Patologie społeczne WNP-PEZ-PASW

Celem wykładów z przedmiotu „Patologii społecznej” jest ukazanie możliwie szerokiego spektrum ludzkich zachowań dewiacyjnych (negatywnych i pozytywnych), ilustrujących jakość i dwoistość natury ludzkiej. Wykłady są prowadzone z perspektywy personalistycznej, zorientowanej na analizę mechanizmów degradujących i wzbogacających osobę jak i wspólnotę. Treścią wykładu są również inne podejścia ujawniające przyczynowość patologii w kontekstach społeczno-kulturowych i psychospołecznych. W oparciu o klasyczne teorie socjologiczne i psychologiczne tłumaczące zjawiska anomii oraz postaw i zachowań człowieka w grupie, analizowane są również bieżące wydarzenia społeczno-polityczne o znamionach patologii. Takie podejście umożliwia bardziej aktywny udział studentów, zgłaszających własne doświadczenia i towarzyszące im dylematy życiowe. Spośród gamy zachowań dewiacyjnych wybrano te, których z pewnym prawdopodobieństwem doświadczyć można w środowiskach akademickich jak i w drodze kariery pedagoga szkolnego i pedagoga ulicy. Na tej podstawie, wybrano do analiz między innymi zjawiska: stereotypizacji i uprzedzeń, rozproszonej odpowiedzialności jak i agresji dzieci i młodzieży, terroryzmu, samobójstw, wykluczenia społecznego (mobbing, bezdomność, dzieci ulicy) oraz patologie seksualne, z uwzględnieniem pedofilii. Na zajęciach będą poruszane treści, które mogą wywoływać dyskomfort psychiczny.

E-Learning

E-Learning (pełny kurs)

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych

nie dotyczy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS

Aktywność podczas zajęć = 70 procent Praca własna = 30 procent

Poziom przedmiotu

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się

symbole efektów uczenia się dla kierunku pedagogika, studia I stopnia: NP1_W15, NP1_W29, NP1_U21, NP1_K08 Symbole efektów uczenia się dla kierunku pedagogika, studia I stopnia: NP1_W15 - Absolwent zna i rozumie: zachowania uczestników działalności wychowawczej, opiekuńczej resocjalizacyjnej i doradczej oraz zróżnicowane potrzeby uczniów, wychowanków i wynikające z nich zadania placówek w zakresie dostosowania organizacji procesu kształcenia, opieki i wychowania. NP1_W29 - Absolwent zna i rozumie:: teorie dotyczące nieprzystosowania społecznego - jego przyczyny, formy, objawy a także stadia i typologie oraz specyfikę innych zachowań ryzykownych. NP1_U21 - Absolwent potrafi: pracować z osobami mającymi trudności w przystosowaniu się do społecznych oczekiwań i wymagań związanych z pełnionymi rolami wynikającymi z bycia na określonym poziomie rozwoju, w tym zajęcia o charakterze profilaktycznym. NP1_K08 - Absolwent jest gotowy do: prowadzenia zindywidualizowanych działań pedagogicznych wychowawczych, opiekuńczych, resocjalizacyjnych, doradczych w stosunku do osób w różnym wieku, w oparciu o rozpoznanie potrzeb jednostki.

Typ przedmiotu

obowiązkowy

Koordynatorzy przedmiotu

Michał Paluch

Efekty kształcenia

NP1_W15 - Student omawia typowe zachowania podopiecznych placówek wychowawczo-opiekuńczych i resocjalizacyjnych. Opisuje ich zróżnicowane potrzeby w zależności od rodzaju procesu kształcenia, któremu podlegają.

NP1_W29 - Student wykazuje się wiedzą na temat form, objawów i przyczyn nieprzystosowania społecznego oraz zachowań ryzykownych.

NP1_U21 - Student organizuje miejsce współpracy z niedostosowanym społecznie podopiecznym. Dobiera odpowiednie środki wspomagające proces jego wychowania i adaptacji społecznej, adekwatnie do jego poziomu rozwojowego. Potrafi prowadzić zajęcia o charakterze profilaktycznym.

Student dąży do efektywnego pedagogicznie oddziaływania na swoich podopiecznych, adekwatnie do ich potrzeb. Reaguje na sytuacje niebezpieczne, nietypowe, wykazując się przy tym elastycznością myślenia i działania.

Kryteria oceniania

Głównym kryterium oceny jest aktywność własna studentów na zajęciach w formie włączania się w dyskurs akademicki, w formie dialogu wewnętrznego i rozmów z innymi. Studenci oceniani są na podstawie toczonych rozważań, sporów (w tym sporów z wykładowcą), wątpliwości, ujawnianych refleksji i zreflektowań.

Formą zaliczenia przedmiotu jest indywidualna rozmowa z wykładowcą podczas sesji egzaminacyjnej, na tematy poruszone podczas zajęć i rozwinięte w trybie samokształcenia studenta.

OCENĘ NIEDOSTATECZNĄ otrzymuje student, w przypadku:

1) ponad 3 krotnej nieusprawiedliwionej nieobecności na zajęciach

2) braku merytorycznej odpowiedzi na wylosowane zagadnienie podczas ustnego zaliczenia przedmiotu w sesji egzaminacyjnej.

Literatura

Literatura i materiały podstawowe:

I. Pospiszyl, Patologie społeczne i problemy społeczne, Scholar, 2023

M. Bilewicz, Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości, Mando, 2024

M. F. Hirigoyen, Molestowanie moralne, W Drodze, 2002

M. Paluch, Słownik wyrazów ratujących życie. Kraków, 2023

A. Giddens, Socjologia, PWN, Warszawa, 2005

reż. T. Phillips, s. Silver, Joker, dramat kryminalny, główna rola: Joaquin Phoenix Kanada/USA, 2019

Literatura uzupełniające:

S. Kozak, Patologie dzieci i młodzieży. Leczenie i profilaktyka, Warszawa, 2007

E. Bielicki, Z problematyki resocjalizacyjnej, Bydgoszcz, 2005

H. Hesse, Wilk stepowy, Media Rodzina, 2016

H. D. Thoreau, Walden, czyli życie w lesie, Rebis, 2018

W cyklu 2025/26_Z: