Biologiczne podstawy zachowania WF-FI-KGN-BPD
Celem konwersatorium jest ukazanie biologicznych podstaw ludzkiego zachowania w świetle aktualnych badań z zakresu etologii, socjobiologii, psychofizjologii i psychologii ewolucyjnej, a także genetyki behawioralnej. Problematyka zajęć koncentruje się na wyjaśnieniu biologicznych źródeł ludzkiej natury oraz funkcji mechanizmów psychologicznych, rozumianych jako adaptacje psychiczne, rozwiązujące problemy z zakresu: (1) przetrwania (np. wybór pożywienia, preferencje dotyczące miejsca schronienia, walka z drapieżnikami i innymi zagrożeniami), (2) życia płciowego i reprodukcji (np. kobiece i męskie strategie doboru partnera do związku trwałego i przelotnego, przywiązanie, zazdrość o partnera seksualnego), (3) rodzicielstwa (np. znaczenie ojca i matki dla przetrwania i rozwoju potomstwa, zdolność dzieci do przekształcania opieki rodzicielskiej w sukces reprodukcyjny, konflikt między rodzicami a potomstwem), (4) pokrewieństwa (np. prawo Hamiltona i jego implikacje), (5) życia w grupie (np. altruizm i zachowania pomocne, agresja i wojna).
Pogłębianie wiedzy i analiza poszczególnych zagadnień odbywa się poprzez dyskusję i w oparciu o specjalistyczną literaturę przedmiotu, a także zapoznanie uczestników z podstawowymi metodami formułowania hipotez badawczych z zakresu biologicznych podstaw zachowania, oraz ich weryfikowania w świetle odpowiednich źródeł danych.
E-Learning
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Opis nakładu pracy studenta w ECTS
W cyklu 2024/25_Z: Łącznie 120 godzin/ 30 = 4 ECTS:
- udział w zajęciach – 30 godzin;
- przygotowanie do zajęć, praca własna, lektura tekstów: 45 godzin;
- przygotowanie do kolokwium: 45 godzin; | W cyklu 2025/26_Z: Łącznie 90 godzin/ 30 = 3 ECTS:
W bezpośrednim kontakcie z prowadzącym:
- udział w zajęciach - 30 godzin;
- udział w zaliczeniach poza zajęciami - 2 godziny;
- udział w konsultacjach - 13 godzin;
Praca własna studenta:
- przygotowanie do zajęć (lektura literatury) - 20 godzin;
- przygotowanie do kolokwium - 25 godzin; |
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
KOG1_W05:
- zna i rozumie aktualny stan wiedzy zakresu etologii, socjobiologii, psychofizjologii, psychologii ewolucyjnej i genetyki behawioralnej, dzięki któremu potrafi wyjaśnić przyczyn ludzkich zachowań w kontekście adaptacji psychicznych, rozumianych jako mechanizmy psychologiczne wykształcone w toku ewolucji;
- wykorzystuje nabytą wiedzę do obiektywnej oceny wartości poznawczej i praktycznej biologicznego podłoża życia psychicznego;
- akceptuje wieloczynnikowe, w tym ewolucyjne i genetyczne podłoże życia psychicznego i ma świadomość jego znaczenia;
KOG1_W10:
- znać i rozumieć genezę procesów biologicznych, leżących u podstaw procesów psychicznych;
- wskazuje biologiczne przyczyny zarówno prawidłowych, jak i patologicznych zjawisk psychospołecznych;
- wykorzystuje nabytą wiedzę w celu lepszego wyjaśniania przyczyn ludzkich zachowań;
- docenia potrzebę stałego uzupełniania wiedzy w zakresie biologicznych podstaw zachowania;
- rozumie konieczność współpracy ze specjalistami z innych dyscyplin, w dążeniu do holistycznego rozumienia życia psychicznego.
Kryteria oceniania
Na ocenę końcową składają się:
1. obecność na zajęciach: 1 pkt (dopuszczalne są maksymalnie dwie nieobecności, a zaliczenie minimalnej wymaganej liczby obecność jest warunkiem niezbędnym dopuszczenia do kolokwium pisemnego);
2. aktywność w czasie zajęć: 1 pkt
3. ocena z kolokwium końcowego: 2 pkt
Maksymalnie można zdobyć 4 pkt. Aby zaliczyć konwersatorium należy zdobyć przynajmniej 3 punkty.
Kolokwium pisemne polega na udzieleniu odpowiedzi na 2 spośród 3 pytań, w czasie nie dłuższym niż 30 minut.
- mniej niż 1 pkt = ocena niedostateczna (2.0): udzielane przez studenta odpowiedzi są błędne lub niekompletne, nie potrafi wykorzystać zdobytej podczas zajęć wiedzy do wyjaśnienia przyczyn konkretnych ludzkich zachowań i/ lub zjawisk psychospołecznych;
- 1 pkt = ocena dostateczna (3.0): student operuje wiedzą ze zrozumieniem tylko w pewnym wąskim zakresie (60%) i potrafi ją poprawnie wykorzystać do wyjaśnienia tylko niektórych przyczyn ludzkich zachowań i/ lub zjawisk psychospołecznych;
- 1.25 = ocena dostateczna plus (3.5): student operuje wiedzą ze zrozumieniem w nieco szerszym zakresie (70%) i potrafi ją poprawnie wykorzystać do wyjaśnienia tylko niektórych przyczyn ludzkich zachowań i/ lub zjawisk psychospołecznych;
- 1.5 pkt = ocena dobra (4.0): student operuje ze zrozumieniem dość szerokim zakresie wiedzy, objętej tokiem nauczania (80%) i potrafi wykorzystać tę wiedzę do wyjaśnienia przyczyn ludzkich zachowań i/ lub zjawisk psychospołecznych;
- 1.75 = ocena dobra plus (4.5): student operuje ze zrozumieniem wiedzą w szerokim zakresie (90%) i potrafi wykorzystać tę wiedzę do wyjaśnienia przyczyn ludzkich zachowań i/ lub zjawisk psychospołecznych;
- 2 pkt = ocena bardzo dobra (5): student operuje ze zrozumieniem pełnym zakresem wiedzy i potrafi w sposób wyczerpujący wyjaśnić przyczyny ludzkich zachowań i/ lub zjawisk psychospołecznych.
Podsumowując:
Ocena końcowa = obecność + aktywność + wynik kolokwium pisemnego:
- ocena dostateczna (3.0) = 3 pkt;
- ocena dostateczna plus (3.5) = 3.25 pkt;
- ocena dobra (4.0) = 3,5 pkt;
- ocena dobra plus(4.5) = 3,75 pkt;
- ocena bardzo dobra (5) = 4 pkt.
Literatura
Literatura podstawowa:
Buss D. M. (2001). Psychologia ewolucyjna. Gdańsk: GWP.
Dzik, J. (2021). Ewolucja. Twórcza moc selekcji. Warszawa: WUW.
Dunbar, R. (2016). Człowiek. Biografia. Kraków: Copernicus Center Press.
Ridley M. (2000). Czerwona królowa. Poznań: Rebis.
Plomin, R. (2020). Matryca. Jak DNA programuje nasze życie. Kraków: Copernicus Center Press.
Literatura uzupełniająca:
De Catanzaro, D. A. (2003). Motywacje i emocje. Poznań: Zysk i S-ka.
Dunbar, R. (2016). Anatomia miłości i zdrady. Co nauka mówi o namiętnościach człowieka. Kraków: Copernicus Center Press.
Etcoff N. (2002). Przetrwają najpiękniejsi. Warszawa: Cis; WAB.
Hamer, D., Copeland, P. (2007). Geny a charakter. Warszawa: Świat Książki.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: