Konwersatorium: Nowe modele w psychologii stresu oraz ich osobowościowe i kliniczne odniesienia WF-PS-N-NMPS
1. Przegląd problemów psychologii stresu. Luka między psychologią stresu a praktyką kliniczną.
2. Mechanizmy obronne jako formy radzenia sobie ze stresem. Rola mechanizmów obronnych w transakcji stresowej na podstawie wybranych przypadków klinicznych.
3. Kołowy Model Radzenia Sobie ze Stresem.
4. Teoria Helgeson: sprawczość, sprawczość niepohamowana, wspólnotowość i wspólnotowość niepohamowana a radzenie sobie ze stresem i zdrowie.
5. Przegląd znanych i mniej znanych modeli osobowości. Porównanie i krytyczne omówienie wybranych modeli osobowości ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wyjaśniania zmiennych związanych ze stresem i zdrowiem psychicznym.
6. Teoria Kuhla: orientacja na stan/ działanie.
7. Teoria Poszerzająca i Budująca Funkcję Emocji Pozytywnych Fredrickson.
8. Różnice i podobieństwa koncepcji radzenia sobie i regulacji emocji.
9. Efektywność strategii radzenia sobie w zależności od zmiennych sytuacyjnych.
10. Regulacja emocji w sytuacji stresu. Od czego zależy skuteczność poszczególnych strategii regulacji emocji? Analiza m.in. różnych rodzajów przewartościowania, humoru, ruminacji, ekspresji emocji oraz technik ekspresyjnego pisania.
11. Radzenie sobie i regulacja emocji a zaburzenia internalizujące i eksternalizujące.
12. Związki radzenia sobie i regulacji emocji ze wskaźnikami zdrowia fizycznego.
13. Zmienne psychologiczne wyjaśniające różnice w poziomie zdrowia (również zdrowia fizycznego) między państwami.
14. Podsumowanie.
15. Test końcowy.
E-Learning
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
Wiedza:
- zna podstawowe koncepcje i teorie w psychologii stresu, regulacji emocji i psychologii zdrowia,
- rozumie prawidłowości dotyczące związku wybranych strategii regulacji emocji i odzyskania równowagi po stresującym wydarzeniu,
- zna zależności stylów radzenia sobie, strategii regulacji emocji i konfiguracji cech osobowości ze zdrowiem.
Umiejętności:
- mając zadany problem badawczy potrafi przeszukiwać bazy artykułów naukowych i dokonywać ich selekcji,
- potrafi interpretować wyniki badań poświęcone problematyce stresu, osobowości, regulacji emocji i zdrowia.
Kompetencje:
- jest otwarty na nowe treści i odmienne stanowiska,
- zauważa problemy i sprzeczności w literaturze, potrafi je wyartykułować w języku nauki,
- umie dyskutować na tematy naukowe jednocześnie zachowując dystans i krytycyzm wobec własnego stanowiska,
- jest przygotowany do organizowania własnych badań mających na celu rozwiązywanie określonych problemów zidentyfikowanych w literaturze.
ECTS:
Udział w zajęciach: 30 godzin
Praca własna: 30 godzin
Suma godzin: 60
Liczba ECTS: 60 godzin/30 (25) =2
Kryteria oceniania
Warunki zaliczenia konwersatorium:
1. Aktywność na zajęciach: studenci będą otrzymywać na konwersatoriach krótkie artykuły w języku angielskim lub ich fragmenty do omówienia i wspólnego przedyskutowania.
2. Zaliczenie testu.
Wiedza:
- na ocenę 5 (bdb.): wyjaśnia wszystkie lub prawie wszystkie omawiane związki stylów radzenia sobie, strategii regulacji emocji i konfiguracji cech osobowości ze zdrowiem i odzyskaniem równowagi po stresującym wydarzeniu.
- na ocenę 4 (db.): wyjaśnia większość omawianych związków stylów radzenia sobie, strategii regulacji emocji i konfiguracji cech osobowości ze zdrowiem i odzyskaniem równowagi po stresującym wydarzeniu.
- na ocenę 3 (dst.): wyjaśnia najważniejsze spośród omawianych związków stylów radzenia sobie, strategii regulacji emocji i konfiguracji cech osobowości ze zdrowiem i odzyskaniem równowagi po stresującym wydarzeniu.
- na ocenę 2 (ndst.): nie umie wyjaśnić związków stylów radzenia sobie, strategii regulacji emocji i konfiguracji cech osobowości ze zdrowiem i odzyskaniem równowagi po stresującym wydarzeniu.
Umiejętności:
- na ocenę 5 (bdb.): twórczo interpretuje wyniki badań nad stresem i regulacją emocji.
- na ocenę 4 (db.): umie poprawnie interpretować wyniki badań nad stresem i regulacją emocji.
- na ocenę 3 (dst.): dostrzega podstawowe zależności w interpretowanych wynikach badań nad stresem i regulacją emocji.
- na ocenę 2 (ndst.): nie umie interpretować wyników badań nad stresem i regulacją emocji.
Kompetencje:
- na ocenę 5 (bdb.): Student jest otwarty na nowe treści i odmienne stanowiska. Łatwo zauważa liczne problemy i sprzeczności w literaturze, potrafi wyrazić je w języku nauki. Umie dyskutować na tematy naukowe jednocześnie zachowując krytycyzm wobec własnego stanowiska. Dobierając optymalny plan badawczy, potrafi zaplanować proste badanie mające na celu rozwiązanie określonego problemu zidentyfikowanego w literaturze.
- na ocenę 4 (db.): Student jest otwarty na nowe treści i odmienne stanowiska. Zauważa wiele problemów i sprzeczności w literaturze, potrafi wyrazić je w języku nauki. Umie dyskutować na tematy naukowe jednocześnie zachowując krytycyzm wobec własnego stanowiska. Potrafi zaplanować proste badanie mające na celu rozwiązanie określonego problemu zidentyfikowanego w literaturze.
- na ocenę 3 (dst.): Student jest otwarty na nowe treści i odmienne stanowiska. Zauważa najważniejsze problemy i sprzeczności w literaturze, potrafi wyrazić je w języku nauki. Umie dyskutować na tematy naukowe i dostrzega najważniejsze ograniczenia własnego stanowiska. Potrafi zaplanować proste badanie mające na celu rozwiązanie określonego problemu zidentyfikowanego w literaturze.
- na ocenę 2 (ndst.): Student nie jest otwarty na nowe treści i odmienne stanowiska. Nie dostrzega problemów i sprzeczności w literaturze, nie potrafi posługiwać się językiem nauki. Nie umie dyskutować na tematy naukowe i nie zachowuje krytycyzmu wobec własnego stanowiska. Nie potrafi zaplanować prostego badania mającego na celu rozwiązanie określonego problemu zidentyfikowanego w literaturze.
Literatura
Appleton, A. A., Buka, S. L., Loucks, E. B., Gilman, S. E., & Kubzansky, L. D. (2013). Divergent associations of adaptive and maladaptive emotion regulation strategies with inflammation. Health Psychology, 32, 748–756.
Ben-Zur, H., & Zeidner, M. (1995). Coping patterns and affective reactions under community crisis and daily routine conditions. Anxiety, Stress & Coping, 8, 185–201.
Compas, B. E., Jaser, S. S., Bettis, A. H., Watson, K. H., Gruhn, M. A., Dunbar, J. P., . . . Thigpen, J. C. (2017). Coping, emotion regulation, and psychopathology in childhood and adolescence: A meta-analysis and narrative review. Psychological Bulletin, 143, 939–991.
Coyne, J. C., & Racioppo, M. W. (2000). Never the twain shall meet? Closing the gap between coping research and clinical intervention. American Psychologist, 55, 655–664.
De Raad, B., Barelds, D.P.H., Levert, E., Ostendorf, F., Mlacic, B., & Di Blas, L. et al. (2010). Only three factors of personality are fully replicable across languages: A comparison of 14 trait taxonomies. Journal of Personality and Social Psychology, 98, 160–173.
Ebstrup, J. F., Eplov, L. F., Pisinger, C., & Jorgensen, T. (2011). Associations between the Five Factor personality traits and perceived stress: Is the effect mediated by general self-efficacy? Anxiety, Stress, and Coping, 24, 407– 419.
Folkman, S. (2008). The case for positive emotions in the stress process. Anxiety, Stress, & Coping, 21, 3–14.
Fredrickson, B. L., & Branigan, C. (2005). Positive emotions broaden the scope of attention and thought–action repertoires. Cognition and Emotion, 19, 313–332.
Gabbard, G. O. (2009). Psychiatria psychodynamiczna w praktyce klinicznej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Gross, J. J., & John, O. P. (2003). Individual differences in two emotion regulation processes: Implications for affect, relationships, and well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 85, 348–362.
Hampton, A. J. D., Hadjistavropoulos, T., Gagnon, M. M., Williams, J., & Clark, D. (2015). The effects of emotional regulation strategies on the pain experience: A structured laboratory investigation. Pain, 156, 868-879.
Helgeson, V. S., & Fritz, H. L. (1999). Unmitigated agency and unmitigated communion: Distinctions from agency and communion. Journal of Research in Personality, 33, 131–158.
Jokela, M., Pulkki-Raback, L., Elovainio, M., & Kivimaki, M. (2014). Personality traits as risk factors for stroke and coronary heart disease mortality: Pooled analysis of three cohort studies. Journal of Behavioral Medicine, 37, 881– 889.
Kotov, R., Gamez, W., Schmidt, F., & Watson, D. (2010). Linking “big” personality traits to anxiety, depressive, and substance use disorders: A meta-analysis. Psychological Bulletin, 136, 768-821.
Kuhl, J. (2000). A functional-design approach to motivation and self-regulation: The dynamics of personality systems interactions. In M. Boekaerts, P. R. Pintrich & M. Zeidner (Eds.), Handbook of self-regulation (pp. 111–169). San Diego, CA: Academic Press.
Lazarus, R. S. (1993). From psychological stress to the emotions: A history of a changing outlook. Annual Review of Psychology, 44, 1–21.
Low, C. A., Stanton, A. L., & Bower, J. E. (2008). Effects of acceptance-oriented versus evaluative emotional processing on heart rate recovery and habituation. Emotion, 8, 419–424.
Mackenbach, J. P. (2014). Cultural values and population health: a quantitative analysis of variations in cultural values, health behaviours and health outcomes among 42 European countries. Health & Place, 28, 116–132.
Skinner, E. A., Edge, K., Altman, J., & Sherwood, H. (2003). Searching for the structure of coping: A review and critique of category systems for classifying ways of coping. Psychological Bulletin, 129, 216–269.
Stanisławski, K. (2019). The Coping Circumplex Model: An integrative model of the structure of coping with stress. Frontiers in Psychology, 10, 1-23.
Strus, W., Cieciuch, J., Rowiński, T. (2014). The Circumplex of Personality Metatraits: A synthesizing model of personality based on the Big Five. Review of General Psychology, 18, 273-286.
Terracciano, A., Scuteri, A., Strait, J., Sutin, A. R., Meirelles, O., Marongiu, M., … & Schlessinger, D. (2014). Are personality traits associated with white-coat and masked hypertension? Journal of Hypertension, 32, 1987–1992.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: