Biomonitoring WF-OB-BMON

Celem zajęć jest praktyczne wykorzystanie bioindykacji do oceny stopnia degradacji środowiska.

Student pozna formy i zasady prowadzenia biomonitoringu poprzez zaplanowanie i przeprowadzenie eksperymentów laboratoryjnych.

Student samodzielnie lub w zespole zrealizuje badania/obserwacje mające na celu wykorzystania żywych organizmów do oceny jakości (stopnia zanieczyszczenia) wody i powietrza oraz degradacji gleby.

W cyklu 2023/24_L:

Gleba jako żywy system zawierający zespoły organizmów, zróżnicowane zarówno pod względem taksonomicznym, jak i funkcjonalnym. Rola zwierząt glebowych w przebiegu procesów glebotwórczych, w procesach przekształceń materii organicznej (mineralizacja i humifikacja) w utrzymaniu żyzności gleby, oraz w zachowaniu równowagi ekologicznej w glebie (2h).
Podział organizmów glebowych w zależności od wielkości (mikro-, mezo-, makro- i megafauna) oraz warstwy gleby, w której występują (epigeiczne, hemiedaficzne i euedaficzne). Drylosfera – sfera działania dżdżownic – gatunki inżynierskie (2h).
Czynniki fizyczne i chemiczne środowiska glebowego wpływające na rozwój, występowanie i dynamikę populacji nicieni, skoczogonków, wazonkowców, dżdżownic, pajęczaków, chrząszczy, ślimaków. Przystosowania fauny do warunków glebowych. Degradacja gleb, wpływ chemizacji i intensyfikacji rolnictwa na środowisko glebowe. Wykorzystanie zwierząt glebowych w badaniach monitoringowych jako indykatorów stanu środowiska glebowego (2h).
Monitoring fauny glebowej w różnych siedliskach (zaburzonych i naturalnych). Metody pobierania prób w terenie (częstotliwość pobierania próbek, liczba oraz przechowywanie próbek).
Ilościowe i jakościowe metody oceny liczebności organizmów glebowych (m.in. nicieni, wazonkowców, skoczogonków, roztoczy, dżdżownic, ślimaków i in.) (2h)
Metody pozyskiwania zwierząt z gleby, konserwacji prób, przygotowania preparatów mikroskopowych. Techniki mikroskopowania, tworzenia dokumentacji fotograficznej (4h).
Analiza liczebności (zagęszczenia) różnych grup fauny glebowej w eksperymentach laboratoryjnych (4h)
Analiza taksonomiczna fauny glebowej w zebranym materiale – skład gatunkowy, grupy ekologiczne oraz wskaźniki zespołów (4h).
Analiza statystyczna wyników (program SPSS) podsumowanie i interpretacja wyników badań - multimedialne prezentacje (2h).
Metody bioindykacyjne w monitoringu jakości wód - eksperymenty laboratoryjne (4h).
Wykorzystanie porostów do oceny stopnia zanieczyszczenia powietrza (2h)
Dyskusja nad wykorzystaniem żywych organizmów w bioindykacji – możliwości i ograniczenia (2h)

W cyklu 2024/25_L:

Wykorzystanie bioindykacji do oceny stopnia degradacji środowiska. Zasady prowadzenia biomonitoringu. Rodzaje biomonitoringu (2 h) (EK1 i EK2)

Degradacja gleb, wpływ chemizacji (środków ochrony roślin, nawożenia, zasolenia, zakwaszenia) i intensyfikacji rolnictwa na środowisko glebowe. Zaplanowanie i przeprowadzenie eksperymentu laboratoryjnego w którym zwierzęta glebowe są wykorzystane jako indykatorów stanu środowiska glebowego (2h) (EK3, EK4)).

Monitoring fauny glebowej w różnych siedliskach (zaburzonych i naturalnych). Metody pobierania prób w terenie (częstotliwość pobierania próbek, liczba oraz przechowywanie próbek). Ilościowe i jakościowe metody oceny liczebności organizmów glebowych (m.in. nicieni, wazonkowców, skoczogonków, roztoczy, dżdżownic) (2h) (EK4)

Metody pozyskiwania zwierząt z gleby, konserwacji prób, przygotowania preparatów mikroskopowych. Techniki mikroskopowania, tworzenia dokumentacji fotograficznej (4h). (EK4)

Analiza liczebności (zagęszczenia) różnych grup fauny glebowej w eksperymentach laboratoryjnych (4h) (EK6)

Analiza taksonomiczna fauny glebowej w zebranym materiale – skład gatunkowy, grupy ekologiczne oraz wskaźniki zespołów (4h) (EK6).

Analiza statystyczna wyników, podsumowanie i interpretacja wyników badań - multimedialne prezentacje (2h) (EK5, EK6, EK7, EK8, EK9, E10).

Metody bioindykacyjne w monitoringu jakości wód - eksperymenty laboratoryjne (6 h) (EK3, EK4, EK5, EK6).

Wykorzystanie porostów do oceny stopnia zanieczyszczenia powietrza (2h) (EK3, EK4, EK5, EK6)

Dyskusja nad wykorzystaniem żywych organizmów w bioindykacji – możliwości i ograniczenia (2h) (EK6, EK7, EK9, E10)

W cyklu 2025/26_L:

Celem zajęć jest praktyczne wykorzystanie bioindykacji do oceny stopnia degradacji środowiska.

Student pozna formy i zasady prowadzenia biomonitoringu poprzez zaplanowanie i przeprowadzenie eksperymentów laboratoryjnych.

Student samodzielnie lub w zespole zrealizuje badania/obserwacje mające na celu wykorzystania żywych organizmów do oceny jakości (stopnia zanieczyszczenia) wody i powietrza oraz degradacji gleby.