Archeologia okresu lateńskiego i okresu wpływów rzymskich na ziemiach Polski i Europy barbarzyńskiej WNHS-AR-AOLEBw

Po zakończeniu zajęć student powinien kompetentnie poruszać się wśród problemów i zagadnień związanych z archeologią ziem Polski oraz Europy barbarzyńskiej, oczywiście w ramach omawianego okresu, i operować właściwą dla tematyki wykładu terminologią. Powinien rozumieć specyfikę ewolucji poglądów na poszczególne zagadnienia. Powinien rozumieć specyfikę przenikania się dwóch systemów chronologicznych. Powinien umieć scharakteryzować poszczególne kultury archeologiczne, opisać ich zasięg i chronologię, umieć scharakteryzować specyfikę typu osadnictwa, czy też opisać różnice w obrządku pogrzebowym. Powinien rozumieć naturę przemian i procesów zachodzących na terenie europejskiego barbaricum. Powinien też rozumieć aparat, który doprowadził do wysnucia określonych tez, dotyczących tychże przemian, rozpoznawać niuanse związane z różnicami poglądów poszczególnych badaczy, etc. Powinien rozumieć celowość wprowadzenia ujęcia komparatystycznego i celowość wykorzystywania rozmaitych analogii etnograficznych. Powinien też kompetentnie wykorzystywać aparat pojęciowy, służący krytyce źródeł. Powinien rozpoznawać typowe dla poszczególnych kultur zabytki, a także umieć opisać ich specyfikę i chronologię.

OPIS ECTS:
Aktywność studenta: Nakład pracy studenta w godz.:
Udział w wykładzie 30
konsultacje 5
Przygotowanie do udziału w egzaminie 10
SUMA GODZIN 45
LICZBA ECTS 45 godz. /30(5)godz. ≈ 2

posób weryfikacji efektu kształcenia: Podstawą zaliczenia przedmiotu jest zdanie egzaminu. Egzamin odbywa się w formie ustnej.
Kryteria przyznawania ocen:, w chwili obecnej zdalnie, lub w formie pytań pisemnych/testu
ndst - 2 - student(ka) nie opanował(a) w żadnym stopniu umiejętności i wiedzy opisanych w punkcie: efekty kształcenia
dst. - 3 - student(ka) opanował(a) ww. umiejętności i wiedzę w stopniu podstawowym, umie wymienić podstawowe fakty, scharakteryzować najważniejsze zabytki, zna podstawową problematykę, ma jednak trudności z interpretacją zdarzeń i nie potrafi spojrzeć na omawiane problemy w szerszej perspektywie.
dobry - 4 - student(ka) kompetentnie porusza się wśród problemów i zagadnień związanych z omawianym okresem, rozumie specyfikę zagadnień, potrafi poprawnie scharakteryzować poszczególne omawiane zabytki i potrafi określać ich chronologię.
bardzo dobry - 5 - student(ka) wykazuje pogłębioną znajomość omawianej problematyki, potrafi dostrzec złożoność stosowanych przy ich poznawaniu metod badawczych, potrafi samodzielnie określać ich wady i samodzielnie stawiać pytania dotyczące np. przyszłych możliwości badawczych. Potrafi oceniać przeszłość w szerszej perspektywie, rozumie mechanizmy krytyki źródeł.
Metoda dydaktyczna: Większość wiedzy zostanie przekazana w formie klasycznego wykładu informacyjnego, zostaną także wykorzystane prezentacje multimedialne. W szczególnych przypadkach, gdy potrzebna będzie prezentacja ewolucji pewnych poglądów, czy też podczas omawiania metod krytyki źródeł, konieczne stanie się ujęcie problemowe.

Zajęcioa zdalne

https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a71d09eb87ebe453a813511fc0be9855d%40thread.tacv2/conversations?groupId=15f6cfb9-cb2f-4d0c-b02e-1e2f9aedec43&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3

ektura obowiązkowa:

Kaczanowski, P., Kozłowski, J.K., Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.), Wielka historia Polski, t. 1. Kraków1998
Kokowski, A, Starożytna Polska. Warszawa 2005
Kolendo, J., Źródła greckie i łacińskie do najstarszych dziejów ziem Polski (wybór). Warszawa 1995
Gąssowski, J., Kultura pradziejowa na ziemiach Polski. Warszawa 1985
Grane T., The Roman Empire and Southern Scandinavia - a Northern Connection!, Copenhagen 2007.
Strzelczyk, J., Odkrywanie Europy. Wrocław 1970

Pozycje dodatkowe:

Chronologia:
Eggers, H.-J., Zur absoluten Chronologie der römischen Kaiserzeit im freien Germanien, "Jahrbuch des Römisch-Germanischen Zentralmuseums Mainz", t. 2, 1955, s. 196-244
Kolendo, J., Świat antyczny i barbarzyńcy. Teksty, zabytki, refleksja nad przeszłością, t. 1. Warszawa 1998
Godłowski, K., Chronologia okresu późnorzymskiego i wczesnego okresu wędrówek ludów w Polsce północno-wschodniej, "Rocznik Białostocki", t. 12, 1974, s. 8 - 110
Godłowski, K., Przemiany kulturowe i osadnicze w południowej Polsce w młodszym okresie przedrzymskim i w okresie rzymskim. Wrocław 1985
Godłowski, K. i R. Madyda-Legutko (red.), Probleme der relativen und absoluten Chronologie ab Latenezeit bis zum Frühmittelalter. Kraków 1992

Literatura uzupełniająca, w szczególności dotycząca Limesu rzymskiego, historii kontaktów „barbaricum" europejskiego ze światem śródziemnomorskim, etc.:
Bojkov, V. The Saved Treasures of Ancient Thrace. Vassil Bojkov Collection, Moscow 2009
Breeze, D. J., Dobson, B., Hadrian's Wall, London 1987
Brzeziński, R., M., Mielczarek, M., The Sarmatians 600 BC - AD 450. Oxford 2002.
Cernenko, E.V., Gorelik, M.V., The Scythians 700-300 BC, London 1983
Conczewa, M. Sztuka ziemi trackiej, Warszawa 1979
Danow, Ch. Trakowie, Warszawa 1987
Derks, T., Gods, Temples and Ritual Practices. The Transformations of Religious Ideas and Values in Roman Gaul, Amsterdam 1998.
Fuchs, K. [Red.], Die Alamannen, Stuttgart 1997
Hildinger, E., Warriors of The Steppe, A military History of Central Asia 500 B.C. to 1700 A.D., Cambridge 1997.
Hook, R., Warriors at the Little Bighorn 1876, Oxford 2004
Hook, J. The American Plains Indians, Oxford 1985
Houlder, C.H., Brecknock (Brycheiniog), The Prehistoric and Roman Monuments, The Royal Commission on Ancient and Historical Monuments in Wales 1986.
Ilkjaer, J., Illerup Ådal, Warszawa 2007
Johnson, M., Tribes of the Iroquois Confederacy, Oxford 2003
Kokowski, A, Goci. Warszawa 2007
Kokowski, A [red.] Wandalowie - Strażnicy Bursztynowego Szlaku, Katalog Wystawy, Praca zbiorowa, Lublin - Warszawa 2004
Kontny, B., Wojna oczami archeologa. Uwagi na temat sposobów walki ludności kultury przeworskiej w okresie wpływów rzymskich w świetle źródeł archeologicznych, Światowit III (XLIV) Fasc. B, 2001, 91-118.
Konstam, A. The forts of Celtic Britain, Oxford 2006
Kolendo, J.,Okulicz, J., Europa od V wieku p.n.e. do V wieku n.e., [w:] S. K. Kozłowski, Kultury i ludy dawnej Europy, Warszawa 1981.
Kolendo, J. Kontakty Rzymu z barbarzyńcami Europy środkowej i wschodniej w: Starożytny Rzym w najnowszych badaniach, red. T. Kotula, E Kunisz, J. Wolski, Kraków 1994, 211-232
Kolendo, J., Płóciennik, T., Publiusz Korneliusz Tacyt, Germania, Poznań 2008
Konik, A. Nowosielska, W., Corpus Caesarianum, Wrocław 2006
Knight, I. The Anatomy of the Zulu Army from Shaka to Cetshwayo 1818-1879, London 1995
Lund, A.A., Kritischer Forschungbericht zur Germania des Tacitus, Aufstieg und Niedergang der Römische Welt, II, 33, 3, Berlin, New York 1991, 1989-2222.
Mączyńska, M., Wędrówki ludów, historia niespokojnej epoki IV i V wieku, Warszawa-Kraków 1998.
Mielczarek M., The armies of the Bosporan Kingdom". Łódź 1999.
Olędzki, M., Wojny Markomańskie 162-185 n.e., Warszawa 2011.
Peers, Ch. Warrior Peoples of the East Africa, Oxford 2005

Pohl, W., Barbarenkrieger - Wahrnehmungen und Wirklichkeiten, [w:] Beiträge zu römischer und barbarischer Bewaffnung in den ersten vier nachchristlichen Jahrhunderten, Lublin, Marburg 1994, 155-167.
Powell, T.G.E., Celtowie, Warszawa 1999
Roymans, N., From the sword to the plough. Three studies on the earliest romanization in Belgic Gaul and the Rheineland area, Amsterdam Archeological Studies 1, Amsterdam 1996
Salisbano-Colilieux, M., Kazanski,M., Pilet, Ch., Des barbares orientaux en occident romain [w:] Archeologie de la Mer Noire, Caen 1997 '
von Schnurbein, S., August w Germanii w świetle najnowszych badań archeologicznych, Poznań 2004
von Schnurbein, S., Cezar pod Alezją. Nowe francusko-niemieckie badania archeologiczne, Poznań 1995
Strobel, K., Untersuchungen zu den Dakerkriegen Trajans. Studien zur Geschichte des mittleren und unteren Donauraumes in der Hohen Kaiserzeit. Habelt, Bonn 1984
Strzelczyk, J., Goci - rzeczywistość i legenda. Warszawa 1984
Strzelczyk, J., Wandalowie i ich afrykańskie państwo, Warszawa 1992
Sulimirski, T., Sarmaci, Warszawa 1979
Süsskind, G., Wigg, A., Der römische Limes in Deutschland, Hamburg 1992.
Tymowski, M. Karabin i władza w Afryce XIX wieku, Warszawa 1985
Treviňo, R., Rome’s Enemies 4: Spanish Armies, London 1986
Webber, Ch., The Thracians 700 BC – AD 46, Oxford 2001
Wolfram, H. Germanie, Kraków 1996
Woźniak, Z.,Wschodnie pogranicze kultury lateńskiej, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk 1974
Wandalowie - Strażnicy Bursztynowego Szlaku, Katalog Wystawy, Praca zbiorowa red.. A. Kokowski, Lublin - Warszawa 2004
Zientara, B. Świt narodów europejskich. Warszawa 1985.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu WNHS-AR-AOLEBw w USOSweb