Podstawy dydaktyki ogólnej WNP-PEZ-PDOC
Celem ćwiczeń z dydaktyki ogólnej jest zapoznanie studentów z przebiegiem procesu nauczania - uczenia się wraz z czynnikami wyzwalającymi go, warunkami w jakich on zachodzi, z jego przebiegiem oraz skutkami.
1. Zasady integracji grupy:
- dynamika grupy
- kontrakt
- podział ról w grupie.
2. Taksonomia celów kształcenia i ich operacjonalizacja:
- taksonomia celów poznawczych
- taksonomia celów emocjonalnych
- taksonomia celów praktycznych.
3. Proces nauczania-uczenia się, projektowanie czynności dydaktycznych nauczyciela i ucznia:
- struktura i treść konspektu zajęć edukacyjnych
- formy pracy uczniów
- środki dydaktyczne
- metody nauczania
- gospodarowanie czasem ucznia.
4. Planowanie zajęć dydaktycznych:
- planowanie kierunkowe
- planowanie wynikowe
- planowanie metodyczne.
5. Podstawa programowa kształcenia ogólnego, program nauczania, wymagania programowe:
- wartość merytoryczna i i dydaktyczna programu nauczania
- ustopniowanie wymagań programowych
- kształcenie według wymagań.
6. Neurodydaktyka:
- dobór metod nauczania do określonych preferencji sensorycznych uczniów
- teoria wielorakiej inteligencji.
7. Kompetencje komunikacyjne nauczyciela:
- komunikacja niewerbalna
- blokady komunikacyjne
- komunikat typu „ja” i typu „ty”.
8. Kreatywność w procesie nauczania:
- myślenie dywergencyjne
- synektyka
- warunki rozwijania kreatywności.
9. Psychodydaktyczne zasady kształcenia w kontekście motywowania uczniów:
- motywacja zewnętrzna
- motywacja wewnętrzna.
10. Kontrola i ocena osiągnięć uczniów:
- skala stopni szkolnych i znaczenie treściowe stopni
- pułapki oceniania szkolnego i wielowątkowość systemu oceniania
- ocenianie sumujące i kształtujące.
Poziom przedmiotu
Punkty ECTS
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
W_01 zna podstawowe pojęcia dydaktyczne i teorie wyjaśniające proces nauczania i uczenia się, rozumie i wyjaśnia elementy składowe tego procesu i jego wielorakie uwarunkowania PSI_W10 esej, quiz, dyskusja, prezentacja, egzamin ustny
W_02 ma elementarną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego w środowisku szkolnym, ich prawidłowości i zakłóceń, rozpoznaje i interpretuje sytuacje kryzysowe, wskazuje sposoby ich rozwiązania
PSI_W09 prezentacja, rozwiązywanie problemu, zaliczenie ustne, egzamin ustny
U_01 potrafi ocenić przydatność typowych metod, procedur i dobrych praktyk do realizacji zadań związanych z różnymi działaniami w obszarze kształcenia szkolnego, umie ustrukturyzować proces dydaktyczny, zaprojektować jego przebieg i poddać krytycznej ocenie
PSI_U10 indywidualny arkusz pracy, prezentacja, quiz, dyskusja, zaliczenie ustne
U_02 potrafi dokonywać analizy własnych działań dydaktycznych, wskazywać obszary wymagające modyfikacji, wdrażać działania innowacyjne
PSI_U16 rozwiązywanie problemu, zadanie otwarte, dyskusja
K_01 jest przekonany o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań edukacyjnych w odniesieniu do osób nie w pełni sprawnych i ich środowiska, jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych; wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w realizacji indywidualnych i zespołowych profesjonalnych działań zawodowych
PSI_K02 obserwacja, wykonanie pracy praktycznej, dyskusja
K_02 odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy przez systematyczną obecność na zajęciach i wykonywanie zleconych zadań, współpracuje z innymi przy projektowaniu i wykonywaniu czynności dydaktycznych
PSI_K03 lista obecności na zajęciach, prezentacja, wykonanie
pracy praktycznej
OPIS ECTS:
udział w ćwiczeniach - 15 godzin
przygotowanie do zajęć - 20 godzin
czytanie zalecanej literatury - 30 godzin
przygotowanie prezentacji - 15 godzin
RAZEM - 80 godzin (3 punkty ECTS)
Kryteria oceniania
Metody:
- analiza i interpretacja tekstów źródłowych
- rozwiązywanie problemów
- studium przypadku
- dyskusja
- gra symulacyjna
- prezentacja multimedialna.
Kryteria oceniania:
ocena bardzo dobra (5)
- potrafi w sposób precyzyjny i spójny wypowiadać się w mowie i na piśmie, na tematy dotyczące wybranych zagadnień pedagogicznych; z wykorzystaniem różnych ujęć teoretycznych, korzystając zarówno z dorobku pedagogiki, jak i innych dyscyplin;
- ma bardzo rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej, potrafi używać języka specjalistycznego i porozumiewać się w sposób precyzyjny i spójny przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie pedagogiki, jak i z odbiorcami spoza grona
specjalistów;
- potrafi umiejętnie prezentować własne pomysły, wątpliwości i sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów;
- ma bardzo wysoką świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, doskonale rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, trafnie dokonuje samooceny własnych kompetencji i chętnie doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju;
- jest bardzo dobrze przygotowany do aktywnego uczestnictwa w grupach, organizacjach i instytucjach realizujących działania pedagogiczne i zdolny do porozumiewania się z osobami będącymi i niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie;
- odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania pedagogiczne;
ocena dobra i pół (4,5)
- potrafi w sposób precyzyjny i spójny wypowiadać się w mowie i na piśmie, na tematy dotyczące wybranych zagadnień pedagogicznych; z wykorzystaniem różnych ujęć teoretycznych, korzystając zarówno z dorobku pedagogiki, jak i innych dyscyplin;
- ma dobrze rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej, potrafi używać języka specjalistycznego i porozumiewać się w sposób precyzyjny i spójny przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie pedagogiki, jak i z odbiorcami spoza grona
specjalistów;
- potrafi umiejętnie prezentować własne pomysły, wątpliwości i sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów;
- ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju;
- jest bardzo dobrze przygotowany do aktywnego uczestnictwa w grupach, organizacjach i instytucjach realizujących działania pedagogiczne i zdolny do porozumiewania się z osobami będącymi i niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie;
- odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania pedagogiczne;
ocena dobra (4)
- potrafi w sposób poprawny wypowiadać się w mowie i na piśmie, na tematy dotyczące wybranych zagadnień pedagogicznych; z wykorzystaniem różnych ujęć teoretycznych, korzystając zarówno z dorobku pedagogiki, jak i innych dyscyplin;
- ma dobrze rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej, potrafi używać języka specjalistycznego i porozumiewać się w sposób zrozumiały przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie pedagogiki, jak i z odbiorcami spoza grona
specjalistów;
- potrafi umiejętnie prezentować własne pomysły, wątpliwości i sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów;
- ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, potrafi dokonywać samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju;
- jest dobrze przygotowany do aktywnego uczestnictwa w grupach, organizacjach i instytucjach realizujących działania pedagogiczne i zdolny do porozumiewania się z osobami będącymi i niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie;
- odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania pedagogiczne;
ocena dostateczna i pół (3,5)
- potrafi w sposób zrozumiały wypowiadać się w mowie i na piśmie, na tematy dotyczące wybranych zagadnień pedagogicznych; z wykorzystaniem niektórych ujęć teoretycznych, korzystając zarówno z dorobku pedagogiki, jak i innych dyscyplin;
- ma średnio rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej, potrafi używać języka specjalistycznego i porozumiewać się w sposób zrozumiały przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie pedagogiki, jak i z odbiorcami spoza grona specjalistów;
- niezbyt umiejętnie prezentuje własne pomysły, wątpliwości i sugestii, nie zawsze umie poprzeć je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów;
- ma problemy z uświadomieniem sobie poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, ale niezbyt chętnie dokonuje samooceny własnych kompetencji i niezbyt chętnie doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju;
- jest dostatecznie przygotowany do aktywnego uczestnictwa w grupach, organizacjach i instytucjach realizujących działania pedagogiczne i zdolny do porozumiewania się z osobami będącymi i niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie;
- niesystematycznie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania pedagogiczne;
ocena dostateczna (3)
- ma niewielkie problemy, aby w sposób precyzyjny i spójny wypowiadać się w mowie i na piśmie, na tematy dotyczące wybranych zagadnień pedagogicznych; z wykorzystaniem różnych ujęć teoretycznych, korzystając zarówno z dorobku pedagogiki, jak i innych dyscyplin;
- ma słabo rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej, używając języka specjalistycznego popełnia błędy, nie zawsze porozumiewa się w sposób precyzyjny i spójny przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie pedagogiki, jak i z odbiorcami spoza grona specjalistów;
- ma trudności w prezentowaniu własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii oraz popieraniu ich argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów;
- ma niską świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, ale niesystematycznie i doraźnie dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności;
- jest dostatecznie przygotowany do aktywnego uczestnictwa w grupach, organizacjach i instytucjach realizujących działania pedagogiczne i zdolny do porozumiewania się z osobami będącymi i niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie;
- niesystematycznie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania pedagogiczne.
Literatura
Literatura podstawowa:
- B. Niemierko, Między oceną szkolną a dydaktyką, WSiP, Warszawa 1991,
- B. Niemierko, Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki, WAiP, Warszawa 2007,
- K. Kruszewski (red.), Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, Wydawnictwo Naukowe WNP, Warszawa 2004,
- R.I. Arends, Uczymy się nauczać, WSiP, Warszawa 1995.
Literatura uzupełniająca:
- M. Taraszkiewicz, Jak uczyć lepiej, czyli refleksyjny praktyk w działaniu, Wydawnictwo CODN, Warszawa 2000,
- M. Taraszkiewicz, Jak uczyć jeszcze lepiej. Szkoła pełna ludzi, Wydawnictwo CODN, Warszawa 2001,
- Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 2, cz. II: Szkoła – kształcenie – nauczyciel, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004,
- D.C. Phillips, J.F. Soltis, Podstawy wiedzy o nauczaniu, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2003,
- E. Filipiak (red.), Rozwijanie zdolności uczenia się, Wydawnictwo UKS, Bydgoszcz 2008.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: