Psychologia mitu i fantazmatu WF-PS-N-PMF
1. Porządek pojęciowy i definicyjny: mit a fantazmat.
2. Psychologia kulturowa i narracyjna: kultura, psychologia oraz mit jako sposób rozumienia świata i ludzi.
3. Homo mythicus – tożsamość mityczna, mitotwórcza działalność człowieka.
4. Logos vs. mythos: dwa porządki umysłu i łady kategorialne - dyskursywny i narracyjny/mityczny.
5. Obecność i potęga mitu – kultury tradycyjne a nowoczesne mity (m.in. mit wiecznej młodości, Techne, Batman, Władca pierścieni, Wiedźmin, Gwiezdne wojny).
6. Klasyczne koncepcje mitu i fantazmatu: filozofia, historia/archeologia, antropologia kulturowa, socjologia, literaturoznawstwo, religioznawstwo.
7. Psychologiczne i psychoanalityczne wykładnie mitu i fantazmatu.
8. Mit i myślenie mityczne jako core ideas antropologii i psychologii realnej.
9. Mito- i fantazmatocentryczna psychologia kulturowa E. Boescha.
10. Mito- i fantazmatoanaliza: źródła, koncepcje, zasady, metody, aplikacje.
11. Analiza Konotacyjna E. Boescha jako metoda jakościowa analizy mikrodoświadczeń mitycznych.
12. Cry for the myth: mitoterapia - źródła, zasady, koncepcje, metody, aplikacje.
13. Automitodiagnoza i mitoterapia: Jakim mitem żyjesz? (C. S. Pearson)
14. Metoda mitu personalnego S. Keena a metoda amplifikacji
15. Jaki mit żyje Tobą? J. Hillmana psychozofia (perspektywa duszy)
16. Kazusy I: psychologiczna analiza/aktualność klasycznych mitologii i mitów
17. Kazusy II: mitoznawcza analiza wybranych zjawisk psychicznych i problemów psychologicznych
18. Wybrane aplikacje psychologii mitu:
- mit miłości w kulturoterapii
- indygeniczna psychologia a mitologia Słowian
- podróż bohatera jako proces życia ludzkiego
- przykłady kultur tradycyjnych/egzotycznych lub historycznych (Japonia, Amazonia Ekwadorska, Buriacja, Gwatemala, kraje Afryki, Indonezja, Korea Północna, Chiny) : analiza materiału filmowego z wypraw badawczych autora
- mityczna emocja kulturowa jako rdzeń danej kultury (Finlandia - Sisu, Grecja - Kefi).
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
W cyklu 2023/24_Z: fakultatywny dowolnego wyboru | W cyklu 2020/21_Z: fakultatywny dowolnego wyboru | W cyklu 2022/23_Z: fakultatywny dowolnego wyboru | W cyklu 2021/22_Z: obowiązkowy |
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu kursu student:
1. Definiuje pojęcia mitu i fantazmatu oraz rozumie związki zachodzące między tymi pojęciami.
2. Rozróżnia koncepcje mitu i fantazmatu obecne w naukach społecznych.
3. Identyfikuje psychologiczny wymiar mitu.
4. Zna zasady i rodzaje mitoanalizy oraz potrafi je stosować.
5. Rozpoznaje różne koncepcje i metody mitoterapii oraz sposoby ich aplikacji.
6. Krytycznie dostrzega obecność mitów w kulturze współczesnej i ich wpływ na conditio humana.
Kryteria oceniania
5 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
4.5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
4.0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
3.5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami
3.0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale z licznymi błędami
2.0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne
Presentacja powerpoint.
Egzamin pisemny - pytania otwarte problemowe.
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy.
Literatura
Błocian, I. (2010). Psychoanalityczne wykładnie mitu. Warszawa: Eneteia.
Bond, S. D. (1993). Living myth. Personal meaning as a way of life. Boston-London: Shambhala Publications.
Bruner, J. (1960). Myth and Identity, w: H. Murray (ed.), Myth and Mythmaking. New York: George Braziller.
Campbell, J. (1994). Potęga mitu. Kraków: Signum.
Dudek, W., Jaszewska, M. (2013). Psychologia mitów greckich. Warszawa: Eneteia.
Eliade, M. (1974). Sacrum, mit, historia. Warszawa: PIW.
Hillman, J. (2016). Uzdrawiające fikcje. Warszawa: Laurum.
Hillman, J. (2016). Re-wizja psychologii. Warszawa: Laurum.
Jung, C.G. (1982). Nowoczesny mit. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Kołakowski, L. (1994). Obecność mitu. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
Lacan, J. (2007). Mit indywidualny neurotyka. Warszawa: PWN.
Lévi-Strauss, C. (1969). Myśl nieoswojona. Warszawa: PWN.
Lévy-Bruhl, L. (1992). Czynności umysłowe w społeczeństwach pierwotnych. Warszawa: PWN.
Malinowski, B. (1990). Mit, magia, religia. Warszawa: PWN.
May, R. (1997). Błaganie o mit. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
McAdams (1997). The Stories We Live By. Personal Live and the Making of the Self. New York: Guilford Press.
Pankalla, A. (1993). Mistyczny charakter czynności umysłowych człowieka w teorii Lévy-Bruhla. Poznań.
Pankalla, A. (2000). Psychologia mitu. Kultury tradycyjne a współczesność. Warszawa: Eneteia.
Pankalla, A., Dudek, Z.W. (2005/2008). Psychologia kultury. Doświadczenia graniczne i transkulturowe. Warszawa: Eneteia.
Pankalla, A., Kilian, A. (2007). Psychescapes. Tożsamość naszych czasów. Poznań: PWP.
Pankalla, A., Klaus, Z. (2010). Mitoterapia. Historia, teoria, praktyka. Warszawa-Poznań: Wydawnictwo Instytutu Psychologii Mitu, PWP, Black Unicorn.
Pankalla, A., Świerad-Piskor, B. (2010). Mit miłości w kulturoterapii. Poznań: PWP (monogr. popularnonaukowa).
Pankalla, A. (2011). Mitocentryczna psychologia kulturowa Ernesta Boescha. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Pankalla, A. (2014). Kultura psychologów. Wprowadzenie do psychologii historyczno-kultuowej. Katowice: Wydawnictwo Altermed.
Pankalla, A. (red.) (2015). Homo religiosus a psychologia. Poznań: Kunke Poligrafia.
Pankalla, A., Kośnik, K. (2018). Indygeniczna psychologia Słowian. Wprowadzenie do realnej nauki o duszy. Kraków: Universitas.
Pearson, C. (1995). Nasz wewnętrzny bohater. Poznań: Rebis.
Zagórska, W. (2010). Uczestnictwo młodych dorosłych w rzeczywistości wykreowanej kulturowo. Kraków: Universitas.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: