Historia literatury polskiej - Romantyzm WH-FP-I-2-HLPRom-W-Z
Wykład z przedmiotu Historia Literatury Polskiej - Romantyzm ma na celu zapoznanie Studentów z szeroką gamą zagadnień historycznoliterackich wiążących się z literaturą polską i (kontekstowo) powszechną pierwszej połowy XIX wieku.
W trakcie wykładu omówione zostaną zagadnienia historycznoliterackie związane z twórczością Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego, Cypriana Norwida i innych romantyków, a także (w perspektywie przekrojowej) z najważniejszymi zjawiskami kulturowymi okresu romantyzmu.
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
FP1_W14 - Student ma uporządkowaną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury polskiej, zna kanoniczne dzieła literackie okresu romantyzmu i potrafi określić ich konteksty kulturowe.
FP1_U02 - Student potrafi formułować problemy badawcze, dobierać odpowiednie narzędzia badawcze oraz prezentować wyniki swojej pracy zgodnie z normami języka polskiego.
FP1_U04 - Student potrafi posługiwać się terminologią historycznoliteracką, zna terminy historycznoliterackie w odniesieniu do romantyzmu i epok wcześniejszych. Potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę romantycznego dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, horyzontów aksjologicznych, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
FP1_U07 - Student potrafi zreferować literaturę przedmiotu, dotyczącą okresu romantyzmu;
FP1_K06 - Student ma świadomość roli wiedzy o kulturze i literaturze w budowaniu tożsamości narodowej i rozwijaniu dialogu społecznego na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym.
Punktacja ECTS - 4 punkty
30 godzin - udział w zajęciach;
30 godzin - samodzielna lektura;
60 godzin - przygotowywanie się do egzaminu.
Kryteria oceniania
Niedostateczną ocenę uzyskuje Student, który spełnia wymagań, określonych w efektach kształcenia.
Dostateczną ocenę uzyskuje Student, który:
- ma uporządkowaną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury polskiej, zna kanoniczne dzieła literackie okresu romantyzmu i potrafi określić ich konteksty kulturowe;
- z trudem potrafi formułować problemy badawcze, dobierać odpowiednie narzędzia badawcze oraz prezentować wyniki swojej pracy zgodnie z normami języka polskiego.
- wybiórczo potrafi posługiwać się terminologią historycznoliteracką, zna terminy historycznoliterackie w odniesieniu do romantyzmu i epok wcześniejszych. Potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę romantycznego dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, horyzontów aksjologicznych, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
- wybiórczo potrafi zreferować literaturę przedmiotu, dotyczącą okresu romantyzmu.
Dobrą ocenę uzyskuje Student, który:
- ma uporządkowaną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury polskiej, zna kanoniczne dzieła literackie okresu romantyzmu i potrafi określić ich konteksty kulturowe.
- potrafi dobrze formułować problemy badawcze, dobierać odpowiednie narzędzia badawcze oraz prezentować wyniki swojej pracy zgodnie z normami języka polskiego.
- dobrze posługuje się terminologią historycznoliteracką, zna terminy historycznoliterackie w odniesieniu do romantyzmu i epok wcześniejszych. Potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę romantycznego dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, horyzontów aksjologicznych, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
- dobrze referuje literaturę przedmiotu, dotyczącą okresu romantyzmu;
Bardzo dobrą ocenę uzyskuje Student, który:
- ma uporządkowaną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury polskiej, zna kanoniczne dzieła literackie okresu romantyzmu i potrafi określić ich konteksty kulturowe.
- bardzo dobrze formułuje problemy badawcze, dobiera odpowiednie narzędzia badawcze oraz prezentować wyniki swojej pracy zgodnie z normami języka polskiego.
- bardzo dobrze posługuje się terminologią historycznoliteracką, zna terminy historycznoliterackie w odniesieniu do romantyzmu i epok wcześniejszych. Potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę romantycznego dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, horyzontów aksjologicznych, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
- bardzo dobrze referuje literaturę przedmiotu, dotyczącą okresu romantyzmu;
- ma świadomość roli wiedzy o kulturze i literaturze w budowaniu tożsamości narodowej i rozwijaniu dialogu społecznego na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym.
Literatura
LEKTURY OBOWIĄZUJĄCE DO EGZAMINU
Teksty literackie:
• A. MICKIEWICZ: Wiersze liryczne, Ballady i romanse, Grażyna, Konrad Wallenrod, Dziady I, II, IV, III, Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego, Pan Tadeusz, Literatura słowiańska (w wyborze), "Pielgrzym Polski".
Lektura tekstów poetyckich zalecana z następujących edycji:
A. MICKIEWICZ: Dzieła, Wyd. Narodowe, pod red. L. Płoszewskiego, t. 1-16, Warszawa 1948-1955;
A. MICKIEWICZ: Dzieła, Wyd. Jubileuszowe, pod red. J. Krzyżanowskiego, t. 1-16. Warszawa 1955;
A. MICKIEWICZ: Dzieła, Wyd. Rocznicowe 1798-1998, red. naczelna: Z. J. Nowak, Z. Stefanowska, Cz. Zgorzelski, Warszawa 1993-2005.
Wiersze liryczne należy przeczytać z wydania:
A. MICKIEWICZ: Wybór poezyj, t. 1-2, oprac. Cz. Zgorzelski, Wrocław 1974, t. 1: BN I, 61, t. 2: BN I, 66.
Polecane wydanie Pana Tadeusza:
A. MICKIEWICZ: Pan Tadeusz, komentarze, oprac. i wstęp S. Pigoń, BN I, 83, Wrocław 1972.
• J. SŁOWACKI: Liryki, Godzina myśli, w: Powieści poetyckie (BN I 47), Ojciec zadżumionych, W Szwajcarii w: Trzy poema (BN I 49), Kordian, Anhelli (BN I 7), Balladyna, Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu, Beniowski (BN I 13/14), Fantazy (BN I 105), Ksiądz Marek (BN I 29) lub Sen srebrny Salomei (BN I 157), Lilla Weneda, Genezis z Ducha, Samuel Zborowski, Król-Duch. Rapsod I, Odpowiedź na psalmy przyszłości. Jeżeli nie zaznaczono inaczej, utwory z edycji: J. Słowacki, Dzieła wszystkie, t. 1-17, red. Juliusz Kleiner przy współpracy Władysława Floryana ; bibliogr. oprac. Wiktor Hahn, Wrocław 1952-1975;
• Z. KRASIŃSKI: Poezje, Agaj-han (Kraków 2002), Nie-Boska komedia (BN I 24, od wyd. VIII), Niedokończony poemat, Irydion (Kraków 2002), z Trzech myśli Ligenzy: Sen Cezary i Legenda, Przedświt (oprac. Grażyna Halkiewicz-Sojak Toruń 2004), Psalmy przyszłości (Kraków 2002), Listy (BN I 282 wybór). Jeżeli nie zaznaczono inaczej, utwory z edycji: Z. Krasiński, Wiersze, poematy, dramaty wybór i posł. Marian Bizan, PIW, Warszawa 1980 lub Z. Krasiński, Dzieła, t. 1-12, red. L. Piwiński, Warszawa 1931;
• C. K. NORWID: Vade-mecum (BN I 271), Wiersze (Pwsz, t.1,2), Promethidion, Assunta, Krakus, Książę nieznany, Quidam, Bransoletka, Białe kwiaty, Czarne kwiaty, Stygmat, Ad leones, "A Dorio ad Phrygium", Pierścień wielkiej damy (BN I 274), Miłość-czysta u kąpieli morskich; Jeżeli nie zaznaczono inaczej, utwory z edycji: C. Norwid, Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem opatrzył J.W. Gomulicki, t. 1-11, Warszawa 1971;
• R. BERWIŃSKI, Księga życia i śmierci; oprac. Maria Janion, PIW, Warszawa 1953;
• Zorian DOŁĘGA-CHODAKOWSKI, O sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem oraz inne pisma i listy, oprac. J. Maślanka, PWN, Warszawa 1967;
• A. FREDRO, Pan Geldhab lub Mąż i żona, Śluby panieńskie, Pan Jowialski, Zemsta, Dożywocie; w: A. Fredro, Pisma wszystkie, t. 1-15, oprac. S. Pigoń, K. Wyka, PIW, Warszawa 1955;
• S. GOSZCZYŃSKI, Zamek kaniowski (oprac. H. Krukowska Białystok 2002), Dziennik podróży do Tatrów (oprac. S. Sierotwiński, Wrocław 2005);
• J. KORZENIOWSKI, Kollokacja (BN I 28);
• J.I. KRASZEWSKI: Ulana (oprac. S. Tomaszewski, Wrocław 1988), Brühl (BN I 114) lub Hrabina Cosel (Warszawa 1978), Stara baśń (oprac. W. Danek, wstęp J. Bachórz, Warszawa 2003), Wspomnienia Wołynia, Polesia i Litwy (wybór) (oprac. S. Burkot, Warszawa 1985);
• T. LENARTOWICZ, Wybór poezji (BN I 5);
• A. MALCZEWSKI, Maria. Oprac. H. Krukowska. Białystok 1995 (lub wcześniejsze w oprac. R. Przybylskiego);
• M. MOCHNACKI, O literaturze polskiej w wieku XIX (BN I 56);
• W. POL, Wybór poezji (BN I 180);
• H. RZEWUSKI: Pamiątki Soplicy (wybór) (BN I112), Listopad (oprac. J. Tazbir, Kraków 2000);
• W. SYROKOMLA, Wybór poezji (BN I 54);
• L. SZTYRMER: Pantofel. Historia mojego kuzyna (Kraków 2002), Frenofagiusz i Frenolesty (Kraków 2002);
• B. ZALESKI, Wybór poezyj (BN I 30);
• N. ŻMICHOWSKA, Poganka (BN I 121);
• Polska krytyka literacka (1800-1918), t. 1-2, Warszawa 1959 (stąd Mickiewicz, Grabowski, Krasiński, Klaczko).
Najważniejsze próby ujęć syntetycznych i ogólnych. Podręczniki, słowniki (obowiązujące)
• M. JANION, Gorączka romantyczna. Warszawa 1975 (lub późniejsze);
• M. JANION, M. ŻMIGRODZKA, Romantyzm i historia. Warszawa 1978;
• I. OPACKI, W środku niebokręga. Poezja romantycznych przełomów. Katowice 1995;
• Problemy polskiego romantyzmu. Red. M. Żmigrodzka. Wrocław 1979;
• M. PRUSSAK, Czy słychać jeszcze głos romantyzmu?, Warszawa 2007;
• Religijny wymiar literatury polskiego romantyzmu. Red. D. Zamącińska, M. Maciejewski. Lublin 1995;
• Style zachowań romantycznych. Propozycje i dyskusje. Red. M. Janion i M. Zielińska. Warszawa 1986;
• A. WITKOWSKA, Romantyzm;
• D. ZAMĄCIŃSKA, Słynne-nieznane. Wiersze późne Mickiewicza, Słowackiego i Norwida, Lublin 1985;
• Cz. ZGORZELSKI, Romantyzm w Polsce, Lublin 1957 oraz Zarysy i szkice literackie, Warszawa 1988;
• Wstępy do poszczególnych autorów i dzieł w serii BN.
• F. CLAUDON i inni, Encyklopedia romantyzmu, Warszawa 1997;
• Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. 1-2, Warszawa 1984-1985. (Biogramy i hasła dotyczące romantyzmu);
• Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku, seria 3, Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863. Kraków 1975 - Warszawa 1992 (stąd sylwetki następujących autorów: A. Fredro, W. Pol, J. Kremer, T. Lenartowicz, N. Żmichowska, E. Dembowski, L. Sztyrmer, I. Chodźko, W. Syrokomla, J. I. Kraszewski);
• Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz i A. Kowalczykowa, Wrocław 1994;
• Studia o romantyzmie - przekłady, "Pamietnik Literacki" 1978, z. 1,3;
• Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700-1870. Oprac. E. Grabska i M. Poprzęcka. Warszawa 1974.
Opracowania dotyczące poszczególnych autorów (znajomość przynajmniej dwóch pozycji do każdego z autorów, w przypadku Fredry – jednej)
Adam Mickiewicz
• W. BOROWY, O poezji Mickiewicza. Lublin 1999;
• M. BURTA, Reszta prawd. "Zdania i uwagi" Adama Mickiewicza, Warszawa 2005;
• M. DERNAŁOWICZ, Adam Mickiewicz. Warszawa 1985;
• K. GÓRSKI: Artyzm i język, Warszawa 1977;
• J. KLEINER: Mickiewicz, t. 1-2, Lublin 1995-1998;
• S. PIGOŃ, Zawsze o Nim. Kraków 1960;
• J. PRZYBOŚ, Czytając Mickiewicza, Warszawa 1998;
• Rozmowy o Dziadach, red. B. Kuczera-Chachulska, M. Prussak, Warszawa 2005;
• D. SEWERYN, ... jak tam zaszedłeś. Mickiewicz w szkole klasycznej, Lublin 1997;
• Z. STEFANOWSKA, Próba zdrowego rozumu. Studia o Mickiewiczu. Warszawa 2002;
• Cz. ZGORZELSKI, O sztuce poetyckiej Mickiewicza. Warszawa 1976.
Juliusz Słowacki
• M. JANION i M. ŻMIGRODZKA, Słowacki mistyczny. Propozycje i dyskusje, Warszawa, 1981;
• J. KLEINER, Słowacki. Dzieje twórczości, t. 1-4, Kraków 2003;
• A. KOWALCZYKOWA, Słowacki. Warszawa 1994;
• S. TREUGUTT, Beniowski – Kryzys indywidualizmu romantycznego, Warszawa 1999;
• Cz. ZGORZELSKI, Liryka w pełni romantyczna, Warszawa 1981.
Zygmunt Krasiński
• M. JANION: Zygmunt Krasiński. Debiut i dojrzałość, Warszawa 1962;
• J. KLEINER, Zygmunt Krasiński. Dzieje myśli, Warszawa 1912;
• J. KLEINER: Krasiński, Lublin 1948;
• J. KLEINER: Zygmunt Krasiński. Studia, Warszawa 1998;
• A. WAŚKO, Zygmunt Krasiński. Oblicza poety, Kraków 2001;
• Zygmunt Krasiński. Pytania o twórczość, red. B. Kuczera-Chachulska, M. Prussak, E. Szczeglacka, Warszawa 2005.
Cyprian Norwid
• W. BOROWY: O Norwidzie. Rozprawy i notatki, Warszawa 1960;
• Cypriana Norwida kształt prawdy i miłości. Analizy i interpretacje, red. S. Makowiecki, Warszawa 1986;
• Komentarze J. W. GOMULICKIEGO w edycji Pism wszystkich;
• Z. ŁAPIŃSKI, Norwid. Kraków 1971 lub wyd. następne;
• J. MACIEJEWSKI, Cyprian Norwid. Warszawa 1993;
• I. SŁAWIŃSKA, Reżyserska ręka Norwida (fragm.), Kraków 1971;
• Z. STEFANOWSKA: Strona romantyków. Studia o Norwidzie, Lublin 1993;
• Jak czytać Norwida? Postawy badawcze, metody, weryfikacje, red. B. Kuczera-Chachulska, J. Trzcionka, Warszawa 2008.
Literatura powszechna (3 spośród następujących pozycji)
• Angielscy poeci jezior (BN II 142);
• H. BALZAC, Ojciec Goriot (Warszawa 2008), Eugenia Grandet (warszawa 1992), Stracone złudzenia (Warszawa 2002), Jaszczur (BN II 240);
• G. G. BYRON, Korsarz (BN II 34), Manfred (BN II 54), Kain (BN II 54), Don Juan (pieśni I-IV), Warszawa 1922;
• R.F. de CHATEAUBRIAND, René, (BN II 148);
• F. COOPER, Szpieg, Warszawa 1990;
• J.W. GOETHE: Faust, część I, Wybór poezji (BN II 48);
• M. GOGOL, Rewizor (BN II 78), Martwe dusze (BN II 101);
• F. HÖLDERLIN, Poezje wybrane. Warszawa 1964;
• H. HEINE, Dzieła wybrane, t. 1, Warszawa 1956;
• E.T.A. HOFFMANN, Opowiadania, Warszawa 1977;
• V. HUGO: Hernani (BN II 84), Nędznicy, Warszawa 1980;
• H. KLEIST, Dramaty i nowele (BN II 158);
• G. LEOPARDI: Poezje (Warszawa 1938), Dziełka moralne, Kraków 1998;
• M. LERMOTOW, Wybór poezji, t. 1. Warszawa 1956;
• K.H. MACHA, Maj. Wybór poezji. Warszawa 1971;
• A. de MUSSET, Spowiedź dziecięcia wieku, Wrocław 1997;
• Niemiecka ballada romantyczna (BN II 142);
• E.A. POE, Opowiadania Wrocław 1996;
• Poeci języka angielskiego, t. 2. Warszawa 1971 (stąd: W. Blake, T. Moore, P.B. Shelley, J. Keats, H.W. Longfellow, E.A. Poe);
• A. PUSZKIN: Eugeniusz Oniegin (BN II 35), Wybór wierszy (BN II 201);
• A.L.H. De STAËL, Wybór pism krytycznych (BN II 49);
• STENDHAL: Czerwone i czarne (Warszawa 1996), Pustelnia parmeńska, Warszawa 2000;
• W. SCOTT, Waverley (BN II 56);
• T. SZEWCZENKO, Wybór poezji (BN II 178).
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: