Historia literatury polskiej -romantyzm-wykład WH-FPZ-I-2-HLP-romaW
Treści merytoryczne:
Wykład łączy podstawowe elementy wykładu kursowego (przegląd najważniejszych zjawisk literackich oraz indywidualności pisarskich tego czasu) z wyborem kilku problemów istotnych z punktu widzenia aktualnych kierunków badań epoki, takich jak: swoiste cechy romantyzmu polskiego, uniwersalizm i rodzimość, sytuacja i kierunki przemian wybranych gatunków literackich, miejsce epoki w procesie historycznym kultury polskiej.
W trakcie wykładu omówione zostaną zagadnienia historycznoliterackie związane z twórczością Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego, Cypriana Norwida i innych romantyków, a także (w perspektywie przekrojowej) z najważniejszymi zjawiskami kulturowymi okresu romantyzmu.
E-Learning
W cyklu 2020/21_L: E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy | W cyklu 2019/20_L: E-Learning (pełny kurs) |
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
FP1_W14 - Student ma uporządkowaną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury polskiej, zna kanoniczne dzieła literackie okresu romantyzmu i potrafi określić ich konteksty kulturowe.
FP1_U02 - Student potrafi formułować problemy badawcze, dobierać odpowiednie narzędzia badawcze oraz prezentować wyniki swojej pracy zgodnie z normami języka polskiego.
FP1_U04 - Student potrafi posługiwać się terminologią historycznoliteracką, zna terminy historycznoliterackie w odniesieniu do romantyzmu i epok wcześniejszych. Potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę romantycznego dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, horyzontów aksjologicznych, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
FP1_U07 - Student potrafi zreferować literaturę przedmiotu, dotyczącą okresu romantyzmu;
FP1_K06 - Student ma świadomość roli wiedzy o kulturze i literaturze w budowaniu tożsamości narodowej i rozwijaniu dialogu społecznego na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym.
Punktacja ECTS - 4 punkty
30 godzin - udział w zajęciach;
30 godzin - samodzielna lektura;
60 godzin - przygotowywanie się do egzaminu.
Kryteria oceniania
Niedostateczną ocenę uzyskuje Student, który spełnia wymagań, określonych w efektach kształcenia.
Dostateczną ocenę uzyskuje Student, który:
- ma uporządkowaną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury polskiej, zna kanoniczne dzieła literackie okresu romantyzmu i potrafi określić ich konteksty kulturowe;
- z trudem potrafi formułować problemy badawcze, dobierać odpowiednie narzędzia badawcze oraz prezentować wyniki swojej pracy zgodnie z normami języka polskiego.
- wybiórczo potrafi posługiwać się terminologią historycznoliteracką, zna terminy historycznoliterackie w odniesieniu do romantyzmu i epok wcześniejszych. Potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę romantycznego dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, horyzontów aksjologicznych, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
- wybiórczo potrafi zreferować literaturę przedmiotu, dotyczącą okresu romantyzmu.
Dobrą ocenę uzyskuje Student, który:
- ma uporządkowaną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury polskiej, zna kanoniczne dzieła literackie okresu romantyzmu i potrafi określić ich konteksty kulturowe.
- potrafi dobrze formułować problemy badawcze, dobierać odpowiednie narzędzia badawcze oraz prezentować wyniki swojej pracy zgodnie z normami języka polskiego.
- dobrze posługuje się terminologią historycznoliteracką, zna terminy historycznoliterackie w odniesieniu do romantyzmu i epok wcześniejszych. Potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę romantycznego dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, horyzontów aksjologicznych, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
- dobrze referuje literaturę przedmiotu, dotyczącą okresu romantyzmu;
Bardzo dobrą ocenę uzyskuje Student, który:
- ma uporządkowaną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury polskiej, zna kanoniczne dzieła literackie okresu romantyzmu i potrafi określić ich konteksty kulturowe.
- bardzo dobrze formułuje problemy badawcze, dobiera odpowiednie narzędzia badawcze oraz prezentować wyniki swojej pracy zgodnie z normami języka polskiego.
- bardzo dobrze posługuje się terminologią historycznoliteracką, zna terminy historycznoliterackie w odniesieniu do romantyzmu i epok wcześniejszych. Potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę romantycznego dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, horyzontów aksjologicznych, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
- bardzo dobrze referuje literaturę przedmiotu, dotyczącą okresu romantyzmu;
- ma świadomość roli wiedzy o kulturze i literaturze w budowaniu tożsamości narodowej i rozwijaniu dialogu społecznego na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym.
Egzamin w formie pisemnej.
Literatura
Teksty literackie:
Adam MICKIEWICZ: wiersze filomackie, Ballady i romanse, wiersze powstańcze, poezja okresu rosyjskiego, poezje rzymsko-drezdeńskie, Zdania i uwagi, liryki lozańskie), Grażyna, Konrad Wallenrod; tłumaczenie Giaura; Dziady I, II, II, IV; Pan Tadeusz; Księgi narodu polskiego i Księgi pielgrzymstwa polskiego, Literatura słowiańska (wybór), „Pielgrzym Polski”, korespondencja (wybór).
POLECANE EDYCJE I WYDANIA:
Adam MICKIEWICZ: Dzieła, Wyd. Narodowe, pod red. L. Płoszewskiego, t. 1-16, Warszawa 1948-1955.
Adam MICKIEWICZ: Dzieła, Wyd. Jubileuszowe, pod red. J. Krzyżanowskiego, t. 1-16. Warszawa 1955.
Adam MICKIEWICZ: Dzieła, Wyd. Rocznicowe 1798-1998, red. naczelna: Z. J. Nowak, Z. Stefanowska, Cz. Zgorzelski, Warszawa 1993-
Adam MICKIEWICZ: Wybór poezyj, t. 1-2, oprac. Cz. Zgorzelski, Wrocław 1974, t. 1: BN I, 61, t. 2: BN I, 66.
Adam MICKIEWICZ: Pan Tadeusz, komentarze, oprac. i wstęp S. Pigoń, Wrocław 1972. [BN I, 83]
Juliusz SŁOWACKI: Wiersze liryczne (szczególnie tom: Ja Orfeusz. Liryki i fragmenty z lat 1836-1849, wybór i wstęp M. Bizan, Warszawa 1974); Godzina myśli, Ojciec zadżumionych, W Szwajcarii (BN I 49), Anhelli, Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu, Beniowski (BN I 13/14); Król-Duch (Rapsod I), Genezis z Ducha; Kordian, Balladyna lub Lilla Weneda, Fantazy, Ksiądz Marek lub Sen srebrny Salomei, korespondencja (wybór).
POLECANE EDYCJE I WYDANIA
Juliusz SŁOWACKI: Dzieła wszystkie, t. 1-17, pod red J. Kleinera, Wrocław 1952-1976.
Juliusz SŁOWACKI: Dzieła, t. 1-14, pod red J. Krzyżanowskiego, Wrocław 1959.
Dramaty w edycji BN.
Ja Orfeusz. Liryki i fragmenty z lat 1836-1849, wybór i wstęp M. Bizan, Warszawa 1974
Z. KRASIŃSKI: Poezje, Agaj-han (Kraków 2002) lub opowiadanie, Nie-Boska komedia (BN I 24, od wyd. VIII), Niedokończony poemat, Irydion (Kraków 2002), z Trzech myśli Ligenzy: Sen Cezary i Legenda, Przedświt (oprac. Grażyna Halkiewicz-Sojak Toruń 2004), Psalmy przyszłości (Kraków 2002), Listy (BN I 282 wybór).
POLECANE EDYCJE I WYDANIA
Pisma, Wyd. Jubileuszowe [J. Czubka], t. 1-8, Kraków 1912; Z. Krasiński, Wiersze, poematy, dramaty wybór i posł. Marian Bizan, PIW, Warszawa 1980,
Nie-Boska komedia. Irydion. Przedświt., Psalmy przyszłości. (można korzystać z edycji BN);
Listy (wybrać po kilkanaście listów z poszczególnych tomów korespondencji do różnych adresatów w oprac. S. Pigonia, Z. Sudolskiego),
Listy. Wybór (oprac. Z. Sudolski, BN).
C. K. NORWID: Vade-mecum (BN I 271), Wiersze (Pwsz, t.1,2), Promethidion, Assunta, Krakus, Książę nieznany, Quidam, Bransoletka, Białe kwiaty, Czarne kwiaty, Stygmat, Ad leones, "A Dorio ad Phrygium", Pierścień wielkiej damy (BN I 274), Miłość-czysta u kąpieli morskich.
Jeżeli nie zaznaczono inaczej, utwory z edycji: C. Norwid, Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem opatrzył J.W. Gomulicki, t. 1-11, Warszawa 1971;
R. BERWIŃSKI, Księga życia i śmierci; oprac. Maria Janion, PIW, Warszawa 1953;
Zorian DOŁĘGA-CHODAKOWSKI, O sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem oraz inne pisma i listy, oprac. J. Maślanka, PWN, Warszawa 1967;
A. FREDRO, Pan Geldhab lub Mąż i żona, Śluby panieńskie, Pan Jowialski, Zemsta, Dożywocie; w: A. Fredro, Pisma wszystkie, t. 1-15, oprac. S. Pigoń, K. Wyka, PIW, Warszawa 1955;
S. GOSZCZYŃSKI, Zamek kaniowski (oprac. H. Krukowska Białystok 2002), Dziennik podróży do Tatrów (oprac. S. Sierotwiński, Wrocław 2005);
J. KORZENIOWSKI, Kollokacja (BN I 28);
J. I. KRASZEWSKI: Ulana (oprac. S. Tomaszewski, Wrocław 1988), Brühl (BN I 114) lub Hrabina Cosel (Warszawa 1978), Stara baśń (oprac. W. Danek, wstęp J. Bachórz, Warszawa 2003), Wspomnienia Wołynia, Polesia i Litwy (wybór) (oprac. S. Burkot, Warszawa 1985);
T. LENARTOWICZ, Wybór poezji (BN I 5);
A. MALCZEWSKI, Maria. Oprac. H. Krukowska. Białystok 1995 (lub wcześniejsze w oprac. R. Przybylskiego);
M. MOCHNACKI, O literaturze polskiej w wieku XIX (BN I 56);
W. POL, Wybór poezji (BN I 180);
H. RZEWUSKI: Pamiątki Soplicy (wybór) (BN I112), Listopad (oprac. J. Tazbir, Kraków 2000);
W. SYROKOMLA, Wybór poezji (BN I 54);
L. SZTYRMER: Pantofel. Historia mojego kuzyna (Kraków 2002), Frenofagiusz i Frenolesty (Kraków 2002);
B. ZALESKI, Wybór poezyj (BN I 30);
N. ŻMICHOWSKA, Poganka (BN I 121);
Polska krytyka literacka (1800-1918), t. 1-2, Warszawa 1959 (stąd Mickiewicz, Grabowski, Krasiński, Klaczko).
Najważniejsze próby ujęć syntetycznych i ogólnych. Podręczniki, słowniki (obowiązujące)
- F. CLAUDON i inni, Encyklopedia romantyzmu, Warszawa 1997;
- M. JANION, Gorączka romantyczna. Warszawa 1975 (lub późniejsze);
- M. JANION, M. ŻMIGRODZKA, Romantyzm i historia. Warszawa 1978;
- I. OPACKI, W środku niebokręga. Poezja romantycznych przełomów. Katowice 1995;
Problemy polskiego romantyzmu. Red. M. Żmigrodzka. Wrocław 1979;
M. PRUSSAK, Czy słychać jeszcze głos romantyzmu?, Warszawa 2007;
- Religijny wymiar literatury polskiego romantyzmu. Red. D. Zamącińska, M. Maciejewski. Lublin 1995;
- Z. STEFANOWSKA, Próba zdrowego rozumu. Studia o Mickiewiczu. Warszawa 2002;
- E. SZCZEGLACKA-PAWŁOWSKA, Romantyzm "brulionowy", Warszawa 2015.
- Style zachowań romantycznych. Propozycje i dyskusje. Red. M. Janion i M. Zielińska. Warszawa 1986;
- A. WITKOWSKA, R. PRZYBYLSKI Romantyzm (dowolne wydanie);
- D. ZAMĄCIŃSKA, Słynne-nieznane. Wiersze późne Mickiewicza, Słowackiego i Norwida, Lublin 1985;
- Cz. ZGORZELSKI, Romantyzm w Polsce, Lublin 1957 oraz Zarysy i szkice literackie, Warszawa 1988;
- Wstępy do poszczególnych autorów i dzieł w serii BN.
- Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. 1-2, Warszawa 1984-1985. (Biogramy i hasła dotyczące romantyzmu);
- Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku, seria 3, Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863. Kraków 1975 - Warszawa 1992 (stąd sylwetki następujących autorów: A. Fredro, W. Pol, J. Kremer, T. Lenartowicz, N. Żmichowska, E. Dembowski, L. Sztyrmer, I. Chodźko, W. Syrokomla, J. I. Kraszewski);
- Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz i A. Kowalczykowa, Wrocław 1994;
- Studia o romantyzmie - przekłady, "Pamietnik Literacki" 1978, z. 1,3;
- Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700-1870. Oprac. E. Grabska i M. Poprzęcka. Warszawa 1974.
-OPRACOWANIA DOTYCZĄCE POSZCZEGÓLNYCH AUTORÓW (znajomość przynajmniej dwóch pozycji do każdego z autorów, w przypadku Fredry – jednej)
Adam Mickiewicz
W. BOROWY, O poezji Mickiewicza. Lublin 1999;
M. BURTA, Reszta prawd. "Zdania i uwagi" Adama Mickiewicza, Warszawa 2005;
M. DERNAŁOWICZ, Adam Mickiewicz. Warszawa 1985;
K. GÓRSKI: Artyzm i język, Warszawa 1977;
J. KLEINER: Mickiewicz, t. 1-2, Lublin 1995-1998;
S. PIGOŃ, Zawsze o Nim. Kraków 1960;
J. PRZYBOŚ, Czytając Mickiewicza, Warszawa 1998;
Rozmowy o Dziadach, red. B. Kuczera-Chachulska, M. Prussak, Warszawa 2005;
D. SEWERYN, ... jak tam zaszedłeś. Mickiewicz w szkole klasycznej, Lublin 1997;
Cz. ZGORZELSKI, O sztuce poetyckiej Mickiewicza. Warszawa 1976.
Juliusz Słowacki
M. JANION i M. ŻMIGRODZKA, Słowacki mistyczny. Propozycje i dyskusje, Warszawa, 1981;
J. KLEINER, Słowacki. Dzieje twórczości, t. 1-4, Kraków 2003;
A. KOWALCZYKOWA, Słowacki. Warszawa 1994;
S. TREUGUTT, Beniowski – Kryzys indywidualizmu romantycznego, Warszawa 1999;
Cz. ZGORZELSKI, Liryka w pełni romantyczna, Warszawa 1981.
Zygmunt Krasiński
M. JANION: Zygmunt Krasiński. Debiut i dojrzałość, Warszawa 1962;
J. KLEINER, Zygmunt Krasiński. Dzieje myśli, Warszawa 1912;
J. KLEINER: Krasiński, Lublin 1948;
J. KLEINER: Zygmunt Krasiński. Studia, Warszawa 1998;
E. SZCZEGLACKA: Romantyczny homo-legens, Warszawa 2005.
E. SZCZEGLACKA-PAWŁOWSKA: Romantyzm "brulionowy", Warszawa 2015.
A. WAŚKO, Zygmunt Krasiński. Oblicza poety, Kraków 2001;
Zygmunt Krasiński. Pytania o twórczość, red. B. Kuczera-Chachulska, M.
Prussak, E. Szczeglacka, Warszawa 2005.
Cyprian Norwid
W. BOROWY: O Norwidzie. Rozprawy i notatki, Warszawa 1960;
Cypriana Norwida kształt prawdy i miłości. Analizy i interpretacje, red. S. Makowiecki, Warszawa 1986;
Komentarze J. W. GOMULICKIEGO w edycji Pism wszystkich;
Z. ŁAPIŃSKI, Norwid. Kraków 1971 lub wyd. następne;
J. MACIEJEWSKI, Cyprian Norwid. Warszawa 1993;
I. SŁAWIŃSKA, Reżyserska ręka Norwida (fragm.), Kraków 1971;
Z. STEFANOWSKA: Strona romantyków. Studia o Norwidzie, Lublin 1993;
Jak czytać Norwida? Postawy badawcze, metody, weryfikacje, red. B. Kuczera-Chachulska, J. Trzcionka, Warszawa 2008.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: