Pediatria WMCM-LEN-PED-4
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Pediatria – 4 rok – łącznie 65 h
Seminarium 3x 45 min ( 10 dni x 3h) – 30 h
Ćwiczenia 35h
1 tydzień – 3hx5 dni
2 tydzień – 4h x5 dni
Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie:
Klinika Pediatrii, Żywienia i Chorób Metabolicznych
Klinika Nefrologii, Transplantacji Nerek i Nadciśnienia Tętniczego
Klinika Endokrynologii i Diabetologii
Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii
Prowadzący zajęcia: lekarze zatrudnieni w Klinikach jw.
TREŚCI KSZTAŁCZENIA
Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie
SEMINARIA
S4.1. Wprowadzenie w zajęcia Pediatrii. Zakażenie Helicobacter pylori Choroba wrzodowa. Zapalenie błony śluzowej żołądka. Bóle brzucha lek. Jakub Kmiotek
S4.2. Zasady żywienia dojelitowego i pozajelitowego u dzieci lek. Agnieszka Janiec
S4.3. Ostre choroby dolnych dróg oddechowych, Obraz kliniczny, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego zapalenie płuc, podział zapaleń płuc w zależności od czynnika etiologicznego, objawy i postępowanie w płatowym, odoskrzelowym i śródmiąższowym zapaleniu płuc, zapalenia opłucnej – przyczyny, objawy, diagnostyka i postępowanie lek. Milena Greczan
S4.4. Choroba refluksowa przełyku. Achalazja przełyku Eozynofilowe zapalenia przewodu pokarmowego Dr n.med. Kamil Janowski
S4.5 Wirusowe choroby wysypkowe wieku dziecięcego (ospa wietrzna, rumień zakaźny, rumień nagły, zakażenie HSV, odra, choroba dłoni, stóp i jamy ustnej lek. Dominika Gładysz
S4.6. Rekomendacje dotyczące leczenia zakażeń dróg oddechowych u dzieci. lek Dominika Gładysz
S4.7. Krwawienia z górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Polipy jelita grubego. Dr n. med. Kamil Janowski
S4.8 . Bakteryjne choroby wysypkowe wieku dziecięcego (zakażenia GAS, zakażenia gronkowcowe) lek. Magdalena Marszał
S4.9. Zaburzenia czynnościowe lek. Jakub Kmiotek
S4.10. Wybrane choroby metaboliczne u dzieci lek. Magdalena Kaczor
S4.11. Niedokrwistości wieku dziecięcego: niedoborowe hemolityczne oraz stany niewydolności szpiku, praktyczne zasady leczenia niedokrwistości u dzieci lek. Karolina Wiśniewska
S4.12. Zakaźne przyczyny limfadenopatii. Mononukleoza zakaźna, Zakażenie wirusem HIV u dzieci, profilaktyka zakażeń wertykalnych lek. Dominika Gładysz
S4.13. Symptomatologia układu oddechowego (kaszel, duszność, świszczący oddech, bezdech, krwioplucie) , Infekcje wirusowe i bakteryjne górnych dróg oddechowych u dzieci: lek. Paulina Barańska
S4.14. Seminarium Celiakia, schorzenia zależne od glutenu, nietolerancje pokarmowe dr hab. n. med. Patryk Lipiński
S4.15. Nieprawidłowa aktywność aminotransferaz Kamica żółciowa i choroby dróg żółciowych Dr n. med. Kamil Janowski
S4.16. Choroby tarczycy: niedoczynność i nadczynność tarczycy, choroba guzkowa tarczycy, rak tarczycy oraz choroby przytarczyc. Dr n.med. Elżbieta Moszczyńska
S4.17. Niedobór wzrostu, przedwczesne dojrzewanie, niedoczynność nadnerczy, zespół Cushinga. Dr n.med. Elżbieta Moszczyńska
S4.18. Ostre stany w endokrynologii, choroby przedniego i tylnego płata przysadki, poliendokrynopatie, zespoły MEN. dr n.med. Elżbieta Moszczyńska
S4.19. Cukrzyca typu 2, otyłość i zespół metaboliczny u dzieci. Przewlekłe powikłania cukrzycy i otyłości u dzieci. Lek. Anna Świercz
S4.20. Nieswoiste choroby zapalne jelit. Dr n.med. Anna Wiernicka
S4.21. Etiopatogeneza, diagnostyka i leczenie cukrzycy typu I Lek. Małgorzata Wajda-Cuszlag
S4.22. Najczęstsze przyczyny, diagnostyka i zasady postępowania w krwinkomoczu u dzieci. Dr n. med. Łukasz Obrycki
S4.23. Nadciśnienie tętnicze u dzieci i młodzieży - rozpoznawanie, diagnostyka i leczenie Dr n. med. Łukasz Obrycki
S4.24. Diagnostyka i leczenie białkomoczu u dzieci i młodzieży. Postępowanie w zespole nerczycowym u dzieci i młodzież Dr n. med. Łukasz Obrycki
S4.25. Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek, Zakażenie układu moczowego, obraz kliniczny, czynniki predysponujące do nawrotów zakażeń układu moczowego, najczęstsze wady układu moczowego - lek. Małgorzata Podymniak-Grzeszykowska
S4.26. Diagnostyka i postępowanie w wadach wrodzonych układu moczowego u dzieci. lek. Małgorzata Podymniak-Grzeszykowska
S4.27. Wybrane kłębuszkowe zapalenia nerek u dzieci. Lek. Ewa Sajak-Złota
S4.28. Astma oskrzelowa. Alergiczny nieżyt nosa. lek. Maria Pękała
S4.29. Żółtaczka u noworodka i niemowlęcia Hiperbilirubinemie wrodzone z nadmiarem bilirubiny niesprzężonej dr n. med. Agnieszka Mianowska
S4.30. Wybrane choroby wątroby u dzieci dr hab. n. med. Patryk Lipiński
ĆWICZENIA
Klinika Pediatrii, Żywienia i Chorób Metabolicznych
Wywiad i badanie fizykalne dziecka z chorobami układu oddechowego.
Nieprawidłowości w wywiadzie, badaniu fizykalnym i badaniach dodatkowych u dziecka z chorobami dróg oddechowych.
Omówienie i nauka podstawowych procedur w zakresie opieki nad dziećmi w trakcie hospitalizacji.
Badanie pacjentów z ostrym zapaleniem górnych dróg oddechowych (zapalenie ucha, zapalenie migdałków podniebiennych, angina). Praktyczna nauka badania - badanie jamy ustnej i części ustnej gardła; badanie ucha: otoskopia
Omówienie przypadków klinicznych pacjentów z ostrym zapaleniem dróg oddechowych (przeziębienie, zapalenie gardła, angina paciorkowcowa, zapalenie krtani, zapalenie tchawicy, zapalenie oskrzelików, zapalenie oskrzeli)
Omówienie diagnostyki i postępowania terapeutycznego w zapaleniu płuc u dzieci; omówienie przypadków klinicznych płatowego, odoskrzelowego, śródmiąższowego zapalenia płuc i zapalenia opłucnej na podstawie pacjentów hospitalizowanych w Klinice lub dokumentacji medycznej pacjentów hospitalizowanych).
Biegunki u dzieci: diagnostyka, leczenie: nawadnianie doustne i dożylne, zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej
Choroby wirusowe u dzieci: badanie pacjentów, diagnostyka różnicowa
Choroby bakteryjne u dzieci: różnicowanie, zasady antybiotykoterapii
Klinika Nefrologii, Transplantacji Nerek i Nadciśnienia Tętniczego
Omówienie postępowania diagnostycznego i terapeutycznego u dzieci z zakażeniami układu moczowego, wrodzonymi wadami nerek i układu moczowego, chorobami kłębuszków nerkowych, tubulopatiami, zespołem hemolityczno-mocznicowym, kamicą układu moczowego, chorobami wymagającymi leczenia nerkozastępczego, przeszczepienia nerki, na podstawie analizy dokumentacji medycznej pacjentów będących pod opieką Kliniki i Poradni Nefrologicznej, badanie pacjentów obecnych na oddziale.
Klinika Endokrynologii i Diabetologii
Omówienie postępowania diagnostycznego i terapeutycznego u dzieci z zaburzeniami wzrastania, zaburzeniami dojrzewania płciowego, chorobami gruczołów dokrewnych, zaburzeniami przemiany węglowodanowej, gospodarki wodno-elektrolitowej i wapniowo-fosforanowej na podstawie analizy dokumentacji medycznej pacjentów będących pod opieką Kliniki i Poradni Endokrynologicznej i Diabetologicznej, badanie pacjentów obecnych na oddziale.
Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii
Omówienie postępowania diagnostycznego i terapeutycznego u dzieci z wadami wrodzonymi przewodu pokarmowego, krwawienie z przewodu pokarmowego, ciałami obcymi w przewodzie pokarmowym, chorobami górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego, nowotworami żołądka, dwunastnicy, chorobami trzustki, wątroby, alergiami pokarmowymi, zaburzeniami czynnościowymi na podstawie analizy dokumentacji medycznej pacjentów będących pod opieką Kliniki i Poradni Gastroenterologicznej, badanie pacjentów obecnych na oddziale.
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023/24: | W cyklu 2024/25: |
Efekty kształcenia
EFEKTY KSZTAŁCENIA
Odniesienie do efektów uczenia się określonych w załączniku nr 1 Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lipca 2019 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty i ratownika medycznego (Dz.U. 2019 poz. 1573).
Pediatria IV rok:
WMKL_E.W1 - E.W4, WMKL_E.W6, WMKL_E.W34, WMKL_E.W37, WMKL_E.U2, WMKL_E.U4, WMKL_E.U7 -E.U14, WMKL_E.U16-E.U18, WMKL_E.U21, WMKL_E.U25, WMKL_E.U27, WMKL_E.U29, WMKL_E.U29, WMKL_E.U30, WMKL_E.U32, WMKL_E.U38
E.W1. uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne najczęstszych chorób;
E.W2. zasady żywienia dzieci zdrowych i chorych, w tym karmienia naturalnego, szczepień
ochronnych i prowadzenia bilansu zdrowia dziecka;
E.W3. przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego
w przypadku najczęstszych chorób dzieci:
1) krzywicy, tężyczki, drgawek, 2) wad serca, zapalenia mięśnia sercowego, wsierdzia i osierdzia, kardiomiopatii,
zaburzeń rytmu serca, niewydolności serca, nadciśnienia tętniczego, omdleń,
3) ostrych i przewlekłych chorób górnych i dolnych dróg oddechowych, wad
wrodzonych układu oddechowego, gruźlicy, mukowiscydozy, astmy,
alergicznego nieżytu nosa, pokrzywki, wstrząsu anafilaktycznego, obrzęku
naczynioworuchowego,
4) niedokrwistości, skaz krwotocznych, stanów niewydolności szpiku, chorób
nowotworowych wieku dziecięcego, w tym guzów litych typowych dla wieku
dziecięcego,
5) ostrych i przewlekłych bólów brzucha, wymiotów, biegunek, zaparć, krwawień
z przewodu pokarmowego, choroby wrzodowej, nieswoistych chorób jelit,
chorób trzustki, cholestaz i chorób wątroby oraz innych chorób nabytych i wad
wrodzonych przewodu pokarmowego,
6) zakażeń układu moczowego, wad wrodzonych układu moczowego, zespołu
nerczycowego, kamicy nerkowej, ostrej i przewlekłej niewydolności nerek,
ostrych i przewlekłych zapaleń nerek, chorób układowych nerek, zaburzeń
oddawania moczu, choroby refluksowej pęcherzowo-moczowodowej,
7) zaburzeń wzrastania, chorób tarczycy i przytarczyc, chorób nadnerczy,
cukrzycy, otyłości, zaburzeń dojrzewania i funkcji gonad,
8) mózgowego porażenia dziecięcego, zapaleń mózgu i opon mózgowo-
-rdzeniowych, padaczki,
9) najczęstszych chorób zakaźnych wieku dziecięcego,
10) zespołów genetycznych,
11) chorób tkanki łącznej, gorączki reumatycznej, młodzieńczego zapalenia stawów,
tocznia układowego, zapalenia skórno-mięśniowego;
E.W4. zagadnienia dziecka maltretowanego i wykorzystywania seksualnego, upośledzenia
umysłowego oraz zaburzeń zachowania – psychoz, uzależnień, zaburzeń odżywiania
i wydalania u dzieci;
E.W6. najczęściej występujące stany zagrożenia życia u dzieci i zasady postępowania
w tych stanach;
E.W34. przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego oraz
profilaktycznego w najczęstszych chorobach bakteryjnych, wirusowych,
pasożytniczych i grzybicach, w tym zakażeniach pneumokokowych, wirusowym
zapaleniu wątroby, zespole nabytego niedoboru odporności (AIDS), sepsie
i zakażeniach szpitalnych;
E.W37. przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego
w najczęstszych chorobach dziedzicznych;
E.U2. przeprowadzać wywiad lekarski z dzieckiem i jego rodziną;
E.U4. przeprowadzać badanie fizykalne dziecka w każdym wieku;
E.U7. oceniać stan ogólny, stan przytomności i świadomości pacjenta;
E.U8. oceniać stan noworodka w skali Apgar i jego dojrzałość oraz badać odruchy
noworodkowe;
E.U9. zestawiać pomiary antropometryczne i ciśnienia krwi z danymi na siatkach
centylowych;
E.U10. oceniać stopień zaawansowania dojrzewania płciowego;
E.U11. przeprowadzać badania bilansowe;
E.U12. przeprowadzać diagnostykę różnicową najczęstszych chorób osób dorosłych i dzieci;
E.U13. oceniać i opisywać stan somatyczny oraz psychiczny pacjenta;
E.U14. rozpoznawać stany bezpośredniego zagrożenia życia;
E.U16. planować postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne;
E.U17. przeprowadzać analizę ewentualnych działań niepożądanych poszczególnych leków
i interakcji między nimi;
E.U18. proponować indywidualizację obowiązujących wytycznych terapeutycznych i inne
metody leczenia wobec nieskuteczności albo przeciwwskazań do terapii
standardowej;
E.U21. rozpoznawać stany, w których czas dalszego trwania życia, stan funkcjonalny lub
preferencje pacjenta ograniczają postępowanie zgodne z wytycznymi określonymi
dla danej choroby;
E.U25. stosować leczenie żywieniowe, z uwzględnieniem żywienia dojelitowego
i pozajelitowego;
E.U27. kwalifikować pacjenta do szczepień;
E.U29. wykonywać podstawowe procedury i zabiegi medyczne w tym:
1) pomiar temperatury ciała (powierzchownej oraz głębokiej), pomiar tętna,
nieinwazyjny pomiar ciśnienia tętniczego,
2) monitorowanie parametrów życiowych przy pomocy kardiomonitora,
pulsoksymetrię,
3) badanie spirometryczne, leczenie tlenem, wentylację wspomaganą i zastępczą,
4) wprowadzenie rurki ustno-gardłowej,
5) wstrzyknięcia dożylne, domięśniowe i podskórne, kaniulację żył obwodowych,
pobieranie obwodowej krwi żylnej, pobieranie krwi na posiew, pobieranie krwi
tętniczej, pobieranie arterializowanej krwi włośniczkowej,
6) pobieranie wymazów z nosa, gardła i skóry,
7) cewnikowanie pęcherza moczowego u kobiet i mężczyzn, zgłębnikowanie
żołądka, płukanie żołądka, enemę,
8) standardowy elektrokardiogram spoczynkowy wraz z interpretacją, kardiowersję
elektryczną i defibrylację serca,
9) proste testy paskowe i pomiar stężenia glukozy we krwi;
E.U30. asystować przy przeprowadzaniu następujących procedur i zabiegów medycznych:
1) przetaczaniu preparatów krwi i krwiopochodnych,
2) drenażu jamy opłucnowej,
3) nakłuciu worka osierdziowego,
4) nakłuciu jamy otrzewnowej,
5) nakłuciu lędźwiowym,
6) biopsji cienkoigłowej,
7) testach naskórkowych,
8) próbach śródskórnych i skaryfikacyjnych oraz interpretować ich wyniki;
E.U32. planować konsultacje specjalistyczne;
E.U38. prowadzić dokumentację medyczną pacjenta.
Kryteria oceniania
ZALICZENIE
1. Warunkiem zaliczenia przedmiotu i przystąpienia do zaliczeń i egzaminu jest obecność i czynny udział we wszystkich zajęciach.
2. Opuszczone zajęcia muszą być odpracowane w innym terminie lub o ile to niemożliwe ze względów organizacyjnych, zaliczone na warunkach i w terminie określonych przez prowadzącego.
3. Zaliczenie przedmiotu na podstawie zaliczenia końcowego obejmującego całość treści merytorycznych przedmiotu, na które składają się:
• treści przekazywane podczas seminariów i ćwiczeń,
• wiedza uzyskana na podstawie samodzielnego studiowania podręczników obowiązkowych.
4. Dopuszczenie do zaliczenia końcowego to także zaliczenie seminariów oraz zaliczenie części praktycznej na ćwiczeniach.
5. Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie zaliczenia końcowego na ocenę co najmniej dostateczną.
6. Student ma prawo do przystąpienia do każdego zaliczenia w jednym terminie podstawowym i jednym terminie poprawkowym. Ich formę i terminy ustala koordynator przedmiotu.
7. Nieuzyskanie pozytywnej oceny w terminie poprawkowym powoduje niezaliczenie przedmiotu.
8. Termin poprawkowy: formę i termin zaliczenia ćwiczeń/seminariów ustala koordynator przedmiotu (zaliczenie ustne/testowe – test na zakończenie bloku innej grupy) – wskazany kontakt z koordynatorem przedmiotu.
9. Odrabianie zajęć:
a. Opuszczone zajęcia muszą być odpracowane w innym terminie lub o ile to niemożliwe ze względów organizacyjnych, zaliczone na warunkach i w terminie określonych przez prowadzącego.
i. Seminaria: odrobienie nieobecności poprzez uczestnictwo na seminarium z inną grupą/kontakt z koordynatorem pediatrii
ii. Ćwiczenia: nieobecność na ćwiczeniach należy odrobić na zasadach, które ustala prowadzący ćwiczenia (inny termin, przyjście na dyżur lekarski)/ kontakt z koordynatorem pediatrii
b. Warunkiem zaliczenia pediatrii, nie jest wyłącznie pozytywna ocena z testu, ale też obecność na wszystkich ćwiczeniach i seminariach / usprawiedliwiona nieobecność.
ĆWICZENIA
Zakres zaliczenia obejmuje następujące umiejętności:
- badanie fizykalne (obowiązkowo) (przy łóżku chorego ocena umiejętności zbadania co najmniej 2 wybranych przez lekarza układów / narządów)
oraz:
- analiza wybranych badań dodatkowych / przeprowadzenie diagnostyki różnicowej / ustalenie postępowania diagnostyczno-terapeutycznego.
Prowadzący ćwiczenia przeprowadza zaliczenie w formie ustnej lub pisemnej (3 pytania) na podstawie przypadków klinicznych, z którymi student zapoznał się w trakcie ćwiczeń lub w oparciu o historię choroby innych pacjentów hospitalizowanych w danej Klinice.
Lekarz prowadzący ćwiczenia wpisuje wynik zaliczenia (zaliczone / niezaliczone) na karcie oceny studenta, która zostaje przekazana koordynatorowi zajęć z pediatrii.
W przypadku niezaliczenia ćwiczeń, student ustala z prowadzącym ćwiczenia dodatkowy termin zaliczenia.
SEMINARIA
Zaliczenie seminariów odbywa się w formie kolokwium testowego (25 pytań jednokrotnego wyboru, odpowiedzi A,B,C,D,E, jedna prawidłowa), ostatni dzień zajęć/data ustalana indywidualnie
Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia seminarium jest zaliczenie ćwiczeń.
Do testu można podejść mając nieobecność (maksymalnie 1 dzień). W przypadku nieobecności > 1 dzień, do testu trzeba podejść z inną grupą (zwykle ostatni dzień zajęć) / po ustaleniach z koordynatorem pediatrii.
Próg zaliczenia: 60% poprawnych odpowiedzi.
Skala ocen: <60% pkt – 2; 60-67% pkt – 3,0; 68-75% pkt – 3,5; 76-83% pkt – 4,0; 84-91% pkt 4,5; 92-100% pkt – 5.
Termin poprawkowy: formę i termin zaliczenia seminariów ustala koordynator przedmiotu (zaliczenie ustne/testowe – test na zakończenie bloku innej grupy) – wskazany kontakt z koordynatorem przedmiotu.
Literatura
LITERATURA
PODSTAWOWA
• Wprowadzenie do pediatrii red. Obrycki Ł, Dobrzańska A, Standardy Medyczne Warszawa 2022
• Pediatria w praktyce lekarza POZ. Dobrzańska A, Obrycki Ł, Socha P. Standardy Medyczne Warszawa 2022
• Poradnik dyżuranta – pediatria, Standardy Medyczne, red. Piotr Buda, Ryszard Grenda, Warszawa 2021 (strony 19-216)
• Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego, 2016. http://koroun.nil.gov.pl/wp-content/uploads/2017/10/RekomendacjeA42009.pdf
• Rekomendacje postępowania w zakażeniach bakteryjnych ośrodkowego układu nerwowego. Rekomendacje diagnostyczno – terapeutyczno – profilaktyczne, 2011. http://koroun.nil.gov.pl/wp-content/uploads/2017/10/Rekomendacje-ukl-nerwowy_2011.pdf
• Zalecenia Polskiego Towarzystwa Nefrologii Dziecięcej (PTNFD) dotyczące postępowania z dzieckiem z zakażeniem układu moczowego, 2021 https://ptnfd.org/site/resource/1323,zalecenia-zum_2021.pdf
• Program Szczepień Ochronnych na dany (egzamin w sesji jesiennej) lub poprzedni (egzamin w sesji wiosennej) rok kalendarzowy.
UZUPEŁNIAJĄCA
• Pediatria - Tom Lissauer, Will Carroll; wydanie 5, tytuł oryginalny ,,Illustrated Textbook of Paediatrics’’, redakcja wydania polskiego: prof. dr hab. n. med. Andrzej Milanowski, Wydawnictwo Edra Urban & Partner Wrocław 2019.
• Dobrzańska A., Ryżko J. (red. nauk.): Pediatria. Podręcznik do Lekarskiego Egzaminu Końcowego i Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego. Edra Urban & Partner, wydanie II, Wrocław 2018r.
• Poradnik Dyżuranta pod redakcją Piotr Buda, Ryszard Grenda. Wydawnictwo: Media-Press Sp. z o.o., Wydanie II, Warszawa 2021
• ABC bilansów zdrowia dziecka. Anna Oblacińska, Maria Jadkowska, Piotr Sawie, Kraków, Medycyna Praktyczna, 2017
• Żywienie i leczenie żywieniowe dzieci i młodzieży. Hanna Szajewska, Kraków, Medycyna Praktyczna, 2017
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: