Psychologia społeczna 1 WF-PS-PSS1
Program wykładów
I. Ogólne prawidłowości dotyczące myślenia o świecie i poznawania ludzi Rodzaje i funkcje schematów poznawczych. Stosowanie schematów w poznawaniu świata: konieczność oraz ryzyko błędów.
II. Deformacje w spostrzeganiu ludzi
Zniekształcenia w poznawaniu ludzi na przykładzie wybranych zjawisk: efektu pierwszeństwa, uporczywości, zjawiska wrogich mediów, ukrytych teorii osobowości oraz samospełniającego się proroctwa.
III. Interpretacje przyczyn zachowania się ludzi
Atrybucje w służbie ego: wiara w sprawiedliwy świat; nierealistyczny optymizm.Podstawowy błąd atrybucyjny; atrybucje z perspektywy aktora i obserwatora.
Funkcje atrybucji przyczynowych.
IV. Stereotypy i uprzedzenia
Rodzaje i funkcje stereotypów i uprzedzeń. Koncepcja aktywizacji stereotypów Patrycji Devine. Metody badania uprzedzeń. Możliwości zmiany stereotypów i osłabiania uprzedzeń: hipoteza kontaktu międzygrupowego
V. Teorie wyjaśniające powstawanie uprzedzeń
Teoria rzeczywistego konfliktu międzygrupowego, teorie psychodynamiczne, teorie społecznego uczenia się, teoria tożsamości społecznej Tajfela. Teorie rasizmu ukrytego.
VI. Stereotypy płciowe
Płeć biologiczna, a płeć psychologiczna jednostki. Poznawcze, społeczne i osobowościowe różnice między płciami.
Teorie biologiczne i kulturowe na temat genezy różnic w funkcjonowaniu psychospołecznym kobiet i mężczyzn. Teoria androgynii psychicznej Sandry Bem.
VII. Teoria dysonansu poznawczego
Źródła i sposoby redukowania dysonansu poznawczego. Redukowanie dysonansu w sytuacjach niewystarczającego uzasadnienia zewnętrznego.
VIII. Inni ludzie jako źródło dysonansu poznawczego
Teoria podtrzymywania pozytywnej samooceny Tessera. Teoria autoafirmacji Steele'a.
IX. Poznawanie samego siebie
Rodzaje i funkcje regulacyjne samowiedzy. Obiektywizm samowiedzy w świetle introspekcjonizmu, psychoanalizy i psychologii poznawczej. Teoria samoświadomości Duvala i Wicklunda.
X. Źródła samowiedzy
Koncepcja odzwierciedlonego "ja" oraz porównania społeczne.
Teoria samoobserwacji Bema.
XI. Poczucie umiejscowienia kontroli
Potrzeba wywierania wpływu na bieg wydarzeń - uwarunkowania sytuacyjne i osobowościowe.
Konsekwencje poczucia i braku sprawstwa dla psychospołecznego funkcjonowania jednostki.
XII. Optymizm i pesymizm
Pewność i trafność wiedzy człowieka - zjawisko nadmiernej pewności siebie.
Dyspozycyjny optymizm i pesymizm. Nierealistyczny optymizm, pesymizm defensywny.
Konsekwencje optymizmu/pesymizmu dla funkcjonowania jednostki.
XIII. Atrakcyjność interpersonalna
Teorie wyjaśniające zjawisko atrakcyjności interpersonalnej.
XIV. Wyznaczniki atrakcyjności interpersonalnej
Rola atrakcyjności fizycznej. Zjawisko "czystej ekspozycji". Zasada podobieństwa do "ja" oraz komplementarności potrzeb.
XV. Miłość i przyjaźń
Trójczynnikowa koncepcja Sternberga. Dynamika funkcjonowania związków długotrwałych.
Rodzaje i fazy miłości. Miłość, a związki przyjacielskie.
Metody oceny:egzamin pisemny - test na podstawie treści wykładów oraz literatury obowiązkowej.Zalicza 50% odpowiedzi.
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
Wiedza:
Posiada wiedzę na temat przedmiotu badań i metod stosowanych w psychologii społecznej. Posiada wiedzę na temat prawidłowości rządzących spostrzeganiem społecznym, zna podstawowe zniekształcenia w spostrzeganiu innych ludzi i własnej osoby, zna teorie wyjaśniające powstawanie tych zniekształceń. Zna teorie wyjaśniające powstawanie uprzedzeń społecznych. Posiada wiedzę na temat atrakcyjności interpersonalnej i możliwości wpływania na własną atrakcyjność poprzez autoprezentację.
Umiejętności
Student potrafi czytać ze zrozumieniem badania z zakresu psychologii społecznej. Student potrafi krytycznie oceniać sens badań psychologicznych, odwołując się do metodologii tych badań i uwarunkowań kulturowych. Potrafi stawiać pytania badawcze i odpowiadać na nie odwołując się do wiedzy naukowej.
Kompetencje
Student potrafi interpretować poglądy i zachowania ludzi odwołując się do teorii psychologicznych. Podobnie potrafi dystansować się do własnych poglądów i zachowań. Potrafi dyskutować, konstruktywnie krytykować poglądy odmienne od własnych.
ECTS:
udział w wykładach: 30 godzin
udział w ćwiczeniach: 30 godzin
przygotowanie do ćwiczeń: 30 godzin
przygotowanie do egzaminu: 60 godzin
Razem: 150 godzin = 5 pkt ECTS
Kryteria oceniania
Test
51% poprawnych odpowiedzi - dst
75% poprawnych odpowiedzi - db
95% poprawnych odpowiedzi - bdb
Literatura
Literatura obowiązkowa:
Aronson E., Wilson T.D., Akert R. (1997). Psychologia społeczna. Serce i umysł, Poznań, Zysk i Spółka.
Wojciszke, B. (2002). Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej.Warszawa, Wyd. Scholar.
Literatura uzupełniająca:
Brannon L. (2002). Psychologia rodzaju, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Eysenck H., Eysenck M. (1999), Podpatrywanie umysłu, Gdańsk, GWP.
Kofta, M., Szustrowa, T. (1991). Złudzenia, które pozwalają żyć. Warszawa, PWN.
Wojciszke, B. (1995). Psychologia miłości. Gdańsk, GWP.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: