Wstęp do filologii WH-FP-I-1-WstFilo-C
1. Podstawowe terminy filologii: język, wypowiedź, tekst, piśmiennictwo, literatura.
2. Geneza języka (mowy).
3. Mit i "słowo święte".
4. Oralność i piśmienność. Dźwięk i znak.
5. Język i wypowiedź: między indywidualnością a zbiorowością.
6. Zagadnienie metafory.
7. Akt mowy i gatunek mowy a gatunek literacki.
8. Na początku była pieśń. Związki literatury i muzyki.
9. Na początku była opowieść. Czy wszystko jest narracją?
10. Na początku był dialog. Dialogiczność i intertekstualność.
11. Literatura jako ekspresja. Liryczność. Tekst a doświadczenie wewnętrzne.
12. Literatura faktu.
13. Literatura a pamięć. Literatura a cielesność.
14. Literatura dokumentu osobistego (list, dziennik, pamiętnik, czat).
15. Wstęp do teorii znaczenia. Znaczenie słowa, zdania, wypowiedzi.
16. Struktura tekstu. Ujęcie tekstologiczne i literaturoznawcze.
17. Struktura tekstu literackiego. Wielopoziomowość.
18. Wstęp do teorii interpretacji. Sens, rozumienie, granice interpretacji.
19. Rozumienie tekstu dawnego. Rekonstrukcja obrazu świata, w który wbudowany jest tekst.
20. Przemiany w pojmowaniu języka i literatury w wieku XXI.
21. Wypowiedź a dyskurs. Dyskurs feministyczny, postzależnościowy.
22. Zwrot etyczny. Prawda, kłamstwo, odpowiedzialność – w tekście i nauce o tekście.
23. Doświadczenie estetyczne a tekst.
24. Słowo – świadomość – doświadczenie – wypowiedź.
25. Sztuczna inteligencja a język, świadomość i komunikacja.
W cyklu 2021/22_L:
1. Podstawowe terminy filologii: język, wypowiedź, tekst, piśmiennictwo, literatura. |
E-Learning
W cyklu 2021/22_L: E-Learning (pełny kurs) | W cyklu 2020/21_Z: E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy |
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2021/22_L: | W cyklu 2020/21_Z: | W cyklu 2019/20_Z: |
Efekty kształcenia
Posługuje się poprawną terminologią naukową; Rozpoznaje i rozstrzyga dylematy naukowe i etyczne związane z wykonywaniem pracy filologa;
zna pojęcie własności intelektualnej i podstawy rozumienia prawa autorskiego w zakresie związanym z praktyką filologiczną;
zna podstawową wiedzę o zakresie i znaczeniu filologii polskiej w obszarze nauk humanistycznych i w systemie kultury narodowej, zna jej aksjologiczny horyzont;
zna podstawową terminologię nauk humanistycznych z zakresu językoznawstwa;
zna podstawową terminologię nauk humanistycznych z zakresu literaturoznawstwa;
zna podstawowe normy etyki, w tym etyki autorskiej (zwłaszcza w obszarze ochrony własności intelektualnej) oraz związaną z nią terminologię;
potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i poprawnie przekazywać informacje pochodzące z mediów tradycyjnych i elektronicznych;
ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy.
Punktacja ECTS - 2 punkty
30 godzin - udział w wykładzie;
30 godzin - przygotowanie się do egzaminu.
Kryteria oceniania
Obecność na wykładach. Znajomość materiału przedstawianego na wykładach. Znajomość lektur obowiązkowych. Umiejętność analizy tekstu naukowego, dotyczącego prezentowanych problemów. Umiejętność posługiwania się podstawową terminologią w zakresie przedstawionym na wykładzie.
Praktyki zawodowe
powiązane ze specjalizacjami
Literatura
Literatura:
Bachtin Michaił, Problem tekstu. Próba analizy filozoficznej, przeł. Jerzy Faryno, „Pamiętnik Literacki” 1977 z. 3.
lub] - Michaił Bachtin, Słowo dialogu, dialogowość słowa, [w:] Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów, red. G. Godlewski, A. Mencwel, R. Sulima, Wydawnictwa UW, Warszawa 2003 (fragment pracy Estetyka twórczości słownej, tłum. Danuta Ulicka, PIW, Warszawa 1986)
Lektura dla osób zainteresowanych tematem: pozostałe teksty, drukowane w tym dziale antologii, ujęte w pliku pdf.
Bartmiński Jerzy, Stanisława Niebrzegowska Bartmińska, Tekstologia, Warszawa 2012
Dobrzyńska Teresa, Tekst. Próba syntezy, [w:] Problemy teorii literatury, s. 4, Ossolineum, Wrocław 1998
Gadamer Hans Georg, Człowiek i język, "Teksty" 1976 nr 6 lub dowolny tekst z tomu:
Gadamer Hans-Georg, Język i rozumienie, wyb., przekład i posłowie Piotr Dehnel i Beata Sierocka, Fundacja Aletheia, Warszawa 2003
Górski Konrad, Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, Wydawnictwo UMK, Toruń 2011 (lub inne wydania)
Kuckenburg Martin, Pierwsze słowo, przeł. Bartosz Nowacki, PIW, Warszawa 2016, 2021
Mayenowa Maria Renata, Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, Ossolineum, Wrocław 1978
Ong Walter Jackson, Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, przeł. Józef Japola, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011
W cyklu 2021/22_L:
Literatura: |
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: