Poetyka literacka - poetyka intersemiotyczna WH-KU-C-PL-PI.1

Treści merytoryczne:
Przedmiot wprowadza w podstawowe zagadnienia dotyczące sposobów organizacji tekstów monosemiotycznych (zwłaszcza literackich) oraz polisemiotycznych, kreujących przekazy w interakcji różnych rodzajów znaków, jak słowo i obraz w przypadku plakatu reklamowego i komiksu czy słowo, obraz i dźwięk w przekazie filmowym. Ćwiczenia ukierunkowane są przede wszystkim na wskazanie analogii strukturalnych łączących różnorodne teksty kultury, jak i na naświetlenie źródeł odmienności ich konstrukcji znaczeniowej. W zakres problemowy przedmiotu wchodzą ponadto zagadnienia związane ze zjawiskiem intermedialności, dotyczącego różnych rodzajów nawiązań do dzieł zrealizowanych w odmiennych systemach semiotycznych (jak np. przywołania motywów zaczerpniętych z innych sztuk).

W pierwszym i drugim semestrze przewidziane jest omówienie zagadnień wchodzących w zakres następujących bloków tematycznych:

1.KU OKREŚLENIU POETYCKOŚCI: PROBLEM JĘZYKA POETYCKIEGO

m.in.: język poetycki a język ogólny, pojęcie autoteliczności, aktualizacja różnych poziomów systemu języka w poezji, pojęcie funkcji poetyckiej/estetycznej, wypowiedź poetycka jako całość funkcjonalna, dynamiczny charakter struktury artystycznej, problem współzależności między systemem literackim a innymi systemami semiotycznymi.

2.WPROWADZENIE DO POETYKI INTERSEMIOTYCZNEJ

m.in.: relacje transsemiotyczne i transmedialne oraz relacje intersemiotyczne i intermedialne w obrębie przekazów polisemiotycznych i multimedialnych.

3.POETYKA DZIEŁA OTWARTEGO

m.in.: wyznaczniki „dzieła otwartego” w różnych gałęziach sztuki, sposoby osiągania efektu wieloznaczności w „dziele otwartym”, „dzieło otwarte” jako metafora epistemologiczna.

4.METAFORYKA W PERSPEKTYWIE MONO- I POLISEMIOTYCZNEJ

m.in.: metafora monosemiotyczna jako przekształcenie semantyczne; charakterystyka tropów stylistycznych, budowa metafory, kulturowe uwarunkowania metafory, metafora transsemiotyczna, reklamowe użycia metafory, figury stylistyczne narracji filmowej.

5.SYMBOL I ARCHETYP

m.in.: symbol jako zespolenie idei i obrazu, myślenie przedpojęciowe, symbol a alegoria, Jungowski podział na symbole naturalne i kulturowe, pojęcie symbolu archetypowego.

6.IRONIA I JEJ POSTACIE

m.in.: ironia jako rozwiązanie stylistyczne i jako kategoria estetyczna; pojęcia ironii tragicznej i ironii romantycznej; różne funkcje ironii w tekstach kultury, ironia a intersemiotyczność.

7.GROTESKA I KULTURA KARNAWAŁU

m.in.: językowe i obrzędowo-widowiskowe formy ekspresji ludowej kultury śmiechu, cechy śmiechu karnawałowego, pojęcie realizmu groteskowego, groteskowa koncepcja ciała, funkcje form karnawałowo-groteskowych, groteska w plastyce i architekturze, w filmie i teatrze.

8.SŁOWO I OBRAZ. OBRAZOWOŚĆ I IKONICZNOŚĆ

m.in.: obrazowość a ikoniczność literatury; figuralny charakter metafory poetyckiej, pojęcie korespondencji sztuk, intertekstualność jako intersemiotyczność, próby przekroczenia ograniczeń tworzywa (poezja konkretna), poetyka sztuki dwutworzywowej (komiks)

9.PROBLEMY KOMPOZYCJI W LITERATURZE I INNYCH TEKSTACH KULTURY

m.in.: zewnętrzny i wewnętrzny punkt widzenia na różnych poziomach analizy utworu literackiego, perspektywa liniowa i perspektywa odwrócona jako przejawy manifestowania się odmiennych punktów widzenia w plastyce, semiotyczne znaczenie zagadnienia „ramy”.

Metody oceny:
Warunkiem zaliczenia roku jest nieprzekroczenie dopuszczalnej liczby nieobecności na ćwiczeniach (2) oraz uzyskanie oceny pozytywnej z każdego kolokwium. Osoby nieobecne na sprawdzianach pisemnych oraz te, którym się na nich nie powiodło, zobowiązane są do ustnego zaliczenia danej partii materiału (zob. terminy dyżurów). Dotyczy to również studentów nieprzygotowanych do omawiania zadanych artykułów. Ocena zaliczeniowa uwzględnia: oceny cząstkowe, aktywność studenta na zajęciach oraz dodatkowe formy pracy (np. przygotowanie wprowadzenia do interpretacji i dyskusji.