1. Cele przedmiotu:
- Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami i teoriami dotyczącymi profilaktyki trudności w uczeniu się.
- Rozwijanie wiedzy o czynnikach ryzyka i mechanizmach powstawania specyficznych trudności edukacyjnych.
- Kształcenie umiejętności diagnozowania wczesnych symptomów problemów w uczeniu się u dzieci.
- Przygotowanie do stosowania działań profilaktycznych i wspierających w pracy dydaktyczno-wychowawczej.
- Rozwijanie kompetencji w zakresie współpracy ze środowiskiem rodzinnym i instytucjonalnym w obszarze profilaktyki edukacyjnej.
2. Efekty uczenia się:
Po zakończeniu kursu student:
- Zna podstawowe definicje, koncepcje i modele profilaktyki trudności w uczeniu się.
- Rozumie przyczyny i uwarunkowania problemów edukacyjnych (poznawcze, emocjonalne, środowiskowe).
- Zna programy i strategie profilaktyczne stosowane w edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej.
- Potrafi rozpoznać wczesne symptomy trudności w uczeniu się.
- Umie dobrać i zaplanować działania profilaktyczne dostosowane do wieku i potrzeb ucznia.
- Potrafi współpracować z rodzicami i specjalistami w celu wspierania dziecka.
- Jest świadomy znaczenia wczesnej interwencji w procesie edukacyjnym.
- Potrafi krytycznie oceniać własne działania i przyjmuje odpowiedzialność za ich skutki.
- Dostrzega rolę nauczyciela jako osoby wspierającej harmonijny rozwój dziecka i zapobiegającej marginalizacji.
3. Tematy zajęć:
- Wprowadzenie do profilaktyki trudności w uczeniu się – pojęcia, cele, obszary działań.
- Rodzaje trudności edukacyjnych – trudności w czytaniu, pisaniu, liczeniu; uwarunkowania rozwojowe.
- Czynniki ryzyka – biologiczne, psychologiczne i środowiskowe uwarunkowania trudności w uczeniu się.
- Diagnoza wstępna i obserwacja pedagogiczna – narzędzia i metody.
- Programy i metody profilaktyczne w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.
- Działania wspierające rozwój funkcji poznawczych i emocjonalnych – ćwiczenia, gry, metody aktywizujące.
- Rola nauczyciela w profilaktyce trudności w uczeniu się – planowanie i ewaluacja działań.
- Współpraca z rodzicami i specjalistami – poradnia psychologiczno-pedagogiczna, logopeda, terapeuta pedagogiczny.
- Przykłady dobrych praktyk i programów profilaktycznych (Polska i świat).
- Projekt działań profilaktycznych – opracowanie autorskiego programu dla wybranego poziomu edukacyjnego.
4. Metody dydaktyczne:
- wykład z elementami prezentacji multimedialnej,
- ćwiczenia warsztatowe,
- analiza przypadków,
- praca w grupach,
- dyskusja moderowana,
- projekt grupowy.
5. Forma i warunki zaliczenia:
- obecność (dopuszczalne dwie nieobecności) i aktywność na zajęciach,
- wykonanie zadania/projektu profilaktycznego/prezentacja wybranego programu.