Wstęp do prawoznawstwa WP-AD-1-WP1

Celem zajęć jest przedstawienie podstawowych pojęć i metod wypracowanych w zachodniej kulturze prawnej, przedstawienie
podstawowych działów i dyscyplin naukowych prawoznawstwa oraz poglądów na istotę prawa i jego społeczne funkcje a także na rolę
prawa w państwie i jego stosunek do innych porządków normatywnych

W cyklu 2022/23_Z:

1. Pojecie nauki i przedmiot nauki i sztuki prawa. Nauki pomocnicze. Relacja nauki i sztuki prawa. Pojęcie sprawiedliwości i analiza zasady
sprawiedliwości, rola prawników i znaczenie prawa w realizowaniu sprawiedliwości,
2. Podstawowe pojęcia i definicja prawa – z uwzględnieniem podstawowych koncepcji filozoficznoprawnych: John Austin, Herbert Hart i
powstanie, ewolucja oraz schyłek pozytywizmu, Ronald Dworkin i antypozytywistyczny zwrot, Gustaw Radbruch i pojęcie rażącego
bezprawia, Tomasz z Akwinu i szkoła prawa naturalnego, funkcjonalizm amerykański i prawo w działaniu.
3. funkcje i rola prawa w państwie (koordynacja działań na rzecz dobra wspólnego, rozdział dóbr i ciężarów, kontrola zachowań, regulacja
konfliktów), różne systemy normatywne (prawo, moralność, obyczaj), relacje prawa do innych systemów normatywnych.
4. Pojęcie normy, przepisu prawnego, abstrakcyjny i generalny charakter norm prawnych, elementy normy prawnej: hipoteza, dyspozycja i
sankcja, koncepcje budowy normy prawnej, rodzaje przepisów.
5. Obowiązywanie prawa – pojęcie obowiązywania prawa, koncepcje obowiązywania norm prawnych, omówienie poszczególnych reguł
walidacyjnych, kryteria obowiązywania prawa – pod względem czasu, miejsca, osób.
6. Źródła prawa – podstawowe formy powstawania prawa: zwyczaje i prawo zwyczajowe, precedensy, umowa jako źródło prawa, prawo
stanowione, podstawowe rodzaje aktów normatywnych i ich hierarchia.
7. System prawny - typów systemów prawnych (common law, civil law) i ich konwergencja, uporządkowanie pionowe i poziome systemów
prawnych, zasada niesprzeczności systemu prawnego, rodzaje sprzeczności i sposoby ich usuwania, reguły kolizyjne, zasada zupełności
systemów prawnych oraz luki w prawie i sposoby ich usuwania.
8. Podstawowe zagadnienia stosowania i wykładni prawa, modele i etapy stosowania prawa, ewolucja poglądów na stosowanie prawa;
przestrzeganie prawa, odpowiedzialność prawna.
9. Wykładnia prawa: rodzaje ze względu na podmiot, zakres i moc wiążącą wykładni. Wykładnia językowa, systemowa i funkcjonalna.
10. Wnioskowania prawnicze: z analogii, z przeciwieństwa, a fortiori, z instrumentalnego nakazu i zakazu. Elementy teorii argumentacji,
podstawowe toposy prawnicze.
11. Stosunek prawny – fakty prawne, podmiot, przedmiot, treść stosunku prawnego i typologia uprawnień i obowiązków.
12. Zasada państwa prawnego, ochrony godności osoby, dobra wspólnego, zasada sprawiedliwości a zasada słuszności i ich rola w
państwie i społeczeństwie, gwarancje praworządności.

E-Learning

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych

nie dotyczy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS

Opis ECTS: udział w wykładzie - 30h lektura literatury przed wykładem: 30h przygotowanie do egzaminu - 30h Liczba ECTS - 90h = 3 pkt ECTS

Poziom przedmiotu

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się

AD1_W01 AD1_W02

Typ przedmiotu

obowiązkowy

Koordynatorzy przedmiotu

Bogumił Szmulik

Efekty kształcenia

EK1. Identyfikuje miejsce nauki prawa i zna metody badania prawa oraz rozróżnia typy nauk prawnych (odniesieniem jest kierunkowy
efekt uczenia się AD1_W01).
EK2 Definiuje podstawowe pojęcia z zakresu prawoznawstwa, w szczególności: sprawiedliwość, słuszności, pojęcia prawa, pojęcie
państwa, moralności, norma i ich rodzaje, przepisu i jego rodzajw, akt normatywny, zasada prawa, źródła prawa, obowiązywanie prawa,
stosunek prawny, stosowanie prawa, wykładnia prawa, fakt prawny, wnioskowanie prawnicze (odniesieniem jest kierunkowy efekt uczenia
się AD1_W02).
EK3 Charakteryzuje systemy normatywne i klutury prawne, pochodzenie, powstawanie i charakter źródeł systemu prawa oraz opisuje
cechy obowiązujących norm prawnych (odniesieniem jest kierunkowy efekt uczenia się AD1_W01).
EK4 Wylicza cechy charakterystyczne i rozróżnia rodzaje systemów prawnych, zna i identyfikuje sprzeczności i luki w systemie prawnym
oraz opisuje sposoby ich usuwania (odniesieniem jest kierunkowy efekt uczenia się AD1_W02).
EK5 Wymienia i wyjaśnia elementy procesu stosowania prawa (odniesieniem jest kierunkowy efekt uczenia się AD1_W02).
EK6 Rozróżnia rodzaje i elementy stosunków prawnych w społeczeństwie i potrafi dokonywać ich identyfikacji oraz analizy z punktu
widzenia praw i obowiązków podmiotów prawnych (odniesieniem jest kierunkowy efekt uczenia się AD1_W02).
EK7 Charakteryzuje reguły argumentacji oraz wnioskowań prawniczych i innych reguł egzegezy (odniesieniem jest kierunkowy efekt
uczenia się AD1_W02)

Kryteria oceniania

100% egzamin

Literatura

Literatura podstawowa:
A. Pogłódek, B.Szmulik, R. Zenderowski, Wprowadzenie do nauki o państwie polityce i prawie.
K. Kaleta, A. Kotowski, Podstawy prawoznawstwa, Warszawa 2020
Morawski L., Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2013
Chovin T, Stawecki T, Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa. Warszawa, wyd. 9.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2010 (fragmenty)
Literatura uzupełniająca:
Hervada, J, Prawo naturalne. Wprowadzenie, Kraków 2011 (fragmenty)

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu WP-AD-1-WP1 w USOSweb