Zoonozy - czym człowiek może zarazić się od zwierząt WMCM-LE-ZOO-fak
Zoonozy to choroby przenoszone ze zwierząt na ludzi, które mogą być wywołane przez wirusy, bakterie, pasożyty lub grzyby. Występują na całym świecie, a kontakt z chorymi zwierzętami – zarówno dzikimi, jak i domowymi – może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia człowieka. Współczesna wiedza na temat zoonoz jest niezwykle ważna, ponieważ wiele z tych chorób ma zdolność do szybkiego rozprzestrzeniania się, a niektóre mogą wywołać epidemie lub pandemie. Zrozumienie mechanizmów ich transmisji i profilaktyki jest kluczowe, by skutecznie zapobiegać rozprzestrzenianiu się tych chorób oraz minimalizować ich wpływ na zdrowie publiczne.
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z tematyką zoonoz. Uczestnicy zajęć zapoznają się z głównymi drogami zarażenia oraz objawami tych chorób. W trakcie kursu zostanie przeprowadzona analiza ryzyka zarażenia zoonozami oraz omówione zasady profilaktyki, z naciskiem na specyficzne zagrożenia dla wybranych grup zawodowych. Szczególna uwaga zostanie poświęcona roli zwierząt domowych i dzikich w rozprzestrzenianiu chorób. Kurs wprowadzi także koncepcję One Health, podkreślając znaczenie współpracy między medycyną ludzką, weterynarią i naukami o środowisku w skutecznym monitorowaniu, zapobieganiu oraz kontroli zoonoz.
W ramach cyklu seminariów omawiane będą następujące tematy:
1. Wprowadzenie do zoonoz, w tym: podstawowe definicje, zwierzęta jako rezerwuary chorób groźnych dla człowieka, zawodowe grupy ryzyka, wpływ zmian klimatu na pojawianie się nowych chorób, koncepcja One health.
2. Zoonozy przenoszone drogą pokarmową cz.1
3. Zoonozy przenoszone drogą pokarmową cz.2
4. Zoonozy przenoszone drogą oddechową oraz przez bezpośredni kontakt ze zwierzętami.
5. Zoonozy przenoszone za pośrednictwem wektorów. Podsumowanie cyklu zajęć.
W cyklu 2024/25_Z:
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z tematyką zoonoz. Uczestnicy zajęć zapoznają się z głównymi drogami zarażenia oraz objawami tych chorób. W trakcie kursu zostanie przeprowadzona analiza ryzyka zarażenia zoonozami oraz omówione zasady profilaktyki, z naciskiem na specyficzne zagrożenia dla wybranych grup zawodowych. Szczególna uwaga zostanie poświęcona roli zwierząt domowych i dzikich w rozprzestrzenianiu chorób. Kurs wprowadzi także koncepcję One Health, podkreślając znaczenie współpracy między medycyną ludzką, weterynarią i naukami o środowisku w skutecznym monitorowaniu, zapobieganiu oraz kontroli zoonoz. W ramach cyklu seminariów omawiane będą następujące tematy: 1. Wprowadzenie do zoonoz, w tym: podstawowe definicje, zwierzęta jako rezerwuary chorób groźnych dla człowieka, zawodowe grupy ryzyka, wpływ zmian klimatu na pojawianie się nowych chorób, koncepcja One health. 2. Zoonozy przenoszone drogą pokarmową cz.1 3. Zoonozy przenoszone drogą pokarmową cz.2 4. Zoonozy przenoszone drogą oddechową oraz przez bezpośredni kontakt ze zwierzętami. 5. Zoonozy przenoszone za pośrednictwem wektorów. Podsumowanie cyklu zajęć. |
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student ma wiedzę na temat zoonoz, potrafi omówić czynniki etiologiczne, drogi przenoszenia oraz objawy kliniczne.
Student potrafi ocenić ryzyko zarażenia się zoonozami, uwzględniając specyfikę różnych grup zawodowych narażonych na kontakt ze zwierzętami.
Student zna zasady profilaktyki zoonoz i potrafi je zastosować w praktyce.
Kryteria oceniania
W ramach zaliczenia student przygotowuje prezentację dotyczącą konkretnej zoonozy, którą przedstawia na zajęciach. Listę chorób oraz terminy prezentacji prowadzący udostępnia na pierwszych zajęciach. Oceniania jest wartość merytoryczna oraz sposób prezentowania.
Do zaliczenia przedmiotu wymagana jest 100% frekwencja. W przypadku jednej nieobecności prowadzący może wyrazić zgodę na odrobienie zajęć (forma do ustalenia ze studentem).
Literatura
Literatura podstawowa:
Buczek A.: Choroby pasożytnicze: epidemiologia, diagnostyka, objawy. Lublin: Koliber, 2005. 451 s.
Dziubek Z.: Choroby zakaźne i pasożytnicze, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.
Gliński Z., Kostro K., Buczek J.: Zoonozy, PWR i L, Warszawa 2008
Literatura uzupełniająca:
Zdzisław Gliński, Andrzej Żmuda. Zoonozy wirusowe XXI wieku: profilaktyka i perspektywy zwalczania. Życie Weterynaryjne. 2023. 98(1): 23-30
Waltner-Toews D. Zoonoses, One Health and complexity: wicked problems and constructive conflict. Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci. 2017 Jul 19;372(1725):20160171. doi: 10.1098/rstb.2016.0171. PMID: 28584179; PMCID: PMC5468696.
Pitt SJ, Gunn A. The One Health Concept. Br J Biomed Sci. 2024 Feb 15;81:12366. doi: 10.3389/bjbs.2024.12366. PMID: 38434675; PMCID: PMC10902059.
Booth M. Climate Change and the Neglected Tropical Diseases. Adv Parasitol. 2018;100:39-126. doi: 10.1016/bs.apar.2018.02.001. Epub 2018 Mar 28. PMID: 29753342; PMCID: PMC7103135.
European Food Safety Authority (EFSA); European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC). The European Union One Health 2022 Zoonoses Report. EFSA J. 2023 Dec 12;21(12):e8442. doi: 10.2903/j.efsa.2023.8442. PMID: 38089471; PMCID: PMC10714251.
Portale specjalistyczne:
https://www.who.int/
https://www.cdc.gov/
https://www.ecdc.europa.eu/
W cyklu 2024/25_Z:
Literatura podstawowa: Buczek A.: Choroby pasożytnicze: epidemiologia, diagnostyka, objawy. Lublin: Koliber, 2005. 451 s. Dziubek Z.: Choroby zakaźne i pasożytnicze, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003. Gliński Z., Kostro K., Buczek J.: Zoonozy, PWR i L, Warszawa 2008 Literatura uzupełniająca: Zdzisław Gliński, Andrzej Żmuda. Zoonozy wirusowe XXI wieku: profilaktyka i perspektywy zwalczania. Życie Weterynaryjne. 2023. 98(1): 23-30 Waltner-Toews D. Zoonoses, One Health and complexity: wicked problems and constructive conflict. Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci. 2017 Jul 19;372(1725):20160171. doi: 10.1098/rstb.2016.0171. PMID: 28584179; PMCID: PMC5468696. Pitt SJ, Gunn A. The One Health Concept. Br J Biomed Sci. 2024 Feb 15;81:12366. doi: 10.3389/bjbs.2024.12366. PMID: 38434675; PMCID: PMC10902059. Booth M. Climate Change and the Neglected Tropical Diseases. Adv Parasitol. 2018;100:39-126. doi: 10.1016/bs.apar.2018.02.001. Epub 2018 Mar 28. PMID: 29753342; PMCID: PMC7103135. European Food Safety Authority (EFSA); European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC). The European Union One Health 2022 Zoonoses Report. EFSA J. 2023 Dec 12;21(12):e8442. doi: 10.2903/j.efsa.2023.8442. PMID: 38089471; PMCID: PMC10714251. Portale specjalistyczne: https://www.who.int/ |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: