Komunikacja alternatywna i wspomagająca WNP-P-ALT
1. Komunikacja – mowa – język
Analiza terminologiczna i definiowanie podstawowych pojęć służących dalszemu prowadzeniu zajęć. Uzgodnienie podstawowych standardów prowadzenia zajęć i zaliczeń.
2. Warunki zastosowania komunikacji alternatywnej.
Czynniki determinujące zastosowanie technik komunikacji alternatywnych, język a komunikacja. Proteza, a kształtowanie umiejętności komunikacyjnych. Istota przekazu treści technikami alternatywnymi. Komunikacja w ujęciu Karczmarka – przekaz i odbiór komunikatu. Podstawy neurolingwistyki w ujęciu prof. Bożydara Karczmarka.
3. Alternatywne sposoby komunikowania się z dzieckiem.
Podziały na różne sposoby komunikowania się przy wykorzystaniu różnych form przekazu – wyjście od sygnałów. Komunikat, sygnał i wyższe formy przekazu w przyrodzie – w oparciu o książkę Aitchison L. (1991) Ssak, który mówi. Wstęp do psycholingwistyki, PWN, Warszawa. Czy potrzebne są alternatywne sposoby komunikacje i jakie powodują utrudnienia w rozwoju społecznym na przykładzie prowadzonych badań przez prof. T. Gałkowskiego z osobami niesłyszącymi.
4. Glottodydaktyka – elementy rozwoju języka.
Ontogeneza mowy i języka. Podstawy rozwoju języka w ujęciu okresów mowy oraz powiązania rozwoju mowy z rozwojem słuchu fonematycznego i kształtowania struktur języka – kompetencji komunikacyjnych, językowych. Okresy i etapy w ujęciu prof. M. Zarębiny, prof. Karczmarka, J.B. De. Courtenay
5. Psycholingwistyka.
Postawy psycholingwistyki – Chomsky i jego koncepcja kształtowania się mowy u człowieka. Logika języka oraz kształtowanie się języka rozwoju dziecka.
6. Pozawerbalne sposoby komunikacji
Podziały i podstawowa terminologia w ujęciu Von Tetzchner S., Martinsen H. (2002) Wprowadzenie do wspomagających i alternatywnych sposobów porozumiewania się, Stowarzyszenie Mówić bez słów, Warszawa. Czym są i do czego służą podstawowe formy komunikacji – komunikacja alternatywna i wspomagająca. Podziały i mankamenty języka wykorzystywanego do opisu komunikacji alternatywnych
7. Gest
Podstawowa forma komunikatu. Gest jako znak, wspomaganie przekazu przy użyciu czyjejś części wspomaganie przekazu przy użyciu czyjejś części ciała, gestykulacja. Możliwości i ograniczenia wykorzystania gestu. Podstawowe gesty używane w przekazie ogólnym. Próby ich systematyzowania i uogólniania. Wykorzystanie Kwestionariusza Oceny Zachowań Komunikacyjnych. K. Krakowiak i Panasiuk.
8. Język migowy i język migany
Podstawy języka migowego. Historia – M. Keller. Podstawowe znaki i ich zastosowanie w ramach minimum gestu. Podział na języki – gestowy i doliteroway przekaz informacji. Trudności z gramatyką, ortografia i czytelnictwem (doliterowym). Język migowy narodowy – słownik Kazimierza Hendzela
9. Fonogetyka Podstawy dotyczące wykorzystania fonogestów Bliska społeczeństwie. CD.
10. System Blisa
Język, a symbol. Historia powstania komunikacji międzynarodowej – system Blissa. Pismo Bliska oraz odczytywanie znaków, a następnie struktur komunikacyjnych. Zastosowanie i ograniczenia w wykorzystaniu symboli Blissa.
11. Ułatwiona komunikacja
Wielkie odkrycie Facilitate Communication – pierwsze określenia niediagnozowalności niektórych głębokich zaburzeń rozwojowych pod względem określenia ilorazu inteligencji i umiejętności komunikacyjnych. Ograniczenia w wykorzystaniu metody – McBurney D. (2002) Myśleć jak psycholog, GWP, Gdańsk (wybrany fragment). Podstawy w korzystaniu z UK jak również wyboru partnea wspomagającego przekaz. Ograniczenia i dyskusyjność w jej zastosowaniu. Flm VHS
12. Metodyka pracy z dzieckiem komunikującym się alternatywnymi sposobami komunikacji oraz wspomaganym, Podstawy pracy z dzieckiem niekomunikującym się – założenia i wg Von Tetzchner S., Martinsen H. (2002) Wprowadzenie do wspomagających i alternatywnych sposobów porozumiewania się, Stowarzyszenie Mówić bez słów, Warszawa (s.135-360)
13. Inne sposoby komunikacji pozawerbalnej – wspieranie odbioru komunikacji na przykładzie aktywizacji polisensorycznej i terapii prowadzonej wg założeń Ch. Knilla
Podstawowe wiadomości o zastosowaniu technik Knilla z dzieckiem o zaburzonej percepcji oraz wytwarzaniu komunikacji.
Warsztat i film VHS
Wspomaganie komunikacji interpersonalnej w rodzinie – metoda Ruchu Rozwijającego
Podstawy z komunikacji metodą Ruchu Rozwijającego. Zastosowanie elementów R. Labana. Możliwości stosowania metody w pracy z dziećmi o różnych zaburzenia, a w szczególności do poprawiania komunikacji wewnątrzrodzinnej. Praca ze swoim ciałem.
Warsztaty prowadzone w oparciu o dotyk i komunikację. Indywidualna i zespołowa terapia prowadzona w oparciu o Ruch Rozwijający Weroniki Sherborne
W cyklu 2023/24_L:
1. Komunikacja – mowa – język |
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Podstawy zaliczenia:
- Uczestnictwo w zajęciach (co najmniej 80%);
- Aktywność świadcząca o znajomości literatury przedmiotu –
- Przygotowanie referatu –
Zaliczenie Egzaminu pisemnego -
ndst – poniżej 60%;
dst– 60%-68%;
dst plus – 69%-77%;
db – 78%-85%;
db plus – 86%-90%;
bdb – 91%-100%
Praktyki zawodowe
-
Literatura
Aitchison L. (1991) Ssak, który mówi. Wstęp do psycholingwistyki, PWN, Warszawa
Beerns C.W. (1984) Umysł, który sam siebie odnalazł, PTWP, Warszawa
Błeszyński J. (1999) Metoda ułatwionej komunikacji, Dziecko Autystyczne, nr VII/1, s. 26- 35
Błeszyński J. p. red. (2006, 2009) Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, Impuls, Kraków
Garman M. (1990) Psycholinguistics, UP, Cambridge
Gaś Z. p.red. (1994) Wspomaganie rozwoju dziecka, PWF Masz Szansę, Lublin
Grycman M., Kaniecka K. (1994) Porozmawiajmy, Publishing House, Bydgoszcz
Hendzel J.K. (1995) Słownik polskiego języka migowego, W OFFER, Warszawa
Jastrzębska G. (1998) Podstawyteorii i diagnozy logopedycznej, WUO, Opole,
Jastrzębska G. (1999) Logopedia. Podręcznik akademicki, WUO, Opole
Kaczmarek L. (1987) Nasze dziecko uczy się mowy, WL, Kraków
Kurcz I (1976) Psycholingwistyka. Przegląd problemów badawczych, PWN, Warszawa
Kurcz I. (1995) Pamięć, uczenie się, język PWN, Warszawa
Materiały seminaryjne Centrum Rozwoju Komunikacji. Ośrodek Szkoleniowy BLISS (niedatowany) , Warszawa
Ostrander O., Schroeder L. (1995) Superlearning 2000. Podręcznik. Nowa metoda szybkiego uczenia się i nauczania, Wyd. Medium, Warszawa
Piszczek M. (1995) Wczesna interwencja i pomoc dzieciom niepełnosprawnym (materiały szkoleniowe), CMP PPMEN, Warszawa
Piszczek M. (1999) Program aktywności M. i Ch. Knill, CMP PPMEN, Warszawa
Rocławski B. (1993) Nauka czytania i pisania, W UG, Gdańsk
Sack O. (1994) O mężczyźnie, który pomylił swoją żonę z kapeluszem, Warszawa
Słownik symboli Blissa. Centrum Rozwoju Komunikacji. Ośrodek Szkoleniowy BLISS (niedatowany) , Warszawa
Sołtys – Chmielowicz A., Tkaczyk G. (1993) Usprawnianie mowy u dzieci specjalnej troski, W UMCS, Lublin
Zalewska M. (1998) Dziecko w autoportrecie z zamalowaną twarzą. Psychologiczne mechanizmy rozwoju tożsamości dziecka głuchego i dziecka opóźnionym rozwojem mowy, J.Santorski, Warszawa
Zaorska M. (2005) Komunikacja alternatywna i głuchoniewidomych, Apkapit, Toruń.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: