Dydaktyka ogólna WNP-PE-DYD-CW
Dydaktyka ogólna to przedmiot zajmujący się badaniem procesów kształcenia i wychowania, ich uwarunkowań, przebiegu, podmiotów w nim uczestniczących oraz poziomu tego uczestnictwa. Dydaktyka ogólna to przedmiot o dużej tradycji. Niestety, w Polsce język dydaktyki uległ daleko idącym uproszczeniom na skutek sowietyzacji nauki w latach 50 ubiegłego wieku oraz jej westernizacji w latach 90. W wyniku tych procesów - kulturowo obcych - operujemy ograniczonym korpusem językowym, nie mogąc spójnie i dogłębnie wyrazić tego, czym jest zjawisko nauczania i wychowania, a w szczególności - jak jest doznawane. Dlatego podczas ćwiczeń, podejmujemy próbę rekonstrukcji słownika dydaktycznego sięgającego do polskiej myśli dydaktycznej XIX i początków XX wieku. Przedmiotem zajęć jest więc próba uchwycenia współczesnych paradygmatów w edukacji oraz odbudowanie pomostu łączącego współczesną myśl dydaktyczną z jej historycznymi i wciąż aktualnymi źródłami. Przez wzgląd na próbę przekraczania dotychczasowych schematów poznawczych, na zajęciach będą poruszane treści, które mogą wywoływać dyskomfort psychiczny.
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
NP1_W09 - Student omawia warunki kształtowania się standardów dydaktycznych ze względu na okoliczności społeczno-kulturowo-polityczne. Wymienia paradygmaty dydaktyczne i wynikające z nich strategie uczenia się i oceniania opanowania wiedzy. Krytycznie odnosi się do kwestii systemu klasowo-lekcyjnego wyjaśniając jego genezę, rozwój i ograniczenia. Wykazuje się wiedzą z zakresu głównego prawidła pedagogicznego jakim jest wychowanie.
NP1_W14 - Student omawia podstawę prawną, strukturalną i funkcjonalną systemu edukacji zarówno na poziomie formalnym (konwencjonalnym) jak i mniej formalnym - alternatywnym.
NP1_W16 i NP1_U18 - Student wyobraża sobie prowadzenie przez siebie zajęć w zależności od przyjętego paradygmatu. Potrafi określić ich przebieg: momenty specyficzne i trudne w zależności od działania dydaktycznego, doradczego czy resocjalizacyjnego. Potrafi omówić wynikające z nich cele dydaktyczne i możliwe skutki wychowawcze.
NP1_K05 i NP1_K08 - Student wykazuje aktywność w obszarze działania pozaszkolnego, skierowanego na rozpoznanie i uczestnictwo w organizacjach pozarządowych i instytucjach zajmujących się opieką i wychowaniem zindywidualizowanym i zbiorowym. Gotowy jest do nawiązywania komunikacji z osobami w różnym wieku, z osobami będącymi i niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie, współpracy z rodzicami, opiekunami uczniów i wychowanków.
Kryteria oceniania
Głównym kryterium oceny jest poziom aktywności własnej studentów na zajęciach w formie włączania się w dyskurs akademicki, w formie dialogu wewnętrznego i rozmów z innymi. Studenci oceniani są na podstawie toczonych rozważań, sporów (w tym sporów z wykładowcą), wątpliwości, ujawnianych refleksji i zreflektowań. Głównym przedmiotem zaliczenia ćwiczeń jest bieżące przygotowywanie jednego slajdu z każdych zajęć, ilustrujące poziom uczestnictwa studenta w ich toku oraz poziom zrozumienia poruszonych treści. Na koniec semestru studenci przedkładają kompletną prezentację do oceny.
Metoda oceniania dzieli się na dwa rodzaje.
Pierwszy, dotyczy możliwości otrzymania oceny BARDZO DOBREJ lub DOBREJ. Kluczową rolę odegrają oceny cząstkowe, możliwe do otrzymania w toku następujących po sobie zajęć, w oparciu o aktywność własną studenta. Aktywność ta będzie zaznaczana przez wykładowcę, w formularzu oceny cząstkowej. W drugiej kolejności, będzie brana pod uwagę frekwencja studenta na zajęciach (możliwość 1 nieusprawiedliwionej nieobecności).
Drugi rodzaj oceniania odnosi się do możliwości otrzymania oceny DOSTATECZNEJ. Aby otrzymać taką ocenę student nie musi brać aktywnego udziału w zajęciach, ale zobowiązany jest do udzielenia ustnej odpowiedzi na wylosowane zagadnienie z ćwiczeń, zakładającej przy tym samodzielną interpretację podjętej sprawy. Takie zaliczenie przedmiotu odbędzie się w czasie sesji egzaminacyjnej. Student zobowiązany jest do obecności na większości z zajęć - dopuszczalne są maksymalnie 3 nieobecności (nie jest wymagane usprawiedliwienie).
OCENĘ NIEDOSTATECZNĄ otrzymuje student, w przypadku:
1) ponad 3 krotnej nieobecności na zajęciach
2) braku merytorycznej odpowiedzi na wylosowane zagadnienie podczas ustnego zaliczenia w sesji egzaminacyjnej.
Literatura
Paluch M.,(2020) Egzystencjał personalny nauczyciela – nowe podejście w dydaktyce ogólnej, Parezja, 1/2020(13)
Paluch M., (2016) Wielostronne manipulacje twórcy wielostronnej teorii kształcenia, w: Edukacja w PRL, red. M. Wiśniewska, Warszawa
Śliwerski, B., Paluch, M., Uwolnić szkołę z systemu klasowo-lekcyjnego, Kraków, 2021
Klus-Stańska, D., Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń, Warszawa 2010
Klus-Stańska, D., Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce. Warszawa, 2018
Maliszewski, K., Bez-silna edukacja. O kształceniu kruchego, Katowice, 2021
Sławek, T., A jeśli nie trzeba się uczyć?, Katowice 2021
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: