WM: Psychologia zeznań świadków WF-PS-NPZS
Kurs wykładów monograficznych - 30 godzin.
Tematy zajęć:
1.świadek w procesie sądowym -historia
2. prawne i psychologiczne kryteria oceny dowodu z zeznań
3.polskie przepisy prawne dotyczące świadka
4. zdolność do świadczenia a stan zdrowia psychicznego świadka
5. sądowe kryteria oceny dowodów, w tym także zeznań świadków
6. problematyka świadka we współczesnej psychologii
7. wiedza z psychologii ogólnej, rozwojowej - pomocna w ocenie zeznań świadka
8. procesy poznawcze
9. spostrzeganie
10. zapamiętywanie
11. spostrzeganie a czynniki związane z sytuacją
12. metody oceny zeznań
13.przesłuchanie, zeznanie jako proces komunikacji interpersonalnej
14. przesłuchanie poznawcze (PP)
15. Procedura przesłuchania poznawczego
16. metody wykrywania kłamstwa
17. obiektywne metody identyfikacji świadomego fałszowania zeznań
18. okazanie, rozpoznanie, konfrontacja
19. wiarygodność dzieci jako świadków
20. wiarygodność świadka a stan zdrowia psychicznego
21. kodeksowe uregulowania przesłuchania świadków i ich uprawnienia
22. opracowanie opinii
23. pytania skierowane do biegłego
24. istotne elementy opinii
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
Wiedza:
świadek w postępowaniu karnym i cywilnym zaliczany jest do podstawowych źródeł dowodowych a jego zeznanie - środkiem dowodowym. Stąd też istotna jest ocena składanych zeznań i ich wiarygodności. Wyjaśnienia podejrzanego/ świadka / oskarżonego poddawane są ocenie sądowej.
Dominująca pozycja zeznań świadka jest powodem poszukiwania metod wiarygodności zeznań. Sąd odwołuje się do pomocy specjalnej wiedzy psychologa. Wiedza ta nabiera szczególnego znaczenia wraz z rozwojem nowoczesnej psychologii. Znajomość podstawowych uregulowań prawnych pozwala określić kompetencje biegłego, przedmiot i zakres jego badań.
Umiejętności:
Stanowią kompetencje dopełnienia roli biegłego (eksperta sądowego).
Znajomość metod badania świadka pozwala wypełnić obowiązki biegłego w sposób nieprzekraczający praw badanych osób i uprawnień zawartych w przepisach kodeksowych.
Kompetencje:
Wiedza o krytycyzm w zakresie oceny wiarygodności zeznań w oparciu o badania własne, psychologiczne metody jak i całokształt dowodów sądowych. Umiejętność w zdobywaniu specjalistycznej wiedzy podnoszącej kwalifikacje biegłego.
ECTS
udział w wykładzie 30
przygotowanie do wykładu i lektura tekstów 80
konsultacje 10
przygotowanie do egzaminu 30
Suma godzin 150:30 = 5
LICZBA ECTS 5
Literatura
1. Arntzen, F. Psychologia zeznań świadków. Warszawa 1989.
2. Gierowski J.K., Jaśkiewicz- Obydzińska T., Najda M. (red.) Psychologia w postępowaniu karnym. Kraków 2008.
3.Jaśkiewicz- Obydzińska T., Ekspertyza psychologiczna dotycząca małoletnich świadków - pokrzywdzonych w sprawach o przestępstwa seksualne. /W:/ Z Zagadnień Kryminalistyki nr. XIX.
4. Jaśkiewicz- Obydzińska T., Przesłuchanie poznawcze. Gdańsk 1996.
5. Jaśkiewicz- Obydzińska T., Wach E. przesłuchanie poznawcze dzieci. /W:/ Dziecko Krzywdzone, nr 10. ss. 53-60.
6. Majchrzyk Z., Nieletni i świadek w sądzie. warszawa, Wyd. UKSW, 2014.
7. Marten Z., Wstęp do psychologii sądowej. Katowice 1990.
8. Memon A., Opowiedzieć wszystko: wywiad poznawczy /W:/ R. Bull, A. Memon (red.) Psychologia i prawo. Wiarygodność zeznań i materiału dowodowego. Gdańsk 2003.
9. Stanik, J.M., Z badań nad psychologicznymi uwarunkowaniami wiarygodności zeznań świadków /W:/ S. Waltoś, Świadek w procesie sądowym. Warszawa 1985.
10 Stanik, J.M., Wybrane problemy psychologii zeznań świadków /W:/ J.M. Lubelski, J.M. Stanik, L. Tyszkiewicz (red.) wybrane zagadnienia psychologii dla prawników. Katowice 1986.
11. Stanik, J.M., Węzłowe problemy etyczno- zawodowe biegłego psychologa /W:/ J.M.Stanik, Z. Majchrzyk (red.) Etyczno -zawodowe problemy biegłego sądowego psychologa i psychiatry w praktyce sądowej. Katowice 1995.
12. Stanik, J.M., Przesłuchanie poznawcze (cognitive interview): Założenia, procedura, wyniki /W:/ J.M.Stanik, Z. Majchrzyk (red.) Psychologiczne i psychiatryczne opiniodawstwo sądowe w ramach nowych uregulowań prawnych. Katowice 2001, ss. 171-188.
13. Stanik, J.M., Psychologiczne problemy metod przesłuchań świadków /W:/ Przegląd Psychologiczny nr. 2, 2004.
14. Stanik, J.M., Psychologia sądowa. Warszawa 2013.
15. Tomaszewski T., Procesy spostrzegania /W:/ Tomaszewski T. (red.) Psychologia. Warszawa 1975.
16. Waltoś S., Wprowadzenie do badań /W:? s. Waltoś, Świadek w procesie sądowym. warszawa 1985.
17. Zeigarnik B.W. Podstawy psychologii klinicznej. Warszawa 1983.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: