Podstawy opiniowania sądowo-psychiatryczno-psychologicznego WF-PS-N-POSP
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z szeroko pojętą problematyką opiniowania sądowo-psychiatryczno-psychologicznego oraz zrozumienie związków między prawem a psychologią. Zajęcia koncentrują się na roli psychologa jako biegłego, znaczeniu ekspertyzy psychologicznej w sprawach karnych i cywilnych, możliwościach diagnostycznych oraz stosowanych metodach psychologicznych i psychometrycznych. Studenci poznają procedury powoływania biegłych, przedmiot i zakres ekspertyzy, a także zasady współpracy z biegłymi innych specjalności. Omówione zostaną zagadnienia związane z przygotowaniem i formą opinii biegłego psychologa, diagnozą stanu psychicznego, oceną dowodów, interpretacją wyjaśnień podejrzanych, oskarżonych i świadków oraz profilowaniem kryminalnym. Przedmiot uwzględnia także ocenę nieszczerości, wady opinii oraz praktyczne aspekty funkcjonowania psychologa w postępowaniu przygotowawczym i sądowym, podkreślając znaczenie interdyscyplinarności i współpracy ekspertów w zróżnicowanych sprawach.
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Osoba uczestnicząca w zajęciach:
Wiedza (W):
W13 – zna i rozumie specyfikę opiniowania psychologicznego w systemie prawnym, w tym procedury powoływania biegłych, zakres i przedmiot ekspertyzy, znaczenie opinii psychologicznej w sprawach karnych i cywilnych oraz podstawy prawne i standardy przygotowywania opinii,
W15 – zna i rozumie metody diagnostyczne stosowane w ekspertyzach psychologicznych, w tym diagnozę stanu psychicznego, metody psychometryczne, ocenę wyjaśnień podejrzanych, oskarżonych i świadków oraz profilowanie kryminalne.
Umiejętności (U):
U01 - potrafi wskazać wady opinii, analizować akta sądowe, wskazywać na narzędzia psychologiczne mogące mieć zastosowanie w określonej sprawie.
Kompetencje (K):
K02 – rozumie i stosuje zasady etyki zawodowej psychologa w pracy sądowej, w tym przy opiniowaniu, współpracy z innymi biegłymi i interpretacji materiałów dowodowych, wrażliwych lub niepełnych.
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia jest obecność na co najmniej 80% zajęć (dopuszczalne 2 nieusprawiedliwione nieobecności).
Kryteria szczegółowe oceny:
Ocena 5 (bardzo dobry):
Student:
- w pełni rozumie zagadnienia związane z rolą psychologa jako biegłego oraz znaczeniem ekspertyzy psychologicznej w sprawach karnych i cywilnych,
- samodzielnie analizuje procedury powoływania biegłych, przedmiot i zakres ekspertyzy oraz zasady współpracy interdyscyplinarnej,
- prawidłowo interpretuje dokumentację sądową, wyjaśnienia podejrzanych, oskarżonych i świadków,
- potrafi dostosować metody psychologiczne i psychometryczne do praktyki opiniowania,
- wykazuje pełną świadomość etyczną w pracy psychologa sądowego, prawidłowo rozstrzyga dylematy etyczne i ocenia wady opinii,
- osiągnął wszystkie zakładane efekty uczenia się w obszarach wiedzy, umiejętności i kompetencji.
Ocena 4 (dobry):
Student:
- poprawnie stosuje wiedzę teoretyczną i praktyczną, ale w interpretacji akt i wyjaśnień pojawiają się nieścisłości,
- potrafi analizować procedury powoływania biegłych
- wymaga wsparcia w ocenie dowodów i formułowaniu wniosków,
- osiągnął większość zakładanych efektów uczenia się w obszarach wiedzy, umiejętności i kompetencji.
Ocena 3 (dostateczny):
Student:
- zna podstawowe procedury i metody opiniowania, ale ma trudności z praktyczną analizą dokumentacji,
- ma ograniczoną wiedzę dot. diagnozy stanu psychicznego,
- osiągnął niektóre zakładane efekty uczenia się w obszarach wiedzy, umiejętności i kompetencji.
Ocena 2 (niedostateczny):
Student:
- nie rozumie roli psychologa biegłego ani znaczenia ekspertyzy psychologicznej,
- nie potrafi analizować dokumentacji, wyjaśnień podejrzanych, oskarżonych ani świadków,
- nie wykazuje świadomości etycznej dot. pracy biegłego psychologa,
- nie osiągnął zakładanych efektów uczenia się w obszarach wiedzy, umiejętności i kompetencji.
Literatura
Literatura obowiązkowa:
Cierpiałkowska, L. (2009). Psychopatologia. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Gierowski, J. K., Jaśkiewicz-Obydzińska, T., Najda, M. (2010). Psychologia w postępowaniu karnym. LexisNexis Polska.
Rode, D., Dukała, K., Kabzińska, J., Zalewska-Łunkiewicz, K. (2020). Kliniczna psychologia sądowa. PWN.
Literatura uzupełniająca:
Chojnacka-Szawłowska, G., Pastwa-Wojciechowska, B. (2007). Kliniczne i sądowo-penitencjarne aspekty funkcjonowania człowieka. Oficyna Wydawnicza "Impuls".
Gulla, B., Niewiadomska, I., Wysocka-Pleczyk, M. (2010). Białe plamy w psychologii sądowej. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Habzda-Siwek, E. (2002). Diagnoza stanu psychicznego sprawcy a rozstrzygnięcia w procesie karnym. Kantor Wydawniczy "Zakamycze".
Pastwa-Wojciechowska, B. (2008). Człowiek w obliczu prawa. Oficyna Wydawnicza "Impuls".
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: