Alternatywne i wspomagające techniki komunikacji: podstawy języka migowego, alfabet Lorma, fonogesty WNP-P-PKN-AAC
Pojęcie komunikacji (nadawca-odbiorca-komunikat)
Rozwój mowy dziecka (wpływ niepełnosprawności na etapy rozwoju mowy).
Funkcje mowy i języka. Kompetencja językowa i komunikacyjna.
Zastępcze metody komunikacji. Użytkownicy wspomagających i alternatywnych metod komunikacji (AAC)
Omówienie wybranych metod AAC: System Językowo Migowy, Polski Język Migowy,, daktylografia, Fonogesty, Alfabet Lorma
Diagnoza kompetencji komunikacyjnych.
Dziecko niemówiące w szkole - budzenie świadomości indywidualizacji doboru metod komunikacji alternatywnej i wspomagającej do możliwości psychofizycznych uczniów z zaburzeniami porozumiewania się.
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
Student posiada wiedzę pedagogiczną na temat rozwoju mowy, miejsca komunikacji w codziennym życiu człowieka (z niepełnosprawnością)
Ma uporządkowaną wiedzę na temat różnych rodzajów niepełnosprawności
Posiada podstawową wiedzę pedagogiczną na temat alternatywnych metod komunikowania się: PJM, SJM, Alfabet Lorma, Daktylografia w odniesieniu do osób z niepełnosprawnością.
Potrafi wyjaśnić podstawowe pojęcia związane z komunikacją alternatywną i wspomagającą.
Posiada podstawową, uporządkowaną wiedzę na temat sposobów pracy z dzieckiem nie posługującym się mową werbalną.
Potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu
pedagogiki osób z niepełnosprawnością w celu przeprowadzenia diagnozy kompetencji komunikacyjnych dziecka niemówiącego.
Wie jakiego wsparcia wymagają uczniowie z zaburzeniem komunikacji oraz do kogo powinien skierować rodziców dziecka z zaburzeniami w komunikacji.
Ma świadomość konieczności stałego zdobywania i poszerzania wiedzy dotyczącej wprowadzania i stosowania różnych form komunikacji alternatywnej i wspomagającej
Jest zdolny do konstruktywnego komunikowania się z dzieckiem z zaburzoną komunikacją i osobami, które nie są specjalistami w tej dziedzinie
Godziny kontaktowe np. wykład, ćwiczenia 15
Przygotowanie się do zajęć, lektury 20
Przygotowanie się do egzaminu 20
Inne formy
Sumaryczna liczba punktów ECTS 2
Kryteria oceniania
3,0 - student posiada podstawową wiedzę na temat rozwoju mowy, rodzajów niepełnosprawności i metod alternatywnych. Zna sposoby komunikowania się z dzieckiem nie posługującym się mową werbalną, rozumie potrzebę przeprowadzenia diagnozy komunikacji dziecka niemówiącego. Wie, jacy specjaliści mogą wspierać dziecko z zaburzeniem komunikacji. Zna źródła wiedzy na temat ACC
3,5 - student posiada podstawową wiedzę na temat rozwoju mowy, rodzajów niepełnosprawności i metod alternatywnych. Zna podstawowe sposoby komunikowania się z dzieckiem nie posługującym się mową werbalną - potrafi określić różnice i podobieństwa między w/w sposobami, rozumie potrzebę i przeprowadza wstępną diagnozę zaburzeń komunikacji dziecka niemówiącego. Wie, jacy specjaliści mogą wspierać dziecko z zaburzeniem komunikacji, zna ich zadania w procesie wspierania dziecka. Zna źródła wiedzy na temat ACC. Potrafi na poziomie podstawowym komunikować się z dzieckiem z zaburzoną komunikacją
4,0 - student posiada dobrą wiedzę na temat rozwoju mowy, rodzajów niepełnosprawności i metod alternatywnych. Zna sposoby komunikowania się z dzieckiem nie posługującym się mową werbalną - potrafi scharakteryzować w/w sposoby, przeprowadza diagnozę zaburzeń komunikacji dziecka niemówiącego.Wie na czym polega współpraca z rodzicami i ze specjalistami wspierającymi dziecko z zaburzeniem komunikacji. Potrafi na dobrym poziomie nawiązywać kontakt się z dzieckiem z zaburzoną komunikacją
4,5 - student posiada dobrą wiedzę na temat rozwoju i przyczyn zaburzeń mowy, rodzajów niepełnosprawności i metod alternatywnych. Zna sposoby komunikowania się z dzieckiem nie posługującym się mową werbalną - potrafi w prawidłowo określić i dopasować odpowiednią metodę do potrzeb i możliwości dziecka, przeprowadza diagnozę zaburzeń komunikacji dziecka niemówiącego. Potrafi zaplanować i określić zasady współpracy z rodzicami i ze specjalistami wspierającymi dziecko z zaburzeniem komunikacji. Potrafi na dobrym poziomie nawiązywać kontakt się z dzieckiem z zaburzoną komunikacją wykorzystując odpowiednią metodę alternatywną
5,0 - student posiada bardzo dobrą wiedzę na temat rozwoju i przyczyn zaburzeń mowy, rodzajów niepełnosprawności i metod alternatywnych. Potrafi prawidłowo zdefiniować i dopasować odpowiednią metodę do potrzeb i możliwości dziecka. Przeprowadza samodzielnie diagnozę zaburzeń komunikacji dziecka niemówiącego. Konstruuje program współpracy z rodzicami i ze specjalistami wspierającymi dziecko z zaburzeniem komunikacji. Potrafi na bardzo dobrym poziomie nawiązać kontakt się z dzieckiem z zaburzoną komunikacją wykorzystując najbardziej efektywną metodę komunikacji alternatywnej
metody oceniania:
zaliczenie pisemne, sprawdzian
praktycznych umiejętności
Literatura
Błeszyński J.J. (red.) Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, IMPULS, Kraków 2009
Cichocka – Segiet K., Dziecko niemówiące na ścieżce edukacyjnej – diagnoza kompetencji komunikacyjnych i Diagnoza kompetencji szkolnych oraz indywidualne programy nauczania w pracy z uczniem nieposługującym się mową werbalną (w:) red. Konieczna A., Diagnozowanie potrzeb edukacyjnych dziecka,. Wydawnictwo APS, Warszawa 2010;
Grycman M., Smyczek A. (red.) Wiem czego chcę! Z praktyki polskich użytkowników i terapeutów AAC, Stowarzyszenie „Mówić bez słów”, Kraków, 2004
Grycman M., Kaniecka K. O wczesną stymulację umiejętności komunikacyjnych dzieci niepełnosprawnych” (w) Scholasticus Miesięcznik Popularnonaukowy 2 , Wyd. Popularnonaukowe Linea, Wrocław- Lublin, 1993
Kaczmarek B.B. Metoda Makaton we wspomaganiu porozumiewania się dzieci z zaburzeniami mowy i języka. (w) Dykcik W., Twardowski A. (red.) Wspomaganie rozwoju i rehabilitacja dzieci z genetycznie uwarunkowanymi zespołami zaburzeń PTP, Poznań, 2004
Kaczmarek B.B. Znaczenie wspomagających i alternatywnych metod komunikacji dla teorii i praktyki rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną. (w) Żółkowska T., Konopska L. (red.), W kręgu niepełnosprawności - teoretyczne i praktyczne aspekty poszukiwań w pedagogice specjalnej. US, Wyd. Print Group, Szczecin, 2009
Martinsen H. M., Tetzchner von S., Wprowadzenie do wspomagających i alternatywnych metod porozumiewania się., Stowarzyszenie „Mówić bez Słów”, Warszawa, 2002
Smyczek A., Bolon B., Bobińska – Domżał A., Guzik J. Twoje znaki, moje słowa i zabawa już gotowa! Program edukacyjny dla rodzin dzieci niemówiących, używających komunikacji wspomagającej (AAC), Stowarzyszenie „Mówić bez Słów”, Kraków, 2006
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: