Wstęp do badań historycznych WNHS-HI-WBH
Treści merytoryczne:
a) Historia: zakres pojęciowy, ewolucja terminu, przedmiot nauk historycznych, problem obiektywizmu w procesie badawczym, problem prawdy w historii, cel i zadania historii, kierunki badań historycznych.
b) Studia historyczne: cel i organizacja, zajęcia dydaktyczne, rodzaje studiów historycznych.
c) Nauka historyczna w Polsce: Organizacja nauki historycznej, towarzystwa naukowe historyczne i regionalne, naukowe środowiska historyczne w Polsce.
d) Heurystyka: pojęcie historiografii, rodzaje pisarstwa historycznego, literatura popularnonaukowa, rodzaje wydawnictw pomocniczych, wydawnictwa ogólne, encyklopedie i wydawnictwa encyklopedyczne, słowniki, informatory, repetytoria, bibliografie, podręczniki, czasopisma historyczne.
e) Biblioteka: Zadanie bibliotek, największe biblioteki światowe i polskie, zasady korzystania z księgozbioru.
f) Źródła historyczne: pojęcie źródła historycznego, podział źródeł historycznych, wydawnictwa źródłowe, wiedza źródłowa, wiedza pozaźródłowa.
g) Archiwa: cel i zadania archiwów, organizacja archiwów państwowych w Polsce, wykaz archiwów państwowych, archiwa kościelne.
h) Muzeum: cel i zadania, ważniejsze muzea w Polsce i na świecie.
i) Nauki pomocnicze historii i nauki wspomagające.
j) Periodyzacja dziejów.
k) Postępowanie badawcze:
• zbieranie i porządkowanie materiału badawczego,
• hipotezy pytania, odpowiedzi,
• krytyka źródeł, krytyka zewnętrzna,
• krytyka wewnętrzna źródeł,
• ustalanie faktów z przeszłości,
• fakt historyczny, źródłowy i historiograficzny,
• kompozycja i narracja dzieła historycznego.
Metody oceny: Zaliczenie na podstawie ćwiczeń praktycznych w zakresie warsztatu badań historycznych i znajomości podstawowych metod badawczych.
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu historii w systemie nauk oraz o jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej; zna podstawową terminologię następujących dyscyplin: historia, historia sztuki, antropologia kultury, archeologia, filozofia. Zna podstawową terminologię z zakresu: archiwistyka, bibliotekoznawstwo, historia religii i teologii, historia Kościoła, historia wojskowości, a także – zależnie od specjalności – muzykologia, patrologia grecka i łacińska. Ma podstawową wiedzę z zakresu nauk pomocniczych historii z uwzględnieniem poszczególnych okresów historii powszechnej, Polski i Kościoła. Posiada na poziomie operacyjnym wiedzę o warsztacie naukowym historyka, w tym na temat: najważniejsze czasopisma naukowe, repertoria bibliograficzne, inwentarze archiwalne i biblioteczne, informatyczne zbiory danych. Posiada elementarną wiedzę z zakresu metodologii historii. Posiada wiedzę o możliwościach interpretacji faktów historycznych determinowanych różnym podłożem narodowym i religijnym i kulturowym. Posiada wiedzę o ogólnej diachronicznej strukturze dziejów. Ma podstawą wiedzę o związkach historii z innymi dziedzinami nauk oraz dyscyplinami nauk humanistycznych. Zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji różnych wytworów kultury (źródła historyczne, dzieła literackie, muzyczne) właściwe dla wybranych tradycji, teorii oraz szkół badawczych w zakresie historii, z uwzględnieniem specyfiki specjalności. Zna zasady korzystania z produktów informatycznych. Ma podstawową wiedzę o instytucjach kultury i nauki oraz orientację we współczesnym życiu naukowym i kulturalnym. Zna najważniejsze wydawnictwa naukowe z zakresu dziejów kultury europejskiej i polskiej i jej twórców. Zna najważniejsze archiwa, muzea i biblioteki w Polsce oraz profil ich zasobów. Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować oraz uogólniać informacje z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów. Potrafi posługiwać się krytyką zewnętrzną i wewnętrzną źródeł historycznych. Potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury właściwych dla historii i jej studiowanej specjalności, z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczenia, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym. Umie samodzielnie zdobywać widzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego. Posiada umiejętności przygotowania typowych prac pisemnych w zakresie historii, dotyczących zagadnień ogólnych i szczegółowych. Posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych, dotyczących zagadnień ogólnych i szczegółowych. Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności. Rozumie potrzebę ciągłego samokształcenia. Ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie realizacji misji historyka w społeczeństwie. Jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i społecznych. Prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z misją historyka.
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia jest aktywny udział w zajęciach oraz prawidłowo wypełnienie testu zaliczeniowego w zakresie minimum 50%.
Literatura
Drozdowski Z., Topolski J., Wrzosek W., Swoistość poznania historycznego, Poznań 1990.
Handelsman M., Historyka. Zasady metodologii i teorii poznania historycznego, Zamość 1921 i nn.
Miśkiewicz B., Wstęp do badań historycznych, Warszawa 1985.
Topolski J., Wolność i przymus w tworzeniu historii, Warszawa 1990.
Topolski J., Wprowadzenie do historii, Poznań 2009.
|
W cyklu 2021/22_Z:
Drozdowski Z., Topolski J., Wrzosek W., Swoistość poznania historycznego, Poznań 1990. |
W cyklu 2022/23_Z:
Drozdowski Z., Topolski J., Wrzosek W., Swoistość poznania historycznego, Poznań 1990. |
W cyklu 2023/24_Z:
Drozdowski Z., Topolski J., Wrzosek W., Swoistość poznania historycznego, Poznań 1990. |
W cyklu 2024/25_Z:
Drozdowski Z., Topolski J., Wrzosek W., Swoistość poznania historycznego, Poznań 1990. |
Uwagi
|
W cyklu 2021/22_Z:
Znajomość historii Polski oraz historii powszechnej na poziomie średnim. |
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: