Psychologia społeczna 2 WF-PS-PSS2
Program wykładów:
I. Ogólne prawidłowości dotyczące myślenia o świecie i poznawania ludzi. Rodzaje i funkcje schematów poznawczych.
II. Deformacje w spostrzeganiu ludzi. Zjawiska: efekt pierwszeństwa, uporczywości, ukryte teorie osobowości, samospełniające się proroctwa.
III. Interpretacja przyczyn zachowania się ludzi. Wiara w sprawiedliwy świat, nierealistyczny optymizm, egotystyczny błąd atrybucyjny, podstawowy błąd atrybucyjny. Funkcje atrybucji przyczynowych.
IV. Stereotypy i uprzedzenia. Rodzaje i funkcje stereotypów i uprzedzeń. Metody badania uprzedzeń. Teorie wyjaśniające powstawanie uprzedzeń.
V.Stereotypy płciowe. Płeć biologiczna i płeć psychologiczna jednostki. społeczne i osobowościowe różnice międzypłciowe. Biologiczne i kulturowe teorie na temat genezy różnic w funkcjonowaniu kobiet i mężczyzn.
VI.Teoria dysonansu poznawczego. Źródła i sposoby redukowania dysonansu. Inni ludzie jako źródło dysonansu.
VII. Poznawanie samego siebie. Źródła samowiedzy. Funkcje regulacyjne samowiedzy.
VIII. Poczucie umiejscowienia kontroli. Osobowościowe i sytuacyjne uwarunkowania potrzeby sprawowania kontroli. Konsekwencje poczucia i braku sprawstwa dla funkcjonowania jednostki
IX. 9. Optymizm i pesymizm. Rodzaje optymizmu i pesymizmu. Konsekwencje przekonań dla funkcjonowania jednostki
X. Atrakcyjność interpersonalna. Teorie wyjaśniające zjawisko atrakcyjności. Wyznaczniki atrakcyjności. Miłość i przyjaźń.
XI. Manipulowanie własną atrakcyjnością - zjawisko ingracjacji
Charakterystyka technik ingracjacji - uwarunkowania ich skuteczności.Wpływ ingracjacji na obraz "ja" ingracjującej jednostki.
XII. Autoprezentacja
Taktyki i strategie autoprezentacyjne.
XIII. Autoprezentacja - różnice indywidualne
Samowiedza jednostki a zachowania autoprezentacyjne.
Rola lęku społecznego, pragmatyzmu i samooceny w zachowaniach autoprezentacyjnych.
XIV. Manipulacja społeczna
Kim są makiaweliści? Motywacyjne i sprawnościowe uwarunkowania manipulacji.Reguły życia społecznego wykorzystywane w manipulacji.
XV. Techniki manipulacji
Wykorzystywanie zasada życia społecznego do manipulowania ludźmi.
Techniki manipulacji oparte o regułę wzajemności oraz konsekwencji i zaangażowania.
Manipulacyjne wykorzystanie autorytetu oraz społecznego dowodu słuszności.
XVI. Wartości
Pojęcie wartości w psychologii. Funkcje wartości.Konformizm i samokierowanie jako wartości rodzicielskie.
Różnice indywidualne w zakresie zgodności zachowania z wartościami.
XVII. Postawy a zachowanie
Emocjonalne, poznawcze i behawioralne źródła postaw.
Funkcje postaw. Postawy a zachowanie - problem zgodności i rozbieżności zachowań z postawami.
XVIII. Zmiana postaw
Teorie zmiany postaw. Skuteczność przekazów informacyjnych. Strategie perswazji.
Zjawisko reaktancji. Uodparnianie postaw na zmiany, zjawisko immunizacji.
XIX. Konformizm
Przejawy konformizmu w życiu społecznym. Informacyjny i normatywny wpływ społeczny.
Sytuacyjne i osobowościowe uwarunkowania konformizmu.
Zjawisko posłuszeństwa wobec autorytetów.
XX. Procesy grupowe
Wpływ grupy na efektywność działania jednostki: zjawisko facylitacji i próżniactwa społecznego.
Myślenie grupowe - charakterystyka zjawiska. Możliwości zapobiegania.
XXI. Zachowania prospołeczne
Dlaczego pomagamy innym? Charakterystyka podstawowych motywów pomagania.
Sytuacyjne determinanty zachowań prospołecznych.
XXII. Zachowania prospołeczne - różnice indywidualne
Altruizm jako względnie stała cecha osobowości.
Osobowość zinternalizowana - kryteria identyfikacji.
Płeć a formy pomagania.
XXIII. Patologia życia codziennego - agresja
Źródła agresji. Genetyczne, kulturowe i sytuacyjne uwarunkowania zachowań agresywnych.
Środki masowego przekazu, a zachowania agresywne.
Sposoby zmniejszania agresji.
XXIV. Patologia życia codziennego - obojętność, "wypalanie się"
Patologia dużych skupisk miejskich. Dezindywidualizacja, wandalizm, obojętność wobec osób potrzebujących pomocy. "Wypalanie się" - objawy - możliwości zapobiegania.
XXV. Konflikty interpersonalne
Żródła konfliktów. Sposoby rozwiązywania konfliktów, style negocjacji. Zasady negocjacji opartych na wspołpracy.
Metody oceny:
egzamin pisemny - test. Zalicza 50% trafnych odpowiedzi.
Wymagana wiedza z wykładu oraz literatury obowiązkowej.
Obowiązkowy poprzednik
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
Wiedza:
Student zna podstawowe teorie dotyczące zachowań społecznych (pomocnych i agresywnych) jednostki, posiada wiedzę na temat mechanizmów i technik wpływu społecznego , kształtowania się postaw i możliwości ich zmiany. Zna podstawowe procesy grupowe.
Umiejętności:
Student potrafi ze zrozumieniem czytać badania psychologiczne z zakresu zachowań społecznych jednostki, potrafi krytycznie analizować metodologię badań, stawiać nowe pytania badawcze. Student potrafi interpretować zachowania ludzi odwołując się do teorii wpływu społecznego, potrafi przewidywać zachowania ludzi w oparciu o wiedzę na temat sytuacyjnych i osobowościowych wyznaczników tych zachowań.
Kompetencje:
Student efektywnie funkcjonuje w grupie: jest pomocny, kontroluje własną agresję, zachowuje się asertywnie, potrafi krytycznie ocenić własne zachowanie.
ECTS:
udział w wykładach: 30 godzin
udział w ćwiczeniach: 30 godzin
przygotowanie do ćwiczeń: 30 godzin
przygotowanie do egzaminu: 60 godzin
Razem: 150 godzin = 5 pkt ECTS
Kryteria oceniania
Test
Kryteria oceny:
51% poprawnych odpowiedzi - dst
75% poprawnych odpowiedzi - db
95% poprawnych odpowiedzi - bdb
Literatura
Literatura obowiązkowa:
Aronson E., Wilson T.D., Akert R. (1997). Psychologia społeczna. Serce i umysł, Poznań, Zysk i Spółka.
Wojciszke, B. (2002). Człowiek wśród ludzi.Warszawa, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Literatura uzupełniająca:
Balawajder, K. (1992). Konflikty interpersonalne. Katowice, Uniwersytet Śląski.
Cialdini R. (1995). Wywieranie wpływu na ludzi. Gdańsk, GWP.
Leary M. (1999). Wywieranie wrażenia na innych. O sztuce autoprezentacji. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Zimbardo Ph. G., Ruch F. L. (1987). Psychologia i życie. Warszawa, PWN.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: