Metody molekularne w ekologii i ochronie przyrody WF-OB-MOL

Wykład:
1. Wprowadzenie. Czym zajmuje się ekologia molekularna. Podstawowe pojęcia z zakresu genetyki i ekologii molekularnej.
2. Źródła DNA i metody pobierania prób, izolacja DNA
3. Techniki molekularne i markery molekularne stosowane w ekologii i ochronie przyrody
4 – 6. Przykładowe zastosowania technik molekularnych w ekologii populacyjnej (pokrewieństwo genetyczne między osobnikami, struktura genetyczna populacji i przepływ genów)
7 – 9. Przykładowe zastosowania technik molekularnych w ekologii behawioralnej (systemy rozrodcze, zmienność proporcji płci, badanie migracji)
10 – 14. Przykładowe zastosowania technik molekularnych w ochronie przyrody (wielkość populacji, zmienność genetyczna, inbred, maksymalizowanie zmienności genetycznej, banki różnorodności genetycznej, filogeografia).
15. Podsumowanie zajęć. Test końcowy z prezentowanych zagadnień (termin zerowy)

Ćwiczenia:
1. Zasady BHP, zapoznanie się z urządzeniami i zasadami pracy w pracowni
2-3. Izolacja DNA z krwi i innych tkanek (różne metody), określanie jakości i ilości wyizolowanego DNA (obsługa spektofotometru)
4-5. Techniki określania płci ptaków – przygotowanie PCR, zasada działania i obsługa termocyklera
6. Elektroforeza DNA i wizualizacja produktów elektroforezy
7. Podsumowanie uzyskanych wyników i dyskusja

W cyklu 2021/22_L:

Ćwiczenia
1. Zasady BHP, zapoznanie się z urządzeniami i zasadami pracy w pracowni
2-3. Izolacja DNA z krwi i innych tkanek (różne metody), określanie jakości i ilości wyizolowanego DNA (obsługa spektofotometru)
4-5. Techniki określania płci ptaków – przygotowanie PCR, zasada działania i obsługa termocyklera
6. Elektroforeza DNA i wizualizacja produktów elektroforezy
7. Podsumowanie uzyskanych wyników i dyskusja

W cyklu 2022/23_L:

W cyklu 2023/24_L:

W cyklu 2024/25_L:

Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się

nauki biologiczne

E-Learning

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych

nie dotyczy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS

Aktywność studenta - liczba godzin/nakład pracy studenta Udział w wykładzie - 30 Udział w ćwiczeniach - 15 Przygotowanie do egzaminu - 30 Przygotowanie prezentacji - 15 Suma godzin 90 [90/30= 3] Liczba ECTS 3

Poziom przedmiotu

zaawansowany

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się

OB2_W02 OB2_W11 OB2_U01 OB2_U04 OB2_U08 OB2_K02 OB2_K08

Typ przedmiotu

obowiązkowy

Wymagania wstępne

znajomość podstaw zoologii, ekologii, biochemii i genetyki oraz bierna znajomość języka angielskiego

Koordynatorzy przedmiotu

Monika Bukacińska

Efekty kształcenia

a) Efekty kształcenia
1. Wiedza:
EK1 Student zna metody badawcze z ekologii molekularnej i ich zastosowanie w ekologii i ochronie przyrody, opisuje i identyfikuje rodzaje technik molekularnych i markerów; definiuje pojęcia z zakresu podstaw genetyki i ekologii molekularnej
EK2 Student rozpoznaje podstawowe terminy w języku obcym (j. angielski) w zakresie metod molekularnych zastosowanych w ekologii i ochronie przyrody
2. Umiejętności:
EK3 Student potrafi wykonać proste zadania w dziedzinie badań molekularnych i bezpiecznie posługuje się urządzeniami w laboratorium
EK 4 Student posługuje się specjalistyczną terminologią w zakresie ekologii molekularnej i ochrony przyrody
EK5 Student posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych z wykorzystaniem różnych środków komunikacji werbalnej i wizualnej
3. Kompetencje:
EK6 Student rozszerza i doskonali swoje umiejętności zawodowe w zakresie metod badawczych w laboratorium
EK7 Student dba o rzetelność i wiarygodność swojej pracy w laboratorium
b) Opis ECTS
Aktywność studenta - liczba godzin/nakład pracy studenta
Udział w wykładzie - 30
Udział w ćwiczeniach - 15
Przygotowanie do egzaminu - 30
Przygotowanie prezentacji - 15
Suma godzin 90 [90/30= 3]
Liczba ECTS 3

Kryteria oceniania

Wiedza (EK 1-2)
ocena 2 (ndst.) Student nie zna metod badawczych ekologii molekularnej, nie zna ich zastosowania w ekologii i ochronie przyrody; student nie potrafi opisać i rozpoznać rodzajów technik molekularnych i markerów; student nie potrafi zdefiniować pojęć z zakresu podstaw genetyki i ekologii molekularnej
Student nie rozpoznaje podstawowych terminów w języku obcym (j. angielski) w zakresie metod molekularnych zastosowanych w ekologii i ochronie przyrody
ocena 3 (dst.) Student zna niektóre metody badawcze ekologii molekularnej, ale nie wie jakie jest ich zastosowanie w ekologii i ochronie przyrody; student potrafi opisać i rozpoznać niektóre rodzaje technik molekularnych i markerów; student potrafi zdefiniować niektóre pojęcia z zakresu podstaw genetyki i ekologii molekularnej;
Student rozpoznaje niektóre podstawowe terminy w języku obcym (j. angielski) w zakresie metod molekularnych zastosowanych w ekologii i ochronie przyrody
ocena 4 (db) Student zna niektóre metody badawcze ekologii molekularnej, wie jakie jest ich zastosowanie w ekologii i ochronie przyrody, ale nie potrafi podać konkretnych przykładów; student dobrze opisuje i rozpoznaje większość technik molekularnych i markerów; student potrafi dobrze zdefiniować pojęcia z zakresu podstaw genetyki i ekologii molekularnej
Student rozpoznaje większość podstawowych terminów w języku obcym (j. angielski) w zakresie metod molekularnych zastosowanych w ekologii i ochronie przyrody
ocena 5 (bdb) Student zna metody badawcze ekologii molekularnej, wie jakie jest ich zastosowanie w ekologii i ochronie przyrody i potrafi podać przykłady; student wyczerpująco opisuje i rozpoznaje techniki molekularne i markery; student potrafi wyczerpująco zdefiniować pojęcia z zakresu podstaw genetyki i ekologii molekularnej;
Student doskonale rozpoznaje podstawowe terminy w języku obcym (j. angielski) w zakresie metod molekularnych zastosowanych w ekologii i ochronie przyrody i nie ma problemów z rozumieniem prostych tekstów naukowych w tej dziedzinie

Umiejętności (EK 3-5):
ocena 2 (ndst.)
Student ma problemy z wykonaniem proste zadań w dziedzinie badań molekularnych i nie potrafi posługiwać się urządzeniami w laboratorium;
Student nie potrafi posługiwać się specjalistyczną terminologią w zakresie ekologii molekularnej i ochrony przyrody – stosuje potoczne słownictwo
Student nie potrafi samodzielnie przygotować wystąpienia ustnego z wykorzystaniem różnych środków komunikacji werbalnej i wizualnej. Student tworzy prezentację multimedialną kopiując fragmenty tekstów z internetu; przetłumaczone w Google translator bez weryfikacji tekstu
ocena 3 (dst.)
Student poprawnie wykonuje proste zadania w dziedzinie badań molekularnych, ale ma problemy z posługiwaniem się urządzeniami w laboratorium ;
Student słabo posługuje się specjalistyczną terminologią w zakresie ekologii molekularnej i ochrony przyrody – wtrąca potoczne słownictwo;
Student tworzy prezentację multimedialną na podstawie przeczytanej literatury, ale prezentacja zawiera zarówno informacje ważne jak i niepotrzebne, a tłumaczenie zawiera błędy
ocena 4 (db.)
Student dobrze wykonuje proste zadania w dziedzinie badań molekularnych i poprawnie posługuje się urządzeniami w laboratorium;
Student dobrze posługuje się specjalistyczną terminologią w zakresie ekologii molekularnej i ochrony przyrody;
Student poprawnie tworzy prezentację multimedialną na podstawie przeczytanej literatury, ale tłumaczenie przeczytanych tekstów nie jest do końca poprawne
ocena 5 (bdb.)
Student bezbłędnie wykonuje proste zadania w dziedzinie badań molekularnych i bardzo dobrze posługuje się urządzeniami w laboratorium;
Student bardzo dobrze posługuje się specjalistyczną terminologią w zakresie ekologii molekularnej i ochrony przyrody;
Student samodzielnie konstruuje prezentację multimedialną na podstawie przeczytanej literatury wybierając najważniejsze materiały, a tłumaczone teksty nie zawierają błędów

Kompetencje (EK 6-7):
ocena 2 (ndst.)
Student nie dba o poszerzenie i doskonalenie umiejętności zawodowych, nie ucząc się nowych metod badawczych;
Student wykonuje swoja pracę niedbale i nie dba o bezpieczeństwo w laboratorium, nie stosuje się do zasad obowiązujących na zajęciach
ocena 3 (dst.)
Student stara się poszerzać i doskonalić umiejętności zawodowe, uczestnicząc w ćwiczeniach;
Student wykonuje swoja pracę niedbale, ale dba o bezpieczeństwo w laboratorium, nie stosuje się do zasad obowiązujących na zajęciach w sposób wystarczający (często spóźnia się, itp.);
ocena 4 (db.) Student poszerza i doskonali umiejętności zawodowe, uczestnicząc aktywnie w ćwiczeniach, ucząc się nowych metod badawczych;
Student stara się wykonywać dobrze swoją pracę i dba o bezpieczeństwo w laboratorium, Jest odpowiedzialny i stosuje się do większości zasad obowiązujących na zajęciach (ma nie więcej niż jedną nieobecność w semestrze, uczestniczy w wykładach)
ocena 5 (bdb.) Student poszerza i doskonali umiejętności zawodowe, uczestniczy aktywnie w ćwiczeniach, uczy się nowych metod badawczych;
Student wykonuje polecenia bez zarzutu, dba o bezpieczeństwo w laboratorium. Jest odpowiedzialny i stosuje się do zasad obowiązujących na zajęciach

Ocena końcowa
Ćwiczenia:

Ocena aktywnośc/wejścióweki oraz stosowania się do zasad BHP podczas zajęć. Dopuszczalna 1 nieobecność na zajęciach (usprawiedliwiona lub nieusprawiedliwiona).

Wykład:
Ocena z prezentacji artykułu związanego z tematem (sposób prezentacji, umiejętność wyszukania odpowiedniego materiału do prezentacji) – 50% oceny końcowej
Ocena z testu końcowego – 50% oceny końcowej
Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń, wygłoszenie i zaliczenie prezentacji artykułu oraz obecność na przynajmniej połowie wykładów.
Obecność na wykładzie będzie sprawdzana.
Dalsze szczegółowe kryteria oceniania zostaną podane uczestnikom w trakcie zajęć.

Literatura

1. J. R. Freeland 2008. Ekologia molekularna. PWN, Warszawa
2. M. Pilot, R. Rutkowski, A. Malewska, T. Malewski 2005. Zastosowanie metod molekularnych w badaniach ekologicznych. Muzeum i Instytut Zoologii PAN, Warszawa
3. P. C. Winter, G.I. Hickey, H.L. Fletcher 2006. Krótkie wykłady. Genetyka. PWN, Warszawa
4. P. C. Turner, A.G. McLennan, A.D. Bates, M.R.H. White 2007. Krótkie wykłady. Biologia molekularna. PWN, Warszawa
5. J. C. Avise 2004. Markery molekularne, historia naturalna i ewolucja. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa
6. D. J. Futuyma 2005. Ewolucja. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa