Zarządzanie dziedzictwem kulturowym I. Podstawy teoretyczne WS-AR-ZDK-ZDKI

WIEDZA
K_W02: Zna i rozumie podstawową terminologię zabytkoznawstwa i konserwatorstwa
K_W09: Rozumie kompleksową naturę kultury oraz jej złożoność i historyczną zmienność jej znaczeń
K_W10: Ma podstawową wiedzę o instytucjach kultury i orientację we współczesnym życiu kulturalnym
K_W12: Ma podstawową wiedzę na temat prawnych i administracyjnych ram ochrony i zarządzania dziedzictwem kulturowym w Polsce
K_W13: Ma podstawową wiedzę na temat teoretycznych podstaw zarządzania dziedzictwem kulturowym
K_W14: Ma podstawową wiedzę na temat sposobów upowszechniania wiedzy, popularnego prezentowania i interpretowania dziedzictwa kulturowego
UMIEJĘTNOŚCI
K_U01: Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów
K_U03: Posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie problemów w zakresie zarządzania dziedzictwem kulturowym
K_U08: Potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych, ze specjalistami w zakresie zarządzania dziedzictwem kulturowym, w języku polskim i angielskim
K_U11: Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę do rozstrzygania dylematów etycznych pojawiających się w pracy zawodowej zarządcy dziedzictwa kulturowego
K_U12: Potrafi dokonać analizy obiektu dziedzictwa kulturowego i opracować dla niego program długoterminowej ochrony i konserwacji, wykorzystując wiedzę teoretyczną oraz zgromadzone i wytworzone źródła
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K_K01: Ma świadomość transdyscyplinarności wiedzy z dziedziny zarządzania dziedzictwem kulturowym i rozumie potrzebę ciągłego samokształcenia w tym zakresie
K_K03: Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie i innych zadania
K_K04: Prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu zarządcy dziedzictwa kulturowego
K_K05: Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego ludzkości oraz za dostarczanie społeczeństwu jego popularnej interpretacji opartej na rzetelnej wiedzy naukowej
OPIS ECTS:
Udział w wykładzie: 30 godz.
Przygotowanie do egzaminu: 20 godz.
Suma godzin: 50 godz.
Liczba ECTS: 50 godz./25(30) = 2 ECTS

Podstawą zaliczenia będzie pisemny egzamin końcowy.
Drugim elementem oceny będzie regularność uczestnictwa w wykładach. Dopuszcza się nieusprawiedliwioną nieobecność na trzech wykładach w semestrze!

EGZAMIN PISEMNY
PRZYKŁADOWE PYTANIA EGZAMINACYJNE:

1. Co to jest zarządzanie dziedzictwem kulturowym i jakie są jego cele?

2. Czym różni się zarządzanie dziedzictwem kulturowym od ochrony zabytków/dóbr kultury?

3. Wymień i/lub przedstaw graficznie etapy (cykl) procesu zarządzania dziedzictwem kulturowym

4. Na czym polega paradoks własności dziedzictwa kulturowego i jakiego rodzaju konflikty mogą powstawać wokół kwestii własności dziedzictwa kulturowego?

5. Co to jest niematerialne dziedzictwo kulturowe; jakie konwencje międzynarodowe się tym dziedzictwem zajmują; na czym polega ochrona tego dziedzictwa?

6. Co to jest podwodne dziedzictwo kulturowe; jakie dokumenty międzynarodowe się nim zajmują; jakie są najważniejsze współczesne zasady ochrony tego dziedzictwa?

7. Wymień wartości dziedzictwa kulturowego

8. Objaśnij sformułowanie głoszące, że „dziedzictwo kulturowe jest publicznym zasobem nieodnawialnym”; jakie są konsekwencje przyjęcia takiego założenia; kiedy i w jaki sposób powstało takie rozumienie istoty dziedzictwa kulturowego?

9. Wymień i scharakteryzuj dwa główne sposoby postępowania w konserwacji dziedzictwa kulturowego. W jakich okolicznościach powinniśmy je stosować?

10. Na czym polega filozofia konserwacji zapobiegawczej?

11. Na czym polega koncepcja konserwacji przez rozwój?

12. Co to jest autentyczność obiektu zabytkowego i jak jest ona współcześnie rozumiana? Jaki dokument zmienił rozumienie autentyczności w końcu XX wieku?

13. Czego dotyczył Dokument z Nara i jaki był jego związek z Listą Dziedzictwa Światowego? Jakie są konsekwencje tego dokumentu dla ochrony zabytków?

14. Co oznacza pojęcie krajobrazu? Czym różni się ochrona krajobrazu (zarządzanie krajobrazem) od ochrony poszczególnych zabytków?

15. Jakie wyróżniamy typy historycznych krajobrazów kulturowych? Podaj przykłady.

16. Na czym polega rewitalizacja obszarów historycznych; jakie elementy musi obejmować aby była efektywna?

17. Jakie znaczenie miał Eugène Emmanuel Viollet-le-Duc dla doktryny konserwacji zabytków? Jak nazywamy nurt teoretyczny, który zapoczątkował? Czy dzisiaj ta doktryna konserwatorska jest nadal aktualna?

18. Jakie zapisy dotyczące rekonstrukcji obiektów zabytkowych zawarte są w Karcie Weneckiej, Karcie z Burra, Karcie Lozańskiej?

19. Co to jest retrowersja, gdzie ją zastosowano po raz pierwszy i czym różni się od rekonstrukcji?

20. Co oznacza postulat partycypacji publicznej w procesie konserwacji dziedzictwa kulturowego?

21. Jakie elementy winien zawierać program długoterminowej konserwacji obiektu zabytkowego?

22. Przedstaw diagram systematyzujący zagrożenia dla dziedzictwa kulturowego

23. Co to jest „doktryna PARIS” w konserwacji dziedzictwa archeologicznego? Jakie są jej podstawowe zasady?

24. Czego dotyczy Konwencja Maltańska i jakie są jej najważniejsze zapisy?

25. Wymień obiekty z terenu Polski wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego

26. Podaj przykłady obiektów dziedzictwa niematerialnego wpisanych na listę UNESCO

27. Wymień trzy filary wyjątkowej uniwersalnej wartości według Komitetu Dziedzictwa Światowego

28. Objaśnij korzenie konfliktu dotyczącego dziedzictwa kulturowego Rdzennych Amerykanów i przemiany w nauce i kulturze amerykańskiej, które nastąpiły w związku z nim

29. Jaka data uważana jest za graniczną w zapobieganiu międzynarodowemu nielegalnemu obrotowi dóbr kultury i dlaczego; objaśnij przyczyny i mechanizmy tego obrotu

1. Międzynarodowe zasady ochrony i konserwacji dziedzictwa archeologicznego (wybór tekstów pod red. Z. Kobylińskiego). Warszawa 1998.

2. Problemy zarządzania dziedzictwem kulturowym (por. red. K. Gutowskiej). Warszawa 2000

3. Bogusław Szmygin. Kształtowanie koncepcji zabytku i doktryny konserwatorskiej w Polsce w XX wieku. Lublin 2000.

4. Zbigniew Kobyliński, Teoretyczne podstawy konserwacji dziedzictwa archeologicznego. Warszawa 2001.

5. Krystyna Pawłowska i Magdalena Swaryczewska, Ochrona dziedzictwa kulturowego. Zarządzanie i partycypacja społeczna. Kraków 2002.

6. Marcin Kula, Krótki raport o użytkowaniu historii. Warszawa 2004.

7. O zabytkach. Opieka. Ochrona. Konserwacja (pod red. T. Rudkowskiego). Warszawa 2005.

8. Edmund Małachowicz, Konserwacja i rewaloryzacja architektury w środowisku kulturowym. Wrocław 2007.

9. Marian Arszyński, Idea – pamięć – troska. Rola zabytków w przestrzeni społecznej i formy działań na rzecz ich zachowania od starożytności do połowy XX wieku. Malbork 2007.

10. Dziedzictwo kulturowe w XXI wieku. Szanse i wyzwania (pod red. M.A. Murzyn, M.A. i J. Purchli). Kraków 2007.

11. Zabytek i historia. Wokół problemów konserwacji i ochrony zabytków w XIX wieku. Antologia. Warszawa 2007.

12. Współczesne problemy teorii konserwatorskiej w Polsce (pod red. B. Szmygina). Warszawa – Lublin 2008

13. Zbigniew Kobyliński, Własność dziedzictwa kulturowego. Warszawa 2009.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu WS-AR-ZDK-ZDKI w USOSweb