Wybrane zagadnienia z geriatrii WNP-P-WZZG
Wykład poświęcony jest wybranym zagadnieniom medycznym, które bezpośrednio i pośrednio związane są z mówieniem i połykaniem ludzi w wieku senioralnym. Omawiane treści dotyczą zarówno fizjologicznego, jak również patologicznego procesu starzenia się.
Celem wykładu jest:
1) zapoznanie słuchaczy z terminologią i wiedzą z zakresu geriatrii istotną z perspektywy gerontologopedycznej,
2) określenie specyfiki roli gerontologopedy w zakresie diagnozy i terapii zaburzeń występujących u osób w wieku senioralnym.
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Słuchacz:
- charakteryzuje senioralną fazę rozwoju,
- rozpoznaje choroby wieku starczego,
- dopasowuje metody terapeutyczne do pracy z seniorem.
Kryteria oceniania
Wykład kończy się egzaminem w formie testu wielokrotnego wyboru.
bardzo dobry– 91%-100%
dobry plus – 86%-90%;
dobry – 78%-85%;
dostateczny plus – 69%-77%;
dostateczny – 60%-68%;
niedostateczny – poniżej 60%;
Literatura
G. Epstein, 2002, Podstawowe zasady badania pisma starczego [w:] Z. Kegel (red.), Problematyka dowodu z ekspertyzy dokumentów, t.1 , Wrocław, s. 192–195.
J. Gajdowski, 2002, Obraz pisma osób starszych o różnym poziomie wykształcenia (komunikat z badań nad pismem osób w wieku podeszłym i starczym) [w:] Z. Kegel (red.), Problematyka dowodu z ekspertyzy dokumentów, t. 1, Wrocław, s. 118–121.
S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak (red. nauk.), 2015, Logopedia. Standardy
postępowania logopedycznego, Lublin.
N.D. Gregory, S. Chandran, D. Lurie, R.T. Sataloff, 2012, Voice disorders in the elderly, „Journal of Voice”, nr 26(2), s. 254–268.
K. Gustaw, U. Mirecka, 2000, Dyzartria w chorobach neurodegeneracyjnych. Skala dyzartrii w diagnozie pacjenta ze zwyrodnieniem móżdżkowo-oliwkowym, „Logopedia”, t. 27, s. 131–138.
O. Jauer-Niworowska, 2016, Zaburzenia mowy u osób z chorobą Parkinsona — nie tylko dyzartria. Złożoność uwarunkowań trudności w komunikacji werbalnej, Warszawa.
K. Kaczorowska-Bray, S. Milewski, M. Michalik, 2020, Starość — jak ją widzi logopedia, Gdańsk.
M. Kielar-Turska, K. Byczewska-Konieczny, 2014 (i wydania kolejne), Specyficzne właściwości posługiwania się językiem przez osoby w wieku senioralnym, [w:] S. Milewski, J. Kuczkowski, K. Kaczorowska-Bray (red.), Biomedyczne podstawy logopedii, „Logopedia XXI wieku”, Gdańsk, s. 429−443.
J. Kuczkowski, J. Cieszyńska, 2018, Głos i słuch w starczym wieku [w:] W. Tłokińki, S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray (red.) Gerontologopedia, „Logopedia XXI wieku”, Gdańsk, s. 293–306.
M. Litwin, 2020, Narzędzia diagnostyczne w neurologopedii dorosłych, „Forum Logopedy”, nr 35: www.forumlogopedy.pl/artykul/narzedzia-diagnostyczne-w-
neurologopedii-doroslych [dostęp: 3.06.2025].
E. Łuczyński, 2019, Dyslekt jako swoista odmiana biolektu, „Poradnik Językowy”, z. 2, s. 83–91.
A. Marchewka, Z. Dąbrowski, J.A. Żołądź, 2012, Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja, Warszawa.
M. Michalik, S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray, A. Solak, 2018, The speech rate of people at an advanced old age, „Acta Neuropsychologica”, 16, 2, s. 167–175.
A. Ogonowska, 2019, Wybrane gesty i formy parateatralne jako narzędzia wspomagania komunikacji z osobami w wieku senioralnym, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia de Cultura”, t. 11(2), s.152–166.
J. Panasiuk, 2018, Zaburzenia mowy u osób w wieku senioralnym — diagnoza i terapia logopedyczna [w:] W. Tłokiński, S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray (red.),
Gerontologopedia, „Logopedia XXI wieku”, Gdańsk, s. 367–423.
K. Potocka-Pirosz, 2019, Zaburzenia mowy we wczesnej fazie choroby Alzheimera. Studium przypadków, Warszawa.
R. Roller-Wirnsberger, K. Singler, M.C. Polidori, 2022, Geriatria. Praktyczny przewodnik, K. Wieczorowska-Tobis, A. Neumann-Podczaska (red. pol.), Warszawa.
M. Rutkiewicz-Hanczewska, 2018, Wiek a nazywanie. Procesy wyszukiwania słów w starszym wieku [w:] W. Tłokińki, S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray (red.), Gerntologopedia, „Logopedia XXI wieku”, Gdańsk, s. 241–269.
E.J. Sitek, K. Kluj-Kozłowska, 2018, Dyzartria i apraksja mowy w chorobach
neurodegeneracyjnych — przegląd zagadnień [w:] W. Tłokiński, S. Milewski, K.
Kaczorowska-Bray (red.), Gerontologopedia, „Logopedia XXI wieku”, Gdańsk, s. 521–555.
E.J. Sitek, A. Barczak, E. Narożańska, M. Harciarek, B. Brockhuis, M. Dubaniewicz-Wybieralska, J. Sławek, 2014, Afazja pierwotna postępująca — zastosowanie nowych kryteriów diagnostycznych w praktyce klinicznej, „Polski Przegląd Neurologiczny” t. 10, nr 1, s. 23–33.
E.M. Szepietowska, 2009, Czy mniej znaczy gorzej? Starzenie się z perspektywy neurobiologicznej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, t. 22, Lublin, s. 9–22.
E.M. Szepietowska, B. Daniluk, 2000, Zaburzenia językowe w demencji w ujęciu
neuropsychologicznym, „Audiofonologia”, t. 16, s. 117–135.
W. Tłokiński, 1990, Mowa ludzi u schyłku życia, Warszawa.
W. Tłokiński, S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray (red.), 2018, Gerontologopedia,
„Logopedia XXI wieku”, Gdańsk.
A.A. Zych, 2010, Leksykon gerontologii, Kraków.
A.A. Zych, 2015, Język, mowa i komunikacja — ważną przestrzenią geragogiki specjalnej, „Labor et Educatio”, nr 3, s. 397–410.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: