Readaptacja społeczna WNP-PS-RSP

nie dotyczy

podstawowy

symbole efektów uczenia się dla kierunku pedagogika specjalna, studia jednolite magisterskie: PS_TS2_W7, PS_TS2_W9, PS_TS2_W10, PS_TS2_U8, PS_TS2_U9, PS_TS2_K7

obowiązkowy

Student powinien posiadać podstawową wiedzę ogólną z zakresu pedagogiki, socjologii i psychologii dotyczącą psychospołecznych uwarunkowań funkcjonowania człowieka w społeczeństwie oraz umiejętności w zakresie rozpoznawania zagrożeń związanych z marginalizacją i wykluczeniem społecznym jednostek oraz rozwiązań pomocowych podejmowanych w tym zakresie.

Efekty kształcenia jakie nabędzie student po zaliczeniu przedmiotu w zakresie:

wiedzy:
Student posiada wiedzę na temat przedmiotu, zakresu i terminologii w obszarze readaptacji społecznej. Zna metody diagnozowania potrzeb osób zagrożonych marginalizacją i wykluczeniem społecznym z różnych środowisk, w tym również osób przebywających w placówkach resocjalizacyjnych oraz opuszczających placówki resocjalizacyjne. Zna metodyczne podstawy readaptacji i reintegracji osób o różnych potrzebach, w tym również osób przygotowujących się do opuszczenia placówek resocjalizacyjnych.

umiejętności:
Student posiada umiejętności pracy z osobami mającymi trudności w przystosowaniu się do społecznych oczekiwań i wymagań związanych z pełnionymi rolami społecznymi wynikającymi z bycia na określonym etapie rozwoju psychospołecznego. Posiada umiejętność analizowania problemów jednostek potrzebujących pomocy. Potrafi wskazać czynniki utrudniające i ułatwiające proces readaptacji społecznej osób opuszczających placówki resocjalizacyjne. Potrafi konstruować narzędzia diagnostyczne w zależności od określonej sytuacji społecznej oraz posługiwać się gotowymi narzędziami diagnostycznymi, pozwalającymi na zaprojektowanie i podejmowanie działań mających na celu rozwiązywanie konkretnych problemów adaptacyjnych w opiece postpenitencjarnej.

kompetencji społecznych:
Student odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania pedagogiczne. Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności z zakresu readaptacji społecznej. Rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia. Student potrafi integrować wiedzę teoretyczną z zakresu pomocy społecznej i resocjalizacji, diagnozować potrzeby oraz projektować działania readaptacyjne. Student wnikliwie i empatycznie diagnozuje problemy społeczne, analizuje przyczyny i przebieg konkretnych procesów i zjawisk społecznych w obszarze pracy penitencjarnej i postpenitencjarnej.

Metody dydaktyczne i sposoby weryfikacji efektów kształcenia (syntetycznie opisane stosowane metody dydaktyczne i sposoby weryfikacji założonych efektów kształcenia): wykład informacyjny (wprowadzenia), prezentacja multimedialna, wykład konwencjonalny połączony z prezentacją multimedialną. Dyskusja powiązana z wykładem, burza mózgów.

Kryteria oceniania (Określenie poziomu osiągniecia - wg skali ocen - założonych dla przedmiotu efektów kształcenia; opis składowych oceny końcowej): aktywność na zajęciach, przygotowanie do zajęć, przygotowanie prezentacji multimedialnej, scenariusz zajęć w oparciu o wskazane metody i techniki, test egzaminacyjny.

Na ocenę 2 (ndst)
Student nie opanował treści programowych przedmiotu i nie zrealizował zakładanych przedmiotowych efektów kształcenia. Nie rozumie podstawowych kategorii ani pojęć. Nie jest w stanie wyjaśnić istoty i przyczyn podstawowych dla przedmiotu zjawisk i procesów. Nie potrafi wykorzystać ich do analizy omawianych zagadnień, nie podejmuje także dyskusji na temat ich miejsca i roli w kontekście specyfiki przedmiotu.
Na ocenę 3 (dst)
Student opanował podstawowe treści programowe przedmiotu oraz zrealizował w niewielkim zakresie zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Poprawnie definiuje, przynajmniej na jeden z możliwych sposobów, podstawowe kategorie i pojęcia oraz potrafi je wykorzystać do analizy omawianych zjawisk i procesów. Potrafi podać różnicę między nimi, wyjaśnić przyczynę najważniejszych zjawisk. Wykazuje małe zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu. Nie podejmuje dyskusji na omawiane tematy.
Na ocenę 3+ (dst+)
Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia na poziomie poprawnym. Definiuje podstawowe kategorie i pojęcia oraz najważniejsze ujęcia teoretyczne. Umie dostrzec złożoność relacji między nimi, nie potrafi jednak wytłumaczyć ich pochodzenia. Potrafi poprawnie zastosować tę wiedzę do analizy omawianych zagadnień. Wykazuje rosnące zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu, włącza się do dyskusji na ten temat.
Na ocenę 4 (db)
Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Definiuje kategorie, pojęcia oraz ujęcia teoretyczne, umie dostrzec złożoność relacji między nimi, potrafi wytłumaczyć ich pochodzenie i różnice, zastosować tę wiedzę do analizy omawianych zagadnień. Wykazuje stałe zainteresowanie omawianą problematyką, inicjuje dyskusje w zakresie podejmowanej tematyki. Wykazuje zrozumienie dla innych niż własne poglądów, podejmuje dyskusje na ich temat.
Na ocenę 4+ (db+)
Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Swobodnie definiuje i posługuje się kategoriami, pojęciami oraz ujęciami teoretycznymi. Potrafi dyskutować o złożoności relacji między nimi, odwołując się do ich pochodzenia i różnic, nie ma problemów z zastosowaniem tej wiedzy do analizy omawianych zagadnień. Dostrzega wielość poglądów na omawiane zagadnienia. Wykazuje duże zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu oraz kierunku studiów. Jest świadomy konieczności poszerzania zdobytej wiedzy.
Na ocenę 5 (bdb)
Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Swobodnie definiuje i posługuje się kategoriami, pojęciami oraz ujęciami teoretycznymi. Swobodnie wypowiada się w dyskusjach o złożoności relacji między nimi, odwołując się do ich pochodzenia i różnic, potrafi krytycznie oceniać podejmowane w dyskusji kwestie. W swych wypowiedziach formułuje własne opinie i sądy, potrafi je precyzyjnie określić. Wykazuje bardzo duże zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu. Jest świadomy konieczności poszerzania zdobytej wiedzy, potrafi wskazać jej kierunki i specyfikę.

Spis zalecanych lektur:
1) Cendrowicz, D. (2020). Zadania jednostek samorządu terytorialnego w zakresie pomocy osobom bezdomnym z perspektywy zasady pomocniczości. Warszawa: Difin
2) Chodkowska, M., Kazanowski, Z. (2017). Zasoby podmiotowe pracowników socjalnych i osób bezrobotnych objętych pomocą społeczną. Lublin: Wydawnictwo Marii Curie-Skłodowskiej. Ciosek M., Izolacja więzienna, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1993;
3) Czapów Cz. Jedlewski St., Pedagogika resocjalizacyjna, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1971;
4) Czapów Cz., Wychowanie resocjalizujące: elementy metodyki i diagnostyki, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1978;
5) Fidelus A., Determinanty readaptacji społecznej skazanych, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2012;
6) Fidelus A., Rola samoświadomości w modelu relacyjnej readaptacji społecznej skazanych, [w:] „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, nr 100 z 2018, s. 131-145;
7) Fidelus A., Uwarunkowania readaptacji społecznej skazanych − podstawy teoretyczne i aspekty praktyczne, „The Prison System Review”, 2020, t.107, s. 87–112
8) Kiliszek, E. (2013). Czynniki ryzyka sprzyjające niedostosowaniu społecznemu i przestępczości nieletnich. Profilaktyka społeczna i resocjalizacja, (21), 165-222.
9) Konopczyński M., Teoretyczne podstawy metodyki oddziaływań resocjalizacyjnych, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2006;
10) Kotowska, M. (2021). Rola zakładu poprawczego w społecznej readaptacji nieletnich. Wybrane problemy teoretyczne i praktyczne. Studia Prawnoustrojowe, (52).
11) Niewiadomska I., Chwaszcz J., Augustynowicz W. (2010). Więzi społeczne zamiast więzień – wsparcie pozytywnej readaptacji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym z powodu konfliktu z prawem. Raport z bada z rekomendacjami. Lublin: Drukarnia TEKST.
12) Niewiadomska I., Chwaszcz J., Augustynowicz W., Bartczuk R. (2014). Readaptacja społeczno-zawodowa więźniów. Narzędzia do diagnozowania potencjału readaptacyjnego i kapitału wspierającego. Lublin: Instytut Psychoprofilaktyki i Psychoterapii, Stowarzyszenie Natanaelum; Drukarnia TEKST
13) Program Pomocy Postpenitencjarnej udzielanej przez organizacje pozarządowe z Funduszu Sprawiedliwości na lata 2023-2025.

Akty prawne:
1) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, (Dz. U. 2025 r. poz. 383).
2) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy, (Dz.U.2025 poz. 911).
3) Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej, (Dz.U.2024 poz. 1869).
4) Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz.U.2024 poz. 978).
5) Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych (Dz.U. 2023 poz. 1095).
6) Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. 2025 poz. 1214).
7) Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 września 2017 r. w sprawie Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej - Funduszu Sprawiedliwości (Dz.U.2025. poz.1298).

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu WNP-PS-RSP w USOSweb