Personalistyczny wymiar eschatologii SzD-NT-ESCH
Personalistyczny wymiar eschatologii wskazuje, że osoba ludzka integralna jest miejscem spotkania egzystencji historycznej z rzeczywistością eschatyczną. Rozumienie wydarzeń ostatecznych jest więc ściśle powiązane z rozumieniem bytu ludzkiego. Mając to na uwadze w wykładzie zwrócimy uwagę na istotny związek pomiędzy dwoma sposobami bytowania osobowego, doczesnym i pozadoczesnym. Chociaż całe bytowanie ludzkie nosi w sobie wymiar eschatologiczny, to istnieją pewne obszary ludzkiej egzystencji, w których już obecna rzeczywistość eschatyczna zmierza ku swemu ostatecznemu dopełnieniu. Pisząc te słowa, ks. Grzegorz Kucza koncentruje się na całej sferze bytowania osobowego, począwszy od uświadomienia sobie własnej podmiotowości i zdolności do dialogu z Bogiem aż po całą przestrzeń zdobywania wartości, a ponadto jego historyczność i wolność. W odniesieniu do rzeczywistości ostatecznej posługujemy się celowo terminem «wydarzenia» ostateczne, a nie «rzeczy» ostateczne, aby podkreślić ich wymiar osobowy. Uczestnikiem tych rzeczywistości jest bowiem konkretna osoba ludzka. Wydarzenia ostateczne dotyczą bezpośrednio osoby, która jest istotą relacyjną. Konstytuje siebie w relacji z Bogiem, drugą osobą ludzką i całym światem. Osoba staje się centrum wydarzeń eschatologicznych. Wszystkie te wskazania zostaną uwzględnione w kolejnych tezach wykładu. Za główny punkt odniesienia przyjmujemy wybrane refleksje znanych i uznanych teologów, zwłaszcza pioniera personalizmu w Polsce, ks. prof. dra hab. Czesława Stanisława Bartnika, a także publikację ks. Grzegorza Kuczy pt.: Osoba ludzka integralna jako "locus theologicus". Personalistyczna reinterpretacja eschatologii chrześcijańskiej, Katowice 2013..
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych
Poziom przedmiotu
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się
Typ przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA
K_W01 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu specyfikę przedmiotową i metodologiczną teologii, w szczególności w zakresie personalizmu i eschatologii
K_W02 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu specyfikę przedmiotową i metodologiczną wykładanego przedmiotu, którą jest w stanie rozwijać i stosować w działalności profesjonalnej
K_W03 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu terminologię nauk teologicznych
K_W04 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu wiedzę obejmującą teorie i metodologię teologii, dającą możliwość specjalizacji w ramach studiów doktoranckich
K_W06 Zna i rozumie uporządkowaną, pogłębioną, szczegółową wiedzę z zakresu teologii odpowiednio do specjalizacji
K_W07 Zna i rozumie uporządkowaną, pogłębioną, szczegółową wiedzę z zakresu personalistycznego wymiary eschatologii prowadzącą do specjalizacji
K_W08 Zna i rozumie uporządkowaną, pogłębioną, szczegółową wiedzę z zakresu pozostałych dyscyplin teologicznych
K_W09 Zna i rozumie główne zasady działalności ewangelizacyjnej, pastoralnej i charytatywnej Kościoła katolickiego
K_W11 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu proces i uwarunkowania rozwoju duchowego, jego przejawy i zagrożenia
K_W13 Zna i rozumie pogłębioną wiedzę o powiązaniach nauk teologicznych z innymi dziedzinami nauki, a zwłaszcza z naukami humanistycznymi i społecznymi, pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych
K_W14 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu współczesne dokonania, ośrodki i szkoły badawcze w zakresie nauk teologicznych
K_W15 Zna i rozumie kulturotwórczą rolę Kościoła i nauk teologicznych, zarówno w aspekcie historycznym, jak i społecznym
K_W16 Zna i rozumie pogłębioną wiedzę o kompleksowej naturze języka oraz o historycznej zmienności jego znaczeń i ich konsekwencjach dla nauk teologicznych oraz elementarną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowości i zakłóceń
K_W17 Zna i rozumie pogłębioną wiedzę o relacjach między strukturami i instytucjami społecznymi oraz o procesach zmian zachodzących w kręgu kultur będących pod wpływem chrześcijaństwa, zwłaszcza w odniesieniu do roli chrześcijaństwa w kształtowaniu się kultury Europy
K_W18 Zna i rozumie rozszerzoną wiedzę o człowieku jako twórcy kultury, pogłębioną w zakresie aktywności religijnej człowieka oraz zna wybrane koncepcje człowieka i świata oraz rozumie interakcje pomiędzy wiarą a rozumem
K_W19 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu podstawowe pojęcia i zasady oraz uwarunkowania z zakresu prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej
K_W20 Zna i rozumie w pogłębionym stopniu terminologię nauk teologicznych i ich korzenie grecko-łacińskie
K_W23 Zna i rozumie szczegółową wiedzę
z obszaru antropologii pneumatologicznej i eschatologicznej
K_W24 Zna i rozumie fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji
UMIEJĘTNOŚCI
K_U01 Potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej
K_U02 Potrafi na podstawie pogłębionych umiejętności badawczych w zakresie teologii, obejmujących zwłaszcza analizę tekstów filozoficznych, biblijnych i teologicznych, dokonywać syntezy różnych idei i poglądów, prawidłowo dobierać metody i twórczo konstruować narzędzia badawcze, opracowywać i prezentować wyniki, pozwalające na oryginalne rozwiązywanie złożonych problemów
K_U03 Potrafi posługiwać się umiejętnościami badawczymi w zakresie dyscyplin pomocniczych nauk teologicznych
K_U04 Potrafi prawidłowo interpretować podstawowe źródła teologiczne,
korzystając z języków oryginalnych
K_U05 Potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejętności badawcze oraz podejmować autonomiczne działania zmierzające do rozwijania zdolności i kierowania własnym rozwojem osobowym i karierą zawodową
K_U06 Potrafi prawidłowo integrować wiedzę z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz wykorzystywać ją do twórczego rozwiązywania problemów w nietypowych sytuacjach profesjonalnych
K_U07 Potrafi integrować wiedzę z różnych subdyscyplin nauk teologicznych, odnajdywać powiązania pomiędzy poszczególnymi elementami dziedzictwa doktrynalnego chrześcijaństwa
K_U08 Potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych poglądów teologicznych i światopoglądowych, wytworów kultury w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie historyczno-kulturowym
K_U09 Potrafi merytorycznie argumentować, prowadzić merytoryczne debaty światopoglądowe dotyczące zagadnień teologicznych i życia Kościoła, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułować wnioski oraz tworzyć syntetyczne podsumowania
K_U10 Potrafi prowadzić dialog światopoglądowy, ekumeniczny i międzyreligijny
K_U11 Potrafi prawidłowo formułować opinie krytyczne o wytworach kultury na podstawie wiedzy
teologicznej i doświadczenia oraz prezentować opracowania krytyczne w różnych formach
i w różnych mediach
K_U12 Potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać zjawiska społeczne oraz wzajemne relacje między
tymi zjawiskami społecznymi
K_U13 Potrafi posługiwać się systemami normatywnymi, normami i regułami (dogmatycznymi, etycznymi, prawnymi, zawodowymi) Kościoła katolickiego w celu rozwiązywania konkretnych problemów
K_U14 Potrafi nawiązywać współpracę z różnymi podmiotami działalności edukacyjno-wychowawczej, kulturalnej, społecznej, charytatywnej
K_U15 Potrafi twórczo włączyć się w różne formy działalności ewangelizacyjnej, pastoralnej i charytatywnej Kościoła katolickiego oraz podejmować wiodącą rolę w zespole lub grupie
K_U16 Potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych, ze specjalistami z zakresu teologii oraz filozofii, historii Kościoła i prawa kanonicznego oraz niespecjalistami, w języku polskim i w wybranym języku obcym, a także popularyzować wiedzę o teologii oraz wytworach kultury chrześcijańskiej i jej instytucjach K_U17 Potrafi posługiwać się językiem obcym na poziomie B2+ Europejskiego Systemu Opisu
Kształcenia Językowego oraz specjalistyczną terminologią z zakresu nauk teologicznych w celu przygotowania różnych prac ustnych i pisemnych w języku polskim i wybranym języku obcym
K_U18 Potrafi uwzględniać w prowadzonych badaniach naukowych źródła w języku łacińskim i greckim
K_U19 Potrafi wykorzystać umiejętności językowe w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwe dla studiowanego kierunku studiów, zgodnie z wymaganiami określonymi dla poziomu B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego oraz umiejętności językowe w zakresie języków łacińskiego i/lub greckiego zgodne z wymaganiami określonymi w
odrębnych przepisach Kościoła katolickiego
K_U20 Potrafi prawidłowo analizować dzieła św. Tomasza z Akwinu, implikując je do wyjaśniania współczesnej sytuacji człowieka
K_U21 Potrafi przygotować szlaki pielgrzymkowe i promować szlak św. Jakuba w Polsce i w Europie ze szczególnym uwzględnieniem regionalnego dziedzictwa kulturowo-religijnego Warszawy oraz całego województwa
mazowieckiego
K_U22 Potrafi samodzielnie planować i realizować własne uczenie się przez całe życie i ukierunkowywać innych w tym zakresie
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K_K01 Jest gotów do krytycznej i świadomej oceny poziomu posiadanej wiedzy i umiejętności oraz odbieranych treści
K_K02 Jest gotów rozumieć potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób oraz potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, rozszerzone o wymiar interdyscyplinarny
K_K03 Jest gotów do uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych oraz zasięgania opinii ekspertów w przypadku trudności z samodzielnym rozwiązaniem problemu z zakresu nauk teologicznych
K_K04 Jest gotów dokonać diagnozy stopnia oddziaływania alternatywnych ruchów religijnych na instytucje państwowe, samorządowe i gospodarcze i indywidualne
K_K05 Jest gotów promować
dziedzictwo kulturowe własnego rejonu
K_K06 Jest gotów do wypełniania zobowiązań społecznych, inicjowania i organizowania działalności
na rzecz dobra wspólnego, myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy
K_K07 Jest gotów do odpowiedzialnego podejmowania i pełnienia ról zawodowych teologa,
duszpasterza i katechety z uwzględnieniem zmieniających się potrzeb społecznych i eklezjalnych
K_K08 Jest gotów do systematycznego rozwijania dorobku zawodowego
K_K09 Jest gotów do podtrzymywania i pogłębiania etosu zawodu
K_K10 Jest gotów do przestrzegania i rozwijania zasad etyki zawodowej teologa, duszpasterza i katechety oraz działań promujących przestrzeganie tych zasad.
Kryteria oceniania
Egzamin ustny
KRYTERIA MERYTORYCZNEGO OCENIANIA:
Ocena niedostateczna (2); student nie uczestniczył w wykładach; nie wykazał adekwatnej wiedzy (opisanej w efektach kształcenia)
Ocena dostateczna (3); student ma zaliczone obecności na zajęciach; wykazał się posiadaniem wystarczającej wiedzy (opisanej w efektach kształcenia); napisał poprawnie i zaprezentował - merytorycznie i formalnie - eseje.
Ocena dobra (4); student ma zaliczone obecności; wykazał wysokie posiadanie wiedzy (adekwatnie do efektów kształcenia); napisał i zaprezentował bardzo dobrze eseje.
Ocena bardzo dobra (5); student ma zaliczone obecności; wykazał (j.w.) posiadanie wiedzy, to znaczy na poziomie bardzo dobrym; napisał i zaprezentował eseje (bardzo dobre merytorycznie i formalnie). Potrafi identyfikować dylematy moralne i obronić stanowisko etyki katolickiej w dyskusji.
KRYTERIA procentowe oceny końcowej:
Do 30% - aktywne uczestnictwo w zajęciach.
Do 30% - opublikowanie poprawnie zredagowanych esejów (tematycznych) na e-learningu.
Do 40% - wykazanie się wiedzą merytoryczną z przedmiotu na kolokwium ustnym (na koniec semestru).
Zaliczenie przedmiotu daje osiągnięcie > niż 65%.
Literatura
L. Balter, Nadzieja życia wiecznego, Communio 22(1984), s. 74-94.
L. Balter,, Główne tendencje eschatologii współczesnej
Collectanea Theologica 54(1984)4, s. 179-186.
J. Decyk, Rzeczywistość eschatyczna człowieka według modlitw za zmarłych Mszału Rzymskiego Pawła VI, Warszawa 1995, ss. 255.
Cz. S. Bartnik, Myśl eschatologiczna, Lublin 2002.
I. Bokwa, Eschatologia znaczy pełnia, Sandomierz 2003.
H. U. von Balthasar, Eschatologia w naszych czasach, Kraków 2008.
G. Kucza, Osoba ludzka integralna jako "locus echatologicus". Personalistyczna reinterpretacja eschatologii chrześcijańskiej, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2013, ss. 435.
M. Jagodziński, Eschatologia dzisiaj, wyd. KUL, Lublin, ss. 128.
M. Jagodziński, Eschatologia w świetle komunii, wyd. KUL, Lublin 202o, ss. 190.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: