Instrumenty muzyczne w historii i kulturze Europy WNHS-HS-IMHKE
Wykład jest skierowany do wszystkich studentów, którzy interesują się instrumentami muzycznymi. Nie jest wymagana znajomość zasad muzyki ani praktycznych umiejętności, choć będą pomocne. Wykład o nachyleniu ogólnym - humanistycznym z absolutnie minimalną, niezbędną terminologią muzykologiczną. Tematyka zajęć zawiera się w szerokim spektrum zjawisk społecznych, kulturowych i religijnych mających swe początki w odległej przeszłości i - przynajmniej niektórych - trwających do chwili obecnej.
Między innymi podjęta zostanie próba wyjaśnienia, skąd wzięła się nazwa „musica caelestis”, dlaczego aniołowie przedstawiani są z niektórymi tylko instrumentami i dlaczego patrystyka odrzucała muzykę instrumentalną. Czy „diabolus in musica” to problem tylko średniowiecznej teorii muzyki? Jakie było instrumentarium prehistoryczne, na podstawie odkryć archeologicznych i przedstawień instrumentów na egipskich freskach grobowych podejmiemy próbę identyfikacji instrumentów neolitycznych, prześledzimy sytuację w Mezopotamii i Egipcie, dzieje pięknych odrestaurowanych lir z Ur.
Jakie instrumenty kryją się za muzyczną terminologią biblijną (próba porównania tłumaczeń terminów muzycznych w Starym Testamencie). Zanalizujemy rolę instrumentów służących kultowi świątynnemu i pozakultycznych. Zagadnienie instrumentarium świata hellenistycznego - co przedstawiają malowidła na greckich wazach i mozaikach? Ikonografia muzyczna w przestawieniach św. Cecylii i króla Dawida.
Wykład w wysokim stopniu będzie wspierany prezentacjami nagrań muzycznych, klipów video, skanów, fotogramów i innych materiałów poglądowych, a wśród nich m.in. prezentacja najstarszego (zachowanego w całości) utworu muzycznego, dźwięków antycznych instrumentów (rekonstruowanych).
W cyklu 2025/26_L:
Wykład jest skierowany do wszystkich studentów, którzy interesują się instrumentami muzycznymi. Nie jest wymagana znajomość zasad muzyki ani praktycznych umiejętności, choć będą pomocne. Wykład o nachyleniu ogólnym - humanistycznym z absolutnie minimalną, niezbędną terminologią muzykologiczną. Tematyka zajęć zawiera się w szerokim spektrum zjawisk społecznych, kulturowych i religijnych mających swe początki w odległej przeszłości i - przynajmniej niektórych - trwających do chwili obecnej. |
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
W cyklu 2025/26_L: nie dotyczy | W cyklu 2020/21_Z: PO/H1 - obszar nauk humanistycznych - I stopień/JM | W cyklu 2022/23_Z: nie dotyczy |
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
W cyklu 2025/26_L: 1. Zajęcia dydaktyczne według planu (aktywne uczestnictwo w nich) = 15 godz.
2. Praca własna (studium literatury, wysłuchanie wskazanych klipów muzycznych, rozwiązanie testu preegzaminacyjnego) = 15 godz.
| W cyklu 2020/21_Z: Udział w wykładzie: 30 godz.
Przygotowanie do egzaminu: 2 godz.
SUMA GODZIN: 32 = 1 ECTS | W cyklu 2022/23_Z: Aktywne uczestnictwo w zajęciach = 15 godz.
Praca własna (studium literatury, odsłuch wskazanych klipów muzycznych, rozwiązanie testu preegzaminacyjnego) = 15 godz. |
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
W cyklu 2025/26_L: fakultatywny dowolnego wyboru | W cyklu 2020/21_Z: fakultatywny dowolnego wyboru | W cyklu 2022/23_Z: obowiązkowy |
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA
HS2_W04 Absolwent zna i rozumie w pogłębionym wymiarze metody i formy popularyzacji sztuki, umożliwiające prowadzenie zajęć edukacyjnych oraz działań naukowych i popularyzatorskich
HS2_W07 Absolwent zna i rozumie fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji, w tym mechanizmy wykorzystywania sztuki jako narzędzia ideologicznego i propagandowego, mające wpływ na kształtowanie się kanonów sztuki w różnych epokach.
UMIEJĘTNOŚCI
HS2_U02 Absolwent potrafi opracować i zweryfikować problem badawczy, przeprowadzając krytyczną analizę zjawisk artystycznych lub różnych rodzajów dzieł sztuki z zastosowaniem wybranych metod typowych dla dyscypliny, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym, a następnie sformułować wnioski i dokonać syntezy.
HS2_U08 Absolwent potrafi poprowadzić debatę, stosując różnorodne argumenty z wykorzystaniem poglądów własnych oraz innych autorów.
KOMPETENCJE
HS2_K02 Absolwent jest gotów do współpracy i podejmowania działań inicjatywnych na rzecz środowiska społecznego; przyjmowania odpowiedzialności za skutki tych działań.
HS2_K04 Absolwent jest gotów do samodzielnego podejmowania decyzji wynikających m.in. z krytycznej oceny działań własnych oraz zespołów, w których pracuje bądź nimi kieruje, przewodzenia grupie i ponoszenia odpowiedzialności za nią; tworzenia i rozwijania wzorów właściwego postępowania w środowisku pracy i poza nim.
Kryteria oceniania
Regularna obecność na zajęciach (dopuszczalna trzykrotna absencja w semestrze).
Znajomość literatury.
Zaliczenie testu końcowego z predefiniowanymi odpowiedziami. Skala ocen:
bdb (5) 21-22 pkt
db+ (4,5) 19-20 pkt
db (4) 17-18 pkt
dst+ (3,5) 14-16 pkt
dst (3) 11-13 pkt
ndst (2) 0-10 pkt.
Możliwość uzyskania w ciągu semestru podwyższenia oceny końcowej o 0,5 w przypadku rozwiązania testu preegzaminacyjnego na poziomie min. 80% lub/i rozwiązanie dodatkowego zadania w trakcie zajęć.
powoduje ustalanie dodatkowych, indywidualnych warunków zaliczenia.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
OBOWIĄZKOWA:
M. Drobner, Instrumentoznawstwo i akustyka, Kraków 1986, wybrane rozdziały
UZUPEŁNIAJĄCA:
C. Sachs, Historia instrumentów muzycznych, Kraków 1989, wybrane rozdziały
notatki z zajęć
G. Kubies, Musica angelica w piętnastowiecznym malarstwie europejskim, w: P. Gancarczyk (red.), Z badań nad ikonografią muzyczną do 1800. Źródła - problemy - interpretacje, Warszawa 2012, s. 159-179.
G. Kubies, Motyw anioła-fanfarzysty w ikonografii Sądu Ostatecznego w malarstwie niderlandzkim, w: K. Zalewska-Lorkiewicz (red.), Czas apokalipsy. Wizje dni ostatecznych w kulturze europejskiej od starożytności do wieku XVII, Warszawa 2013, s. 166-176.
G. Kubies, Późnośredniowieczna myśl eschatologiczna a wizje Sądu Ostatecznego Hieronima Boscha, w: J. C. Kałużny, A. Żywiołek (red.), Kulturowe paradygmaty końca. Studia komparatystyczne, Częstochowa 2013, s. 273-292.
G. Kubies, Między Bogiem a Kościołem i Synagogą. Muzykujący aniołowie w obrazie Fontanna życia z kręgów Jana van Eycka, Polski Rocznik Muzykologiczny 11 (2013), s. 37-59.
G. Kubies, Sacrum i profanum w obrazie Maria in sole Geertgena tot Sint Jans. Część 1, Liturgia Sacra 19/ 1 (2013), s. 147-167.
G. Kubies, Sacrum i profanum w obrazie Maria in sole Geertgena tot Sint Jans. Część 2, Liturgia Sacra 20/ 1 (2014), s. 171-186.
G. Kubies, Muzykujący aniołowie w obrazie Mistrza Legendy św. Łucji z Galerii Narodowej w Waszyngtonie. Studium ikonograficzno-muzykologiczne, Muzyka 59/ 4 (2014), s. 35-72.
W cyklu 2025/26_L:
OBOWIĄZKOWA: UZUPEŁNIAJĄCA: |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: