System polityczny i prawny USA WP-SPM-1-SPPUSA
W trakcie wykładu studenci otrzymują wiedzę na temat funkcjonowania trzech gałęzi władzy państwowej (Prezydent; Kongres; Sąd Najwyższy), ich wzajemnych relacji (reguła kontroli i równowagi), a także szczegółów najważniejszych procesów politycznych (uchwalanie prawa, wybór prezydenta), zakresu kompetencji oraz postępowania w wypadkach nadużycia władzy (impeachment). Student otrzymuje tez wiedze w zakresie procedury sądowej oraz wyroków sądów dotyczących wybranych zagadnień społecznych.
Student otrzymuje tez wiedzę z zakresu funkcjonowania systemu partyjnego w USA.
Na przedmiot składają sie nastepujace wykłady:
Geneza ustroju ameryk.
Demokracja bezpośrednia
Konstytucja
Zasady ustrojowe/Federalizm
Karta Praw
Prezydent
Kongres
Sądownictwo/Sąd Najwyższy
Proces sądowy
Partie
Wybory
Władze stanowe/lokalne
Prawa obywatelskie/mniejszości
Lobbying
|
W cyklu 2025/26_Z:
Wiedza: Student zna konstytucyjne podstawy ustroju Stanów Zjednoczonych oraz genezę systemu federalnego. Rozumie strukturę i kompetencje najważniejszych organów władzy – ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Zna podstawowe zasady funkcjonowania systemu prawnego USA, w tym znaczenie precedensu i roli Sądu Najwyższego. Umiejętności: Potrafi analizować działanie instytucji politycznych i prawnych USA w kontekście porównawczym. Umie interpretować podstawowe dokumenty ustrojowe (np. Konstytucję USA, Bill of Rights, wybrane orzeczenia sądów). Potrafi wskazać wpływ amerykańskiego modelu ustrojowego na inne systemy demokratyczne. Kompetencje społeczne: Student potrafi krytycznie ocenić funkcjonowanie systemu polityczno-prawnego USA w kontekście zasad demokracji, praw człowieka i rządów prawa. Jest świadomy znaczenia konstytucjonalizmu, podziału władzy i kontroli obywatelskiej dla stabilności ustroju państwa. Wykazuje postawę odpowiedzialności obywatelskiej i otwartości wobec odmiennych tradycji prawno-politycznych. |
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023/24_Z: | W cyklu 2024/25_Z: | W cyklu 2025/26_Z: | W cyklu 2022/23_Z: |
Efekty kształcenia
absolwent zna i rozumie:
- w zaawansowanym stopniu ‐ fakty, teorie, metody oraz złożone zależności
między nimi różnorodne, złożone uwarunkowania politologicznych aspektów
stosunków międzynarodowych.
- w zaawansowanym stopniu – wybrane fakty, obiekty i zjawiska oraz dotyczące
ich metody i teorie wyjaśniające złożone zależności między nimi, stanowiące
podstawową wiedzę ogólną z zakresu politologicznych aspektów stosunków
międzynarodowych tworzących podstawy teoretyczne oraz wybrane
zagadnienia z zakresu wiedzy szczegółowej, a także właściwe dla programu
o profilu praktycznego zastosowania praktyczne tej wiedzy w działalności
zawodowej jako pracownika służby publicznej, korporacji międzynarodowych
albo przedsiębiorcę, który planuje lub dokonuje ekspansji zagranicznej, a także
posła lub senatora; zastosowania praktyczne tej wiedzy w działalności
zawodowej związanej z kierunkiem stosunki międzynarodowe.
- fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji związanej z politologicznymi
aspektami stosunków międzynarodowych oraz uwarunkowania różnych
rodzajów działalności zawodowej związanej z politologicznymi aspektami
stosunków międzynarodowych, w tym podstawowe pojęcia i zasady z zakresu
ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego; podstawowe zasady
tworzenia i rozwoju różnych form przedsiębiorczości.
absolwent potrafi:
- innowacyjnie wykonywać zadania politologiczne oraz rozwiązywać złożone
i nietypowe problemy politologiczne związane ze stosunkami
międzynarodowymi w zmiennych i nie w pełni przewidywalnych warunkach
samodzielnie planować własne uczenie się przez całe życie komunikować się
z otoczeniem, uzasadniać swoje stanowisko.
- komunikować się z otoczeniem z użyciem specjalistycznej terminologii
politologicznej z obszaru stosunków międzynarodowych brać udział w debacie – przedstawiać i oceniać różne opinie i stanowiska oraz dyskutować o nich
posługiwać się językiem obcym na poziomie B2 Europejskiego Systemu Opisu
Kształcenia Językowego.
- samodzielnie planować i realizować własne uczenie się zagadnień
politologicznych z obszaru stosunków międzynarodowych przez całe życie.
absolwent jest gotów do:
- kultywowania i upowszechniania wzorów właściwego postępowania w
środowisku pracy służby zagranicznej i aparatu administracyjnego podmiotów
międzynarodowych i poza nim; samodzielnego podejmowania decyzji,
krytycznej oceny działań własnych, działań zespołów, którymi kieruje,
i organizacji, w których uczestniczy, przyjmowania odpowiedzialności za skutki
tych działań.
- krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści uznawania znaczenia
wiedzy w rozwiązywaniu problemów politologicznych poznawczych
i praktycznych oraz zasięgania opinii ekspertów w przypadku trudności
z samodzielnym rozwiązaniem problemu.
- odpowiedzialnego pełnienia ról zawodowych (w dyplomacji, administracji
państwowej, korporacjach międzynarodowych, własnego przedsiębiorstwa
o zasięgu międzynarodowym), w tym:
− przestrzegania zasad etyki zawodowej i wymagania tego od innych,
− dbałości o dorobek i tradycje zawodu.
Opis ECTS:
Udział w wykładzie - 30 h
Przygotowanie do egzaminu - 40 h
Analiza materiałów - 30 h
Suma godzin - 100 = 4 punkty ECTS
Kryteria oceniania
ZALICZENIE
zaliczenie w formie testu na MS Teams, - po ostatnich zajeciach przewidzianych w planie zajęć. Student otrzyma 3 pytania do samodzielnego napisania mini-esejów
EK1.
Na ocenę 2: student nie posiada umiejętności wykorzystywania wiedzy teoretycznej
Na ocenę 3, 3,5: student posiada jedynie podstawową umiejętność wykorzystywania wiedzy teoretycznej
Na ocenę 4, 4,5: student posiada dobrą uumiejętność wykorzystywania wiedzy teoretycznej . Potrafi łączyć poszczególne elementy teoretyczne z
praktycznymi i wyciągać wnioski.
Na ocenę 5: student posiada bardzo dobrą umiejętność wykorzystywania wiedzy teoretycznej z zakresu systemu prawnego w USA. Potrafi łączyć poszczególne elementy teoretyczne z
praktycznymi i wyciągać wnioski i nie popełnia błędów w zleconych zadaniach.
Literatura
Z. Lewicki (red) Ameryka. Polityka, prawo, społeczeństwo. Aspra JR 2017.
Wojciech Sokolewicz, red. Instytucje polityczno-prawne Stanów Zjednoczonych
Wojciech Sokolewicz, red., Instytucje i doktryny prawno-polityczne Stanów Zjednoczonych
Ameryki
Literatura uzupełniajaca:
Stanisław Gebert, Kongres Stanów Zjednoczonych Ameryki
Lesław Kanski, Kompetencje Kongresu w zakresie polityki zagranicznej
Paweł Laidler, Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki
Ryszard Małajny, Pozycja ustrojowa Kongresu USA, vol. I-III
Kazimierz Nowak, System prezydencjalny Stanów Zjednoczonych
Andrzej Pułło, System konstytucyjny Stanów Zjednoczonych
Violetta Siedliska, Sadownictwo amerykanskie w Konstytucji
Łukasz Wordliczek, Kształtowanie sie uprawnien prezydenta USA
|
W cyklu 2025/26_Z:
jak w sylabusiw głownym |
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: