Pediatria (propedeutyka pediatrii) WMCM-LEN-PED
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Propedeutyka Pediatrii - 3 rok
łącznie 65 h
Seminarium 3x 45 min ( 10 dni x 3h) – 30 h
Ćwiczenia 35h
1 tydzień – 3hx5 dni
2 tydzień – 4h x5 dni
Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie:
Klinika Pediatrii, Żywienia i Chorób Metabolicznych
Klinika Nefrologii, Transplantacji Nerek i Nadciśnienia Tętniczego
Klinika Endokrynologii i Diabetologii
Klinika Neonatologii, Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka i Niemowlęcia
Klinika Immunologii
Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii
Klinika Neurologii i Epileptologii
Klinika Onkologii
Prowadzący zajęcia: lekarze zatrudnieni w Klinikach jw.
TREŚCI KSZTAŁCZENIA
Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie
SEMINARIA
S3.1. Przygotowanie do udziału w ćwiczeniach i zajęciach klinicznych - zasady udziału w ćwiczeniach, wymagania etyczne, obowiązki wynikające z zasad ochrony praw pacjenta i ochrony danych osobowych, przestrzeganie zasad tajemnicy lekarskiej, uwarunkowania epidemiologiczne. Dr hab. n. med. Piotr Buda
S3.2. Wywiad i rozmowa z rodzicami Ocena stanu ogólnego, ocena nawiązywania kontaktu słowno-logicznego. Lek. Agnieszka Janiec
S3.3. Zasady i sposoby badania przedmiotowego, oglądanie, obserwacja, badanie palpacyjne, opukiwanie, osłuchiwanie. Dr hab. n. med. Piotr Buda
S3.4. Ocena stanu ogólnego noworodka i niemowlęcia. Odmienności badania przedmiotowego w neonatologii i pediatrii. Dr n. med. Julita Latka-Grot
S3.5. Okres życia wewnątrzmacicznego - czynniki wpływające na rozwój płodu. Okres noworodkowy - adaptacja noworodka do życia pozamacicznego. Wcześniactwo i inne zaburzenia rozwoju wewnątrzmacicznego. Badania przesiewowe noworodków. Dr hab. n. med. Justyna Czech-Kowalska
S3.6. Zespół dziecka krzywdzonego, rodzaje, rozpoznanie i postępowanie – Dr. n. med. Joanna Bothur-Nowacka
S 3.7. Metody oceny rozwoju fizycznego i psychicznego dziecka – Lek. Aleksandra Pietrzyk
S3.8. Patologia noworodka. Żółtaczka. Urazy okołoporodowe. Wady wrodzone. – Dr. n. med. Dorota Bulsiewicz
S3.9. Odrębności układowe – układ pokarmowy, wymioty, biegunka, zaparcia, krwawienie z pp. dr n. med. Wojciech Jańczyk
S3.10. Żółtaczka, cholestazy, powiększenie wątroby. Dr n. med. Maja Klaudel-Dreszler
S3.11. Odrębności immunologiczne i hematologiczne w pediatrii ( podstawy rozwoju narządów układu odporności- grasica, śledziona, szpik, referencyjne wartości hematologiczne w wieku rozwojowym, limfadenopatia: regionalna, uogólniona; ocena węzłów palpacyjna, obrazowa, histopatologiczna, cytometryczna; przyczyny, splenomegalia, asplenia. Prof. dr hab. n. med. Małgorzata Pac
S3.12. Stany zagrożenia życia. Lek. Magdalena Marszał
S3.13. Odrębności układowe: układ krążenia – duszność, sinica. Dr hab. .n.med. Małgorzata Żuk
S3.14. Zakażenia wewnątrzszpitalne (zw) i gorączka (rodzaje zw., patogeny alarmowe, profilaktyka zw. Praktyka IP-CZD, zasady zgłaszania zw. Gorączka: definicja, rodzaje) dr n.med. Maja Klaudel–Dreszler
S3.15. Diagnostyka chorób nerek u dzieci i młodzieży: ocena funkcji nerek, białkomocz, krwinkomocz, zaburzenia mikcji Dr n.med. Łukasz Obrycki.
S3.16. Ocena wzrostu i odżywiania – Dr hab. n. med. Dariusz Gruszfeld
S3.17. Zasady żywienia niemowląt i małych dzieci, dzieci starszych. Podstawowe różnice w składzie mleka kobiecego i krowiego. Przeciwwskazania do karmienia piersią. Prof. dr hab. n. med. Piotr Socha
S3.18. Odrębności układowe: układ oddechowy. lek. Dorota Żmudzka
S3.19. Wybrane zagadnienia z genetyki (wady wrodzone). dr n.med. Dorota Wicher
S3.20. Zaburzenia odżywiania, zaburzenia żywienia: otyłość, anoreksja, bulimia. Dr n.med. Anna Wiernicka
S3.21. Odrębności układowe – układ nerwowy: drgawki, zaburzenia świadomości, niepełnosprawność intelektualna dr n.med. Tomasz Kmieć
S3.22. Wybrane zagadnienia profilaktyki: krzywicy, niedoboru witaminy D, suplementacja witaminą D3, wad postawy lek. Agnieszka Janiec
S3.23. Ocena rozwoju i zachowania okiem neurologa dziecięcego dr n.med. Tomasz Kmieć
S3.24. Rozwój fizyczny oraz fizjologia okresu dojrzewania, metody oceny auksologicznej i stadium dojrzewania, niektóre warianty i zaburzenia wzrastania i dojrzewania Dr hab. n.med. Marta Wysocka-Mincewicz
S3.25. Płacz, ból, Kaszel, świst oddechowy, wykwity, wysypki, odwodnienie, obrzęki. lek. Dorota Żmudzka
S3.26. Czy dzieci chorują na raka ? Diagnostyka najczęstszych chorób nowotworowych wieku dziecięcego. Dr n. med. Monika Drogosiewicz / lek. Olga Rutynowska
S3.27. Szczepienia ochronne (uodpornienie czynne i bierne, rodzaje szczepionek, kalendarz szczepień: PSO, dokumentacja realizacji, szczepienia obowiązkowe/refundowane i zalecane/nierefundowane, przeciwwskazania do szczepień: bezwzględne, względne, tymczasowe, niepożądane odczyny poszczepienne, indywidualny kalendarz szczepień) dr n.med. Maja Klaudel-Dreszler
S3.28. Profilaktyka chorób cywilizacyjnych – otyłość dr n.med. Wojciech Jańczyk
S3.29. Przedstawienie norm w pediatrii – podstawy Lek. Monika Moskwa
S3.30. Omówienie objawów alarmowych, lek. Karolina Wiśniewska
ĆWICZENIA
Ćwiczenia prowadzone przez wszystkie Kliniki:
1. Prowadzenie dokumentacja w pediatrii – Zapoznanie się z zasadami prowadzenia dokumentacji lekarskiej , zawartość poszczególnych jej części, dokumentacja tradycyjna i elektroniczna, ochrona danych osobowych w świetle obowiązujących przepisów. Organizacja i funkcjonowanie oddziału niemowlęcego i ogólnopediatrycznego.
2. Organizacja i zasady przyjmowania dziecka do szpitala, badanie w izbie przyjęć
3. Organizacja pracy lekarzy i pielęgniarek w oddziale pediatrii – zasady organizacji sal chorych, wymogi epidemiologiczne, rodzice towarzyszący dziecku w czasie hospitalizacji, zapewnienie bezpieczeństwa hospitalizowanym dzieciom, postępowanie w przypadku samowolnego opuszczenia oddziału przez dziecko, postępowanie w przypadku podejrzenia zespołu dziecka krzywdzonego , udział w obchodzie lekarskim.
4. Zbieranie wywiadów od rodziców i wywiadu od dziecka, udział w udzielaniu informacji o stanie zdrowia dziecka
5. Ocena stanu ogólnego. Ocena przytomności (skala Glasgow), ocena nawiązywania kontaktu słowno-logicznego.
6. Badanie: skóry i jej przydatków, badanie obwodowych węzłów chłonnych. Semiotyka najczęstszych schorzeń objawiających się zmianami skórnymi i powiększeniem węzłów chłonnych u dzieci.
7. Badanie głowy, u niemowlęcia ocena wielkości ciemiączek, badanie jamy ustnej i noso-gardła. Semiotyka schorzeń uszu, nosa i jamy ustnej. Rozwój uzębienia. Badanie szyi, gruczołu tarczowego.
8. Badanie narządu ruchu. Najczęstsze zaburzenia w budowie kręgosłupa (lordoza, kyfoza, skolioza) i klatki piersiowej, oraz kończyn dolnych (koślawość, szpotawość). Ocena postawy. Ocena ruchomości czynnej i biernej stawów. Badanie stawów biodrowych. Ocena napięcia mięśniowego).
9. Badanie klatki piersiowej. Płuca: oglądanie, opukiwanie, osłuchiwanie. Semiotyka najczęstszych zaburzeń ze strony układu oddechowego: kaszel, duszność, sinica.
10. Badanie układu krążenia; osłuchiwanie serca i opukiwanie granic serca. Pomiar ciśnienia krwi i częstości serca. Semiotyka najczęstszych zaburzeń ze strony układu krążenia. Fizjologiczne odrębności układu krążenia w wieku rozwojowym.
11. Badanie jamy brzusznej i układu moczowo-płciowego u dzieci. Odrębności rozwojowe układu moczowo-płciowego. Semiotyka schorzeń jamy brzusznej u dzieci: ból brzucha (ostry, przewlekły), wymioty, biegunka, zaparcie, wolny płyn w jamie otrzewnej, powiększenie narządów miąższowych. Odrębności chorób nerek u dzieci. Interpretacja podstawowych wyników badań laboratoryjnych.
12. Badanie neurologiczne, ocena nerwów czaszkowych, objawy oponowe, objawy wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego. Zasady badania odruchów głębokich (ścięgnistych) fizjologicznych. Semiotyka schorzeń ze strony układu nerwowego.
13. Ocena norm wzrastania i rozwoju dziecka w różnym wieku. Pomiar ciśnienia tętniczego krwi, pomiar częstości serca, liczby oddechów. Posługiwanie się siatką centylową. Dokładna ocena anomalii rozwoju fizycznego w kolejnych etapach życia.
14. Samodzielne zbieranie wywiadu i przeprowadzenie badania fizykalnego.
Klinika Neonatologii, Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka
1.Badanie podmiotowe i przedmiotowe noworodka i niemowlęcia zdrowego, zapoznanie się
z książeczką zdrowia dziecka, diagnostyka prenatalna, kareta ciążowa, karta uodpornienia
2.Ocena stanu ogólnego noworodka (skala Apgar), metody oceny stopnia dojrzałości. Noworodek donoszony – fizjologia. Adaptacja noworodka do życia pozamacicznego. Odruchy niemowlęce.
3. Patologia noworodka: noworodek wcześniaczy; za mały do wieku płodowego; za duży do wieku płodowego; z ciąży mnogiej. Urazy okołoporodowe. Badania przesiewowe noworodków.
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024/25: | W cyklu 2023/24: | W cyklu 2022/23: |
Efekty kształcenia
EFEKTY KSZTAŁCENIA
Odniesienie do efektów uczenia się określonych w załączniku nr 1 Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lipca 2019 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty i ratownika medycznego (Dz.U. 2019 poz. 1573).
Pediatria III rok:
E.W2, E.W3, E.W4, E.W6, E.U2, E.U4, E.U11, E.U8, E.U9, K01, K02, K03
E.W2. zasady żywienia dzieci zdrowych i chorych, w tym karmienia naturalnego, szczepień
ochronnych i prowadzenia bilansu zdrowia dziecka;
E.W3. przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego
w przypadku najczęstszych chorób dzieci:
1) krzywicy, tężyczki, drgawek, 2) wad serca, zapalenia mięśnia sercowego, wsierdzia i osierdzia, kardiomiopatii,
zaburzeń rytmu serca, niewydolności serca, nadciśnienia tętniczego, omdleń,
3) ostrych i przewlekłych chorób górnych i dolnych dróg oddechowych, wad
wrodzonych układu oddechowego, gruźlicy, mukowiscydozy, astmy,
alergicznego nieżytu nosa, pokrzywki, wstrząsu anafilaktycznego, obrzęku
naczynioworuchowego,
4) niedokrwistości, skaz krwotocznych, stanów niewydolności szpiku, chorób
nowotworowych wieku dziecięcego, w tym guzów litych typowych dla wieku
dziecięcego,
5) ostrych i przewlekłych bólów brzucha, wymiotów, biegunek, zaparć, krwawień
z przewodu pokarmowego, choroby wrzodowej, nieswoistych chorób jelit,
chorób trzustki, cholestaz i chorób wątroby oraz innych chorób nabytych i wad
wrodzonych przewodu pokarmowego,
6) zakażeń układu moczowego, wad wrodzonych układu moczowego, zespołu
nerczycowego, kamicy nerkowej, ostrej i przewlekłej niewydolności nerek,
ostrych i przewlekłych zapaleń nerek, chorób układowych nerek, zaburzeń
oddawania moczu, choroby refluksowej pęcherzowo-moczowodowej,
7) zaburzeń wzrastania, chorób tarczycy i przytarczyc, chorób nadnerczy,
cukrzycy, otyłości, zaburzeń dojrzewania i funkcji gonad,
8) mózgowego porażenia dziecięcego, zapaleń mózgu i opon mózgowo-
-rdzeniowych, padaczki,
9) najczęstszych chorób zakaźnych wieku dziecięcego,
10) zespołów genetycznych,
11) chorób tkanki łącznej, gorączki reumatycznej, młodzieńczego zapalenia stawów,
tocznia układowego, zapalenia skórno-mięśniowego;
E.W4. zagadnienia dziecka maltretowanego i wykorzystywania seksualnego, upośledzenia
umysłowego oraz zaburzeń zachowania – psychoz, uzależnień, zaburzeń odżywiania
i wydalania u dzieci;
E.W6. najczęściej występujące stany zagrożenia życia u dzieci i zasady postępowania
w tych stanach;
E.U2. przeprowadzać wywiad lekarski z dzieckiem i jego rodziną;
E.U4. przeprowadzać badanie fizykalne dziecka w każdym wieku;
E.U8. oceniać stan noworodka w skali Apgar i jego dojrzałość oraz badać odruchy
noworodkowe;
E.U9. zestawiać pomiary antropometryczne i ciśnienia krwi z danymi na siatkach
centylowych;
E.U11. przeprowadzać badania bilansowe
Kryteria oceniania
ZALICZENIE
1. Warunkiem zaliczenia przedmiotu i przystąpienia do zaliczeń i egzaminu jest obecność i czynny udział we wszystkich zajęciach.
2. Opuszczone zajęcia muszą być odpracowane w innym terminie lub o ile to niemożliwe ze względów organizacyjnych, zaliczone na warunkach i w terminie określonych przez prowadzącego.
3. Zaliczenie przedmiotu na podstawie zaliczenia końcowego obejmującego całość treści merytorycznych przedmiotu, na które składają się:
• treści przekazywane podczas seminariów i ćwiczeń,
• wiedza uzyskana na podstawie samodzielnego studiowania podręczników obowiązkowych.
4. Dopuszczenie do zaliczenia końcowego to także zaliczenie seminariów oraz zaliczenie części praktycznej na ćwiczeniach.
5. Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie zaliczenia końcowego na ocenę co najmniej dostateczną.
6. Student ma prawo do przystąpienia do każdego zaliczenia w jednym terminie podstawowym i jednym terminie poprawkowym. Ich formę i terminy ustala koordynator przedmiotu.
7. Nieuzyskanie pozytywnej oceny w terminie poprawkowym powoduje niezaliczenie przedmiotu.
8. Termin poprawkowy: formę i termin zaliczenia ćwiczeń/seminariów ustala koordynator przedmiotu (zaliczenie ustne/testowe – test na zakończenie bloku innej grupy) – wskazany kontakt z koordynatorem przedmiotu.
9. Odrabianie zajęć:
a. Opuszczone zajęcia muszą być odpracowane w innym terminie lub o ile to niemożliwe ze względów organizacyjnych, zaliczone na warunkach i w terminie określonych przez prowadzącego.
i. Seminaria: odrobienie nieobecności poprzez uczestnictwo na seminarium z inną grupą/kontakt z koordynatorem pediatrii
ii. Ćwiczenia: nieobecność na ćwiczeniach należy odrobić na zasadach, które ustala prowadzący ćwiczenia (inny termin, przyjście na dyżur lekarski)/ kontakt z koordynatorem pediatrii
b. Warunkiem zaliczenia pediatrii, nie jest wyłącznie pozytywna ocena z testu, ale też obecność na wszystkich ćwiczeniach i seminariach / usprawiedliwiona nieobecność.
ĆWICZENIA
Zakres zaliczenia obejmuje następujące umiejętności:
- badanie fizykalne (obowiązkowo) (przy łóżku chorego ocena umiejętności zbadania co najmniej 2 wybranych przez lekarza układów / narządów)
oraz:
- analiza wybranych badań dodatkowych / przeprowadzenie diagnostyki różnicowej / ustalenie postępowania diagnostyczno-terapeutycznego.
Prowadzący ćwiczenia przeprowadza zaliczenie w formie ustnej lub pisemnej (3 pytania) na podstawie przypadków klinicznych, z którymi student zapoznał się w trakcie ćwiczeń lub w oparciu o historię choroby innych pacjentów hospitalizowanych w danej Klinice.
Lekarz prowadzący ćwiczenia wpisuje wynik zaliczenia (zaliczone / niezaliczone) na karcie oceny studenta, która zostaje przekazana koordynatorowi zajęć z pediatrii.
W przypadku niezaliczenia ćwiczeń, student ustala z prowadzącym ćwiczenia dodatkowy termin zaliczenia.
SEMINARIA
Zaliczenie seminariów odbywa się w formie kolokwium testowego (25 pytań jednokrotnego wyboru, odpowiedzi A,B,C,D,E, jedna prawidłowa), ostatni dzień zajęć/data ustalana indywidualnie
Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia seminarium jest zaliczenie ćwiczeń.
Do testu można podejść mając nieobecność (maksymalnie 1 dzień). W przypadku nieobecności > 1 dzień, do testu trzeba podejść z inną grupą (zwykle ostatni dzień zajęć) / po ustaleniach z koordynatorem pediatrii.
Próg zaliczenia: 60% poprawnych odpowiedzi.
Skala ocen: <60% pkt – 2; 60-67% pkt – 3,0; 68-75% pkt – 3,5; 76-83% pkt – 4,0; 84-91% pkt 4,5; 92-100% pkt – 5.
Termin poprawkowy: formę i termin zaliczenia seminariów ustala koordynator przedmiotu (zaliczenie ustne/testowe – test na zakończenie bloku innej grupy) – wskazany kontakt z koordynatorem przedmiotu.
Literatura
LITERATURA
PODSTAWOWA
• Wprowadzenie do pediatrii red. Obrycki Ł, Dobrzańska A, Standardy Medyczne Warszawa 2022
• Poradnik dyżuranta – pediatria, Standardy Medyczne, red. Piotr Buda, Ryszard Grenda, Warszawa 2021 (strony 19-216)
• Program Szczepień Ochronnych na dany (egzamin w sesji jesiennej) lub poprzedni (egzamin w sesji wiosennej) rok kalendarzowy.
UZUPEŁNIAJĄCA
• Dobrzańska A., Ryżko J. (red. nauk.): Pediatria. Podręcznik do Lekarskiego Egzaminu Końcowego i Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego. Edra Urban & Partner, wydanie II, Wrocław 2018r.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: