Geoarcheologia - ćwiczenia WNHS-AR-WGć

Przedmiot ma formę ćwiczeń. Celem zajęć jest zapoznanie studenta z makroskopowym opisem minerałów i skał. W trakcie zajęć podczas samodzielnej i grupowej pracy z okazami skał i minerałów, pod okiem prowadzącego student nabywa umiejętność rozpoznawania na podstawie cech makroskopowych najważniejszych minerałów i skał, z którymi może mieć styczność podczas prac wykopaliskowych.
„Makroskopowe rozpoznawanie minerałów i skał” obejmuje:
- opis cech makroskopowych minerałów i sposoby ich określania,
- makroskopowe rozpoznawanie wybranych minerałów o znaczeniu skałotwórczym,
- opis cech teksturalnych skał,
- makroskopowe rozpoznawanie głównych typów skał magmowych,
- makroskopowe rozpoznawanie odmian regionalnych skał magmowych w Polsce,
- makroskopowe rozpoznawanie wybranych skał metamorficznych,
- makroskopowe rozpoznawanie głównych typów skał osadowych: węglanowych i okruchowych, ewaporatowych, krzemionkowych, kaustobiolitów i skał frakcji iłowej, w tym niektórych odmian regionalnych skał osadowych w Polsce,
- znajomość podstawowych procesów tworzenia się poznanych skał osadowych, magmowych i metamorficznych.

W cyklu 2022/23_Z:

1. Wstęp: przedmiot i zakres geoarcheologii;
2. Powstawanie wypełnisk obiektów archeologicznych - jamy;
3. Powstawanie wypełnisk obiektów archeologicznych - rowy + osuwiska
4. Analizy paleobotaniczne 1: palinologia, makroszczątki;
5. Analizy paleobotaniczne 2: antrakologia, dendrologia;
6. Analizy paleobotaniczne 3: fitolity, mikroskamieniałości okrzemkowe;
7. Analizy mikrozoologiczne: archeomalakologia, wioślarki;
8. Petroarcheologia 1: wprowadzenie, badanie skał niekrzemionkowych;
9. Petroarcheologia 2: skały krzemionkowe;
10. Petroarcheologia 3: własności techniczne skał;
11. Rzeźbotwórcza rola wiatru: lessy w Polsce;
12. Rzeźbotwórcza rola wiatru: procesy wydmotwórcze;
13. Rzeźbotwórcza rola wiatru w czasach nowożytnych i współczesnych;
14. Powstawanie i analiza gleb;

W cyklu 2023/24_Z:

Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się

archeologia

E-Learning

E-Learning z podziałem na grupy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych

nie dotyczy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS

W cyklu 2023/24_Z:

2 pkt-y ECTS – 30 godz.: udział w zajęciach, 30 godz.: przygotowanie prezentacji oraz samodzielna praca z literaturą poszerzającą wiedzę

W cyklu 2024/25_Z:

2 ECTS: 30 godz.: udział w zajęciach, samodzielne rozpoznawanie minerałów i skał, 5 godz.: przygotowanie do wejściówki, 10 godz. przygotowanie do kolokwium z części teoretycznej, 10 godz. przygotowanie do kolokwium z części praktycznej, 2 godz. konsultacji z prowadzącym.

W cyklu 2022/23_Z:

2 pkt-y ECTS – 30 godz.: udział w zajęciach, 30 godz.: przygotowanie prezentacji oraz samodzielna praca z literaturą poszerzającą wiedzę

Poziom przedmiotu

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się

AR1_W02, AR1_W04, AR1_U15

Typ przedmiotu

obowiązkowy

Wymagania wstępne

bez wymagań wstępnych

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2021/22_L:

W cyklu 2024/25_Z:

W cyklu 2023/24_Z:

W cyklu 2022/23_Z:

W cyklu 2019/20_L:

Efekty kształcenia

W1 - definiuje podstawowe pojęcia z zakresu geologii dynamicznej,
W2 - wymienia najważniejsze właściwości fizyczne minerałów pozwalające na makroskopową identyfikację,
W3 - opisuje makroskopowe cechy minerałów i skał,
W4 - wymienia regionalne odmiany poznanych skał,
U1 - na podstawie opisu makroskopowego rozróżnia najważniejsze minerały skałotwórcze,
U2 - na podstawie opisu makroskopowego rozróżnia skały o genezie magmowej, metamorficznej i osadowej,
U3 - argumentuje przyporządkowanie okazów do grup genetycznych,

Kryteria oceniania

Efekty W1, W2, W3, W4:
na ocenę 5 (bdb) - student wyjaśnia wszystkie podstawowe pojęcia z zakresu geologii dynamicznej poznane na ćwiczeniach,
wymienia wszystkie cechy fizyczne minerałów umożliwiające ich makroskopową identyfikację,
samodzielnie opisuje makroskopowe cechy minerałów i skał wg. poznanego schematu,
wymienia wszystkie poznane regionalne odmiany skał.
na ocenę 4 (db) - student wyjaśnia większość podstawowych pojęć z zakresu geologii dynamicznej poznanych na ćwiczeniach,
wymienia większość cech fizycznych minerałów umożliwiających ich makroskopową identyfikację,
z niewielką pomocą nauczyciela opisuje makroskopowe cechy minerałów i skał wg. poznanego schematu,
wymienia większość poznanych odmian regionalnych skał.
na ocenę 3 (dst) - student wyjaśnia niektóre z podstawowych pojęć z zakresu geologii dynamicznej poznanych na ćwiczeniach,
z pomocą nauczyciela wymienia cechy fizyczne minerałów umożliwiające ich makroskopową identyfikację,
z pomocą nauczyciela opisuje makroskopowe cechy minerałów i skał wg. poznanego schematu,
wymienia niektóre z poznanych odmian regionalnych skał.
Efekty U1, U2, U3:
na ocenę 5 (bdb) - student samodzielnie makroskopowo rozróżnia najważniejsze minerały skałotwórcze,
samodzielnie rozróżnia skały o różnej genezie,
samodzielnie argumentuje makroskopowe przyporządkowanie skał do grup genetycznych.
na ocenę 4 (db) - student samodzielnie makroskopowo rozróżnia większość poznanych minerałów skałotwórczych,
samodzielnie rozróżnia skały o różnej genezie,
z niewielką pomocą argumentuje makroskopowe przyporządkowanie skał do grup genetycznych.
na ocenę 3 (dst) - student samodzielnie makroskopowo rozróżnia niektóre minerały skałotwórcze,
z pomocą nauczyciela rozróżnia skały o różnej genezie,
z pomocą nauczyciela argumentuje makroskopowe przyporządkowanie skał do grup genetycznych.

Praktyki zawodowe

Brak

Literatura

Literatura obowiązkowa:
„Materiały do ćwiczeń z geologii dynamicznej” - skrypt.

W cyklu 2022/23_Z:

Literatura obowiązkowa:
Hildebrandt-Radke I.; 2007; Geoarcheologiczne aspekty badań pradziejowych i historycznych zespołów osadniczych; [w:] Makohonienko M., Makowiecki D., Kurnatowska Z. (red.), Środowisko – Człowiek – Cywilizacja, tom 1; Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe; Studia interdyscyplinarne nad środowiskiem i kulturą w Polsce, Seria wydawnicza Stowarzyszenia Archeologii Środowiskowej; s. 57-70.
Kurzawska A. i Sobkowiak-Tabaka I. (red.); 2021; Mikroprzeszłość. Badania specjalistyczne w archeologii; Poznań: Wydział Archeologii UAM.
Literatura polecana:
Lindner L. (red.); 1992; Czwartorzęd. Osady, metody badań, stratygrafia; Warszawa.
Mizerski W.; 2018; Geologia dynamiczna; Warszawa.
Klimaszewski M.; 2003; Geomorfologia; Warszawa.
Mocek A.; 2022; Gleboznawstwo; Warszawa.
Dybova-Jachowicz S., Sadowska A. (red.); 2003; Palinologia; Kraków.
Lityńska-Zając M., Wasylikowa K.; 2005; Przewodnik do badań archeobotanicznych. Vademecum Geobotanicum; Poznań.
Król P., Migaszewski Z.M.; 2009; Rodzaje, występowanie i geneza krzemieni. Zarys problematyki; [w:] Król P. (red.), Historia krzemienia; Kielce: Muzeum Narodowe w Kielcach; s. 12-45.
Zielski A., Krąpiec M.; 2004; Dendrochronologia; Warszawa.

W cyklu 2023/24_Z:

W cyklu 2024/25_Z:

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu WNHS-AR-WGć w USOSweb