Poetyka WH-FP-C-P1
Treści merytoryczne: stylistyka i jej przedmiot. Zagadnienie języka poetyckiego; Fonetyczne środki stylu; Fleksyjne, składniowe i słowotwórcze środki stylu; Leksyka jako sfera wyborów stylistycznych; Leksyka a semantyka; Metafora; Alegoria, mit i symbol; Stylizacja i jej rodzaje; Podsumowanie: elementy ogólnej teorii stylu.
Metody oceny: Podstawę studium poetyki stanowi lektura opracowań teoretycznych i praca analityczno-interpretacyjna nad wybranymi tekstami literackimi z punktu widzenia podejmowanych zagadnień teoretycznych. Student jest zobowiązany do rzetelnej znajomości lektur teoretycznych i literackich, poświadczonej aktywnym udziałem w zajęciach i pozytywnym zaliczeniem sprawdzianów. Warunkiem zaliczenia jest także pełne uczestnictwo w zajęciach (usprawiedliwienie nieobecności uzyskuje się na podstawie przedłożonego zwolnienia lekarskiego lub innego dokumentu). W ciągu semestru przewidywany jest co najmniej jeden zapowiedziany sprawdzian pisemny dotyczący problematyki prowadzonych zajęć; forma sprawdzianów i terminy – do uzgodnienia ze studentami w trakcie zajęć z przedmiotu.
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
FP1_W01 - ma podstawową wiedzę o zakresie i znaczeniu filologii polskiej w obszarze nauk humanistycznych i w systemie kultury narodowej, zna jej aksjologiczny horyzont;
FP1_W02 - zna podstawową terminologię nauk humanistycznych z zakresu językoznawstwa;
FP1_W03 - zna podstawową terminologię nauk humanistycznych z zakresu literaturoznawstwa;
FP1_W07 - ma uporządkowaną wiedzę, obejmującą wybrane teorie i nurty metodologiczne, wypracowane w obszarze literaturoznawstwa; ma podstawową wiedzę o dwudziestowiecznych osiągnięciach w tym zakresie i kierunkach ich rozwoju;
FP1_W16 - ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu współczesnego literaturoznawstwa;
FP1_W18 - zna współczesne metody analizy i interpretacji dzieła literackiego, teatralnego, filmowego zgodnie ze studiowanymi specjalnościami;
FP1_U01 - potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i poprawnie przekazywać informacje pochodzące z mediów tradycyjnych i elektronicznych;
FP1_U02 - posiada podstawowe umiejętności w zakresie formułowania problemów badawczy, doboru metod i narzędzi badawczych oraz prezentowania wyników przeprowadzonych badań w sposób zgodny z normami języka polskiego;
FP1_U03 - umie, kierując się wskazówkami naukowego opiekuna, w sposób samodzielny zdobywać informacje naukowe i rozwijać kompetencje badawcze;
FP1_U06 - potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami badawczymi zgodnie ze studiowanymi specjalnościami, by przeprowadzić analizę i interpretację przedmiotowego dzieła w celu odsłonięcia jego znaczeń, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym;
FP1_U07 - posiada umiejętność referowania literatury przedmiotu, merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków;
FP1_U08 - umie przygotować typowe prace pisemne w języku polskim, z zakresu filologii polskiej, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych i informacji pochodzących z mediów tradycyjnych i elektronicznych;
FP1_K01 - ma świadomość poziomu swojej wiedzy, rozumie potrzebę uczenia się, rozwoju osobistego i uczestniczenia w kulturze przez całe życie;
FP1_K03 - potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania;
FP1_K07 - uczestniczy w życiu kulturalnym, odpowiedzialnie korzystając z mediów tradycyjnych i elektronicznych ze świadomością wartości tradycji literackiej i językowej jako dobra wspólnego.
Opis ECTS:
Udział w ćwiczeniach: 120 godz.
Przygotowanie do ćwiczeń: 90 godz.
Konsultacje: 2 godz.
Przygotowanie do egzaminu: 20 godz.
Liczba godzin łącznie: 232
Liczba ECTS: 4 (3,86)
Kryteria oceniania
Ćwiczenia z poetyki uwzględniają analizę lektur teoretycznych, mającą ułatwić studentom porządkowanie i przyswajanie wiedzy. Prowadzący wskazuje kluczową problematykę zadanego tekstu, uruchamia również kontekst historyczny i metodologiczny danego wycinka wiedzy poetologicznej. Studenci zachęcani są do wskazania miejsc niejasnych w omawianym tekście.
Kolejnym istotnym wątkiem każdych ćwiczeń jest analiza wybranych przez prowadzącego lub zaproponowanych przez studentów przykładów - prowadzi się ją w celu wykazania heurystycznej mocy tez i kategorii poznanych wstępnie w trybie teoretycznym. Analizy zakładają aktywne uczestnictwo studentów, prowadzące do równowagi między wiedzą teoretyczną i umiejętnościami praktycznymi.
Weryfikacja efektów kształcenia uzyskiwana jest na podstawie ocen za aktywność w czasie ćwiczeń, ocen za kolokwia cząstkowe, ocen za kolokwia semestralne i roczne.
WIEDZA:
Ocena 2 (ndst.): brak znajomości tekstów obowiązkowych; brak rozumienia problemów omawianych podczas ćwiczeń; niedostateczna znajomość języka polskiego w mowie i w piśmie; brak umiejętności poprawnego zreferowania, w mowie i w piśmie, treści przeczytanych lektur; nieznajomość tytułów tekstów teoretycznych i nazwisk badaczy-literaturoznawców; więcej niż dwie nieodrobione nieobecności na ćwiczeniach.
Ocena 3 (dost.): ogólnikowa znajomość tekstów lekturowych omawianych na ćwiczeniach; słaba umiejętność poprawnego zreferowania, w mowie i w piśmie, treści przeczytanych lektur; nieznajomość tytułów tekstów teoretycznych i nazwisk badaczy-literaturoznawców; pełna frekwencja (odrobione nieobecności).
Ocena 4 (db.): znajomość tekstów z zakresu lektury obowiązkowej wraz z poprawnością rozumienia głównych tez przy ew. próbach dyskusji; znajomość nazwisk badaczy, historyków i teoretyków literatury, a także ich osiągnięć; poprawne zrozumienie treści przekazanych podczas ćwiczeń; umiejętność poprawnego zreferowania, w mowie i w piśmie, treści przeczytanych lektur; dobra znajomość tytułów opracowań teoretycznych i nazwisk badaczy-literaturoznawców; pełna frekwencja (odrobione nieobecności).
Ocena 5 (bdb.): bardzo dobra znajomość treści teoretycznych, dobre zrozumienie problemów literatury teoretycznej, umiejętność dostrzegania różnic między stanowiskami badaczy, samodzielna (krytyczna) interpretacja tez teoretycznych; umiejętność skorelowania wywodu teoretycznego z analizą omawianego na ćwiczeniach dzieła literackiego.
UMIEJĘTNOŚCI:
Ocena 2 (ndst.): brak umiejętności pisemnego (lub ustnego) zreferowania głównych tez rozwijanych w tych tekstach; nieznajomość nazwisk badaczy, historyków i teoretyków literatury, i ich prac; nieumiejętność zredagowania sprawdzianu pisemnego poprawnego pod względem merytorycznym, ortograficznym (3 lub więcej błędów ortograficznych), stylistycznym i interpunkcyjnym.
Ocena 3 (dost.): słaba znajomość podanej literatury przedmiotu; referowanie tekstów w miarę poprawne, ale bez głębszego ich zrozumienia; względna poprawność ortograficzna (dopuszcza się 2 błędy ortograficzne), stylistyczna i interpunkcyjna w pracach pisemnych.
Ocena 4 (db.): umiejętność poprawnej lektury tekstów teoretycznych; rozumienie treści przekazywanych podczas ćwiczeń z możliwością ew. dyskusji o omawianych problemach; poprawność ortograficzna (dopuszcza się 1 błąd ortograficzny), stylistyczna i interpunkcyjna w pracach pisemnych.
Ocena 5 (bdb.): samodzielna i krytyczna lektura tekstów teoretycznych, ew. umiejętność krytycznej oceny tez stawianych przez autorów; pełna poprawność ortograficzna, stylistyczna i interpunkcyjna w pracach pisemnych; samodzielność w ujęciu tematów, dyskusja czy polemika z przedkładanymi problemami.
Kompetencje:
Znajomość podanych lektur teoretycznych.
Umiejętność posłużenia się tezami teoretycznymi w analizie i interpretacji utworów literackich.
Poprawna analiza i interpretacja utworów literackich w aspekcie kategorii, którymi posługuje się poetyka.
Na zaliczenie końcowe składają się:
- pełna frekwencja na ćwiczeniach (dopuszcza się dwie nieusprawiedliwione nieobecności w ciągu semestru, jeżeli jest ich więcej, należy - w czasie dyżuru - dowieść znajomości problematyki omawianej na wszystkich [!] opuszczonych ćwiczeniach);
- znajomość prac teoretycznych i dzieł literackich przewidzianych na dane zajęcia; należy uwzględnić możliwość sprawdzianów pisemnych z lektur.
Literatura
LEKTURY PODSTAWOWE: A. Kulawik, Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego, Kraków 1990 lub 1997 (podręcznik obowiązkowy). – M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Słownik terminów literackich, Wrocław 1998 i wyd. następne (wybrane hasła).– S. Knisplówna, Instrumentacja głoskowa w „Pomniku” Tuwima, w: Stylistyka polska. Wybór tekstów, wybór, opracowanie i wstęp E. Miodońska-Brookes, A. Kulawik, M. Tatara, Warszawa 1973, s. 141-150. – K. Wyka, Słowa-klucze, w: Stylistyka polska. Wybór tekstów, dz. cyt., s. 153-166. – A. Okopień-Sławińska, Metafora bez granic, w: tejże, Semantyka wypowiedzi poetyckiej (Preliminaria), Wrocław 1975, s. 116-136 lub Kraków 1998, wyd. 2, s. 137-161. – D. Sayers, O pisaniu i czytaniu utworów alegorycznych, tłum. P. Graff, „Pamiętnik Literacki”, 1975, z. 3, s. 195-216 lub w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, red. K. Bartoszyński, M. Głowiński, H. Markiewicz, Wrocław 1988, t. II, s. 313-332. – M. Podraza-Kwiatkowska, Pojęcie symbolu, w: tejże, Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Kraków 1994, s. 15-45. – S. Sawicki, Z zagadnień semantyki poetyckiej Norwida, w: tenże, Poetyka, interpretacja, sacrum, Warszawa 1981, s. 59-83.
OPRACOWANIA UZUPEŁNIAJĄCE. Stylistyka: M. R. Mayenowa, Pojęcie języka poetyckiego i pojęcie stylu, w: Problemy teorii literatury, S. 3, red. H. Markiewicz, Wrocław 1988, s. 7-11. – Studia o metaforze, red. E. Sarnowska-Temeriusz, Wrocław 1980, t. I. – Studia o metaforze, red. M. Głowiński, A. Okopień–Sławińska, Wrocław 1983, t. II. – P. Ricoeur, Metafora i symbol, tłum. K. Rosner, w tenże, Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, oprac. i wstęp K. Rosner, Warszawa 1989, s. 123-155. – H.-G. Gadamer, Symbol i alegoria, w: Symbole i symbolika, red. M. Głowiński, Warszawa 1990, s. 98-107. – M. Głowiński, Kunszt wieloznaczności, „Pamiętnik Literacki” 1970, z. 3, s. 129-141 lub w: tenże, Intertekstualność, groteska, parabola. Szkice ogólne i interpretacje, dz. cyt., s. 419-433. – M. Głowiński, O stylizacji, w: Stylistyka polska. Wybór tekstów, dz. cyt., s. 249-263 lub w: tenże, Intertekstualność, groteska, parabola. Szkice ogólne i interpretacje, Kraków 2000, s. 53-72.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: