WHF: Filozofia Edyty Stein- rozumienie natury Boga i człowieka WF-FI-212-WHFMAZ24

Żaden okres historyczny nie widział tylu zwalczających się humanizmów, tj. tylu koncepcji człowieka, co okres w którym obecnie żyjemy. Błędne koncepcje człowieka, zwane ogólnie „błędem antropologicznym”, pociągają za sobą formułowanie błędnych zasad postępowania, powodując ostatecznie kryzys kultury, którego jesteśmy świadkami. Podobnie dzieje się z podejściem do problemu istnienia i natury Boga.
W odpowiedzi na współczesny kryzys rozumienia człowieka powstała teoria osoby w obszarze fenomenologii i personalizm. Wytworzyli ją tacy filozofowie jak: Max Scheler, Edyta Stein, Dietrich von Hildebrand, Karol Wojtyła, John Crosby. Ta „głęboka” filozofia osoby może być lekarstwem na współczesną, promowaną przez niektóre środowiska antropologię „płytką”, jednowymiarową, wręcz animalizującą człowieka.
Wykład będzie się koncentrował zasadniczo wokół dwóch zagadnień: czy Bóg istnieje i jaka jest Jego natura? oraz: co tak naprawdę znaczy istnieć jako osoba i jakie są tego konsekwencje w życiu codziennym? Odpowiedzi będziemy szukać przede wszystkim w filozofii Edyty Stein.

E-Learning

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych

nie dotyczy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS

Kontakt z prowadzącym - bezpośredni - 2 ECTS - udział w zajęciach 30 godz. - udział w zaliczeniach poza zajęciami 2 godz. - udział w konsultacjach 15 godz. Kontakt z prowadzącym - pośredni - 2 ECTS - przygotowanie do zajęć 10 godz. (lektura książek i artykułów) - przygotowanie do egzaminu 20 godz. (lektura książek i artykułów.)

Poziom przedmiotu

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się

FI2_W05; FI2_W06; FI2_U02; FI2_U10;

Typ przedmiotu

obowiązkowy

Koordynatorzy przedmiotu

Paweł Mazanka

Efekty kształcenia

FI2_W05 Student/ka przedstawia historyczny rozwój idei osoby w tradycji personalistycznej oraz jej powiązania z głównymi nurtami filozofii nowożytnej i współczesnej.
FI2_W06 Student/ka omawia i interpretuje poglądy wybranych autorów: Hildebranda i Stein), wskazując różnice i wspólne założenia w personalistycznych koncepcjach osoby.
FI2_U02 Student/ka formułuje złożony problem filozoficzny dotyczący tożsamości osoby, wolności, relacyjności lub godności i przedstawia stanowisko wraz z jego uzasadnieniem.
FI2_U10 Student/ka Student/ka rekonstruuje
i porównuje typowe argumentacje charakterystyczne dla filozofii personalistycznej, np. w odniesieniu do zagadnień antropologicznych i teologicznych.

Kryteria oceniania

Na ocenę końcową składają się:

1. Obecność na zajęciach – 10 pkt
2. Aktywny udział w zajęciach – 10 pkt
3. Zdanie egzaminu ustnego – 30 pkt
Dopuszczalna są dwie nieobecności.

Skala ocen końcowa:

0–25 pkt 2.0 – niedostateczny
26–30 pkt 3.0 – dostateczny
31–35 pkt 3.5 – dostateczny plus
36–40 pkt 4.0 – dobry
41–45 pkt 4.5 – dobry plus
46–50 pkt 5.0 – bardzo dobry

Literatura

Literatura obowiązkowa
1. Stein, E., „Byt skończony a byt wieczny", tłum., I. J. Adamska, Poznań, Wydawnictwo W drodze 1995.
2. - Św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein, „Budowa osoby ludzkiej. Wykład z antropologii filozoficznej”, tłum., G. Sowiński, Kraków 2015.
3. - „Spór o prawdę istnienia. Listy Edith Stein do Romana Ingardena”, tłum., M. Klentak-Zabłocka, A. Wajs, Warszawa 1994.

Literatura uzupełniająca
1. Stein, E., "O zagadnieniu wczucia", tłum. D. Gierulanka i J. F. Gierula, Kraków, Znak 1988.
2. Hildebrand, D. von, „Metafizyka wspólnoty. Rozważania nad istotą i wartością wspólnoty”, tłum. J. Zychowicz, Kraków WAM, 2012.
3. - Sokolowski, R., „Wprowadzenie do fenomenologii”, tłum.: M. Rogalski, Kraków WAM, 2012.

W cyklu 2024/25_Z:

Źródła:
- Stein, E., „Byt skończony a byt wieczny", tłum., I. J. Adamska, Poznań, Wydawnictwo W drodze 1995.
- Stein, E., „O zagadnieniu wczucia”, tłum. D. Gierulanka i J. F. Gierula, Kraków, Znak 1988.
- Stein, E., „Ontyczna struktura osoby i jej problematyka teoriopoznawcza", w: taż, „Twierdza duchowa”, tłum., I. J. Adamska Poznań Wydawnictwo Zysk i S-ka, 1998.
- Św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein, „Autoportret z listów. Część pierwsza 1916- 1933”, tłum., I. Adamska, A. Talarek, Kraków 2003.
- Św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein, „Autoportret z listów. Część druga 1933-1942”, tłum., I. Adamska, A. Talarek, Kraków 2003.
- Św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein, „Autoportret z listów. Część trzecia, Listy do Romana Ingardena”, tłum., M. Klentak-Zabłocka, A. Wajs, Kraków 2003.
- Św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein, „Wiedza krzyża. Studium o św. Janie od Krzyża”, tłum., I. Adamska, Kraków 2005.
- Św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein, „Czym jest człowiek. Antropologia teologiczna”, tłum. G. Sowiński, Kraków 2012.
- „Edyta Stein. Europa i jej tożsamość”, red. J. Machnacz, T. Marcinów, K. Serafin, Wrocław 2017.
- Św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein, „Budowa osoby ludzkiej. Wykład z antropologii filozoficznej”, tłum., G. Sowiński, Kraków 2015.
- „Spór o prawdę istnienia. Listy Edith Stein do Romana Ingardena”, tłum., M. Klentak-Zabłocka, A. Wajs, Warszawa 1994.

Opracowania:

- Adamski F., (red.), „Ateizm oraz irreligia i sekularyzacja”, Kraków 2011.
- Batzdorff S., „Ciocia Edyta. Żydowskie dzidzictwo katolickiej świętej”, tłum. M. Grzywacz, Poznań 2011.
- Buckley M. J., „Ateizm w sporze z religią”, tłum. M. Frankiewicz, Kraków
2009.
- Comte-Sponville A., „Duchowość ateistyczna. Wprowadzenie do duchowości
bez Boga”, tłum. E. Aduszkiewicz, Warszawa 2011.
- Crosby, J. F., „Dialektyka podmiotowości i transcendencja osoby ludzkie”, Ethos 2 (3) 1988, s. 57-65.
- Crosby, J. F., „Zarys filozofii osoby. Bycie sobą”, tłum. B. Majczyna Kraków WAM, 2007.
- Darowski, R., „Filozofia człowieka. Zarys problematyki”, Kraków 2008.
- Ferry, L., Vincent, J. D., „Co to jest człowiek?”, tłum. M. Milewska, Warszawa 2003.
- Flew A., „Bóg istnieje”, tłum. R. Pucek, Warszawa 2011.
- Gesche, A., „Człowiek”, tłum. A. Kuryś, Poznań 2005.
- Grudzień, A., „Kryterium człowieczeństwa embrionu ludzkiego”, „Bioetyczne Zeszyty Pediatrii”, Kraków, rocznik: Vol. 2(2005) nr 2.
- Guardini, R., „Świat i osoba. Próby ujęcia chrześcijańskiej nauki o człowieku”, tłum. M. Turowicz, w: tenże, „Koniec czasów nowożytnych. Świat i osoba. Wolność, łaska, los". Kraków, Znak 1969, s. 87-219.
- Hildebrand, D. von, „Serce. Rozważania o uczuciowości ludzkiej i uczuciowość Boga-człowieka”, tłum. J. Koźbiał, Poznań 1987.
- Hildebrand, D. von, „Czym jest filozofia”, tłum. P. Mazanka, J. Sidorek, Kraków WAM, 2012.
- Hildebrand, D. von, „Metafizyka wspólnoty. Rozważania nad istotą i wartością wspólnoty”, tłum. J. Zychowicz, Kraków WAM, 2012.
- Ingarden, R., „Książeczka o człowieku”, Kraków 1987.
- Jaroszyński, P., „Kultura chrześcijańska szansą uniknięcia błędu antropologicznego”, w: A. Maryniarczyk, K. Stępień (red.): „Błąd antropologiczny”, Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2003.
- Lubac de H., „Dramat ateizmu humanistycznego”", tłum. A. Ziernicki, Kraków
2004.
- Mazanka P., „Źródła sekularyzacji i sekularyzmu w kulturze europejskiej”,
Warszawa 2003.
- Mazanka P., „Schopenhauer a sekularyzm”, Warszawa 2024,
- Novak M., „Boga nikt nie widzi. Noc ciemna ateistów i wierzących”, tłum., M.
Pasiciak, Kraków 2010.
- Sokolowski, R., „Wprowadzenie do fenomenologii”, tłum.: M. Rogalski, Kraków WAM, 2012.
- Spaemann, R., „Osoby. O różnicy między czymś a kimś”, tłum. J. Merecki, seria: Terminus 22, Oficyna Naukowa, Warszawa 2001.
- Wilk R., „Człowiek - istota wezwana. Antropologiczno-personalistyczne aspekty filozoficznej twórczości Edyty Stein – Św. Teresy Benedykty od Krzyża”, Kraków 2003.
- Wojtyła, K., „Osoba i czyn” w: tenże, "Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne”, wyd. 3 Lublin, Towarzystwo Naukowe KUL 1994, s. 43-344.
- Wojtyła, K., „Miłość i odpowiedzialność” wyd. 4, Lublin Towarzystwo Naukowe KUL, 1986.
- Wojtysiak J., „Spór o istnienie Boga. Analityczno-intuicyjny argument na rzecz
teizmu”, Poznań 2012.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu WF-FI-212-WHFMAZ24 w USOSweb