Wiktymologia WNP-PS-W

Efekty kształcenia jakie nabędzie student po zaliczeniu przedmiotu w zakresie:

wiedzy:
Posiada uporządkowaną wiedzę na temat mechanizmu procesu wiktymizacji, ilustrując adekwatnymi przykładami, wskazuje instytucje, formy i sposoby pomocy ofiarom przestępstw.

umiejętności:
Potrafi stosować w praktyce metody postępowania z ofiarami agresji i przemocy psychicznej, fizycznej i innej. Określa wpływ na życie pokrzywdzonego wiktymizacji przestępstwem. Potrafi określić czynniki i sytuacje ryzyka wiktymizacyjnego.

kompetencji społecznych:
Ma świadomość swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego. Student jest świadomy zagrożeń wpływających na procesy wiktymizacyjne i kształtuje odpowiednie postawy względem ofiar. Nabywa kompetencje w komunikowaniu się z ofiarami przestępstwa.

Metody dydaktyczne i sposoby weryfikacji efektów kształcenia (syntetycznie opisane stosowane metody dydaktyczne i sposoby weryfikacji założonych efektów kształcenia): wykład informacyjny (wprowadzenia), prezentacja multimedialna, wykład konwencjonalny połączony z prezentacją multimedialną. Dyskusja powiązana z wykładem, burza mózgów.

Kryteria oceniania (Określenie poziomu osiągniecia - wg skali ocen - założonych dla przedmiotu efektów kształcenia; opis składowych oceny końcowej): aktywność na zajęciach, przygotowanie do zajęć, przygotowanie prezentacji multimedialnej, scenariusz zajęć w oparciu o wskazane metody i techniki, test egzaminacyjny.

Na ocenę 2 (ndst)
Student nie opanował treści programowych przedmiotu i nie zrealizował zakładanych przedmiotowych efektów kształcenia. Nie rozumie podstawowych kategorii ani pojęć. Nie jest w stanie wyjaśnić istoty i przyczyn podstawowych dla przedmiotu zjawisk i procesów. Nie potrafi wykorzystać ich do analizy omawianych zagadnień, nie podejmuje także dyskusji na temat ich miejsca i roli w kontekście specyfiki przedmiotu.
Na ocenę 3 (dst)
Student opanował podstawowe treści programowe przedmiotu oraz zrealizował w niewielkim zakresie zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Poprawnie definiuje, przynajmniej na jeden z możliwych sposobów, podstawowe kategorie i pojęcia oraz potrafi je wykorzystać do analizy omawianych zjawisk
i procesów. Potrafi podać różnicę między nimi, wyjaśnić przyczynę najważniejszych zjawisk. Wykazuje małe zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu. Nie podejmuje dyskusji na omawiane tematy.
Na ocenę 3+ (dst+)
Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia na poziomie poprawnym. Definiuje podstawowe kategorie i pojęcia oraz najważniejsze ujęcia teoretyczne. Umie dostrzec złożoność relacji między nimi, nie potrafi jednak wytłumaczyć ich pochodzenia. Potrafi poprawnie zastosować tę wiedzę do analizy omawianych zagadnień. Wykazuje rosnące zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu, włącza się do dyskusji na ten temat.
Na ocenę 4 (db)
Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Definiuje kategorie, pojęcia oraz ujęcia teoretyczne, umie dostrzec złożoność relacji między nimi, potrafi wytłumaczyć ich pochodzenie i różnice, zastosować tę wiedzę do analizy omawianych zagadnień. Wykazuje stałe zainteresowanie omawianą problematyką, inicjuje dyskusje w zakresie podejmowanej tematyki. Wykazuje zrozumienie dla innych niż własne poglądów, podejmuje dyskusje na ich temat.
Na ocenę 4+ (db+)
Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Swobodnie definiuje i posługuje się kategoriami, pojęciami oraz ujęciami teoretycznymi. Potrafi dyskutować o złożoności relacji między nimi, odwołując się do ich pochodzenia i różnic, nie ma problemów
z zastosowaniem tej wiedzy do analizy omawianych zagadnień. Dostrzega wielość poglądów na omawiane zagadnienia. Wykazuje duże zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu oraz kierunku studiów. Jest świadomy konieczności poszerzania zdobytej wiedzy.
Na ocenę 5 (bdb)
Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Swobodnie definiuje i posługuje się kategoriami, pojęciami oraz ujęciami teoretycznymi. Swobodnie wypowiada się w dyskusjach o złożoności relacji między nimi, odwołując się do ich pochodzenia
i różnic, potrafi krytycznie oceniać podejmowane w dyskusji kwestie. W swych wypowiedziach formułuje własne opinie i sądy, potrafi je precyzyjnie określić. Wykazuje bardzo duże zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu. Jest świadomy konieczności poszerzania zdobytej wiedzy, potrafi wskazać jej kierunki i specyfikę.

Spis zalecanych lektur:

Bieńkowska E., Wiktymologia, Wyd. Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
Błachut J., Gaberle A., Krajewski K., Kryminologia, Wyd. Arche, Gdańsk 2004.
Hołyst B., Wiktymologia kryminalna, Warszawa 2021.

Akty prawne:
1) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, (Dz. U. 2025 r. poz. 383).
2) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy, (Dz.U.2025 poz. 911).
3) Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz.U.2024 poz. 978).
4) Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (Dz.U.2024 poz. 1802).
5) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U.2024 poz. 1673).
6) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/93/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii
7) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/29/UE z dnia 25 października 2012 r. ustanawiająca normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw

Literatura uzupełniająca:

Wach T., Resocjalizacja nieletnich sprawców gwałtownych czynów zabronionych, Wydawnictwo KUL, Lublin 2009.
Wierzbicki K., Stańczuk M., Przestępstwo child groomingu. Analiza problemu w ujęciu kryminologicznym i penitencjarnym [w:] Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej
w sieci. Ochrona praw dziecka w przestrzeni Internetu, red. B. Kmieciak, H. Elżanowska, J. Kotowska, Wyd. Difin, Warszawa 2022.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu WNP-PS-W w USOSweb