Etyka - filologia polska WH-FP-K-E
K. Rozmarynowska:
1. Etyka a moralność
2. Kierunki etyczne: teleologizm (eudajmonizm, hedonizm, utylitaryzm), deontonomizm, personalizm
3. Człowiek jako osoba
4. Czyn jako świadome działanie człowieka
5. Wolność człowieka
6. Odpowiedzialność moralna
7. Tomistyczna i fenomenologiczna koncepcja sumienia
8. Wina i poczucie winy
9. Tomistyczna i fenomenologiczna koncepcja wartości
10. Filozoficzne koncepcje cnót
11. Filozoficzne koncepcje sprawiedliwości
12. Problemy etyczne w literaturze pięknej: tolerancja a dyskryminacja
13. Problemy etyczne w literaturze pięknej: wierność
14. Problemy etyczne w literaturze pięknej: odwaga
15. Problemy etyczne w literaturze pięknej: prawdomówność
K. Gryżenia:
1. Etyka nauką filozoficzną, definicje etyki i ich wyjaśnienie
2. Moralność jedną z dziedzin kultury
3. Moralność a etyka
4. Pochodzenie norm moralnych (etyka laicka i religijna)
5. Znaczenie tzw. "etyki naukowej"
6. Historyczne ujęcie etyki (ważniejsze teorie etyczne w poszczególnych epokach historycznych)
7. Filozoficzne (antropologiczne) podstawy etyki
8. Rozumienie osoby (poznanie, miłość, wolność, podmiotowość prawa,zupełność, godność)
9. Sprawności moralne (cnoty) a rozwój osoby ludzkiej (samostanowienie i samospełnienie osoby ludzkiej, odpowiedzialność za siebie i za innych)
10. Chrześcijańska i Oświeceniowa wizja Boga i człowieka oraz wynikające stąd konsekwencje etyczne
11. Wartości chrześcijańskie a wartości liberalne
12. Etyka normatywna i postmodernistyczna (stałość i konsekwencja postępowania w filozofii klasycznej i w postmodernizmie)
13. Moralność i wychowanie (relacja nauczyciel - uczeń w wybranych współczesnych nurtach myślowych)
14. Jaka etyka dla przyszłości kultury europejskiej?
15. Niektóre współczesne problemy: aborcja, eutanazja, "uporczywa terapia", in vitro itp.
Warunki i formy zaliczenia:
K. Rozmarynowska: przygotowanie prezentacji, aktywność na zajęciach i egzamin ustny
K. Gryżenia: aktywność na zajęciach i końcowe kolokwium.
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
Wiedza: student wie, czym jest etyka jako dyscyplina naukowa, zna główne kierunki etyczne, wskazuje zasady moralnej oceny ludzkiego działania, definiuje i charakteryzuje podstawowe kategorie etyczne tj. wolność, odpowiedzialność, sumienie, wartości, cnoty
Umiejętności: student analizuje, interpretuje i poddaje krytyce teksty filozoficzne o tematyce etycznej, dobiera argumenty na rzecz określonego stanowiska etycznego w danej kwestii, ustala kryteria oceny etycznej
Kompetencje: student potrafi brać udział w dyskusjach etycznych, jest wrażliwy na moralny wymiar rzeczywistości, mając jednocześnie świadomość jej wieloaspektowości, szanuje drugiego człowieka i docenia wagę wartości moralnych w ludzkim życiu
ECTS:
udział w ćwiczeniach - 30
przygotowanie do zajęć i lektura tekstów - 30
przygotowanie prezentacji - 15
przygotowanie do egzaminu - 10
konsultacje - 5
suma godzin 90 [90 : 30 (25) = 3]
liczba ECTS - 3
Kryteria oceniania
K. Rozmarynowska
Wiedza:
- na ocenę 2 (ndst): student nie wie, czym jest etyka jako dyscyplina naukowa, nie zna głównych kierunków etycznych, nie definiuje podstawowych kategorii etycznych
- na ocenę 3 (dst.): student wie, czym jest etyka jako dyscyplina naukowa, zna główne kierunki etyczne, ale nie potrafi ich objaśnić, definiuje podstawowe kategorie etyczne
- na ocenę 4 (db.): student student wie, czym jest etyka jako dyscyplina naukowa, zna główne kierunki etyczne i potrafi je krótko opisać, wskazuje zasady moralnej oceny ludzkiego działania, definiuje i charakteryzuje podstawowe kategorie etyczne
- na ocenę 5 (bdb.): student wie, czym jest etyka jako dyscyplina naukowa, zna główne kierunki etyczne i dokładnie je opisuje, wskazuje zasady moralnej oceny ludzkiego działania, definiuje i szczegółowo charakteryzuje podstawowe kategorie etyczne
Umiejętności:
- na ocenę 2 (ndst.): student nie czyta i nie analizuje tekstów filozoficznych o tematyce etycznej, nie potrafi uzasadnić określonego stanowiska etycznego
- na ocenę 3 (dst.): student czyta, ale nie analizuje tekstów filozoficznych o tematyce etycznej, dobiera nieliczne argumenty na rzecz określonego stanowiska etycznego w danej kwestii
- na ocenę 4 (db.): student czyta i analizuje teksty filozoficzne o tematyce etycznej, potrafi uzasadnić określone stanowisko etyczne
- na ocenę 5 (bdb.): student analizuje, interpretuje i poddaje racjonalnej krytyce teksty filozoficzne o tematyce etycznej, dobiera logiczne argumenty na rzecz określonego stanowiska etycznego w danej kwestii, ustala kryteria oceny etycznej
Kompetencje:
Oceniany jest stopień świadomości moralnego wymiaru rzeczywistości
Student zobowiązany jest do obecności na zajęciach, lektury tekstów oraz przygotowania i przedstawienia jednej, zespołowej prezentacji z wybranej lektury. Prezentacja powinna mieć charakter dialogowy i aktywizujący grupę. Ponadto należy, w ramach analizy i interpretacji tekstu nawiązać do współczesnych problemów moralnych, zarówno indywidualnych, jak i społecznych.
Na ocenę końcową składa się ocena z egzaminu ustnego oraz ocena z prezentacji i aktywności na zajęciach.
Literatura
K. Rozmarynowska:
Ślipko T., Zarys etyki ogólnej, Kraków 2002.
Styczeń T., Problem możliwości etyki jako empirycznie uprawnionej i ogólnie ważnej teorii moralności, Lublin 1972.
Tugendhat E., Wykłady o etyce, Warszawa 2004.
Spaemann R., Osoby. O różnicy między kimś a czymś, Warszawa 2001.
Spaemann R., Podstawowe pojęcia moralne, Lublin 2000.
Wojtyła K., Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Lublin 2000.
Ingarden R., Książeczka o człowieku, Kraków 2003.
Tischner J., O człowieku. Wybór pism filozoficznych, Wrocław 2003.
Hołówka J., Problemy etyczne w literaturze pięknej, Warszawa 1994.
Przewodnik po etyce, red. P. Singer, Warszawa 2009.
K. Gryżenia:
J. Galarowicz, Na ścieżkach prawdy, Kraków 1992, s. 584-634;
K. Gryżenia, Chrześcijańska przeszłość dla kultury integrującej się Europy, w: Annales. Etyka w życiu gospodarczym, t. 11, nr 1, Salezjańska Wyższa Szkoła Ekonomii i Zarządzania, Łódź 2008, s. 123-134;
K. Gryżenia, Kompetencje wychowawcze nauczyciela i jego odpowiedzialność za ucznia w niektórych nurtach myślowych, w: Kompetencje współczesnego nauczyciela, red. K. Żegnałek, Warszawa 2008, s. 139-157;
K. Gryżenia, Odmienność współczesną normą - wybrane ujęcia filozofii wychowania, w: Wobec "odmienności"...? Pedagogiczne konotacje, red. M. Dycht i L. Marszałek, Warszawa 2008, s. 36-48;
K. Gryżenia, Współczesna moralność bez etyki?, w: Annales. Etyka w życiu gospodarczym, t. 12, nr 1, Salezjańska Wyższa Szkoła Ekonomii i Zarządzania, Łódź 2009, s. 205-217;
K. Gryżenia, Zagrożenia podmiotowości człowieka, "Logos i ethos" 1(30)2011, s. 215-234;
Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość, Kraków 2005, s. 11-21, 41-57, 97-104;
P. Jaroszyński, Etyka. Dramat życia moralnego, Warszawa 1997;
K. Krajewski, Etyka jako filozofia pierwsza. Doświadczenie normatywnej mocy prawdy źródłem i podstawą etyki, Lublin 2006;
R. Mcinerny, Zagadnienie etyki chrześcijańskiej, przeł. R. Mordarski, Kęty 2004;
Moralność i etyka w ponowoczesności, red. Z. Sareło, Warszawa 1996;
H. Skorowski, Wartości chrześcijańskie a wartości liberalne. Zgodność czy rozbieżność?, „Seminare. Poszukiwania naukowe” 24 (2007), s. 279-297;
R. Spaemann, Podstawowe pojęcia moralne, Lublin 2000;
W. Starnawski, Bycie osobą. Podstawy moralności i wychowania, Warszawa 2011;
T. Styczeń, J. Merecki, ABC etyki, Lublin 2007;
T. Ślipko, Etos chrześcijański - zarys etyki ogólnej, Kraków 1974;
Wartości moralne w kontekście współczesnego sekularyzmu, red. J. Gocko, Lublin 2007;
K. Wojtyła, Elementarz etyczny, Lublin 1983;
J. Woroniecki, Katolicka etyka wychowawcza, t. I: Etyka ogólna, Lublin 1986.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: