Logopedia kliniczna i szkolna z przygotowaniem dydaktyczno-metodycznym II WNP-P-PMETII
1. Zestawienie form zaburzeń mowy H. Mierzejewskiej i D. Emiluty-Rozya – rodzaje dyslalii obwodowej wraz z patomechanizmem.
2. Pojęcia deformacji, substytucji i elizji. Terminologia stosowana w opisie zaburzeń artykulacyjnych.
3. Całościowe badanie logopedyczne, D. Emiluty-Rozya i inne wybrane narzędzia do badania artykulacji i badań przesiewowych.
4. Przełykanie atypowe (wczesnodziecięce, infantylne, trzewne) i typowe (dojrzałe, dorosłe, somatyczne) – charakterystyka.
5. Pozycja spoczynkowa aparatu artykulacyjnego – charakterystyka.
6. Frenotomia, miofrenuloplastyka, makroglosja, ankyloglosja, parafunkcje – definicje.
7. Próba Czermaka, próba Gutzmanna – definicje.
8. Słuch fonemowy, pamięć słowna, kinestezja artykulacyjna – charakterystyka, badanie.
9. Mowa bezdźwięczna – przyczyny, kolejność udźwięczniania głosek.
10. Metodyka wywoływania głosek. Metody i techniki pracy w dyslalii (sposoby
wywoływania głosek).
11. Przekształcenia fonetyczne.
12. Podstawowe typy niedokształcenia mowy pochodzenia ośrodkowego.
13. NMPO – kryteria diagnostyczne.
14. Dysfagia – 4 fazy połykania.
15. Dysfagia - manewr Masako, ćwiczenia Shakera.
16. Rozwój umiejętności pokarmowych (czynności prymarne, rozwój ruchowy, gotowość emocjonalno-społeczna, elementy profilaktyki i wczesnej interwencji logopedycznej).
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Słuchacz:
I. Wiedza
- zna klasyfikacje dyslalii
- zna metody diagnozowania dyslalii, niedokształcenia mowy pochodzenia ośrodkowego
- zna zagadnienia związane z dysfagią, funkcjami prymarnymi, odruchami orofacjalnymi
II. Umiejętności
- potrafi diagnozować dzieci z zaburzeniami omawianymi w module
- potrafi opracować plan pracy z dziećmi z ww. zaburzeniami
- dobiera odpowiednie metody pracy
III. Kompetencje społeczne
- posiada umiejętność rozumienia sytuacji emocjonalno-społecznej pacjenta
- potrafi współpracować z rodzicami dziecka i innymi specjalistami w celu tworzenia skutecznego procesu usprawniania pacjenta
Kryteria oceniania
- obecność na zajęciach
- aktywność na zajęciach
- egzamin końcowy
Literatura
Antos D., Demel G., Stczek I. (1978) „Jak usuwać seplenienie i inne wady wymowy”, Warszawa.
Cieszyńska, J. (2003)., „Metody wywoływania głosek", Kraków.
Demel G. (1994) „Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola”, Warszawa
Emiluta – Rozya D., Mierzejewska H., Atys P. (2004) „Badania przesiewowe do wykrywania zaburzeń mowy u dzieci 2, 4, 6-letnich”, Warszawa.
Gałkowski T. i Jastrzębowska G. (red.), (1999) „Logopedia. Pytania i odpowiedzi”, Opole.
Hortis -Dzierzbicka M., Stecko E. (2005) „Mowa pacjenta z rozszczepem podniebienia. Szkice foniatryczno-logopedyczne”, Warszawa.
Jauer-Niworowska O., Emiluta-Rozya D. (2021) „Logopedyczne i psychologiczne aspekty diagnozowania zaburzeń mowy”, Warszawa.
Kania J. (2001) „Szkice logopedyczne”, Lublin.
Konopska L. (2015 ) „Desonoryzacja w dyslalii. Analiza artykulacyjna, akustyczna i audytywna", Szczecin.
Krajna E. (2008), „100-wyrazowy test artykulacyjny", Gliwice.
Litwin M., Pietrzyk I. (2013) „Diagnoza i terapia dysfagii”, Gliwice.
Lorenc A., Skrzek J. (2021), „Diagnoza i terapia w przypadku mowy" bezdźwięcznej, [w:] (red.) A. Domagała, U. Mirecka, „Logopedia przedszkolna i wczesnoszkolna", Gdańsk, s. 241-266.
Mackiewicz B. (1993), „Zapobieganie oddychaniu przez usta u noworodków i niemowląt. Znaczenie pionizacji końca języka dla poprawnej artykulacji głosek. Wskazówki do nauki prawidłowego połykania w wadach zgryzu i wymowy u dzieci” [w:] (red.) B. Rocławski „Opieka logopedyczna od poczęcia”, Gdańsk.
Michalak-Widera I. (2009) „Logopedyczny test dla dzieci i młodzieży”, Katowice
Michalak-Widera I., Węsierska K. (2012) „Test do badań przesiewowych mowy dla dzieci w wieku przedszkolnym”, Katowice.
Ostapiuk B. (2008) „Standard postępowania logopedycznego w dyslalii ankyloglosyjnej”, [w:] Logopedia t.37, Lublin.
Pluta-Wojciechowska D. (2008) „Zaburzenia mowy u dzieci z rozszczepem podniebienia”, Bytom.
Pluta-Wojciechowska D. (2013) "Zaburzenia czynności prymarnych i artykulacji. Podstawy postępowania logopedycznego". Bytom.
Pluta-Wojciechowska D. (2017), " Dyslalia obwodowa. Diagnoza i terapia logopedyczna wybranych form zaburzeń", Bytom.
Potocka-Pirosz K., Sadowska E. "Rzadziej występujące rodzaje dyslalii - diagnoza i terapia", [w:] (red.) A. Domagała, U. Mirecka, "Logopedia przedszkolna i wczesnoszkolna", Gdańsk, s. 267-294.
Rocławski B. (1995) „Słuch fonemowy i fonetyczny, Gdańsk.
Rocławski B. (red.) (1991) „Opieka logopedyczna od poczęcia”, Gdańsk.
Sołtys-Chmielowicz A. (2008) „Zaburzenia artykulacji. Teoria i praktyka”, Kraków.
Stecko E. (2014) „Sprawdź, jak mówię”, Warszawa.
Styczek I. (1982), „Badanie i kształtowanie słuchu fonematycznego”, Warszawa
Wójtowiczowa J. (1997) „O wychowaniu językowym”, Warszawa.
Wójtowiczowa J. (1991) „Logopedyczny zbiór wyrazów”, Warszawa
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: