghini, Romano Alberti, Federico Zuccari, Hiszpania.
9. Terminologia nowożytnej teorii sztuki.
10. Teoria architektury XVI – XVIII wieku.
11. Paragone: Spory o pierwszeństwo sztuk.
12. Poglądy reformatorów na sztukę.
13. Sztuka w postanowieniach soborów.
14. Reformacja i Kontrreformacja w Polsce a sztuka.
15. Pisarze polskiego odrodzenia o sztuce.
16. Polska teoria architektury.
17. Stanisław Kostka Potocki – pierwszy polski historyk sztuki.
18. Teoria sztuki baroku. Obóz klasyczny i antyklasyczny.
19. Nicolas Poussin. Bellori urzędowa doktryna Akademii Francuskiej
20. Carracci – Caravaggio – Bernini. Podobieństwa i różnice w sztuce i jej teorii.
21. Estetyka filozofów w XVII wieku: włoskich - Patrizi, Bruno, Galileo i francuskich: Estetyka filozofów XVII wieku: Kartezjusz, Pierrre Nicole, Blaise Pascal a teoria malarstwa XVII wieku: Andre Felibien, Abraham Bosse, Charles Alphonse du Fresnoy, Urzędowa doktryna Akademii, Roger de Piles i Teoria architektury XVII wieku: Claude Perrault, Francois Blondel, Sebastien Le Clerc, Charles Etienne Briseux,.
22. Teoria malarstwa w XVII wieku we Francji i w Wenecji: Marco Boschini, Francisco Rodolfi
23. Bartłomiej Nataniel Wąsowski i Wojciech Tylkowski – polska teoria sztuki.
24. XVIII wieczna teoria sztuki: Nowe pojęcia w estetyce angielskich teoretyków. Jean-Baptiste Dubos.
25. Muratori, Gravino, Vico – XVIII w. teoria Włochów.
26. Wielka encyklopedia francuska o sztuce: Voltaire, Rosseau, Diderot.
27. Francuska teoria architektury w XVIII wieku: Lugier, Ledoux, Boulle, Durand.
28. Krytyka artystyczna: Diderot, Chore-Burger, Gautier, Fromentin, Baudelaire.
29. Romantyczna teoria sztuk.
30. Niemcy o sztuce XVIII i XIX wieku. Spory klasyków z romantykami.
31. U progu XIX wieku – Goethe.
32. Historyzm XIX wieku. Fascynacje stylami średniowiecza.
33. Teoria muzealnictwa.
34. Historia sztuki: Wolfflin, Wartburg, Saxl, Cassirer, Panofsky, Hauser
35. Romantyzm w Polsce – Józef Kremer, Karol Libelt, Julian Klaczko, Cyprian Norwid.
36. Główne nurty estetyki europejskiej XX wieku (Croce, Naturalizm XX wieku, Symbolizm estetyczny i estetyka religijna, Fenomenologia, Egzystencjalizm XX wieku, Hermeneutyka, Estetyka formy, Adorno
37. Estetyka XX wiecznych artystów.

Tezy ogólne do egzaminu z doktryn artystycznych:
1. Przedstaw dzieje pojęcia i rozumienia terminu sztuka w dobie nowożytnej (do XXI wieku)
2. Teoria naśladownictwa na przestrzeni dziejów od starożytności do współczesności.
3. Przedstaw dzieje pojęcia piękno. Odpowiedz na pytanie: Co stanowi o wartości estetycznej dzieła sztuki? (na przestrzeni dziejów od starożytności – XXI w)
4. Na czym polega przeżycie estetyczne. Przedstaw historię pojęcia.
5. Talent, inwencja, wyobraźnia – dzieje pojęć. Co pozwala artyście na tworzenie dzieła?
6. Estetyka i polityka. Dzieje związków sztuki i polityki.
7. O związkach sztuki i matematyki. Proporcja – dzieje pojęcia. Proporcja idealna i różna piękne proporcje.
8. Postać artysty. Rzemieślnik – artysta - twórca – Stwórca. Historia pozycji artysty, także społecznej.
9. O związkach poezji ze sztuką i sztuki z poezją. Przykłady wzajemnych wpływów.
10. Co to jest antropomorfizm estetyczny w sztuce – przedstaw historię pojęcia.
11. O sztuce religijnej, sakralnej i kościelnej. Teoria sztuki w służbie doktryny i o „wyzwoleniu” sztuki współczesnej.
12. Sąd o sztuce – obiektywny czy subiektywny – przedstaw historię, poglądy artystów, laików, filozofów.
13. Wymień kategorie estetyczne na przestrzeni dziejów.

Berenson, Aestetics and History, 1965.
Białostocki Jan, Historia sztuki wśród nauk humanistycznych, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk 1980.
Białostocki Jan, Myśliciele, kronikarze i artyści o sztuce. Od starożytności do 1500, Warszawa 1978.
Eco Umberto, Sztuka i piękno w średniowieczu, Kraków 1994.
Eco Umberto, Historia Piękna, Poznań 2005.
Jaroszyński Piotr, Metafizyka i sztuka, Warszawa 1996.
Jaroszyński Piotr, Metafizyka piękna, Lublin 1986.
Makota J., O klasyfikacji sztuk pięknych, Kraków 1964.
Mossakowski Stanisław, Pitagorejska teoria piękna i jej rola w teoriach artystycznych i naukowych doby humanizmu, RHS, X, 1974.
Panofsky Ervin, Studia z historii sztuki, opr. Jan Białostocki, Warszawa 1971.
Praz M., Mnemosyne, Rzecz o powinowactwie literatury i sztuk plastycznych, przeł. W. Jekiel, Warszawa 1981.
Starzyński Juliusz, Rozwój teorii sztuk plastycznych od starożytności do XVIII wieku, maszynopis.
Tatarkiewicz Wł., Historia estetyki, t. 1-3, Warszawa 1985.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu WS-HS-DA w USOSweb