Pedagogika resocjalizacyjna WNP-PEZ-PRES-W
Zakres tematów:
1) Funkcje, przedmiot i cechy profilaktyki społecznej,
2) Wprowadzenie do pedagogiki resocjalizacyjnej - wyjaśnienie podstawowych pojęć: socjalizacja, wychowanie, resocjalizacja,
3) Istota metodyki resocjalizacji, jej cele i zadania.
4) Diagnoza w resocjalizacji – założenia ogólne,
5) Miejsce diagnozy w resocjalizacji i w strukturze diagnostyki psychologiczno – pedagogicznej,
6) Charakterystyka głównych aspektów diagnozy, analiza narzędzi diagnostycznych, zasady konstruowania i wykorzystywania narzędzi diagnostycznych,
7) Charakterystyka podstawowych modeli diagnozy resocjalizacyjnej,
8) Resocjalizacja instytucjonalna nieletnich,
9) Resocjalizacja dorosłych – formy instytucjonalne (więzienie jako instytucja resocjalizacyjna). Zjawisko podkultury przestępczej. Pomoc postpenitencjarna.
10) Poznanie środowiska osób pozbawionych wolności – określenie:
- ról społecznych pełnionych przez skazanych w zakładzie karnym;
- struktur, procesów grupowych i ich przemian;
- zagrożeń dla prawidłowego przebiegu oddziaływania penitencjarnego i bezpieczeństwa zakładu karnego
11) Organizacja pracy i zadania wychowawcy resocjalizacyjnego,
12) Projektowanie oddziaływań penitencjarnych w środowisku otwartym i zamkniętym,
13) Metody oddziaływania resocjalizującego: metody stymulowania i wzmacniania aktywności wychowanka oraz metody podtrzymywania doświadczeń – projektowanie zajęć,
14) Twórcza resocjalizacja. Idea twórczej resocjalizacji, struktura i dynamiki procesu twórczej resocjalizacji,
15) Sylwetka nowoczesnego wychowawcy; cechy kierunkowe i sprawnościowe wychowawcy, zasady kształtowania i wykorzystania autorytetu wychowawcy.
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Efekty kształcenia jakie nabędzie student po zaliczeniu przedmiotu w zakresie:
wiedzy:
Student posiada wiedzę na temat przedmiotu, zakresu i terminologii w obszarze pedagogiki resocjalizacyjnej. Student ma uporządkowaną wiedzę na temat nieprzystosowania społecznego – jego przyczyn, form, objawów a także zna stadia i typologie nieprzystosowania społecznego
umiejętności:
Student posiada umiejętności pracy z osobami mającymi trudności w przystosowaniu się do społecznych oczekiwań i wymagań związanych z pełnionymi rolami wynikającymi z bycia na określonym etapie rozwoju psychospołecznego. Posiada umiejętność analizowania opieki nad dziećmi, młodzieżą i osobami starszymi w rodzinach potrzebujących pomocy.
kompetencji społecznych:
Student odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania pedagogiczne. Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności z zakresu metodyki wychowawczej w tym również wychowania resocjalizacyjnego, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia.
Kryteria oceniania
Metody dydaktyczne i sposoby weryfikacji efektów kształcenia (syntetycznie opisane stosowane metody dydaktyczne i sposoby weryfikacji założonych efektów kształcenia): wykład informacyjny (wprowadzenia), prezentacja multimedialna, wykład konwencjonalny połączony z prezentacją multimedialną. Dyskusja powiązana z wykładem, burza mózgów. Kryteria oceniania (Określenie poziomu osiągniecia - wg skali ocen - założonych dla przedmiotu efektów kształcenia; opis składowych oceny końcowej): aktywność na zajęciach, przygotowanie do zajęć, przygotowanie prezentacji multimedialnej, scenariusz zajęć w oparciu o wskazane metody i techniki, test egzaminacyjny.
Na ocenę 2 (ndst)
Student nie opanował treści programowych przedmiotu i nie zrealizował zakładanych przedmiotowych efektów kształcenia. Nie rozumie podstawowych kategorii ani pojęć. Nie jest w stanie wyjaśnić istoty i przyczyn podstawowych dla przedmiotu zjawisk i procesów. Nie potrafi wykorzystać ich do analizy omawianych zagadnień, nie podejmuje także dyskusji na temat ich miejsca i roli w kontekście specyfiki przedmiotu.
Na ocenę 3 (dst)
Student opanował podstawowe treści programowe przedmiotu oraz zrealizował w niewielkim zakresie zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Poprawnie definiuje, przynajmniej na jeden z możliwych sposobów, podstawowe kategorie i pojęcia oraz potrafi je wykorzystać do analizy omawianych zjawisk i procesów. Potrafi podać różnicę między nimi, wyjaśnić przyczynę najważniejszych zjawisk. Wykazuje małe zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu. Nie podejmuje dyskusji na omawiane tematy.
Na ocenę 3+ (dst+)
Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia na poziomie poprawnym. Definiuje podstawowe kategorie i pojęcia oraz najważniejsze ujęcia teoretyczne. Umie dostrzec złożoność relacji między nimi, nie potrafi jednak wytłumaczyć ich pochodzenia. Potrafi poprawnie zastosować tę wiedzę do analizy omawianych zagadnień. Wykazuje rosnące zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu, włącza się do dyskusji na ten temat.
Na ocenę 4 (db)
Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Definiuje kategorie, pojęcia oraz ujęcia teoretyczne, umie dostrzec złożoność relacji między nimi, potrafi wytłumaczyć ich pochodzenie i różnice, zastosować tę wiedzę do analizy omawianych zagadnień. Wykazuje stałe zainteresowanie omawianą problematyką, inicjuje dyskusje w zakresie podejmowanej tematyki. Wykazuje zrozumienie dla innych niż własne poglądów, podejmuje dyskusje na ich temat.
Na ocenę 4+ (db+)
Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Swobodnie definiuje i posługuje się kategoriami, pojęciami oraz ujęciami teoretycznymi. Potrafi dyskutować o złożoności relacji między nimi, odwołując się do ich pochodzenia i różnic, nie ma problemów z zastosowaniem tej wiedzy do analizy omawianych zagadnień. Dostrzega wielość poglądów na omawiane zagadnienia. Wykazuje duże zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu oraz kierunku studiów. Jest świadomy konieczności poszerzania zdobytej wiedzy.
Na ocenę 5 (bdb)
Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Swobodnie definiuje i posługuje się kategoriami, pojęciami oraz ujęciami teoretycznymi. Swobodnie wypowiada się w dyskusjach o złożoności relacji między nimi, odwołując się do ich pochodzenia i różnic, potrafi krytycznie oceniać podejmowane w dyskusji kwestie. W swych wypowiedziach formułuje własne opinie i sądy, potrafi je precyzyjnie określić. Wykazuje bardzo duże zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu. Jest świadomy konieczności poszerzania zdobytej wiedzy, potrafi wskazać jej kierunki i specyfikę.
Literatura
Spis zalecanych lektur:
1) Cichoń W., Aksjologiczne podstawy teorii wychowania, Wydawnictwo UJ, Kraków 1980;
2) Ciosek M., Psychologia sądowa i penitencjarna, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2000;
3) Ciosek M., Izolacja więzienna, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1993;
4) Czapów Cz. Jedlewski St., Pedagogika resocjalizacyjna, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1971;
5) Czapów Cz., Wychowanie resocjalizujące: elementy metodyki i diagnostyki, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1978;
6) Fidelus A., Determinanty readaptacji społecznej skazanych, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2012;
7) Fidelus A., Rola samoświadomości w modelu relacyjnej readaptacji społecznej skazanych, [w:] „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, nr 100 z 2018, s. 131-145;
8) Górski S., Metodyka resocjalizacji, Wydawnictwo Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1985;
9) Konopczyński M., Teoretyczne podstawy metodyki oddziaływań resocjalizacyjnych, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2006;
10) Konopczyński M., Metody Twórczej Resocjalizacji, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2007;
11) Lipkowski O., Resocjalizacja, Wydawnictwo WSiP, Warszawa 1980;
12) Machel H., Sens i bezsens resocjalizacji penitencjarnej - casus polski (Studium penitencjarno-pedagogiczne), Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008;
13) Machel H., Więzienie jako instytucja karna i izolacyjna, Wydawnictwo Arche, Gdańsk 2003;
14) Kowalczyk M.H., Zabójcy i mordercy. Czynniki ryzyka i możliwości oddziaływań resocjalizacyjnych, Wyd. Impuls, Kraków 2010;
15) Niewiadomska I., Osobowościowe uwarunkowania skuteczności kary pozbawienia wolności, Wyd. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2007;
16) Pospiszyl K., Psychopatia, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2000;
17) Stępniak P., Resocjalizacja nieurojona. O zawłaszczaniu przestrzeni penitencjarnej, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2017;
18) Urban B., Stanik J. (red.), Resocjalizacja: teoria i praktyka pedagogiczna, t. 1, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2007;
19) Wysocka E., Diagnoza w resocjalizacji, Warszawa, Wyd. PWN 2013.
Akty prawne:
1) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, (Dz. U. 2025 r. poz. 383).
2) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy, (Dz.U.2025 poz. 911).
3) Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej, (Dz.U.2024 poz. 1869).
4) Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz.U.2024 poz. 978).
5) Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych (Dz.U. 2023 poz. 1095).
6) Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 sierpnia 2003 r. w sprawie sposobów prowadzenia oddziaływań penitencjarnych w zakładach karnych i aresztach śledczych Dz. U. 2024 poz.1344).
7) Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 grudnia 2022 r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania tymczasowego aresztowania (Dz.U.2022 poz. 2848).
8) Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 grudnia 2022 r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności Dz.U.2022 poz. 2847).
9) Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki 1 z dnia 30 marca 2023 r. w sprawie niektórych publicznych placówek systemu oświaty (Dz.U.2023. poz. 651).
10) Zarządzenie nr 19/16 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia i organizacji pracy penitencjarnej oraz zakresów czynności funkcjonariuszy i pracowników działów penitencjarnych i terapeutycznych oraz oddziałów penitencjarnych (nie publikowane).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: