Dobra doczesne Kościoła WK-N-DK

Efekty kształcenia:
PK_W08: Definiuje pojęcia i instytucje związane z administracją kościelną; interpretuje normy prawne w kontekście wypowiedzi Magisterium. Wskazuje obowiązki i możliwości działania w zakresie działalności charytatywnej. Posiada wiedzę w zakresie uprawnień majątkowych Kościoła, sposobów nabywania, administrowania i alienacji dóbr, dokonywania zapisów, zakładania fundacji kościelnych. Zna zasady relacji Kościół-państwo w zakresie dóbr majątkowych.
K_U04: Wyjaśnia znaczenie Magisterium dla kształtu norm kanonicznych; odnosi normy prawa polskiego do dóbr kościelnych; interpretuje procesy i zjawiska prawne w zakresie majątku kościelnych osób prawnych. Potrafi koordynować administracją kościelnych osób prawnych; przygotowuje potrzebną dokumentację w zakresie spraw majątkowych, w relacji do prawa kanonicznego oraz państwowego.
K_U06: Analizuje rozwój relacji Kościół-państwo w odniesieniu do spraw majątkowych; formułuje własne opinie w tym zakresie. Prognozuje zjawiska ekonomiczne i dostosowuje do nich stosowne narzędzia prawa kanonicznego oraz państwowego. Wdraża wymogi prawa kanonicznego w administrację dobrami kościelnymi. Ocenia pomysły ekonomiczne od strony prawnej; opracowuje projekty ekonomiczne; analizuje budżet kościelnych osób prawnych. Przygotowuje dokumenty związane z administracją kościelnych osób prawnych, na potrzeby prawa kanonicznego oraz państwowego. W wystąpieniach ustnych argumentuje i wykorzystuje źródła prawa kanonicznego i kanonistyki.
PK_K05: Rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego; inspiruje i organizuje proces uczenia się innych osób w zespole. Dostrzega i formułuje nowe problemy w zakresie administracji kościelnej; potrafi dyskutować o nowych problemach administracyjnych i ekonomicznych oraz formułować kanoniczne propozycje ich rozwiązania. Samodzielnie podejmuje i inicjuje działania profesjonalne w odniesieniu do organizacji administracji dobrami kościelnymi; w oparciu o prawo kanoniczne, planuje i organizuje przyszłe poczynania w zarządzie dobrami. Ma świadomość znaczenia zachowania się w sposób profesjonalny i etyczny oraz przestrzegania etyki zawodu prawniczego; aktywnie propaguje takie postawy. Współdziała i pracuje w grupie, przyjmuje w niej różne role; współuczestniczy w zadaniach realizowanych przez Kościół. Komunikuje się z otoczeniem; ma świadomość, że nie wszyscy znają normy prawa kanonicznego; broni swoich przemyśleń; umie wypowiadać się w ważnych sprawach społecznych. Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa i tradycji kanonicznej oraz norm Kościoła w przestrzeni ekonomicznej.

Opis ECTS:
Udział w wykładzie 20 godz.
Lektura obowiązkowa i uzupełniająca 45 godz.
Przygotowanie do egzaminu 20 godz.
Konsultacje 5 godz.
Razem 3 ECTS 90 godz.

Metody oceny: zasadniczą metodą oceny pracy studenta jest egzamin ustny.

Szczegółowy opis
Wiedza:
-na ocenę 3 (dst.): student zna strukturę księgi V KPK 1983; zna podstawowe pojęcia z tego zakresu; zna dokumenty Magisterium (związane z V Księgą); częściowo tylko wie, kto i za co odpowiada w zakresie nabywania, administracji dóbr kościelnych, zawierania umów, alienacji dóbr oraz fundacji kościelnych.
-na ocenę 4 (db): dobrze definiuje dobra kościelne; zna podstawowe pojęcia z zakresu nabywania, administracji, alienacji dóbr doczesnych Kościoła, zapisów oraz fundacji kościelnych, potrafi je uzasadnić argumentami kanonistycznymi; zna dokumenty Magisterium (związane z V Księgą) i ich treść; wie, kto i za co odpowiada w zakresie administracyjnym.
-na ocenę 5 (bdb): doskonale orientuje się w przedmiocie księgi V KPK 1983; potrafi dogłębnie wyjaśnić pojęcia z tego zakresu z odniesieniem do dokumentów Magisterium i ich treści, w tym Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych; precyzyjnie określa obowiązki osób w zakresie nabywania, administracji dóbr kościelnych, zawierania umów, alienacji dóbr oraz fundacji kościelnych.
Umiejętności:
-na ocenę 3 (dst.): potrafi formułować opinie ogólne dotyczące administracji dobrami kościelnymi; posługuje się dokumentami Magisterium kościelnego w tym zakresie; definiuje podstawowe instytucje kościelne opisane w V księdze KPK 1983; słabo interpretuje i uzasadnia podstawowe funkcje i obowiązki związane z administracją dobrami doczesnymi.
-na ocenę 4 (db): potrafi w sposób klarowny uzasadnić znaczenie określonych działań w administracji dobrami doczesnymi Kościoła; odnosi normy prawa polskiego do administracji dobrami doczesnymi kościelnych osób prawnych; analizuje problemy ekonomiczne; określa wymogi, ustala kryteria charakteryzujące administrację w obrębie kościelnych osób prawnych.
-na ocenę 5 (bdb): potrafi wdrożyć wymogi prawa kanonicznego w strukturę kościelnych osób prawnych; projektuje wymogi dla tychże osób; ocenia pomysły ekonomiczne od strony prawnej; opracowuje projekty ekonomiczne; projektuje działania administracyjne (budżet); w pogłębiony sposób potrafi analizować problematykę ekonomiczną; opracowuje dokumenty związane z administracją kościelnych osób prawnych; w wystąpieniach ustnych argumentuje i wykorzystuje źródła prawa kanonicznego i kanonistyki.
Kompetencje:
-na ocenę 3 (dst.): student dostrzega nowe problemy ekonomiczne i administracyjne; ma świadomość wpływu Magisterium kościelnego na normy prawa kanonicznego.
-na ocenę 4 (db): jest krytycznym wobec współczesnej rzeczywistości; potrafi dyskutować o nowych problemach oraz formułować kanoniczne propozycje ich rozwiązania; rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego; inspiruje i organizuje proces uczenia się wraz z innymi osobami w zespole; współdziała i pracuje w grupie, przyjmuje w niej różne role.
-na ocenę 5 (bdb): ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa i tradycji kanonicznej oraz Kościoła w przestrzeni dóbr doczesnych Kościoła; samodzielnie podejmuje i inicjuje działania profesjonalne w odniesieniu do administracji dobrami doczesnymi i projektów ekonomicznych w oparciu o prawo kanoniczne, planuje i organizuje ich przebieg; ma świadomość znaczenia zachowania się w sposób profesjonalny i etyczny oraz przestrzegania etyki zawodu prawniczego; aktywnie propaguje takie postawy; komunikuje się z otoczeniem; ma świadomość, że nie wszyscy znają normy prawa kanonicznego; broni swoich przemyśleń; umie wypowiadać się w ważnych sprawach społecznych.

Nie dotyczy

LITERATURA OBOWIĄZKOWA:
1. Kodeks Prawa Kanonicznego, 25.01.1983, Poznań 1984.
2. Konkordat polski z 28.07.1993, Dz. U. nr 51 poz. 318.
3. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. nr 29 poz. 154.
4. Domaszk A., Dobra doczesne Kościoła, Warszawa 2016.
5. Pawluk T., Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, Dobra doczesne Kościoła Sankcje w Kościele Procesy, t. IV, Olsztyn 1990.
6. Wójcik W., Krukowski J., Lempa F., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. IV, Lublin 1987.
7. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz, red. P. Majer, Kraków 2011.
8. Kaleta P., Kościelne prawo majątkowe, Lublin 2014.
9. Kaleta P., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. T. 1 Księga V Dobra doczesne Kościoła, Poznań 2019
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:
1. Codex Iuris Canonici, 25.05.1917.
2. Dammacco G., I beni temporali nel diritto canonico, Prawo Kanoniczne 43 (2000) nr 3-4, s. 291-322.
3. Domaszk A., Funkcja ekonoma w prawe własnym Towarzystwa św. Franciszka Salezego, Seminare. Poszukiwania Naukowe, 27 (2010), s. 63-75.
4. Domaszk A., Ubóstwo instytutu zakonnego w relacji do zagadnienia dóbr kościelnych, Prawo Kanoniczne. Kwartalnik Prawno-Historyczny 56 (2013) nr 4, s. 77-99.
5. Domaszk A., Ślub ubóstwa zakonnika w relacji do zagadnienia dóbr kościelnych, Prawo Kanoniczne. Kwartalnik Prawno-Historyczny 57 (2014) nr 1, s. 53-78.
6. Domaszk A., Administracja dobrami doczesnymi Kościoła a Internet, w: Kościół w Internecie – Internet w Kościele. Społeczeństwo internautów @ kultura globalna, red. K. Glombik, M. Kalczyńska, Opole 2015, s. 125-143.
7. Domaszk A., Zarządzanie dobrami doczesnymi parafii, Warszawa 2020.
8. Dubiel S., Dobra materialne w Biblii i w dokumentach Soboru Watykańskiego II, Roczniki Nauk Prawnych XV (2005) z. 1, s. 467-480.
9. Dubiel S., Uprawnienia majątkowe Kościoła Katolickiego w Polsce w świetle Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. Konkordatu z 1993 r. i ustaw synodalnych, Lublin 2007.
10. Dullak K., Troska biskupa o dobra doczesne Kościoła w świetle norm wybranych diecezji polskich, w: Finis legis Christus..., Warszawa 2009, s. 323-341.
11. Finansowanie związków wyznaniowych w krajach niemieckojęzycznych i w Polsce, red. D. Walencik, M. Worbs, Opole 2012.
12. Gałkowski T., Zależności ekonomiczne pomiędzy Kościołem partykularnym a instytutami życia konsekrowanego, Prawo Kanoniczne 44 (2001) nr 3-4, s. 59-93.
13. Gałkowski T., Pobożny zapis i pobożna fundacja, Prawo Kanoniczne 3-4 (2009), s. 317-335.
14. Januchowski A., Wybrane zagadnienia związane z reprezentacją parafii przez proboszcza na gruncie prawa kanonicznego i polskiego, Studia z Prawa Kanonicznego, t.11 (2008), s. 214.
15. Maruszak G., Darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą w podatku dochodowym od osób fizycznych, Roczniki Nauk Prawnych 2 (2011) 2, s. 161-172.
16. Morrisey F., The canons of Book V and their relation to civil law In North America, Prawo Kanoniczne 43 (2000) nr 3-4, s. 273-290.
17. Papieska Rada Tekstów Prawnych, 08.02.2000, Recurso contra un Decreto general que establece un tributo diocesano.
18. Papieska Rada Tekstów Prawnych, 12.02.2004, Nota wyjaśniająca, La funzione dell’autorità ecclesiastica sui beni ecclesiastici.
19. Papieska Rada Tekstów Prawnych, 29.04.2000, Ricorso contro le norme diocesane circa il fondo sostentamento clero.
20. Pasternak F., Urzędy i beneficja kościelne. Majątek kościelny, Warszawa 1970.
21. Prawo wyznaniowe, red. Misztal H., Lublin 2000.
22. Prawo wyznaniowe. Wybór źródeł, red. Sobczyk P., Sobczyk P., Warszawa 2005.
23. Salij J., Pieniądz w Kościele, W drodze 410 (2007) nr 10.
24. Świto L., Alienacja majątku kościelnego w diecezjach rzymsko- katolickich w Polsce, Olsztyn 2010.
25. Systemy finansowania instytucji kościelnych w Europie. Materiały Międzynarodowej Konferencji Sandomierz 13-14 września 1999 r., red. Krukowski J., Lublin 2000.
26. Tomkiewicz M., Obrót majątkiem Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce, Opole 2013.
27. Walencik D., Prawo duchownych do utrzymania w unormowaniach Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., Roczniki Nauk Prawnych 17 (2007), z. 1, s. 187-209.
28. Walencik D., Rewindykacja nieruchomości Kościoła katolickiego w postępowaniu przed Komisją Majątkową, Lublin 2009.
29. Walencik D., Nieruchomości Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1918-2012. Regulacje prawne - nacjonalizacja – rewindykacja, Katowice 2013.
30. Wąsowski K. A., Status prawny komisji majątkowej. Regulacja roszczeń majątkowych Kościoła katolickiego na gruncie prawa polskiego, Annales Canonici 3 (2007), s. 39-54.
31. Wójcik W., Dobra doczesne Kościoła, Ateneum Kapłańskie 76 (1984) 1, s. 256-266.
32. Wójcik W., Dyskusja nad stosunkiem zreformowanego prawa o patrymonium Kościoła do praw cywilnych, RTK 28 (1981) z. 5, s. 27-41.
33. Wójcik W., Prace nad prawem patrymonialnym Kościoła, Prawo Kanoniczne 20 (1971) nr 1-2, s. 213-229.
34. Wójcik W., Podmioty prawa własności mienia kościelnego w prawie kanonicznym i w prawach cywilnych na ziemiach polskich, w: Kościół i prawo, t. 10, Lublin 1992.

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

• Prawo kanoniczne - studia jednolite magisterskie niestacjonarne

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu WK-N-DK w USOSweb