Pedagogika opiekuńcza WNP-PEZ-POPI
Treści merytoryczne: Specyfika pedagogiki opiekuńczej jako dyscypliny naukowej. Wychowawczy i socjalny charakter opieki międzyludzkiej. Aspekty i kategorie opieki międzyludzkiej. Struktura opieki (potrzeby podopiecznych i ich rozpoznawanie. Postawy opiekuńcze i opiekuńczo-wychowawcze. Czynności opiekuńcze i pomocowe. Atmosfera opieki). Podstawy aksjologiczne opieki i jej podstawowe funkcje. Relacje międzyludzkie w procesie opieki (opiekun - podopieczny). Formy i metody opieki międzyludzkiej. Podstawowe zasady sprawowania opieki. Planowanie działalności w placówkach opiekuńczo - wychowawczych.
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
Ek 1. student ma uporządkowaną wiedzę na temat wychowania i opieki; posiada wiedzę na temat przedmiotu, zakresu i terminologii w obszarze pedagogiki opiekuńczej;
- na ocenę 2 (ndst.) student nie potrafi w najprostszy sposób przedstawić wiedzę na temat wychowania i opieki;
- na ocenę 3 (dst.) potrafi przedstawić wiedzę na temat wychowania i opieki bez głębszej analizy problemu;
- na ocenę 4 (db.) potrafi przedstawić wiedzę na temat wychowania i opieki dokonując wnikliwej analizy problemu, odwołując się do literatury przedmiotu;
- na ocenę 5 (bdb.) potrafi przedstawić wiedzę na temat wychowania i opieki dokonując wnikliwej analizy problemu, odwołując się do literatury przedmiotu i praktyki pedagogicznej oraz prowadzi konstruktywne dyskusje;
Ek 2. ma uporządkowaną wiedzę na temat różnych subdyscyplin pedagogiki; ma wiedzę na temat interdyscyplinarnego charakteru pedagogiki opiekuńczej;
- na ocenę 2 (ndst.) nie potrafi zaprezentować wiedzy na temat różnych subdyscyplin pedagogiki; nie ma podstawowej wiedzy na temat interdyscyplinarnego charakteru pedagogiki opiekuńczej;
- na ocenę 3 (dst.) potrafi zaprezentować podstawową wiedzę na temat różnych subdyscyplin pedagogiki; potrafi wskazać podstawy interdyscyplinarnego charakteru pedagogiki opiekuńczej;
- na ocenę 4 (db.) potrafi zaprezentować wiedzę na temat różnych subdyscyplin pedagogiki, jak też potrafi wskazać interdyscyplinarny charakter pedagogiki opiekuńczej odwołując się do literatury przedmiotu;
- na ocenę 5 (bdb.) potrafi zaprezentować głęboką wiedzę na temat różnych subdyscyplin pedagogiki, jak też potrafi wskazać i uzasadnić interdyscyplinarny charakter pedagogiki opiekuńczej odwołując się do literatury przedmiotu oraz prowadzi konstruktywne dyskusje;
Umiejętności:
Ek 3. potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje profesjonalne umiejętności; posiada umiejętności stosowania przepisów z zakresu prawa w działalności zawodowej;
- na ocenę 2 (ndst.) nie potrafi w stopniu podstawowym samodzielnie zdobywać i przekazywać wiedzy oraz rozwijać swoich profesjonalnych umiejętności;
- na ocenę 3 (dst.) potrafi w stopniu podstawowym samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje profesjonalne umiejętności; posiada umiejętności stosowania przepisów z zakresu prawa w działalności zawodowej;
- na ocenę 4 (db.) potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę z zakresu pedagogiki opiekuńczej oraz racjonalnie i krytycznie rozwijać swoje profesjonalne umiejętności; posiada umiejętności stosowania przepisów z zakresu prawa w działalności zawodowej w obszarze opieki i wychowania;
- na ocenę 5 (bdb.) potrafi samodzielnie zdobywać gruntowną wiedzę z zakresu pedagogiki opiekuńczej, potrafi uzasadnić jej znaczenie w pracy opiekuńczo – wychowawczej oraz racjonalnie i krytycznie rozwijać swoje profesjonalne umiejętności; posiada umiejętności stosowania przepisów z zakresu prawa w działalności zawodowej w obszarze opieki i wychowania, jak też samodzielnego ich interpretowania.
Ek 4. posiada praktyczne umiejętności posługiwania się narzędziami mierzenia jakości pracy placówki opiekuńczo-wychowawczej i resocjalizacyjnej, formułowania wniosków uogólniających i ewaluacyjnych w każdym z badanych obszarów;
- na ocenę 2 (ndst.) nie posiada w stopniu podstawowym praktycznych umiejętności posługiwania się narzędziami mierzenia jakości pracy placówki opiekuńczo-wychowawczej i resocjalizacyjnej, formułowania wniosków uogólniających i ewaluacyjnych w każdym z badanych obszarów;
- na ocenę 3 (dst.) posiada w stopniu podstawowym praktyczne umiejętności posługiwania się narzędziami mierzenia jakości pracy placówki opiekuńczo-wychowawczej i resocjalizacyjnej, formułowania wniosków uogólniających i ewaluacyjnych w każdym z badanych obszarów;
- na ocenę 4 (db.) posiada praktyczne umiejętności posługiwania się narzędziami mierzenia jakości pracy placówki opiekuńczo-wychowawczej i resocjalizacyjnej, potrafi dobrać narzędzia adekwatne do specyfiki placówki opiekuńczo – wychowawczej, formułowania wniosków uogólniających i ewaluacyjnych w każdym z badanych obszarów;
- na ocenę 5 (bdb.) posiada praktyczne umiejętności posługiwania się narzędziami mierzenia jakości pracy placówki opiekuńczo-wychowawczej i resocjalizacyjnej, potrafi dobrać narzędzia adekwatne do specyfiki placówki opiekuńczo – wychowawczej, dokonując ich uzasadnienia w oparciu o literaturę przedmiotu, posiada zdolność formułowania wniosków uogólniających i ewaluacyjnych w każdym z badanych obszarów;
Kompetencje:
Ek 5. ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności; rozumie specyfikę pracy opiekuńczo-wychowawczej;
- na ocenę 2 (ndst.) nie ma podstawowej świadomości poziomu swojej wiedzy i umiejętności; nie rozumie specyfiki pracy opiekuńczo-wychowawczej;
- na ocenę 3 (dst.) ma podstawową świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności; w stopniu podstawowym rozumie specyfikę pracy opiekuńczo-wychowawczej;
- na ocenę 4 (db.) ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy, kompetencji i umiejętności; rozumie specyfikę pracy opiekuńczo-wychowawczej;
- na ocenę 5 (bdb.) ma głęboką świadomość poziomu swojej wiedzy, kompetencji i umiejętności, potrafi dokonywać weryfikacji własnych kompetencji w świetle literatury przedmiotu oraz zdobytej praktyki; rozumie specyfikę pracy opiekuńczo-wychowawczej, uwzględniając różne formy działalności opiekuńczo - wychowawczej;
Kryteria oceniania
Wiedza:
Ek 1. student ma uporządkowaną wiedzę na temat wychowania i opieki; posiada wiedzę na temat przedmiotu, zakresu i terminologii w obszarze pedagogiki opiekuńczej;
- na ocenę 2 (ndst.) student nie potrafi w najprostszy sposób przedstawić wiedzę na temat wychowania i opieki;
- na ocenę 3 (dst.) potrafi przedstawić wiedzę na temat wychowania i opieki bez głębszej analizy problemu;
- na ocenę 4 (db.) potrafi przedstawić wiedzę na temat wychowania i opieki dokonując wnikliwej analizy problemu, odwołując się do literatury przedmiotu;
- na ocenę 5 (bdb.) potrafi przedstawić wiedzę na temat wychowania i opieki dokonując wnikliwej analizy problemu, odwołując się do literatury przedmiotu i praktyki pedagogicznej oraz prowadzi konstruktywne dyskusje;
Ek 2. ma uporządkowaną wiedzę na temat różnych subdyscyplin pedagogiki; ma wiedzę na temat interdyscyplinarnego charakteru pedagogiki opiekuńczej;
- na ocenę 2 (ndst.) nie potrafi zaprezentować wiedzy na temat różnych subdyscyplin pedagogiki; nie ma podstawowej wiedzy na temat interdyscyplinarnego charakteru pedagogiki opiekuńczej;
- na ocenę 3 (dst.) potrafi zaprezentować podstawową wiedzę na temat różnych subdyscyplin pedagogiki; potrafi wskazać podstawy interdyscyplinarnego charakteru pedagogiki opiekuńczej;
- na ocenę 4 (db.) potrafi zaprezentować wiedzę na temat różnych subdyscyplin pedagogiki, jak też potrafi wskazać interdyscyplinarny charakter pedagogiki opiekuńczej odwołując się do literatury przedmiotu;
- na ocenę 5 (bdb.) potrafi zaprezentować głęboką wiedzę na temat różnych subdyscyplin pedagogiki, jak też potrafi wskazać i uzasadnić interdyscyplinarny charakter pedagogiki opiekuńczej odwołując się do literatury przedmiotu oraz prowadzi konstruktywne dyskusje;
Umiejętności:
Ek 3. potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje profesjonalne umiejętności; posiada umiejętności stosowania przepisów z zakresu prawa w działalności zawodowej;
- na ocenę 2 (ndst.) nie potrafi w stopniu podstawowym samodzielnie zdobywać i przekazywać wiedzy oraz rozwijać swoich profesjonalnych umiejętności;
- na ocenę 3 (dst.) potrafi w stopniu podstawowym samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje profesjonalne umiejętności; posiada umiejętności stosowania przepisów z zakresu prawa w działalności zawodowej;
- na ocenę 4 (db.) potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę z zakresu pedagogiki opiekuńczej oraz racjonalnie i krytycznie rozwijać swoje profesjonalne umiejętności; posiada umiejętności stosowania przepisów z zakresu prawa w działalności zawodowej w obszarze opieki i wychowania;
- na ocenę 5 (bdb.) potrafi samodzielnie zdobywać gruntowną wiedzę z zakresu pedagogiki opiekuńczej, potrafi uzasadnić jej znaczenie w pracy opiekuńczo – wychowawczej oraz racjonalnie i krytycznie rozwijać swoje profesjonalne umiejętności; posiada umiejętności stosowania przepisów z zakresu prawa w działalności zawodowej w obszarze opieki i wychowania, jak też samodzielnego ich interpretowania.
Ek 4. posiada praktyczne umiejętności posługiwania się narzędziami mierzenia jakości pracy placówki opiekuńczo-wychowawczej i resocjalizacyjnej, formułowania wniosków uogólniających i ewaluacyjnych w każdym z badanych obszarów;
- na ocenę 2 (ndst.) nie posiada w stopniu podstawowym praktycznych umiejętności posługiwania się narzędziami mierzenia jakości pracy placówki opiekuńczo-wychowawczej i resocjalizacyjnej, formułowania wniosków uogólniających i ewaluacyjnych w każdym z badanych obszarów;
- na ocenę 3 (dst.) posiada w stopniu podstawowym praktyczne umiejętności posługiwania się narzędziami mierzenia jakości pracy placówki opiekuńczo-wychowawczej i resocjalizacyjnej, formułowania wniosków uogólniających i ewaluacyjnych w każdym z badanych obszarów;
- na ocenę 4 (db.) posiada praktyczne umiejętności posługiwania się narzędziami mierzenia jakości pracy placówki opiekuńczo-wychowawczej i resocjalizacyjnej, potrafi dobrać narzędzia adekwatne do specyfiki placówki opiekuńczo – wychowawczej, formułowania wniosków uogólniających i ewaluacyjnych w każdym z badanych obszarów;
- na ocenę 5 (bdb.) posiada praktyczne umiejętności posługiwania się narzędziami mierzenia jakości pracy placówki opiekuńczo-wychowawczej i resocjalizacyjnej, potrafi dobrać narzędzia adekwatne do specyfiki placówki opiekuńczo – wychowawczej, dokonując ich uzasadnienia w oparciu o literaturę przedmiotu, posiada zdolność formułowania wniosków uogólniających i ewaluacyjnych w każdym z badanych obszarów;
Kompetencje:
Ek 5. ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności; rozumie specyfikę pracy opiekuńczo-wychowawczej;
- na ocenę 2 (ndst.) nie ma podstawowej świadomości poziomu swojej wiedzy i umiejętności; nie rozumie specyfiki pracy opiekuńczo-wychowawczej;
- na ocenę 3 (dst.) ma podstawową świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności; w stopniu podstawowym rozumie specyfikę pracy opiekuńczo-wychowawczej;
- na ocenę 4 (db.) ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy, kompetencji i umiejętności; rozumie specyfikę pracy opiekuńczo-wychowawczej;
- na ocenę 5 (bdb.) ma głęboką świadomość poziomu swojej wiedzy, kompetencji i umiejętności, potrafi dokonywać weryfikacji własnych kompetencji w świetle literatury przedmiotu oraz zdobytej praktyki; rozumie specyfikę pracy opiekuńczo-wychowawczej, uwzględniając różne formy działalności opiekuńczo - wychowawczej;
Literatura
Literatura podstawowa: Z. Dąbrowski, Pedagogika opiekuńcza w zarysie. Część l i 2, Olsztyn 2006; Z. Dąbrowski, F. Kulpiński, Pedagogika opiekuńcza - historia, teoria, terminologia, Olsztyn 2000; E. Hajduk, B. Hajduk, Pomoc i opieka - różne postacie, Kraków 200l; S. Lis, Proces socjalizacji dziecka w środowisku pozarodzinnym, Warszawa 1992, D. Marzec, Opieka nad dzieckiem w dobie przemian społecznych, Wrocław 1999; Cz. Kustra, M. Fopka-Kowalczyk, A. Bandura (red.), Opieka i wsparcie jako zadanie całożyciowe. Studia z pedagogiki opiekuńczej, Toruń 2017.
Literatura uzupełniająca: J. Żebrowski (red.), Pedagogika opiekuńcza w okresie demokratycznych przemian, Gdańsk 1998; A. Olubiński (red.), Tożsamość oraz dylematy pedagogiki opiekuńczej, Toruń 2001; I. Krasiejko, M. Ciczkowska - Giedziun (red.), Praca socjalno - wychowawcza z rodziną w ujęciu wybranych koncepcji, Warszawa 2016.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: