Meteorologia i klimatologia WF-OB-MIK-II
Treści merytoryczne:
Pełny opis przedmiotu
Meteorologia bada stany atmosfery i zachodzące w nich zmiany, poszukuje przyczyn tych zmian i wyjaśnia je, zajmuje się prawidłowościami rządzącymi ich przebiegiem. Bada procesy fizyczne zachodzące w atmosferze w oparciu o prawa fizyki. Na szeroką skalę stosuje się w meteorologii badania instrumentalne. Pogoda to aktualny stan atmosfery wyrażony przez określone wartości elementów meteorologicznych i zjawisk atmosferycznych.
Klimatologia należy do nauk geograficznych, jest to nauka o klimacie, tj. o typowych, stwierdzonych na podstawie wieloletnich obserwacji, warunkach atmosferycznych, charakterystycznych dla jakiegoś miejsca na kuli ziemskiej i zależnych od czynników geograficznych. Klimat stanowi jedną z charakterystycznych cech fizyczno geograficznych terenu, wpływając na działalność gospodarczą człowieka, na geograficzne rozmieszczenie przemysłu, na komunikację lądową i wodną i inne.W klimatologii zestawia się wyniki obserwacji meteorologicznych za okres wieloletni, przeprowadza ich analizę przy zastosowaniu na szeroką skalę metod statystycznych, graficznych i kartograficznych.. Klimat to charakterystyczny dla danego obszaru zespół zjawisk i procesów atmosferycznych, kształtujących się pod wpływem właściwości fizycznych i geograficznych tego obszaru, określony na podstawie wyników wieloletnich obserwacji. Istnieje wiele definicji klimatu.
1. Przedmiot i cel badań meteorologii. Elementy meteorologiczne; [1godz.]
2. Czynniki klimatyczne, system klimatyczny; [1 godz.]
3. Promieniowanie atmosfery i Ziemi; [1 godz.]
4. Pochodzenie, budowa pionowa i skład atmosfery; [1 godz.]
5. Cyrkulacja globalna atmosfery; [1godz]
6. Ciepło w atmosferze. Promieniowanie słoneczne. Obieg i przekształcanie energii słonecznej w atmosferze; [1godz.]
7. Cyrkulacja oceanów. Nagrzewanie i ochładzanie powierzchni Ziemi (lądowych i morskich) i atmosfery; [2godz.]
8. Prądy morskie i ich wpływ na zmiany klimatu [1godz]
9. Albedo różnych powierzchni Ziemi; [2godz.]
10. Bilans cieplny układu: powierzchnia Ziemi – atmosfera. Rola oceanów i lądów w procesach przemieszczania ciepła w atmosferze; [2godz.]
11. Równowaga atmosfery. Przemiany sucho-m i wilgotnoadiabatyczne. Typy równowagi atmosferycznej: stały, obojętny i chwiejny. Procesy konwekcyjne; [2godz.]
12. Ciśnienie atmosferyczne. Przyczyny zmian ciśnienia. Typowe układy baryczne: wyż, niż, klin wyżowy, zatoka niżowa, siodło; [1godz.]
13. Ogólna cyrkulacja atmosfery na kuli ziemskiej. Komórka Hadley,a, Farrela i polarna. Lokalne cyrkulacje mas powietrza; [2godz.]
Metody oceny:
Kolokwium pisemne. Obowiązuje materiał przedstawiony na wykładzie oraz lektura. kolokwia, przygotowanie zadań na ćwiczenia, prezentacje, prace pisemne.
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
Wiedza: Student definiuje podstawowe pojęcia związane z naukami o atmosferze. Wyjaśnia i charakteryzuje przedmiot badań klimatologii i meteorologii oraz rozumie różnicę miedzy klimatologią a meteorologią. Wyjaśnia i formułuje mechanizmy wpływające na kształtowanie się klimatu w skali globalnej, mezoskalowej i lokalnej. Nazywa strefy i klimatyczne i charakteryzuje je.
Umiejętności: Student potrafi klasyfikować zjawiska synoptyczne. Analizuje i wyciąga wnioski z przebiegających procesów w globalnej cyrkulacji atmosferycznej. Proponuje rozwiązania dotyczące ocieplenia klimatu, weryfikuje doniesienia na ten temat.
Kompetencje: Student jest zorientowany w nowych teoriach i hipotezach na temat ewentualnych zmian klimatycznych. Zachowuje krytycyzm i ostożność w wypowiedziach na temat zmian klimatu i antropocentryzmu. Jest kreatywny, otwarty, ma świadomość skomplikowanych i wzajemnie powiązanych wpływów różnych czynników na procesy zachodzące w atmosferze i środowisku.
ECTS:
Udział w wykładach - 30
Udział w ćwiczeniach- 60
Przygotowanie do ćwiczeń - 10
Przygotowanie do egzaminu i kolokwiów- 15
Czas na napisanie referatów - 15
SUMA GODZIN - 130 [130 : 30 = 4]
LICZBA ECTS - 4
]
Literatura
Lektura obowiązkowa:
S. Bac, M. Rojek, Meteorologia i klimatologia w inżynierii środowiska, Wydawnictwo Akademii Rolniczej, Wrocław.
S. Bac, C. Koźmiński, M. Rojek, Agrometeorologia, PWN.
K. Kożuchowski i inni, Meteorologia i klimatologia, PWN, Warszawa
Bibliografia:
A. Gaudie, Klimat. Prognozy XXI wieku, Prószyński i S-ka, Warszawa
K. Kożuchowski, Atmosfera, klimat, ekoklimat, PWN, Warszawa
K. Kożuchowski, R. Przybylak, Efekt cieplarniany, Wiedza Powszechna, Warszawa
J. Weiner, Życie i ewolucja biosfery, PWN, Warszawa
Wiadomości IMGW
D. Matuszko, Chmury. Klasyfikacja, rozpoznawanie, pogoda, Wyd. UJ, Kraków
Chromow S. P, Meteorologia i klimatologia, PWN Warszawa.
Garnier B. J., 1996, Podstawy klimatologii. IMGW Warszawa.
Martyn D., 1995, Klimaty kuli ziemskiej. PWN Warszawa.
Międzynarodowy atlas chmur. 1959, PIHM Warszawa.
Okołowicz W., 1969, Klimatologia ogólna. PWN Warszawa.
Słownik meteorologiczny, Red. Niedźwiedź T., 2003, IMGW Warszawa.
Woś A., 1995, ABC meteorologii, UAM. Poznań.
Woś A., 2002, Meteorologia dla geografów. PWN Warszawa.
Zasoby internetowe.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: