Epidemiologia ogólna WMCM-LE-EO
Z uwagi na wysokie ryzyko transmisji zakażeń przez osoby, rozpoczynającą edukację/pracę z materiałem biologicznym oraz pacjentami - jest konieczne wyposażenie studentów w odpowiednią wiedzę praktyczną z podstawami
teorii.
Zakres tematów:
Ad. 1. Wprowadzenie do epidemiologii w klinice
1) podstawowe definicje
2) metody pomiaru zjawisk zdrowotnych (badania i dane epidemiologiczne)
• Epidemiologia a medycyna kliniczna;
• Znaczenie epidemiologii w planowaniu i ewaluacji profilaktycznych programów zdrowotnych, zaleceń i rekomendacji (EBM);
• Znaczenie wnioskowania w epidemiologii:
o przyczynowe,
o statystyczne;
• Czynniki zakłócające prawidłowość badań:
o błędy przypadkowe i systematyczne,
o błędy pomiaru,
o błędy selekcji,
o metody eliminacji błędów;
• Gromadzenie danych epidemiologicznych,
• Podstawowe metody analizy danych epidemiologicznych (normy).
• Badania kliniczne
Ad. 2. Zakażenie związane z udzielaniem świadczeń medycznych:
• Podstawowe pojęcia i definicje;
• System zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych
• Zakażenia związane z udzielaniem świadczeń zdrowotnych
• Znaczenie higieny rąk personelu w rozprzestrzenianiu zakażeń szpitalnych;
• Czynniki ryzyka występowania i rozprzestrzeniania się zakażeń szpitalnych;
• Specyfika zakażeń szpitalnych w różnych typach oddziałów;
• Kluczowe działania zapobiegające rozprzestrzenianiu się zakażeń szpitalnych:
o ocena ryzyka rozprzestrzenienia się zakażenia,
o przecięcie dróg szerzenia się zakażenia,
o rola diagnostyki mikrobiologicznej w działaniach przeciwepidemicznych,
o znaczenie procedur przeciwepidemicznych; przykłady podstawowych procedur,
o rola współpracy interdyscyplinarnej w minimalizowaniu ryzyka zakażenia;
• Szpitalne ognisko epidemiczne – podstawowe elementy dochodzenia;
• Zjawisko oporności drobnoustrojów na antybiotyki - zagrożenie dla życia pacjenta (racjonalna antybiotykoterapia).
1) Uwarunkowania prawne;
2) Definicje;
Podział zakażeń szpitalnych ze względu na:
1) Mechanizmy zakażenia:
a) endogenne,
b) egzogenne,
c) niesklasyfikowane;
2) Czas wystąpienia:
a) zakażenia wczesne,
b) zakażenia późne;
3) Postać i lokalizację:
a) zakażenia miejscowe,
b) zakażenia układowe,
c) zakażenia uogólnione.
Ad. 3. Zakażenia z perspektywy epidemiologii:
pacjent - grupy ryzyka i czynniki ryzyka, badania i analizy epidemiologiczne, ryzyko populacyjne etc.
a. zakażenia układów: moczowego-płciowego, oddechowego, pokarmowego
b. zakażenia ran oraz drogą kaniulacji naczyń
c. pacjenci wysokiego ryzyka (wiek, immunosupresja)
b. miejsce świadczeń medycznych i ryzyko zakażeń
B. Z uwagi na miejsca powstania zakażenia :
Specyfika zagrożeń z uwagi na procedury medyczne i profil pacjenta.
- Oddział intensywnej terapii (OIT):
- Pracownia endoskopii:
- Oddział dializ
- Oddziały zabiegowe
-Oddziała położniczo-ginekologiczny
4. Prewencja zakażeń i profilaktyka chorób zakaźnych
źródła zakażeń związane z:
- pacjentem – stan higieny/choroby,
- narzędziami i sprzętem – sposób postępowania po użyciu,
- personelem – infekcje, nie przestrzeganie procedur,
zapobieganie zakażeniom:
- dekontaminacja narzędzi,
- dekontaminacja sprzętu,
- sterylizacja narzędzi i materiału opatrunkowego,
- dekontaminacja rąk personelu;
profilaktyka chorób zakaźnych (czynna i bierna):
- szczepienia
- procedury poekspozycyjne
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Cel kształcenia: Wprowadzenie do epidemiologii klinicznej. Wprowadzenie do aktualnej wiedzy epidemiologicznej z zakresu czynników ryzyka i etiologicznych oraz postaci klinicznych zakażeń ( z uwagi na lokalizację oraz związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych). Ukształtowanie umiejętności w zakresie oceny ryzyka występowania zakażeń, zagrożeń z nimi związanych oraz sposobów ich prewencji, oceny wpływu organizacji pracy na występowanie zakażeń. Program stanowi podstawowy merytoryczne prewencji zakażeń do praktycznych zajęć (w placówkach medycznych).
w zakresie wiedzy:
-wskazuje akty prawne regulujące zakażenia związane z udzielaniem świadczeń zdrowotnych,
-wymieni elementy wywiadu ukierunkowane na diagnostykę oraz prewencje zakażeń dot. poszczególnych układów: oddechowego, pokarmowego, moczowego, sercowo – naczyniowego.
-scharakteryzuje mechanizmy zakażeń,
-omówi najczęstsze zakażenia związane z czasem i miejscem ich występowania oraz grupami ryzyka,
w zakresie umiejętności umie:
-ocenić ryzyko zakażeń związane z procedurami medycznymi.
-dobrać metody prewencji zakażeń oraz minimalizacji ryzyka zakażeń,
w zakresie kompetencji społecznych:
-przestrzega praw pacjenta,
-przestrzega tajemnicy zawodowej,
0.5– udział w wykładach
0.5 – przygotowanie do egzaminu
Całkowita ECTS 1
Kryteria oceniania
Wykład- metoda dydaktyczna ( prezentacje multimedialne połaczone z wykładem, materiały wideo oraz prezentacje PPT)
Ocena -test końcowy w oparciu o materiał dydaktyczny zakresu całego przedmiotu (wykłady oraz seminaria) - test pytania zamknięte, jednokrotnego wyboru.
Samokształcenie;
- praca własna (np. przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury, powtarzanie materiału, prace domowe, aktywność na zajęciach itd.).
Termin "0"
-Test (zamknięty, jednokrotnego wyboru, puntacja zależna od wartości średniej, dla grupy powyżej 20 osób)
- Egzamin ustny (5 pytań otwartych do omówienia, dla grupy do 20 osób)
Termin " 1" Test (100 pyt., dla grupy powyżej 40 osób)
Skala ocen w oparciu o punktację uzyskaną w teście (1 termin):
91-100 bdb
81-90 db+
71-80 db
61-70 dst+
51-60 dst
0-50 ndst
Termin "2"
-Test (zamknięty, jednokrotnego wyboru, puntacja zależna od wartości średniej dla grupy powyżej 20 osób)
- Egzamin ustny (5 pytań otwartych do omówienia dla grupy do 20 osób)
Literatura
Zalecana literatura
1. Bauman –Popczyk, A. red. Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka, alfa-Medica Press, Bielsko Biała, 2014
2. Jędrychowski W.: Epidemiologia w medycynie klinicznej i zdrowiu publicznym, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010
3. Bzdęga J., Gębska - Kuczerowska A.: Epidemiologia w zdrowiu publicznym, PZWL, Warszawa, 2010
4. Dzierżanowska D.: Zakażenia szpitalne, alfa-Medica Press, Bielsko Biała, 2008
5. Strona edukacyjna projektu jestem świadom. http://www.hcv.pzh.gov.pl/Page/platforma-e-learningowa-1
6. Aktualnie obowiązujące akty prawne w zakresie ochrony przeciw chorobom zakaźnym
7. Strona internetowa GIS https://www.gov.pl/web/gis
8. http://antybiotyki.edu.pl/definicje-zakazen-zwiazanych-z-opieka-zdrowotna-hai-obowiazujace-od-1-stycznia-2016-r/
Literatura uzupełniająca
• www.pspe.pl (Zeszyty, aktualne informacje dla środowiska).
• www.microbiology.pl (wykłady Polskiego Stowarzyszenia Mikrobiologicznego, bieżące informacje w obszarze mikrobiologii).
• www.ptzs.org.pl (aktualne informacje Polskiego Towarzystwa Zakażeń Szpitalnych).
• http://ptwakc.org.pl/ (Polskiego Towarzystwa Wakcynologiczne)
• www.isap.sejm.gov.pl (bezpłatny dostęp do aktualnej i archiwalnej bazy polskich aktów prawnych).
• http://www.pteilchz.org.pl/ (Polskiego Towarzystwa Lekarzy Epidemiologów i Chorób Zakaźnych)
• www.ecdc.europa.eu (bieżące, bezpłatne aktualności w dziedzinie chorób zakaźnych i zakażeń w tym zakażeń szpitalnych).
• http://wwwnc.cdc.gov
• www. who.int/en/ (bieżące, bezpłatne aktualności w dziedzinie chorób zakaźnych i zakażeń).
• www.antybiotyki.edu.pl (Narodowy Program Ochrony Antybiotyków, rekomendacje i dokumenty w zakresie polityki antybiotykowej).
• Wytyczne WHO dotyczące higieny rąk w opiece zdrowotnej – podsumowanie, WHO, 2009 (dostępny na stronie http://www.cmj.org.pl
• Raporty tematyczne WHO: (dostępny na stronie WHO http://www.who.int)
publikacje rekomendowane (II)
- Schubert A., Czech M., Gębska-Kuczerowska A. Evaluation of economic effects of population ageing--methodology of estimating indirect costs.PrzeglEpidemiol. 2015;69(3):529-35, 637-42.
- Owczarek, A. J., Smertka, M., Jędrusik, P., Gębska-Kuczerowska, A., Chudek, J., Wojnicz, R. Computerized Systems SupportingClinicalDecision in Medicine, Studies in Logic, Grammar and Rhetoric, 2018;56(1):107-120.
-Medical treatment in Poland. – analysis and models. Vol. I Oncology. Ed. Więckowaska B. Warsaw : Ministry of Health, Department of Analyses and Strategy, 2015. ISBN: 978-83-941589-3-4. Gębska-Kuczerowska A. Impact of socio-demographic factors on epidemiology of cancers. 37-51.
-Gębska-Kuczerowska A. Opieka nad osobami starszymi : przewodnik dla zespołu terapeutycznego, red. E. Krajewska-Kułak, M. Cybulski. PZWL. 2016. Starzenie się kobiet i mężczyzn – podobieństwa i różnice. 17-27. ISBN: 978-83-200-5100-1
-Gębska-Kuczerowska A. Rakow L, Gaber A, Kucharska I, Sujka J. „Zapobieganie zakażeniom HCV” jako przykład zintegrowanych działań w zdrowiu publicznym na rzecz ograniczenia zakażeń krwiopochodnych w Polsce. Pr. zb. pod red. MJ. Wysockiego, A. Zielińskiego, R. Gierczyńskiego. PZH, 2017, Edukacja pracowników medycznych i niemedycznych jako kluczowy element prewencji zakażeń krwiopochodnych .104-125. ISBN 978-83-89379-59-7
-Gębska-Kuczerowska A. Wysocki MJ, Paradowska-Stankiewicz I, Stec M, Juszczyk G. Ryzyko zakażeń krwiopochodnych z perspektywy zdrowia publicznego – raport z badania. [w] Aspekty systemowe i ekonomiczne WZW typu C w Polsce z perspektywy zdrowia publicznego. Warszawa : Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, 2017. 65-100. ISBN 978-83-89379-69-6
-Aspekty systemowe i ekonomiczne WZW typu C w Polsce z perspektywy zdrowia publicznego : praca zbiorowa. Pod red.: Wysocki MJ, Gierczyński J., Gębska-Kuczerowska A. Warszawa : Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, 2017. ISBN 978-83-89379-69-6
-Gębska-Kuczerowska, Anita et al. "The risk of blood-borne infections in Poland – opportunities and threats to public health, nationwide qualitative research." Ann Agric Environ Med., 2020. doi:10.26444/aaem/124709.
-Gębska-Kuczerowska, A.; Lahiri, S.; Gajda, R. Bridging the Gap between Theory, Practice, and Policy: A Decision-Making Process Based on Public Health Evidence Feasible in Multi-Stage Research on Biological Risk Factors in Poland. Int. J. Environ. Res. Public Health 2020, 17, 7657.
-Gębska-Kuczerowska, A.; Kucharska, I.; Segiet-Swiecicka, A.; Kuczerowski, M.; Gajda, R. Assessing Infection Risks among Clients and Staff Who Use Tattooing Services in Poland: An Observational Study. Int. J. Environ. Res. Public Health 2020, 17, 6620.
-Gębska Kuczerowska, A.; Błoński, A.; Kuczerowska, J.; Gajda, R. Strengths and Weaknesses in the Risk Management of Blood-Borne Infections: Qualitative Research in Public Health. Int. J. Environ. Res. Public Health 2020, 17, 6650.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: