Prowadzony w cyklach: 2023/24_Z, 2024/25_Z, 2025/26_Z

Kod Erasmus: 08.1

Kod ISCED: 0223

Punkty ECTS: 5

Język: polski

Organizowany przez: Instytut Filozofii

Związany z programami studiów:

Filozofia - studia I stopnia stacjonarne

Filozofia Boga i religii WF-FI-N112-FBR

Filozofia Boga i religii zaliczana jest do ważnych działów filozofii. Zajmuje się zagadnieniem Absolutu oraz religii. W historii dziejów myśli ludzkiej zarówno Absolut, jak i religię analizowano z różnych punktów widzenia, stosując bardzo różne metody filozoficzne. W trakcie ćwiczeń będziemy analizować klasyczne teksty, które podejmują zagadnienia istnienia oraz natury Absolutu, jak też interpretują fenomen religii. Celem ćwiczeń jest zapoznanie studentów z podstawowymi tekstami związanymi z filozofią Boga i religii oraz głównymi dyskusjami i sporami.

W cyklu 2023/24_Z:

Celem wykładu jest prezentacja treści związanych z filozofia Boga i religii. Ma wskazać, że filozofia Boga jest dyscypliną filozoficzną dociekająca, czy istnieje Absolut, czyli jakie są ostateczne racje przemawiające za jego istnieniem lub niestnieniem, ale także ukazać współczesny spór wokół istnienia Boga (ateizm, sekularyzacja). Filozofia religii zostanie omówiona jako dyscyplina filozoficzna, której celem jest ukazanie istoty fenomenu religii.

W cyklu 2024/25_Z:

W cyklu 2025/26_Z:

Temat/blok zajęć: Liczba godzin
1. Czym jest religia? 2
2. Definicja religii 2
3. Istotne idee religijne 2
4. Wielość religii 2
6. Istnienie Absolutu (dowody) 6
7. Ateizm i duchowość ateistyczna 2
8. Teodycea 2
9. Sekularyzacja 4
10. Postsekularyzm 4
11. Doświadczenie religijne 2
12. Apofatyczność Absolutu 2
Łącznie godzin: 30

Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się

filozofia

E-Learning

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych

nie dotyczy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS

W cyklu 2023/24_Z:

1 ects - obecnośc na zajęciach 30h 1 ects - praca własna i przygotowanie do zaliczenia 30h

W cyklu 2024/25_Z:

1 ects - obecnośc na zajęciach 30h 1 ects - praca własna i przygotowanie do zaliczenia 30h

W cyklu 2025/26_Z:

Opis nakładu pracy studenta w ECTS Kontakt z prowadzącym Aktywność Liczba godzin Razem liczba godzin / ECTS bezpośredni udział w zajęciach 30 2 udział w zaliczeniach poza zajęciami 2 udział w konsultacjach 15 praca własna przygotowanie do zajęć (czytanie, praca pisemna, tłumaczenie, ...) 10 1 przygotowanie do zaliczenia (np. czytanie, prezentacja, projekt, ...) 20

W cyklu 2022/23_Z:

1 ects - obecnośc na zajęciach 30h 1 ects - praca własna i przygotowanie do zaliczenia 30h

Poziom przedmiotu

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się

FI1_W02; FI1_W10; FI1_U06;

Typ przedmiotu

obowiązkowy

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2021/22_Z:

Joanna Skurzak

W cyklu 2023/24_Z:

Maciej Bała
Joanna Skurzak

W cyklu 2024/25_Z:

Maciej Bała
Joanna Skurzak

W cyklu 2025/26_Z:

Maciej Bała
Joanna Skurzak

W cyklu 2022/23_Z:

Maciej Bała
Joanna Skurzak

Efekty kształcenia

przedstawia i analizuje normatywny charakter religii w kontekście instytucji społecznych (np. Kościoła, państwa, wspólnot lokalnych), wskazując źródła i przemiany norm religijnych

wyjaśnia relacje między poznaniem religijnym a poznaniem filozoficznym i naukowym, np. odróżniając typy uzasadnienia w argumentach za istnieniem Boga i teoriach naukowych.

formułuje i uzasadnia własne stanowisko wobec klasycznych problemów filozofii religii (np. problemu zła, istnienia Boga, racjonalności wiary), stosując argumentację filozoficzną.

Kryteria oceniania

Na ocenę końcową składają się: 

1. Obecność na zajęciach – 10 pkt  

2. Bieżące przygotowywanie pytań do wykładów – 10 pkt 

3. Udział w egzaminie pisemnym (po uprzednim zaliczeniu ćwiczeń) – 32 pkt 

Dopuszczalne są dwie nieobecności. 

Egzamin: Test jednokrotnego wyboru. 

Skala ocen (test): 

0–15 pkt (≤46%) – niedostateczny (2.0) 

16–19 pkt (50–59%) – dostateczny (3.0) 

20–23 pkt (63–71%) – dostateczny plus (3.5) 

24–27 pkt (75–84%) – dobry (4.0) 

28–29 pkt (88–91%) – dobry plus (4.5) 

30–32 pkt (≥94%) – bardzo dobry (5.0) 

Skala ocen końcowa: 

0–25 pkt 

2.0 – niedostateczny 

26–30 pkt 

3.0 – dostateczny 

31–35 pkt 

3.5 – dostateczny plus 

36–40 pkt 

4.0 – dobry 

41–45 pkt 

4.5 – dobry plus 

46–52 pkt 

5.0 – bardzo dobry 

Literatura

Literatura obowiązkowa

Paul Tillich, Dynamika wiary, tłum. A. Czajka, Warszawa 1987 – rozdz. 1 i 2

John Hick, Bóg i wszechświat religii, tłum. S. Ziemiński, Kraków 1994 (fragmenty)

Richard Swinburne, Czy Bóg istnieje?, tłum. A. Czajka, Warszawa 1995 (fragmenty)

André Comte-Sponville, Duchowość ateistyczna, tłum. J. Łoziński, Warszawa 2008 (fragmenty)

Paul Ricoeur, Zło. Wyzwanie dla filozofii i teologii, tłum. B. Chwedeńczuk, Warszawa 2005

Charles Taylor, A Secular Age – fragmenty w tłum. polskim: Świecki wiek, Kraków 2019)

John Milbank, Przekroczyć rozum sekularny. Teologia i teoria społeczna, fragmenty dot. krytyki sekularyzmu, Warszawa 2020 (fragmenty).

Rudolf Otto, Świętość, tłum. B. Kupis, Warszawa 1993 – rozdz. o "numinosum".

Mistrz Eckhart, Kazania, tłum. B. Baran – wybrane kazania apofatyczne (zwł. o „Bogu jako nicości”).

Literatura uzupełniająca

Filozofia religii. Kontrowersje, red. Jacek Hołówka, Bogdan Dziobkowski, Warszawa 2019

Richard Swinburne, Czy istnieje Bóg?, tłum. Ireneusz Ziemiński, Poznań 1999

Stanisław Wszołek, Wprowadzenie do filozofii religii, Kraków 2004

Tadeusz Gadacz, Filozofia Boga w XX wieku. Od Lavelle’a do Tischnera, Kraków 2007

Janusz Dobieszewski, Filozofia religii. Wykład, Warszawa 2022

W cyklu 2023/24_Z:

L. J. Elders, Filozofia Boga, Warszawa 1992,
A. Flew, Bóg istnieje, Warszawa 2010,
T. Gadacz, Rozumowe poznanie Boga, Bydgoszcz 2000,
J. Hick, Argumenty za istnieniem Boga, Kraków 1994,
K. Hubaczek, Bóg a zło. Problematyka teodycealna w filozofii analitycznej, Wrocław 2010
L. Łysień. Bóg. Rozum. Wiara, Kraków 2003,
S. Kowalczyk, Filozofia Boga, Lublin 1995,
P. Moskal, Religia i Prawda, Lublin 2008,
J. L. Mackie, Cud teizmu. Argumenty za istnieniem i przeciw istnieniu Boga, Warszawa 1997,
H. Perkowska, Bóg filozofów XX wieku. Wybrane koncepcje, Warszawa – Poznań 2001,
J. Sochoń, Ponowoczesne losy religii, Warszawa 2004
R. Swinburne, Czy Bóg istnieje?, Poznań 1998,
K. Tarnowski., Bóg fenomenologów, Tranów 2000,
J. Tupikowski, Filozofia Boga. Studium metafizyczno-historyczne, Kraków 2002,
L. Wciórka, Wiedzieć, że jest Bóg, Poznań 1994,
J. Wojtysiak, Spór o istnienie Boga, Poznań 2012
J. Woleński, Granice niewiary, Kraków 2004
St. Wszołek, Pytając o Boga. Dowody na istnienie Boga, Tarnów 1995,
P. Vardy, Krótko o filozofii Boga, Kraków 2004,
Z. J. Zdybicka, Drogi afirmacji Boga, w: Wprowadzenie do filozofii, red. M. A. Krąpiec i inni, Lublin 1996, s. 397-468.

W cyklu 2024/25_Z:

W cyklu 2025/26_Z:

Literatura obowiązkowa
1. Paul Tillich, Dynamika wiary, tłum. A. Czajka, Warszawa 1987 – rozdz. 1 i 2
2. John Hick, Bóg i wszechświat religii, tłum. S. Ziemiński, Kraków 1994 (fragmenty)
3. Richard Swinburne, Czy Bóg istnieje?, tłum. A. Czajka, Warszawa 1995 (fragmenty)
4. André Comte-Sponville, Duchowość ateistyczna, tłum. J. Łoziński, Warszawa 2008 (fragmenty)
5. Paul Ricoeur, Zło. Wyzwanie dla filozofii i teologii, tłum. B. Chwedeńczuk, Warszawa 2005
6. Charles Taylor, A Secular Age – fragmenty w tłum. polskim: Świecki wiek, Kraków 2019)
7. John Milbank, Przekroczyć rozum sekularny. Teologia i teoria społeczna, fragmenty dot. krytyki sekularyzmu, Warszawa 2020 (fragmenty).
8. Rudolf Otto, Świętość, tłum. B. Kupis, Warszawa 1993 – rozdz. o "numinosum".
9. Mistrz Eckhart, Kazania, tłum. B. Baran – wybrane kazania apofatyczne (zwł. o „Bogu jako nicości”).

Literatura uzupełniająca
1. Filozofia religii. Kontrowersje, red. Jacek Hołówka, Bogdan Dziobkowski, Warszawa 2019
2. Richard Swinburne, Czy istnieje Bóg?, tłum. Ireneusz Ziemiński, Poznań 1999
3. Stanisław Wszołek, Wprowadzenie do filozofii religii, Kraków 2004
4. Tadeusz Gadacz, Filozofia Boga w XX wieku. Od Lavelle’a do Tischnera, Kraków 2007
5. Janusz Dobieszewski, Filozofia religii. Wykład, Warszawa 2022

Uwagi

W cyklu 2023/24_Z:

Podstawowa wiedza z zakresu filozofii

W cyklu 2024/25_Z:

Podstawowa wiedza z zakresu filozofii

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Filozofia - studia I stopnia stacjonarne

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu WF-FI-N112-FBR w USOSweb