Poetyka 1 WH-FPZ-I-1-Poetyk1
Celem nauczania wersyfikacji jest świadome widzenie budowy wiersza i wyraźne słyszenie go jako strumienia mowy uporządkowanej pod względem brzmieniowym. Wiersz to strumień mowy pocięty pauzami na wersy, w którym słychać rytm i pulsowanie linii intonacyjnej.
Wersyfikacja (wersologia).
1. Prozodia języka polskiego - akcent, pauza, intonacja. Wiersz jako jedna z trzech formacji prozodycznych - obok prozy i skansji.
2. Podstawowe pojęcia wersyfikacji - wiersz, wers, rym, klauzula, średniówka, przerzutnia, wiersz stychiczny, wers stroficzny, budowa strofy.
3. Dwa typy wiersza średniowiecznego - średniowieczny wiersz intonacyjno-zdaniowy, wiersz sylabiczny. Sylabizm względny i ścisły. Rap jako nowoczesny wiersz intonacyjno-zdaniowy.
4. Wiersz sylabotoniczny (z elementami metryki antycznej w tle).
5. Wiersz toniczny.
6. Wiersz wolny, jego odmiany.
7. Verse libre. Wiersz a muzyka.
8. Wpływ formy wierszowej na semantykę wiersza.
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Ocenie podlega trafność i samodzielność w analizie wersyfikacyjnej przedstawionego do analizy tekstu literackiego w zakresie wszystkich zjawisk, badanych przez wersologię.
Literatura
Podręczniki:
Należy znać pojęcia i zagadnienia poetyki opisowej na podstawie jednego z niżej wymienionych podręczników (a w pozostałych dwóch mieć orientację):
- Ewa Miodońska-Brookes, Adam Kulawik, Marian Tatara, Zarys poetyki, wyd. IV, Warszawa 1980 (lub inne wydania)
- Michał Głowiński, Aleksandra Okopień-Sławińska, Janusz Sławiński, Zarys teorii literatury (rozdziały poświęcone poetyce) (różne wydania)
- Adam Kulawik, Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego, Kraków 1997
- Bożena Chrząstowska, Seweryna Wysłouch, Poetyka stosowana, Warszawa
1987
Wersja rozszerzona wiedzy o wierszu -
- Lucylla Pszczołowska, Wiersz polski. Zarys historyczny, Wrocław 1997
- Maria Dłuska, Prace wybrane, t.1 - Odmiany i dzieje wiersza polskiego, t. 2 - Próba teorii wiersza polskiego, t. 3 - Poezja wierszem i prozą, Kraków 2001
- Maria Renata Mayenowa, Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, wyd. II: Wrocław 1979
Jako pomocnicze mogą służyć:
- Ryszard Handke, O czytaniu. Krótki zarys wiedzy o dziele literackim i jego lekturze, Warszawa 1984
- Julian Krzyżanowski, Nauka o literaturze, Wrocław 1984, wyd. III
(Krzyżanowski posługuje się nieużywanymi współcześnie podziałami na formę wewnętrzną i zewnętrzną, a także na formę i treść. Z jego opracowania bezpośrednio dają się zastosować wiadomości o stylu, wersyfikacji i gatunkach literackich.)
Słowniki:
- Słownik terminów literackich, red. M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Wrocław 1998
- Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, red. J. Krzyżanowski, Cz. Hernas, Warszawa 1984 lub późniejsze wydania [hasła dotyczące poetyki]
Pozycje dotyczące problemów szczegółowych
- Z. Kopczyńska, L. Pszczołowska, O wierszu romantycznym, Warszawa 1963
- A. Okopień-Sławińska, Wiersz awangardowy (podstawy, granice, możliwości) „Pamiętnik Literacki” 1965, z. 2
- L. Pszczołowska, Instrumentacja dźwiękowa, Wrocław 1977
- L. Pszczołowska, Rym, Wrocław 1972
- Vers libre. Wersyfikacja Hymnów Kasprowicza jako manifestacja wolności twórczej, [w:] „Wykrzesać pokrewieństwo burzy”. Drogi Jana Kasprowicza do wielkości. Szkice i studia pod redakcją R. Okulicz-Kozaryna, K. Jaworskiego i M.Jauksza, Poznań 2021, s. 127-146.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: