Prowadzony w cyklach: 2021/22_Z, 2021/22_L, 2022/23_Z, 2022/23_L, 2023/24_Z, 2023/24_L, 2024/25_Z, 2024/25_L

Kod Erasmus: 08.3

Kod ISCED: 0222

Punkty ECTS: 2

Język: polski

Organizowany przez: Wydział Nauk Historycznych UKSW

Związany z programami studiów:

Historia - studia I stopnia stacjonarne

Historia średniowieczna powszechna WNHS-HI-HŚP-w

Pełny wykaz treści w odniesieniu do lektury podstawowej: podręcznika Romana Michałowskiego, Historia powszechna - średniowiecze, Warszawa 2012

SEMESTR LETNI

1.Europa barbarzyńska (roz 1, 17-22) i Cesarstwo Rzymskie IV-V wiek. System konstantyński (roz. 2, 23-27)

2.Powstanie państw barbarzyńskich na Zachodzie (roz. 3, 28-58)

3.Cesarstwo Wschodnie V-VI wiek (roz. 4, 59-65, lektura uzup. Ziółkowski)

4. Kościół na przełomie epok. Początki średniowiecza (roz. 5 66-74, roz. 7 83-88

5.Bizancjum VII-X w. (roz 11, 181-190, lektura uzup. Ostrogorski)

6. Powstanie i ekspansja islamu. Kalifat Umajjadów (roz. 6, 75-82)

7. Europa karolińska (roz. 1 cz. 2, s. 91-117)

8. Feudalizm, wieś miasto, monastycyzm i religijność (roz. 2, 4, 5 z cz. 2)

9. Europa Ottońska

10. Roz. 6, 7, 8 (Wyspy Brytyjskie i Skandynawia)

11. Bałkany, Słowianie, Abbasydzi

SEMESTR ZIMOWY

ZAGADNIENIE 1
Słowiańszczyzna we wczesnym średniowieczu. Wyspy brytyjskie i Skandynawia we wczesnym średniowieczu

Słowiańszczyzna
Michałowski, cz 2, rozdz. 9,10
Manteuffel, cz. 1, rozdz. 8, 9

Skandynawia i Anglia
Michałowski, cz. 2, roz. 7 i 8
Manteuffel, cz. 1 rozdz. 7

ZAGADNIENIE 2
Cesarstwo w czasach dynastii Salickiej, spór Henryka IV z Grzegorzem VII

Michałowski:
Część 3, rozdział 1 Reforma gregoriańska
Część 3, rozdział 10.1. Niemcy. Dynastia salicka

Manteuffel: cz. 2, rozdz. 11

ZAGADNIENIE 3
Rywalizacja francusko-angielska

Michałowski:
Część 3, rozdział 12 Francja, 13 Anglia
Cześć 4, roz. 3 i 4

Manteuffel:
Cz. 2 roz. 13
Cz. 3, roz. 20, 21

ZAGADNIENIE 4
Cesarstwo za panowania dynastii Staufów, Cesarstwo od XIII do XV w.

Część 3., rozdział 10.2. arystokracja niemiecka w XI-XII w. 10.3. dynastia Staufów
Cześć 4., roz. 6

Manteuffel:
Część 2., roz. 14, 22

ZAGADNIENIE 5.
Ruchy religijne w średniowieczu. Gospodarka i kultura

Michałowski:
Czesc 3, , 2 monastycyzm kanonikat regularny, 3 rycerstwo i 4 eschatologia i heterodoksja, 8 kultura, 9 gospodarka
czesc 4, roz. 1 gosp. w późnym średniowieczu, 2 struk władzy, 10 życie religinne i 11 herezje, 12. Kultura intelektualna

ZAGADNIENIE 6.
Geneza ruchu krucjatowego, pierwsza wyprawa krzyżowa oraz dzieje państw łacińskich na Wschodzie. Reconquista na płw. Iberyjskim

Michałowski
Część 3, roz. 6 krucjaty
Cz. 4, roz. 7 Hiszpania

Manteuffel:
Cz. 2, roz 12 krucjaty
Cz. 2, roz. 15 Hiszpania

ZAGADNIENIE 7.
Bliski Wschód i Bizancjum VIII-XV w. Upadek Konstantynopola i imperium osmańskie

Część 2, roz 12 Świat muzułmański za panowania Abbasydów
Część 3, roz. 15 Bizancjum
Cześć 4, roz. 13 Powstanie imperium osmańskiego

ZAGADNIENIE 8.
Europa środkowa. Ruś i Turcja Osmańska

Część 3, roz. 14 Europa środkowa i wschodnia
Czesc 4, roz. 8 Europa północna, środkowa i wschodnia
Cz. 4 rozdz. 13 Turcja

Manteuffel
Cz. 2, rozdz: 16, 17, 18
Cz. 3, roz. 25, 26, 27, 28

W cyklu 2021/22_Z:

1. Monarchia Kapetyngów do Filipa IV
Tytuł królewski w rękach Kapetyngów - geneza
Pozycja monarchów kapetyńskich w XI w.
Monarchia Kapetyngów wobec Wilhelma Zdobywcy
Przełomowość wieku XII - wzrost potęgi Kapetyngów
Filip II August i bitwa pod Bouvines
Ludwik IX - koncepcja władzy i projekty polityczne
Filip IV - reformy wewnętrzne i polityka zagraniczna
2. Cesarstwo za panowania dynastii Staufów
Konflikt z papiestwem w XII w.
Zakres władzy i ekspansja terytorialna
Polityka Fryderyka Barbarossy
Fryderyk II - koncepcja władzy cesarskiej
3. Wyspy Brytyjskie w czasach najazdów skandynawskich i podboju normańskiego
4. Geneza ruchu krucjatowego, pierwsza wyprawa krzyżowa oraz dzieje państw łacińskich na Wschodzie
5. Cesarstwo Bizantyńskie za panowania Komnenów. IV wyprawa krzyżowa
6. Wojna stuletnia
Przyczyny dynastyczne, społeczne, polityczne i ekonomiczne
Kolejne etapy wojny
Europa zachodnia po zakończeniu Wojny Stuletniej
7. Początki i ekspansja islamu. Bliski Wschód VIII-XV w. Upadek Konstantynopola
8. Święte Cesarstwo Rzymskie w XIII i 1. poł. XIV w
Cesarstwo Luksemburgów

W cyklu 2021/22_L:

1.Euzebiusz z Cezarei. Teologia polityczna Konstantyna Wielkiego
2.Cesarstwo wschodniorzymskie – Justynian Wielki
3.Chrystianizacja Germanów. Królestwa barbarzyńskie na Zachodzie
4.Monarchia Franków za Merowingów
5.Narodziny i ekspansja islamu – kalifat Umajjadów
6.Bizancjum VII-X w.
7.Wikingowie i Skandynawia
8.Karol Wielki i odnowienie cesarstwa na Zachodzie
9.Ludwik Pobożny i dalsze dzieje monarchii karolińskiej
10.Monarchia wschodniofrankijska – do Ottona I
11.Monarchia zachodniofrankijska
12.Otton II oraz Otton III i jego koncepcja cesarstwa
13.Monarchia Kanuta Wielkiego
14.Papież Grzegorz VII i reforma kościelna
15.Świat arabski do najazdu tureckiego. Sunnizm i szyizm

W cyklu 2022/23_Z:

W cyklu 2022/23_L:

W cyklu 2023/24_Z:

1. Cesarstwo w czasach dynastii Salickiej, spór Henryka IV z Grzegorzem VII (2)
2. Monarchia Kapetyngów do Filipa IV (3)
Tytuł królewski w rękach Kapetyngów - geneza
Pozycja monarchów kapetyńskich w XI w.
Monarchia Kapetyngów wobec Wilhelma Zdobywcy
Przełomowość wieku XII - wzrost potęgi Kapetyngów
Filip II August i bitwa pod Bouvines
Ludwik IX - koncepcja władzy i projekty polityczne
Filip IV - reformy wewnętrzne i polityka zagraniczna
3. Cesarstwo za panowania dynastii Staufów (2)
Konflikt z papiestwem w XII w.
Zakres władzy i ekspansja terytorialna
Polityka Fryderyka Barbarossy
Fryderyk II - koncepcja władzy cesarskiej
4. Ruchy religijne w średniowieczu
5. Wyspy Brytyjskie w czasach najazdów skandynawskich i podboju normańskiego
6. Geneza ruchu krucjatowego, pierwsza wyprawa krzyżowa oraz dzieje państw łacińskich na Wschodzie (2)
7. Cesarstwo Bizantyńskie za panowania Komnenów. IV wyprawa krzyżowa
8. Wojna stuletnia
Przyczyny dynastyczne, społeczne, polityczne i ekonomiczne
Kolejne etapy wojny
Europa zachodnia po zakończeniu Wojny Stuletniej
9. Początki i ekspansja islamu. Bliski Wschód VIII-XV w. Upadek Konstantynopola
10. Święte Cesarstwo Rzymskie w XIII i 1. poł. XIV w
Cesarstwo Luksemburgów

W cyklu 2023/24_L:

SEMESTR LETNI

1.Europa barbarzyńska (roz 1, 17-22) i Cesarstwo Rzymskie IV-V wiek. System konstantyński (roz. 2, 23-27)

2.Powstanie państw barbarzyńskich na Zachodzie (roz. 3, 28-58) (2 wykłady)

3.Cesarstwo Wschodnie V-VI wiek (roz. 4, 59-65, lektura uzup. Ziółkowski)

4. Kościół na przełomie epok. Początki średniowiecza (roz. 5 66-74, roz. 7 83-88

5.Bizancjum VII-X w. (roz 11, 181-190, lektura uzup. Ostrogorski) (2 wykłady)

6. Powstanie i ekspansja islamu. Kalifat Umajjadów (roz. 6, 75-82)

7. Europa karolińska (roz. 1 cz. 2, s. 91-117) (2 wykłady)

8. Feudalizm, wieś miasto, monastycyzm i religijność (roz. 2, 4, 5 z cz. 2)

9. Europa Ottońska (2 wykłady)

10. Roz. 6, 7, 8 (Wyspy Brytyjskie i Skandynawia)

11. Bałkany, Słowianie, Abbasydzi

W cyklu 2024/25_Z:

Wykaz zagadnień:

SEMESTR ZIMOWY

ZAGADNIENIE 1
Słowiańszczyzna we wczesnym średniowieczu. Wyspy brytyjskie i Skandynawia we wczesnym średniowieczu

Słowiańszczyzna
Michałowski, cz 2, rozdz. 9,10
Manteuffel, cz. 1, rozdz. 8, 9

Skandynawia i Anglia
Michałowski, cz. 2, roz. 7 i 8
Manteuffel, cz. 1 rozdz. 7

ZAGADNIENIE 2
Cesarstwo w czasach dynastii Salickiej, spór Henryka IV z Grzegorzem VII

Michałowski:
Część 3, rozdział 1 Reforma gregoriańska
Część 3, rozdział 10.1. Niemcy. Dynastia salicka

Manteuffel: cz. 2, rozdz. 11

ZAGADNIENIE 3
Rywalizacja francusko-angielska

Michałowski:
Część 3, rozdział 12 Francja, 13 Anglia
Cześć 4, roz. 3 i 4

Manteuffel:
Cz. 2 roz. 13
Cz. 3, roz. 20, 21

ZAGADNIENIE 4
Cesarstwo za panowania dynastii Staufów, Cesarstwo od XIII do XV w.

Część 3., rozdział 10.2. arystokracja niemiecka w XI-XII w. 10.3. dynastia Staufów
Cześć 4., roz. 6

Manteuffel:
Część 2., roz. 14, 22

ZAGADNIENIE 5.
Ruchy religijne w średniowieczu. Gospodarka i kultura

ZAGADNIENIE 6.
Geneza ruchu krucjatowego, pierwsza wyprawa krzyżowa oraz dzieje państw łacińskich na Wschodzie. Reconquista na płw. Iberyjskim

Michałowski
Część 3, roz. 6 krucjaty
Cz. 4, roz. 7 Hiszpania

Manteuffel:
Cz. 2, roz 12 krucjaty
Cz. 2, roz. 15 Hiszpania

ZAGADNIENIE 7.
Bliski Wschód i Bizancjum VIII-XV w. Upadek Konstantynopola i imperium osmańskie

Część 2, roz 12 Świat muzułmański za panowania Abbasydów
Część 3, roz. 15 Bizancjum
Cześć 4, roz. 13 Powstanie imperium osmańskiego

ZAGADNIENIE 8.
Europa środkowa. Ruś i Turcja Osmańska

Część 3, roz. 14 Europa środkowa i wschodnia
Czesc 4, roz. 8 Europa północna, środkowa i wschodnia
Cz. 4 rozdz. 13 Turcja

Manteuffel
Cz. 2, rozdz: 16, 17, 18
Cz. 3, roz. 25, 26, 27, 28

E-Learning

W cyklu 2021/22_L:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

W cyklu 2020/21_Z:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

W cyklu 2020/21_L:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

W cyklu 2019/20_L:

E-Learning z podziałem na grupy

W cyklu 2021/22_Z:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych

W cyklu 2022/23_L:

nie dotyczy

W cyklu 2020/21_L:

nie dotyczy

W cyklu 2023/24_Z:

PO/H1 - obszar nauk humanistycznych - I stopień/JM

W cyklu 2024/25_L:

nie dotyczy

W cyklu 2021/22_Z:

nie dotyczy

W cyklu 2020/21_Z:

nie dotyczy

W cyklu 2022/23_Z:

nie dotyczy

W cyklu 2021/22_L:

nie dotyczy

W cyklu 2024/25_Z:

nie dotyczy

W cyklu 2023/24_L:

PO/H1 - obszar nauk humanistycznych - I stopień/JM

W cyklu 2019/20_L:

nie dotyczy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS

W cyklu 2022/23_L:

2 ECTS: 30 godzin - obecność i aktywność na zajęciach 30 godzin - regularne przyswajanie wiedzy i przygotowanie do egzaminu

W cyklu 2023/24_Z:

1 ects - 30 godzin - obecność na zajęciach 1 ects - 30 godzin - samodzielne przyswajanie wiedzy, przygotowanie do egzaminu

W cyklu 2023/24_L:

2 ECTS: 30 godzin - obecność i aktywność na zajęciach 30 godzin - regularne przyswajanie wiedzy i przygotowanie do egzaminu

W cyklu 2024/25_Z:

1 ects - 30 godzin - obecność na zajęciach 1 ects - 30 godzin - samodzielne przyswajanie wiedzy, przygotowanie do egzaminu

W cyklu 2022/23_Z:

1 ects - 30 godzin - obecność na zajęciach 1 ects - 30 godzin - samodzielne przyswajanie wiedzy, przygotowanie do egzaminu

Poziom przedmiotu

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się

K_W05, K_W06, K_W08, K_W09, K_U01, K_U02, K_U05, K_U08, K_K03, K_K05

Typ przedmiotu

obowiązkowy

Koordynatorzy przedmiotu

Bartłomiej Dźwigała

Efekty kształcenia

K_W05 Zna najważniejszą faktografię historii powszechnej oraz historii Polski w poszczególnych epokach. Zna historię Mazowsza i Prus. Zna historię Kościoła Katolickiego oraz innych Kościołów ortodoksyjnych i reformowanych. Dysponuje podstawową wiedzą z zakresu historii wojskowości. Zależnie od specjalności posiada podstawową wiedzę z zakresu historii muzyki, historii literatury wczesnochrześcijańskiej greckiej i łacińskiej, oraz orientalnych, historii cywilizacji śródziemnomorskiej

K_W06 Posiada wiedzę o możliwościach interpretacji faktów historycznych determinowanych różnym podłożem narodowym i religijnym i kulturowym

K_W08 Ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w zakresie historii z uwzględnieniem historii Mazowsza, historii wojskowości, historii Kościoła, oraz – zależnie od specjalności - historii cywilizacji śródziemnomorskiej i muzykologii

K_W09 Zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji różnych wytworów kultury (źródła historyczne, dzieła literackie, muzyczne) właściwe dla wybranych tradycji, teorii oraz szkół badawczych w zakresie historii, z uwzględnieniem specyfiki specjalności

K_U01 Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować oraz uogólniać informacje z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów

K_U02 Potrafi posługiwać się krytyką zewnętrzną i wewnętrzną źródeł historycznych. Potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury właściwych dla historii i jej studiowanej specjalności, z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym

K_U05 Posiada umiejętności merytorycznego argumentowania, z wykorzystaniem poglądów innych autorów, oraz formułowania wniosków

K_U08 Posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych, dotyczących zagadnień ogólnych i szczegółowych

K_K03 Ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie realizacji misji historyka w społeczeństwie. Jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i społecznych

K_K05 Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego i tradycji zarówno na poziomie lokalnym jak i globalnym: historii powszechnej i Polski, historii regionu Mazowsza. Ma świadomość znaczenia i roli Kościoła w procesie historycznym i jego miejsce w kształtowaniu wspólnych korzeni kultury europejskiej. Rozumie znaczenie kultury judeochrześcijańskiej i klasycznej w historii Europy

Uzasadnienie punktów ECTS:

I sem:

30 uczestnictwo w zajęciach

30 przygotowanie do zaliczenia semestralnego

II sem.:

30 uczestnictwo w zajęciach

30 przygotowanie do egzaminu

Kryteria oceniania

Egzamin składa się z testu pisemnego oraz wypowiedzi ustnej. Test pisemny podzielony jest na dwie części, studenci piszą test z czterech pierwszych zagadnień w połowie semestru oraz z czterech kolejnych na ostatnich zajęciach w semestrze. Po pozytywnym zaliczenia obu części testu pisemnego student może przystąpić do ustnej części egzaminu, która polega na zreferowaniu wybranego zagadnienia spośród 8 podanych.

Oceniany jest stopień opanowania materiału z zakresu wykładu, znajomość faktografii, terminologii, umiejętność wskazywania współzależności między zjawiskami historycznymi, umiejętność interpretowania faktów na różnych płaszczyznach, a także kultura osobista i płynność i jasność wypowiedzi.

Literatura

Podstawą jest podręcznik Romana Michałowskiego, Historia powszechna średniowiecze, Warszawa 2012
oraz podręcznik: Tadeusz Manteuffel, Historia powszechna - średniowiecze (wiele wydań)

Lektury uzupełniające:
Hallam E., Everard J., Francja w czasach Kapetyngów, Warszawa 2008.
Asbridge T., Krucjaty - wojna o Ziemię Świętą, 2015.
Bartlett R. Tworzenie Europy (wiele wydań)

W cyklu 2021/22_Z:

Przede wszystkim podręcznik:
Michałowski R., Historia powszechna średniowiecze, Warszawa 2012.
oraz jako lektury uzupełniające:
Althoff G., Ottonowie. Władza królewska bez państwa, Warszawa 2009.
Hallam E., Everard J., Francja w czasach Kapetyngów, Warszawa 2008.
Asbridge T., Krucjaty - wojna o Ziemię Świętą, 2015.
Strzelczyk J., Otton III, Wrocław 2009.

W cyklu 2021/22_L:

Roman Michałowski, Historia powszechna średniowiecze, Warszawa 2012. (Część 1.)

W cyklu 2022/23_Z:

Przede wszystkim podręcznik:
Michałowski R., Historia powszechna średniowiecze, Warszawa 2012.
oraz jako lektury uzupełniające:
Hallam E., Everard J., Francja w czasach Kapetyngów, Warszawa 2008.
Asbridge T., Krucjaty - wojna o Ziemię Świętą, 2015.
Bartlett R. Tworzenie Europy (wiele wydań)

W cyklu 2022/23_L:

Roman Michałowski, Historia powszechna średniowiecze, Warszawa 2012. (Część 1.)

W cyklu 2023/24_Z:

W cyklu 2023/24_L:

Roman Michałowski, Historia powszechna średniowiecze, Warszawa 2012. (Część 1.)

W cyklu 2024/25_Z:

Przede wszystkim podręcznik:
Michałowski R., Historia powszechna średniowiecze, Warszawa 2012.
oraz Manteuffel T., Historia powszechna średniowiecze, wiele wydań.

lektury uzupełniające:
Hallam E., Everard J., Francja w czasach Kapetyngów, Warszawa 2008.
Asbridge T., Krucjaty - wojna o Ziemię Świętą, 2015.
Bartlett R. Tworzenie Europy (wiele wydań)

Uwagi

W cyklu 2021/22_Z:

Wiedza z zakresu historii powszechnej średniowiecza na poziomie maturalnym.

W cyklu 2022/23_Z:

Wiedza z zakresu historii powszechnej średniowiecza na poziomie maturalnym.

W cyklu 2023/24_Z:

Wiedza z zakresu historii powszechnej średniowiecza na poziomie maturalnym.

W cyklu 2024/25_Z:

Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. Uczestnicy są zobowiązani do przestrzegania zasad kultury osobistej i współżycia społecznego. W czasie zajęć nie wolno korzystać z telefonu, chyba że prowadzący wyznaczy zadanie do realizacji przy jego użyciu.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Historia - studia I stopnia stacjonarne

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu WNHS-HI-HŚP-w w USOSweb