Geologia, geomorfologia i gleboznawstwo 1 WF-OB-GGG1
Układ planetarny, fizyczne właściwości planet, budowa Słońca, układ Ziemia-Księżyc. Wiadomości o Ziemi: właściwości geofizyczne, budowa, skład chemiczny minerały i skały, kontynenty i oceany. Czas geologiczny. Podstawy geologii Polski, Struktury geologiczne, Procesy geologiczne i ich rola w powstawaniu skał: zasada aktualizmu geologicznego, wulkanizm, plutonizm, metamorfizm. Podstawy mineralogii, Budowa postać i właściwości chemiczne minerałów, Systematyka minerałów, Makroskopowe oznaczanie minerałów, Podstawy petrografii, Skały (magmowe, osadowe, metamorficzne), Stratygrafia, Podstawy paleontologii oraz geologii historycznej. Przegląd systematyczny skamieniałości. Procesy egzogeniczne: eoliczne, fluwialne i zachodzące w środowisku morskim, zlodowacenia, wietrzenie, kras. Geomorfologiczna charakterystyka różnych obszarów Polski: typowe formy morfologiczne i ich geneza, rola ewolucji stoku w kształtowaniu rzeźby. Elementy oceanografii. Antropogeniczne przekształcenia litosfery. Czynniki glebotwórcze i ich wpływ na powstawanie gleb. Przemiany materii organicznej w glebach, próchnica, substancje humusowe. Woda w glebie i jej dostępność dla organizmów. Właściwości fizyczne gleb i ich znaczenie w kształtowaniu siedliska roślin oraz edafonu. Sorpcja glebowa i transport substancji (zanieczyszczeń) w glebach. Procesy glebotwórcze, naturalne i antropogeniczne ciągi ewolucyjne gleb. Systematyka gleb Polski i świata. Waloryzacja użytkowa, żyzność i urodzajność gleb. Wpływ działalności człowieka na gleby, formy przekształceń, degradacja. Rekultywacja gleb. Podstawy GIS, techniki przetwarzania, gromadzenia oraz interpretacji danych o środowisku przyrodniczym.
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Efekty kształcenia
Wiedza: posiadać pogłębioną wiedzę w zakresie nauk o Ziemi, gleboznawstwa, procesów oraz zjawisk geologicznych przyczyn ich powstawania, holistycznej analizy procesów środowiskowych ze szczególnym uwzględnieniem procesów naturalnych kształtujących skorupę ziemską, sposobów zapisu ich efektów, a także metod badań z uwzględnieniem technik GIS,
Umiejętności: powinien rozpoznawać makroskopowo podstawowe rodzaje minerałów i skał oraz określać warunki i sposoby ich powstawania. Powinien umieć przeprowadzać analizę budowy geologicznej danego obszaru przebieg jej formowania na podstawie badań w terenie w tym geologicznych map analogowych oraz cyfrowych (na komputerach w uruchamianym w najbliższym czasie nowym laboratorium geologicznym).
Kompetencje: powinien znać zasady gromadzenia oraz udostępniania złożonych danych o środowisku przyrodniczym do celów planistycznych (plany miejscowego zagospodarowania, mapy geośrodowiskowe) oraz zarządzania środowiskiem przyrodniczym zgodnie z ideami zrównoważonego rozwoju. Potrafi pracować w zespole, korzystać ze źródeł naukowych w tym Internetu oraz prawidłowo rozwiązywać naukowe zadania problemowe w oparciu o wiedzę i swoją kreatywność.
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest regularne uczęszczanie na wykłady oraz ćwiczenia. Dopuszcza się jedną nieobecność nieusprawiedliwioną na ćwiczeniach. Student w ramach przedmiotu zobowiązany jest do realizacji ćwiczeń o charakterze projektów. Projekty są realizowane w grupach 2-3 osobowych. Każda z grup zobowiązana jest do obrony zrealizowanej przez siebie pracy oraz przygotowania jej w formie dokumentu PDF. W ramach ćwiczeń, studenci biorą udział również w zajęciach praktycznych (rozpoznawanie skał i minerałów) oraz terenowych. W ciągu roku, każdy ze studentów, powinien wziąć udział w 7 testach sprawdzających wiedzę. Testy są realizowane na dedykowanym dla grupy przedmiotów Nauk o Ziemi systemie e-learning. Warunkiem zaliczenia testu jest uzyskanie minimum 60% punktów, możliwych do uzyskania. Pozytywne zaliczenie wszystkich ćwiczeń i testów jest warunkiem przystąpienia do egzaminu końcowego. Egzamin końcowy jest dwustopniowy. Pierwsza część składa się z testu interaktywnego. Po uzyskaniu zaliczenia minimum 60% punktów, możliwych do uzyskania student, może przystąpić do egzaminu ustnego. Na ostateczną ocenę końcową ma wpływ ilość punktów (z testów przedmiotowych) zgromadzonych przez studenta w ciągu roku akademickiego oraz jego aktywność merytoryczna na ćwiczeniach.
Literatura
Allen P.A., Procesy kształtujące powierzchnię Ziemi, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2000
Bednarek R. i inni: Badania ekologiczno-gleboznawcze, PWN, Warszawa 2004
Bolewski A., Parachoniak W., Petrografia, Wyd. Geol., Warszawa 1982
Bolewski, J. Kubisz A., Manecki, Żabiński W., Mineralogia ogólna. Wyd. Geol. Warszawa 1990
Craig J.,R., i inni, Zasoby Ziemi, PWN, Warszawa, 2003
Czechowski L., Tektonika płyt i konwekcja w płaszczu Ziemi. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1994
Czubla P., Mizerski Wł., Świerczewska-Gładysz, Przewodnik do ćwiczeń z Geologii, PWN, Warszawa 2008
Fotyma M., Mercik St., Chemia rolna, PWN, Warszawa 1995
Dadlez R., Jaroszewski W., Tektonika. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1994
Dixon D., Rzeźba Ziemi. Wiedza i Życie, Warszawa 1992
Dzik J., Dzieje życia na Ziemi. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2003
Kabata-Pendias A., Pendias H., Biogeochemia pierwiastków śladowych, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1993
Klimaszewski M., Geomorfologia. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2003
Książkiewicz M., Geologia dynamiczna. Wyd. Geol., Warszawa 1979
Lityński T., Jurkowska H., Żyzność gleby i odżywianie się roślin, PWN, Warszawa 1982
Longley P.A., i inni, GIS teoria i praktyka, PWN, Warszawa 2006
Magnuszewski A., GIS w geografii fizycznej, Wydawnictwo Naukowe PWN 1999
Mannion A.,M., Zmiany Środowiska Ziemi, PWN, Warszawa 2001
Mietelski J., Astronomia w Geografii, PWN, Warszawa 2009
Migoń P., Geomorfologia, Wydawnictwo Naukowe PWN 2008 (copyright 2006)
Mizerski W., Geologia dynamiczna dla geografów. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2006
Mizerski W., Geologia Polski. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2009
Mizerski W., Orłowski S., Geologia historyczna dla geografów. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2005
Musierowicz A., Gleboznawstwo ogólne. PWRiL, Warszawa 1968
Ostaszewska K., Geografia krajobrazu, PWN, Warszawa 2002
Praca zbiorowa, Klasyfikacja krajobrazu Landscape Classification, Teoria i praktyka Theory and practice, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2008
Praca zbiorowa, Geoekologia i ochrona krajobrazu, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2004
Praca zbiorowa, Znaczenie badań krajobrazowych dla zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007
Prusinkiewicz Z., Leksykon ekologiczno-gleboznawczy. PWN Warszawa 1994
Richling A., Geograficzne badania środowiska przyrodniczego, Wydawnictwo Naukowe PWN 2006
Richling A., Ostaszewska K., Geografia fizyczna Polski, PWN Warszawa 2006
Sandner J., Zrównoważony rozwój szansą dla ludzkości, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2008
Stanley Steven M., Historia Ziemi, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2002
Tjeerd H. van Andel, Nowe spojrzenie na starą planetę, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2001
Trzeciak S., Meteorologia morska z oceanografią, Wydawnictwo Naukowe PWN 2009 (copyright 2006)
Uggla H., Gleboznawstwo rolnicze, PWN Warszawa 1976
Uggla H., Gleboznawstwo leśne, PWRiL Warszawa 1979
VanLoon Gary W., Duffy Stephen J., Chemia środowiska, Wydawnictwo Naukowe PWN 2008
Zawadzki S. red., Gleboznawstwo, PWRiL Warszawa 1999
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: